فرمت فایل :word (لینک دانلود پایین صفحه) تعداد صفحات 101صفحه
سرزمینی که امروزه به نام جمهوری آذربایجان خوانده می شود به دنبال شسکت ایران در جنگهای خود با روسیه وطی قراردادهای گلستان (1813 م) وترکمنچای (1828م) از ایران جدا و به روسیه ضمیمه گشت.
در طول تاریخ هیچ کشوری به اندازه روسیه قلمروهای خاک ایران را برای همیشه به اشغال در نیاورده است ،قلمروهایی که طی دوره های درازمدت تاریخی زیرسیطره فرهