دانلود مقاله کامل طلاق و سهم زن از زندگی مشترک -بررسی تبصره 6 مادة اصلاحی مقرّرات مربوط به طلاق

اختصاصی از فایلکو دانلود مقاله کامل طلاق و سهم زن از زندگی مشترک -بررسی تبصره 6 مادة اصلاحی مقرّرات مربوط به طلاق دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 43

طلاق و سهم زن از زندگی مشترک

بررسی تبصره 6 مادة اصلاحی مقرّرات مربوط به طلاق

چکیده

بر اساس شرع و قانون، زوجین وظایف مشترکی در برابر هم دارند، امّا به طور غالب و به خصوص در جوامع اسلامی و ایرانی، زنان به ویژه زنان خانه‏دار تمام یا بخش اعظم فعالیّت­های خود را در منزل شوهر صرف می‏کنند. تا زمانی که زندگی مشترک ادامه دارد، مشکلی رخ نمی­دهد، اما همین که این زندگی دچار تزلزل شد و مسأله طلاق و جدایی مطرح گردید، وضع به گونه‏ای دیگر خواهد شد. بر اساس رژیم مالی حاکم بر زوجین در حقوق ما, تمام درآمدهای به دست آمده توسط هر یک از زوجین در این مدت، به خودشان اختصاص دارد ولی زن در مقابل فعالیت خود در منزل شوهر, از هر درآمدی بی‏نصیب مانده و دچار چالش جدّی می‏گردد. از این رو، مجمع تشخیص مصلحت نظام در سال 1371 قانونی را در مورد اجرت‏المثل و نحلة زن به تصویب رسانید که مقاله حاضر ضمن بررسی مبانی شرعی و ادله فقهی این دو نهاد، از جهت حقوقی آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار می­دهد و در پایان نیز اشاره‏ای کوتاه به پیامدهای اجتماعی آن دارد.

مقدمه

در بیشتر جوامع اسلامی از جمله ایران، کانون خانواده و حفظ و نگهداری و گرمابخشی به آن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و قرآن مجید این کانون را محل سکون و آرامش معرفی می‏کند (اعراف: 189). برای تحقق چنین فضایی, اغلب زنان با خانه‏داری و کار در منزل شوهر، زمینه فعالیت­های مرد را در خارج از خانه فراهم می‏کنند؛ کارهایی همانند تهیه غذا و شستن لباس­های مرد، نظافت منزل شوهر و غیره که جزء وظایف شرعی و قانونی زن نیست اما دارای ارزش اقتصادی است. از طرفی دیگر، در حقوق ایران، تنها یک رژیم مالی بر روابط زوجین حاکم است و آن رژیم استقلال مالی زوجین (جدایی کامل اموال) می‏باشد؛ یعنی زن و شوهر در دوران زندگی زناشویی از دو دارایی ممتاز و جدا از هم برخوردارند. به عبارت دیگر, اموال زن و مرد دارایی مشترکی را تشکیل نمی‏دهند و زن پس از عقد نکاح در اداره، تنظیم و تصرّف‏ اموال و دارایی‏های سابق یا اموال مکتسبه در دوران زناشویی استقلال کامل دارد و ریاست شوهر بر خانواده، هیچ­گونه اختیاری در اموال زوجه، برای او به وجود نمی‏آورد. پس از انحلال نکاح نیز دارایی مشترک، آن گونه که امروز در حقوق کشورهای غربی و غیر آن مرسوم است، مطرح نیست و اگر اختلاطی بین اموال زن و مرد به وجود آید، در صورت عدم امکان اثبات مالکیّت از طرف هر یک از زوجین، باید همانند اموال مشاع قهری بین آنها تقسیم شود.

به رغم مطالب یاد شده، از آن‏جا که زنان خانه‏ دار خود را شریک زندگی و خانه مرد را خانه خود می‏دانند، منتهای خدمت و تلاش را برای سر و سامان دادن به آن، به کار می‏گیرند و برای پایدار ماندن نهال خانواده حتی از حقوق اولیّه خود, یعنی خوراک و پوشاک و دیگر هزینه­های زندگی صرف نظر کرده, آن را به حداقل می‏رسانند. هم­چنین به خاطر این که ‏این زنان معمولاً به جدایی و طلاق و گسیخته شدن چنین کانونی که نیرو و جوانی و سلامت خود را فدای آن نموده­اند، فکر نمی‏کنند، سخنی از حق الزحمة و اجرت هم به میان نمی­آورند و یا چون نمی‏خواهند فضای صمیمی و خالصانه زندگی را با این حرف­ها مکدر کنند، لب فرو می‏بندند. در این حالت است که اگر خود را در معرض طلاق ببینند، همه چیز را از دست داده و با آینده‏ای ‏تاریک مواجه می‏شوند.

آیا می‏توان این همه کار و زحمت زن را در خانه یا بیرون  از آن، نادیده گرفت؟ آیا این نادیده گرفتن‏ها ظلم آشکار نیست؟ آیا می‏توان پذیرفت، خدایی که برای شیر دادن مادران به فرزندان خود ‏اجرت در نظر گرفته است (طلاق: 6) این همه تلاش و زحمت زن را بی‏مزد بداند؟ آیا قاعدة «حرمة مال المسلم» (کلینی، 1388: ج2, ص268) درباره زنان استثنا خورده است و در تمام دست‏آوردهایی که برای آینده زندگی مشترک (نه فقط برای شوهر) گرد آورده است، سهمی ندارد؟ آیا همان ‏طوری که در صورت عدم تأمین هزینه زندگی زن از ناحیه مرد، حاکم موظف است در صورت امتناع مرد، زن را طلاق داده و رها سازد، برای احقاق و تضمین ارزش اقتصادی کار زن و اجرای قاعده مسلم فقهی فوق، حاکم وظیفه‏ای ندارد و نباید برای آن، راه­کارهایی پیش‏بینی کند؟ و بالاخره آیا مقرّرات پیش‏بینی شده برای پاسخ گویی به نیازها و خواسته­های زنان کافی است یا خیر؟

بدین جهت در صدد بر آمدیم این موضوع را از جهات فقهی و حقوقی مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم و به این سؤال پاسخ دهیم که آیا زنان از بابت این فعالیت‏ استحقاق اجرت دارند یا خیر؟  از این رو تبصرة 6 ماده اصلاحی مقرّرات مربوط به طلاق مصوب 28 آبان 1371 مجمع تشخیص مصلحت نظام را که برای تأمین این ‏هدف وضع شده است, در سه فصل مورد بحث قرار می‏دهیم.

فصل اول: اجرت‏المثل فعالیت­های زن در منزل

قبل از بررسی قوانین و مقرّرات مربوط، لازم است ‏جایگاه بحث، شرایط استحقاق و مستندات  شرعی و مبانی آن در فقه، بررسی شود.

گفتار اول: اجرت‏المثل از نگاه فقه

الف_ طرح مسأله و جایگاه بحث

مسأله فوق در قالب و اشکال متفاوت یا طرح مصداقی از آن، در بسیاری ازکتابهای فقهی، از زمان شیخ طوسی تا عصر حاضر توسط بزرگانی از فقهای شیعه، چون مرحوم محقق و علامه حلی مورد توجه قرار گرفته است. مذاهب مختلف اهل سنت نیز این‏ بحث را در باب اجاره اشخاص یا جعاله مطرح کرده‏اند.

صاحب عروه به شکلی جامع در باب اجاره می‏گوید:

«هنگامی که کسی به دیگری امر کند که عملی را انجام دهد و شخص مأمور آن را انجام دهد, اگر به قصد تبرع انجام دهد، مستحق اجرت نیست, هر چند آمر قصد پرداخت اجرت داشته باشد. اما اگر شخص مأمور، قصد اجرت داشته و نوع عمل هم از اعمالی باشد که به طور متعارف و عادتاً اجرت‏ دارد، مستحق اجرت است, هر چند آمر قصد انجام تبرعی عمل را از طرف عامل داشته باشد. فرقی نمی‏کند که شأن عامل گرفتن اجرت باشد و یا شغل خود را برای آن قرار داده باشد یا خیر. هم­چنین است (مستحق اجرت است) در صورتی که نه ‏قصد تبرع داشته باشد و نه قصد دریافت اجرت؛ به دلیل قاعده احترام مال‏ مسلم...».[1][2]

در مورد عملی که شخص اجیر برای آمر انجام می‏دهد، چهار صورت قابل تصوّر است:

1_ هر دو (آمر و عامل) قصد تبرع داشته باشند که در این صورت به طور قطع، عامل مستحق اجرت‏المثل نخواهد بود.

2_ هر دو قصد اجرت داشته باشند. در این صورت نیز اختلافی نیست که عامل‏مستحق اجرت‏المثل است.

3_ عامل قصد تبرع امّا آمر قصد اجرت دارد. در این حالت هم به‏ اتفاق فقها، عامل مستحق اجرت نیست.

4_ مورد آخر که منطبق بر موضوع بحث ما است، حالتی است که عامل، قصداجرت داشته امّا آمر، قصد تبرع دارد. آیا در چنین حالتی، عامل مستحق اجرت ‏است یا خیر؟ و اگر استحقاق دارد چه شرایطی لازم است؟

ب_ شرایط استحقاق اجرت­المثل در فقه

در استحقاق اجرت برای عامل در فرضی که عامل قصد اجرت دارد و آمر خواهان انجام تبرعی آن است, دو شرط مطرح کرده­اند: 1_ عمل در عرف و عادت دارای اجرت باشد. 2_ شأن عامل اقتضا کند که‏ او برای چنین عملی اجرت بگیرد (محقق حلّی, 1403: ص188). در این که کدام یک از این‏ دو شرط اصل و کدام فرع است و آیا اجتماع هر دو لازم است یا هر یک به تنهایی می‏تواند سبب استحقاق اجرت باشد، بین علامه حلی و محقق اختلاف نظر وجود دارد.

محقق حلی معتقدند اگر گرفتن اجرت در شأن عامل باشد، وی استحقاق اجرت دارد. هم­چنین اگر نوع عمل در عرف و عادت اجرت‏دار باشد، باز هم عامل، مستحق اجرت است در غیر این صورت به ادعای عامل توجهی نخواهد شد (همان). ولی علامه علت استحقاق اجرت را، تنها اجرت‏دار بودن نوع عمل در عرف و عادت می‏داند (علامه حلی، قواعد الاحکام: ج1, ص235). از این رو در کتاب ارشادالاذهان، آن را فرض مسأله قرار می‏دهد (علامه حلّی، 1410: ج1, ص425).

برای روشن شدن دقیق محل نزاع، لازم است چهار حالتی را که از موضوع قابل تصور است، بیان کنیم:1_ چنان­چه هم نوع عمل در عرف و عادت اجرت‏دار باشد و هم شأن عامل، دریافت اجرت باشد, بنا بر هر دو قول، عامل مستحق اجرت است.2_ اگر هیچ یک از دو شرط وجود نداشته باشد, به اتفاق فقها، عامل نمی‏تواند مطالبه اجرت نماید.3_ در صورتی که نوع عمل در عرف و عادت اجرت‏دار باشد, امّا شأن و شغل عامل، اقتضای دریافت آن را نداشته باشد, بر مبنای هر دو قول, عامل مستحق اجرت است.4_ در موردی که شأن عامل مقتضی دریافت اجرت است امّا نوع عمل در عرف و عادت اجرت‏دار نیست, بر مبنای علامه به دلیل فقدان تنها شرط مورد نظر او، عامل نمی‏تواند مطالبه اجرت نماید، امّا بر مبنای قول محقق حلی، استحقاق مطالبه وجود دارد و این تنها نقطة افتراق علامه با ‏محقق حلی است؛ مانند این که کسی چاقویی را برای باز کردن به آهنگر بدهد. این ‏عمل, کار آسانی است و عادتاً اجرتی برای آن دریافت نمی‏شود، امّا به دلیل‏ این­که شغل آهنگر گرفتن اجرت است، محقق حلی و به تبع او بسیاری از فقها مانند صاحب حدائق و شهید ثانی قائل به اجرت شده­اند، به خلاف علامه که در قواعد او را مستحق اجرت ندانسته است (نجفی, 1366: ج27, ص336).

گفتنی است اجرت­المثل زوجه (حالت سوم)، از موارد اتفاقی این دو قول است باشد, زیرا در این که نوع عمل زوجه در عرف و عادت بدون لحاظ شأنیت عامل اجرت‏دار است، تردیدی نیست.

ج_ مستندات شرعی اجرت­المثل (ضمان استیفای مال غیر)

دلیل اول: قاعدة «احترام مال مسلم»

از مهم­ترین دلایلی که فقها در اثبات این موضوع مطرح کرده­اند، ضمان استیفای مال مسلم است. استدلال به این قاعده بر دو مقدمه مبتنی است: 1_ مالیت داشتن عمل انسان (مسلمان)؛ 2_ اقتضای استیفای از عمل‏ (مال) غیر بر ضمان منافع آن.

در ارزش مالی داشتن منفعت عمل اشخاص، شکی نیست  و مورد اتفاق فقها است. تمام کسانی هم که این مسأله را طرح نموده­اند، اثبات مقدمه اول را مفروغ‏عنه گرفته­اند. برای نمونه امام خمینی می نویسند: عمل شخص حرّ، مال است و فرقی نیست بین این که عامل کاسب باشد یا نباشد» (خمینی, بی­تا: ص20).

هم­چنین مقدمه دوم قریب به اتفاق فقها در اثبات دلالت ‏استیفای مال غیر بر ضمان آن، به قاعده «احترام مال مسلم» که یک قاعده فقهی است‏ استناد جسته‏اند (یزدی: ص 623؛ جبعی عاملی, 1403: ج5, ص331). آیا حرمت تصرف در مال غیر بر ضمان عوض آن، در صورت استیفای آن توسط غیر دلالت دارد یا این که این قاعده تنها ناظر بر حرمت تکلیفی است؟ در این خصوص اختلاف نظر وجود دارد که به اختصار آن­را ­بررسی می­کنیم.

1­­­_ مفهوم قاعده

در این که این قاعده تنها بر حکم تکلیفی دلالت دارد یا حکم وضعی نیز از آن استنباط می‏شود، برخی معتقدند: منظور از احترام مال مسلم، مصونیت از تصرف مجانی و تجاوز به آن است(مصطفوی، 1412: ص 23)؛ یعنی کسی حق ندارد از منافع ‏اشخاص دیگر بدون پرداخت عوض آن بهره‏مند شود. به عبارت دیگر, قاعده بر حکم تکلیفی و وضعی دلالت می­کند. اما در مقابل برخی مفهوم قاعده را محدود به حکم تکلیفی کرده­اند (یزدی, بی تا: ج5, ص 112).

2_ مستندات قاعده

1_2_ روایات

بر اساس روایات متعدد, تصرف در مال مسلم ‏بدون رضایت او جایز یا حلال نیست. امام‏محمّد باقر _ علیه السلام _ از پیامبر اکرم‏ _ صلی الله علیه وآله _ نقل می‏کند: «حرمة ماله کحرمة دمه (کلینی, بی تا: ج2, ص268)؛ احترام مال مسلمان، همانند احترام به جان او واجب است». در این روایت، نهایت اهتمام به اموال افراد بیان و ارزش آن به خون تشبیه شده‏ است؛ بر این اساس اگر منافع مال استیفا شود موجب ضمان است و نباید هدر رود (موسوی بجنوردی، 1372: ص109). در خصوص این اشکال که این روایت صرفا حرمت تکلیفی را بیان می­کند، برخی حرمت را در این­جا اعم از تکلیفی و وضعی دانسته­اند (حسینی شیرازی, بی تا: ص203) و شیخ انصاری نیز از قاعده, همین برداشت را دارد انصاری، 1367: ص103).

2_2_ سیره متشرعه

متشرعه, برای اموال مردم احترام قائل­اند. کسی که به‏ اموال دیگران تعدی ‏کند، شدیداً مورد مذمت قرار می‏گیرد. برخی مدلول این قاعده را حرمت تکلیفی قرار داده و آن را فارق بین قاعدة ‏احترام و قاعده اتلاف دانسته­اند. از نظر آنان قاعده احترام ناظر به وظیفه افراد نسبت به‏ قبل از تصرّف است و فقط می‏خواهد عدم جواز تصرّف یعنی حرمت تکلیفی را بیان کند, به خلاف قاعده اتلاف که ناظر به وظیفه افراد نسبت به بعد از تصرّف است و حرمت وضعی آن یعنی ضمان را بیان می­کند (مصطفوی، 1412: ص24؛ حکیم, بی­تا: ص141). چنین برداشتی از این قاعده صحیح نیست, زیرا حمل روایت بر حرمت تکلیفی صرف، با شدّت اهتمامی که به مال مسلم قائل شده است، سازگار نیست. اگر هم منطوق روایت، حرمت تکلیفی باشد، همان طور که برخی از فقها گفته اند حرمت تکلیفی «عرفاً» مستلزم حرمت وضعی می‏باشد (سبزواری: ص176).

سیرة عقلا و متشرعه هم علاوه بر مذمت اشخاص متجاوز به مال مردم، الزام آنان به ‏جبران خسارت است. از سوی دیگر, شیخ انصاری با استناد به قاعده‏ احترام، جبران عوض را لازم می‏داند و می‏گوید: «هر عملی از ناحیه شخصی برای کسی و به‏ دستور او و برای تحصیل غرض او انجام گرفته باشد، به دلیل قاعده احترام و لاضرر، باید عوض آن پرداخت شود» (انصاری, 1367: ص103) و بر همین اساس بسیاری از فقها در مسأله یاد شده با توجه به ‏حرمت وضعی (ضمان) قاعده احترام، بدان استناد کردند.

دلیل دوم: بنای عقلا

برخی از فقها، شمول قاعده احترام را نسبت به مسأله مذکور, به دلیل این­که موضوع از مصادیق تمسک به عام در شبهه مصداقیه است، رد کرده و برای اثبات آن‏ به بنا و سیره عقلا تمسک نموده­اند.

به اعتقاد آن­ها «بهتر است به بنا و سیر  عقلا که ردعی از طرف شرع هم وجود ندارد، تمسک کرد. این سیره بی­تردید در موارد امر به فعل، دلالت بر ضمان دارد, همان‏طور که به طور گسترده در مثل کارگران، آرایشگرها و همانند آن­ها از صاحبان حرفه و پیشه مشاهده می‏کنید؛ بلکه حتی در بعضی روایات (حرعاملی, بی تا: ج12, ص71) تعیین­اجرت در مورد حجامت, از ابتدا مکروه دانسته شده و بهتر است پس­از درخواست حجامت و انجام آن, اجرت‏المثل را بپردازد. نتیجه این­که مشهور در موارد امر به عملی، قائل به ثبوت ضمان هستند و همین قول هم صحیح است تا زمانی که قرینه‏ای بر مجانی بودن وجود نداشته و عامل قصد تبرع نکرده باشد» (خوئی، 1365: ج1, ص391).    

نکته قابل توجه در این استدلال این است که مجانی بودن عمل، نیاز به اثبات دارد و الا مطابق بنای عقلا هر عملی که به درخواست دیگری انجام شود باید عوض آن پرداخت شود. تمام این اختلاف‏ها در صورتی است که آمر قصد انجام تبرعی عمل را داشته باشد, امّا در صورتی که آمر قصد اجرت داشته باشد، جایی برای این بحث و اشکال وجود ندارد, زیرا در این صورت باید آن را از موارد اجارة معاطاتی گرفت که به دلیل عدم تعیین اجرت ‏باید از موارد اجاره یا جعالة فاسد بدانیم و از باب قاعدة «ما یضمن بصحیحه، یضمن بفاسده»[2][3] ضمان بی­هیچ تردیدی ثابت است. از این رو مرحوم حکیم ابتدا ادله ضمان را در حالتی که آمر قصد انجام تبرعی عمل را داشته باشد، رد می‏کند, امّا به ‏دلیل این که عرف و سیره متشرعه، بین قصد آمر و عدم آن فرقی نمی‏گذارند، در نهایت قائل به ضمان می‏شود و در تأیید آن ادعای شهرت عظیمه می کند (حکیم, بی تا: صص 117 _ 141و 142).  مقدس اردبیلی نیز اجماع را محتمل دانسته است (اردبیلی, 1363: ج10, ص83).

از مجموع ادله روشن می­شود که در اصل ضمان، در صورتی که عمل در عرف و عادت اجرت‏دار باشد، شکی نیست و حتی اگر بتوان در قاعده احترام تشکیک نمود، مسأله در عرف و سیره متشرعه و اقوال فقها به حدّی روشن است که جرأت مخالفت را از مخالفان می­گیرد. لذا صاحب مفتاح الکرامه می‏گوید «اگر اتفاق کسانی که متعرض این مسأله شدند بر ثبوت ضمان وجود نداشت، مگر از افراد نادری که شناخته شده نیستند، احتمال عدم اجرت مطلقا قوی بود» (به نقل از حکیم, بی تا: ص141).

منابع

1_ قران کریم.

2_ اردبیلی، ملّا احمد، مجمع الفائدة و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان، قم، مؤسسه نشر اسلامی، 1363، ج10.

3_ امامی، سید حسن, حقوق مدنی، تهران، انتشارات اسلامیه، چاپ هفدهم، 1375، ج 1. 

4_ ______، حقوق مدنی، تهران، انتشارات اسلامیّه، چاپ ششم، 1370، ج 4.

5_ انصاری،مرتضی(شیخ)، کتاب المکاسب، قم، انتشارات علّامه، چاپ دوم «سنگی»، 1367.

6_ بحرانی، یوسف، الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة، قم، مؤسسه نشر اسلامی، بی­تا, ج21.

7_ جبعی عاملی، زین‏الدین (شهید ثانی)، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة، قم، دارالهادی ‏للمطبوعات، 1403ق، ج 5.

8 ______، مسالک الافهام فی شرح شرائع الاسلام، قم، انتشارات  بصیرتی، بی­تا, ج 1.

9_ جعفری لنگرودی، حقوق خانواده، تهران، کتابخانه گنج دانش، چاپ دوم، 1376.

10_ _____، محمّد جعفر، ترمینولوژی حقوق، تهران، انتشارات گنج دانش، چاپ چهارم، 1368.

11_ حر عاملی، محمّد بن حسن، وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی­تا, ج 15.

12_ حسینی شیرازی، سید محمد، الفقه، بیروت، دارالعلم، 1409ق، ج58.   

13_ حلّی(علامه)، حسن بن یوسف، ارشادالاذهان الی احکام الایمان، قم، مؤسسه نشر اسلامی، چاپاول،1410ق، ج2.

14_ _____، مختلف الشیعه، تهران، مکتبة نینوی، بی­تا, ج 2.

15_ _____، قواعد الاحکام، قم، منشورات الرضی، بی­تا, ج 2.

16_ حلّی(محقق حلّی) جعفر بن حسن، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، بیروت، دارالاضواء، چاپ دوم، 1403ق، جزء 2

 17_ _____, «85 در صد موارد درخواست طلاق از جانب خانم­هاست», مردم سالاری، 11/10/81.

 18_ حمیدیان, حسن, «اگر خط قرمز را بشنا سیم از آن عبور نمی کنیم» جوان, 29/3/1381.

 19_خوئی، سید ابوالقاسم, مستند العروة الوثقی, مقرر مرتضا بروجردی، قم، انتشارات دارالعلم، 1365، ج 1.

20_ دیانی، عبد الرّسول، حقوق خانواده ازدواج و انحلال آن، تهران، امیر دانش، چاپ اول، 1379.

21_ روزنامه رسمی، مورخ 21/12/1370.

22_ شبّر، سیّد عبداللّه، تفسیرالقرآن الکریم (تفسیر شبّر)، بیروت، انتشارات دارالزهرا، چاپ اول، 1412ق، ج 1.

23_ صفایی، سیّد حسین و اسدالله امامی، حقوق خانواده،  تهران، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ هفتم، 1378، ج1.

24_ طباطبائی(حکیم)، سیّد محسن، مستمسک العروة الوثقی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی­تا, ج 12.

25_ طباطبائی، سیّد محمّد حسین، تفسیر المیزان, ترجمه سیّد محمّد باقر همدانی، قم، دفتر تبلیغات‏ اسلامی، 1363، ج 2.

26_ طبرسی، ابو علی فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان ترجمه سیّد ابراهیم میرباقری و دیگران، تهران، انتشارات فراهانی، چاپ اول،1350، ج 2.

27_ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، بی­جا, دفتر نشر فرهنگ اسلامی، بی­تا, ج 4.

28_ طوسی(شیخ الطائفه)، محمّد بن حسن، المبسوط فی فقه الامامیّه، بی­جا, المکتبة المرتضویة لاحیاء الاثارالجعفریة، 1460ق.

29_ طوسی، تهذیب الاحکام فی شرح المقنعة، تهران، دار الکتاب‏ الاسلامیه، 1390ق، ج 7.

30_ _____، تهذیب الاحکام فی شرح المقنعة، تهران، دار الکتاب‏ الاسلامیّة، چاپ چهارم، 1365، ج 8.

31_ علوی حسینی موسوی، محمّد کریم، کشف الحقایق عن نکت الآیات و الدقائق، تهران، حاج‏عبدالمجید - صادق نوبری، چاپ سوم, 1396ق، ج 1.

32_ فیض کاشانی، محسن، الصافی فی کلام اللّه، مشهد، دار المرتضی للنشر، بی­تا, چاپ اول، ج 1.

33_ قنبری، وجیهه، «82 درصد متقاضیان طلاق, زنان هستند», خراسان، 27/3/81 .

34_ کاتوزیان، ناصر, حقوق مدنی (خانواده)، تهران، بهمن‏برنا، چاپ‏پنجم, 1378، ج1.

35_ _____، حقوق مدنی (الزام­های خارج از قرارداد)، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ‏اول، 1374، ج 2.

36_ _____، وقایع حقوقی، تهران، نشر یلدا، چاپ دوم، 1374.

37_ کرکی (محقق کرکی)، علی بن حسین، جامع المقاصد فی شرح القواعد، قم، مؤسسة آل البیت لاحیاء التراث، چاپ اول، 1408ق، ج 12.

38_ کلینی رازی(شیخ کلینی)، ابوجعفر محمّد بن یعقوب، الاصول من الکافی، تهران، دار الکتاب الاسلامیّه، چاپ سوم، 1388ق، ج 2 و 6.

39_ مرکز تحقیقات فقهی قوه قضاییه، مجموعه آرای فقهی قضایی در امور حقوقی، قم، بی­جا, بی­نا, چاپ اول,1381.

40_ مصطفوی، سیّد محمّد کاظم، مائة قاعدة فقهیّه، چاپ اول، 1412ق.

41_ مطهری، مرتضی، نظام حقوق زن در اسلام، تهران، انتشارات صدرا، چاپ بیست و یکم، زمستان 1374.

42_ مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتاب الاسلامیّه، 1366، ج 3.

43_ مهرپور، حسین، مباحثی از حقوق زن از منظر حقوق داخلی، (مبانی فقهی و موازین بین‏المللی)، تهران، مؤسسه اطلاعات، چاپ اول، 1379.

44_ موسوی (خمینی)، سیّد روح اللّه، کتاب البیع، قم، مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، چاپ چهارم، 1368، ج 1.

45_ موسوی بجنوردی، سیّد محمود، قواعد فقهیّه، تهران، نشر میعاد، چاپ دوم، 1372.

46_ موسوی سبزواری، سید عبدالاعلی، مهذّب الاحکام، قم، مؤسسة المنار، چاپ چهارم، 1416ق، ج 19.

47_ نجفی، محمّد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، تهران، المکتبة الاسلامیّة، چاپ دوم, 1366.

48_ هدایت نیا، فرج‏الله، بررسی مبانی مهمترین تحولات حقوقی در روابط مالی زوجین پس‏ از انقلاب اسلامی, پایان نامه کارشناسی ارشد، قم، دانشگاه مفید.

49_ هندی (فاضل)، محمّد بن الحسن، کشف اللثام و الابهام عن کتاب قواعد الاحکام، قم، منشورات‏ مکتبة آیة اللّه مرعشی، 1405ق، ج 2.

50_ یزدی، سیّد محمّد کاظم، العروة الوثقی، تهران، مکتبة العلمیة الاسلامیّة، بی­تا, ج 2.

این فقط قسمتی از متن مقاله است . جهت دریافت کل متن مقاله ، لطفا آن را خریداری نمایید

پایان نامه دندانپزشکی -بررسی نیاز به درمان های ارتودنسی در دانش آموزان ۱۶-۱۴ ساله

اختصاصی از فایلکو پایان نامه دندانپزشکی -بررسی نیاز به درمان های ارتودنسی در دانش آموزان ۱۶-۱۴ ساله دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 مطالب این پست :  پایان نامه دندانپزشکی -بررسی نیاز به درمان های ارتودنسی در دانش آموزان 16-14 ساله 60 ص + 14 اسلاید

   با فرمت ورد و پاورپوینت

دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی شهید بهشتی

دانشکده دندانپزشکی

پایان نامه:

جهت اخذ دکترای دندانپزشکی

موضوع:

بررسی نیاز به درمان های ارتودنسی در دانش آموزان 16-14 ساله

منطقه 19 آموزش و پرورش تهران در سال 1382

(طرح مصوب مرکز تحقیقات علوم دندانپزشکی)

استاد راهنما:

آقای دکتر محمد حاجی قدیمی

نگارش:

محمد شفیع‌خانی

چکیده:

عنوان: بررسی نیاز به درمان‌های ارتودنسی در دانش‌آموزان 16-14 ساله منطقه 19 آموزش و پرورش تهران در سال 1382.

سابقه و هدف : نیاز به درمان‌های ارتودنسی الگوی شناخته شده‌ای ندارد و دندانپزشکان نظرهای متفاوتی درباره نیاز به درمان ابراز می‌کنند. آگاهی از میزان نیاز به درمان‌های ارتودنسی برای برنامه ریزی‌های کلان بهداشتی و بیمه دندانپزشکی اهمیت ویژه‌ای دارد. در این پژوهش، نیاز به درمان‌های ارتودنسی در دانش‌آموزان 16-14 ساله منطقه 19 آموزش و پرورش شهر تهران تعیین شد.

مواد و روش‌ها: در این پژوهش 460 دانش‌آموز 16-14 ساله دبیرستانی از منطقه 19 آموزش و پرورش شهر تهران معاینه شدند و نیاز به درمان‌های ارتودنسی به کمک جزء سلامت دندانی(DHC) شاخص نیاز به درمان‌های ارتودنسی(IOTN) بررسی شد. نمونه‌ها از شش دبیرستان دولتی دخترانه و پسرانه به طور تصادفی وبه نسبت جمعیت انتخاب شدند و معاینات به کمک آیسلانگ و خط‌کش  DHC زیر نور آفتاب و روی صندلی معمولی انجام شد و یافته‌ها برای بررسی میزان نیاز در هر گروه و مقایسه بین گروه‌های مختلف تجزیه و تحلیل گردید.

یافته‌ها: از میان دانش‌آموزان معاینه شده 6/17 درصد در رتبه 4و5، 9/25 درصد در رتبه 3 و 5/59 درصد در رتبه 1و2 سلامت دندانی قرار می‌گیرند. رابطه معنی‌داری میان نیاز به درمان‌های ارتودنسی با جنس و سن مشاهده نشد. (P>0.05) بیشترین عوامل ایجاد کننده نیاز به درمان جابه‌جایی نقطه تماس، اورجت، اپن بایت و کراس بایت بود.

متن کامل را می توانید دانلود کنید چون فقط تکه هایی از متن این پایان نامه در این صفحه درج شده است(به طور نمونه)

ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه

همراه با تمام ضمائم با فرمت ورد که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند

موجود است

دانلود پایان نامه رشته معماری -بررسی و تحلیل روند شهر نشینی در زاهدان با تاکید بر آپارتمان نشینی با فرمت ورد

اختصاصی از فایلکو دانلود پایان نامه رشته معماری -بررسی و تحلیل روند شهر نشینی در زاهدان با تاکید بر آپارتمان نشینی با فرمت ورد دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                              صفحه

فصل اول : چهار چوب کلی تحقیق

1-1 -طرح مساله............................................................................................................................. 1

2-1 -ضرورت تحقیق ................................................................................................................... 1

3-1- قلمروتحقق ........................................................................................................................... 2

4-1- اهداف تحقیق........................................................................................................................ 2

5-1- سئوالات اساسی..................................................................................................................... 2

6-1- فرضیات پژوهش................................................................................................................... 3

7-1- روش تحقیق ......................................................................................................................... 3

8-1- پیشینه تحقیق..........................................................................................................................5

9-1- محدودیت تحقیق .................................................................................................................6

فصل دوم : مبانی نظری تحقیق

1-2- شهر چیست.............................................................................................................................7

2-2- تعاریف مختلف شهر...............................................................................................................8

3-2- عوامل مؤثر در تکوین و تکامل شهر نشینی.............................................................................9

1-3-2- دیدگاههای کلاسیک(درونزا) در شکل گیری شهرها .....................................................10

1-1-3-2-نظریه هیدرولیک یا مبنای محیط گرایی.......................................................................10

2-1-3-2- نظریه اقتصادی : شهر به عنوان یک بازار ......................................................................13

3-1-3-2- نظریه شهر به عنوان یک پایگاه نظامی و دفاعی.............................................................15

4-1-3-2- نظریه مذهبی، گسترش معابد و عبادتگاهها...................................................................16

5-1-3-2- موقعیت چهاراهی در ایجاد شهرها................................................................................17

2-3-2 دیدگاههای مدرن (برونزوا) در شکل گیری شهرها ...........................................................17

1-2-3-2 سیاستهای استعماری کشورهای توسعه یافته ..................................................................19

2-2-3-2- سیاستهای دولتها در مسائل مرزی و استراتژیک..........................................................22

3-2-3-2- اهداف سیاسی – اداری دولتها ....................................................................................23

4-2-3-2- وجود قطب های صنعتی ..............................................................................................24

5-2-3-2- وجود راهها .................................................................................................................26

4-2- نظریه های ساخت شهر ........................................................................................................29

1-4-2- ساخت دوایر متحدالمرکز............................................................................................... 29

2-4-2- ساخت قطاعی شهر..........................................................................................................30

3-4-2- ساخت ستاره ای شکل....................................................................................................31

4-4-2- ساخت چند هسته ای......................................................................................................33

5-4-2- ساخت عمومی شهرها.....................................................................................................35

6-4-2- ساخت طبیعی شهرها .....................................................................................................35

7-4-2- ساخت خطی یا کریدوری..............................................................................................36

فصل سوم : بررسی ساختار جغرافیای طبیعی و انسانی شهر زاهدان

1-3- ویژگیهای جغرافیای طبیعی شهر زاهدان.............................................................................38

1-1-3- موقعیت جغرافیایی .........................................................................................................38

2-1-3- موقعیت ریاضی و نسبی شهر زاهدان..............................................................................38

3-1-3- ویژگیهای زمین شناسی منطقه زاهدان................................................................................41

4-1-3- ویژگیهای زمین شناختی حوضه آبریز زاهدان...................................................................42

5-1-3- ژئومورفولوژی حوضه زاهدان...........................................................................................44

1-5-1-3- ژئومورفولوژی ساختمانی حوضه زاهدان.......................................................................47

2-5-1-3- ژئومورفولوژی اقلیمی حوضه زاهدان...........................................................................48

6-1-3- شرایط اقلیمی محدوه زاهدان...........................................................................................51

1-6-1-3- عوامل ماکروکلیمایی...................................................................................................51

2-6-1-3-عوامل میکرو کلیمایی...................................................................................................51

7-1-3- بادهای منطقه ...................................................................................................................52

8-1-3- میزان دما و طوبت در منطقه .............................................................................................54

9-1-3- بارندگی و ریزش جوی درمنطقه.....................................................................................56

10-1-3- منابع آب منطقه..............................................................................................................57

1-10-1-3-آبهای سطح الارضی...................................................................................................58

2-10-1-3- آبهای زیر زمینی حوضه زاهدان................................................................................60

2-3- ساختار دموگرافی و ویژگیهای انسانی شهر زاهدان..............................................................61

1-2-3-تعداد جمعیت و تحولات آن طی سالهای(1335 تا1375).................................................61

2-2-3- تراکم نسبی جمعیت در سطح شهر ..................................................................................64

3-2-3- ساختمان جمعیت .............................................................................................................73

1-3-2-3- ساخت سنی.................................................................................................................73

2-3-2-3- نسبت جنسی................................................................................................................77

4-2-3- بعد خانوار .......................................................................................................................80

5-2-3- حرکات جمعیت .............................................................................................................81

1-5-2-3- حرکات زمانی جمعیت ..............................................................................................82

2-5-2-3- حرکات مکانی جمعیت ..............................................................................................82

6-2-3- عوامل مهاجرت به زاهدان ..............................................................................................84

1-6-2-3- عامل جغرافیایی..........................................................................................................84

2-6-2-3- عوامل اجتماعی و فرهنگی و اداری...........................................................................85

3-6-2-3- عوامل اقتصادی..........................................................................................................85

7-2-3- فعالیت و اشتغال...............................................................................................................86

8-2-3- وضعیت اشتغال در بخشهای مختلف ...............................................................................87

1-8-2-3- شاغلین بخش کشاورزی.............................................................................................89

2-8-2-3- شاغلین بخش صنعت ..................................................................................................91

3-8-2-3- شاغلین بخش خدمات ................................................................................................92

9-2-3- وضعیت کلی سواد در زاهدان..........................................................................................94

فصل چهارم : بررسی روند شهر نشینی و تغییرات کارکردی شهر زاهدان

1-4- روند شکل گیری شهر زاهدان.............................................................................................96

1-1-4- تحولات جهانی و اهمیت یافتن منطقه به لحاظ ژئوپولتیک..............................................96

1-1-1-4- منطقه بلوچستان و سرحد ............................................................................................96

2-1-1-4- منطقه دزداب.............................................................................................................100

2-1-4- تغییر قدرت از قاجار به پهلوی و استراتژی شهر زاهدان .................................................102

2-4- سیاستهای دولت در توسعه شهر نشینی زاهدان.....................................................................103

3-4- تغییرات کارکردی در شهر زاهدان ....................................................................................124

1-3-4- کارکرد نظامی سیاسی....................................................................................................124

2-3-4- کارکرد اداری................................................................................................................125

3-3-4- کارکرد خدماتی ...........................................................................................................126

4-4- موانع عمده توسعه و جهت توسعه شهر زاهدان ..................................................................128

1-4-4- موانع درجه یک توسعه (موانع طبیعی)...........................................................................128

2-4-4- موانع درجه دو توسعه (موانع مصنوعی).........................................................................128

3-4-4-موانع درجه سوم توسعه (موانع اقتصادی).......................................................................129

4-4-4- توسعه اراضی شهر در ادوار مختلف و جهت توسعه شهر ...........................................129

فصل پنجم :بررسی توسعه آپارتمان نشینی در زاهدان

1-5 آپارتمان چیست ...........................................................................................................132

2-5- سابقه آپارتمان نشینی در جهان ...................................................................................132

3-5- سابقه آپارتمان نشینی در تهران ...................................................................................134

4-5- سابقه آپارتمان نشینی در زاهدان .................................................................................135

5-5 مکان یابی مجتمع های آپارتمانی در شهر زاهدان ..........................................................136

6-5- ضرورت ایجاد آپارتمان سازی در زاهدان ..................................................................137

7-5- بررسی وضعیت آپارتمان نشینی در زاهدان ..................................................................138

1-7-5- بررسی رابطه شغل ساکنین در مجتمع های آپارتمانی ..............................................142

2-7-5- بررسی رابطه میزان تحصیلات در مجتمع های آپارتمانی .........................................143

3-7-5- بررسی رابطه میزان درآمد در مجتمع های آپارتمانی.................................................145

4-7-5- بررسی رابطه بعد خانوار در مجتمع های آپارتمانی...................................................146

5-7-5- بررسی رابطه قومیتهای ساکن در مجتمع های آپارتمانی............................................148

6-7-5- بررسی رابطه انتخاب مجتمع های آپارتمانی برای سکونت .......................................149

8-5- بررسی فرهنگ آپارتمان نشینی در مجتمع های آپارتمانی ............................................151

9-5- بررسی روابط اجتماعی در مجتمع های آپارتمانی ........................................................152

10-5- بررسی ویژگیهای کالبدی مجتمع های آپارتمانی.......................................................153

1-10-5- بررسی تعداد طبقات در مجتمع های آپارتمانی......................................................153

2-10-5- بررسی تعداد اطاق در مجتمع های آپارتمانی ........................................................154

3-10-5- بررسی نوع مصالح ساختمانی در مجتمع های آپارتمانی ........................................155

4-10-5- بررسی عمر بنا مجتمع های آپارتمانی ...................................................................155

5-10-5- بررسی امکانات و خدمات محله ای در مجتمع های آپارتمانی ...............................155

6-10-5- بررسی وضعیت بهداشت در مجتمع های آپارتمانی ...............................................156

11-5- بررسی نقاط قوت و ضعف در مجتمع های آپارتمانی شهر زاهدان .............................158

1-11-5- نقاط قوت ............................................................................................................158

1-1-11-5- دسترسی به منابع مالی .......................................................................................158

2-1-11-5-صرفه جویی در مصرف مصالح..........................................................................159

3-1-11-5- سرعت در فرآیند ساخت .................................................................................160

4-1-11-5- ارتقای تکنولوژی و ارتقای کیفیت ..................................................................161

5-1-11-5- دسترسی به تسهیلات عمومی ...........................................................................161

2-11-5- نقاط ضعف .........................................................................................................161

1-2-11-5- کمبود امکانات، خدماتی و رفاهی ...................................................................162

2-2-11-5- مشکلات سیستم جمع آوری زباله....................................................................163

3-2-11-5- کبمود پارکینگ .............................................................................................164

4-2-11-5- کمبود فضای بازی مناسب برای کودکان ........................................................165

12-5- عوارض زیست محیطی در مجتمع های آپارتمانی .....................................................166

1-12-5- موقعیت و قطه بندی زمین ....................................................................................166

1-1-12-5- موقعیت ساختمانها ...........................................................................................166

2-1-12-5- قطعه بندی زمین ..............................................................................................167

2-12-5- عوارض طبیعی ....................................................................................................168

1-2-12-5- عوارض مربوط به خاک و زمین ......................................................................168

2-2-12-5- هوا .................................................................................................................168

3-2-12-5- صدا ...............................................................................................................169

4-2-12-5- نور..................................................................................................................169

5-2-12-5- حرارت و برودت ...........................................................................................169

3-12-5- عوارض انسانی ..................................................................................................170

1-3-12-5- خصوصیات خانوار ........................................................................................170

2-3-12-5- سنت ها و فرهنگ ها .....................................................................................170

3-3-12-5- مسائل جنبی اجتماعی ....................................................................................171

4-3-12-5- ایمنی در برابر حوادث ....................................................................................172

5-3-12-5- بهداشت محیط ...............................................................................................172

6-3-12-5- تاسیسات وتجهیزات عمومی و زیر بنایی ..........................................................173

7-3-12-5- عوارض زیبا شناسانه .......................................................................................174

فصل ششم:نتیجه گیری وآزمون فرضیات و ارائه پیشنهادات

1-6-نتیجه گیری کلی.........................................................................................................175

2-6-آزمون فرضیات..........................................................................................................179

3-6-ارائه راهبردهای مناسب در فرایند توسعه آپارتمان نشینی..............................................181

منابع و مآخذ

ضمائم

پایان نامه مکانیک حرارت و سیالات -بررسی اصول هاور کرافت

اختصاصی از فایلکو پایان نامه مکانیک حرارت و سیالات -بررسی اصول هاور کرافت دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت فایل : word(قابل ویرایش) تعداد صفحات:104

فهرست
مقدمه
مروری بر تحقیقات گذشته
فصل1. GEM
فصل2. عملکرد بالشتک هوا
فصل3. آیرودینامیک داخلی- معبراها – فن ها و کمپرسورها
فصل4. درگ
فصل5. پیشرانش
فصل6. موتور (حرکت دهنده ی اولیه)
فصل7. معیارهای عملکردی
فصل8. کنترل و پایداری
فصل9. دامن
نتیجه گیری:
مراجع

مقدمه:
هاورکرافت جزء ماشینهای نقلیه کلاس بالائی می باشد که برروی هر سطحی اعم از خشکی،آب ،یخ، چمن و هر چیز دیگری که بتوان هوا را به تله انداخت حرکت می کند. علت نیاز به این وسیله آنست که تنها وسیله ای می باشد که قابلیت حرکت در شرایط مختلف را دارد و مثلا می توان در نواحی کم عمق که امکان حرکت برای سایر شناورها مقدور نیست باهاور کرافت به گشت زنی پرداخت .
هاورکرافت با هوانا و که بر روی بالشتکی از هوای فشرده حرکت می کند . که هوا توسط یک فن یا کمپرسور بداخل بالشتک پمپ می‌شود.
از مهمترین مزایای ها و کرافت می توان به سرعت زیاد، نداشتن محدودیت در نواحی کم عمق، توان حرکت در خشکی، توان پنهان شدن در خشکی در عملیاتهای نظامی،... اشاره کرد.
مهمترین علت آنکه این وسیله هنوز بطور گسترده و ناوگان حمل و نقل وارد نشره است آنست که هزینه ی تعمیر و نگهداری آن بسیار زیاد می باشد و پس عواملی مثل صدای زیاد، تاثیر شرایط جوسی در سرعت و شعاع آن در رده های بعدی قرار دارند.
در این پروژه سعی شده تا اصول کلی مربوط به هاورکرافت و اجزای آن مورد بررسی قرار گیرد.

پروژه مالی -بررسی سیستم حسابداری بانک کارآفرین(غیردولتی- سهامی عام)

اختصاصی از فایلکو پروژه مالی -بررسی سیستم حسابداری بانک کارآفرین(غیردولتی- سهامی عام) دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

پروژه مالی -بررسی سیستم حسابداری بانک کارآفرین(غیردولتی- سهامی عام)    تعداد صفحات :126

مقدمه................................................................................................................................................................. 1

چکیده............................................................................................................................................................... 33

تاریخچة تاسیس و حدود فعالیت بانک کارآفرین....................................................................... 53

عناوین حسابهای دفتر کل..................................................................................................................... 54

مبنای تهیه و اهم رویه های حسابداری بانک کارآفرین......................................................... 58

تصویب صورت های مالی....................................................................................... 71

گزارش بازرسی قانونی به مجمع عمومی سهامداران محترم................................. 74

گزارش حسابرسان بهمجمع عادی سالانه صاحبان سهام محترم.......................... 76

خلاصه و نتیجه گیری.............................................................................................................................. 92

منابع و مآخذ...................................................................................... 94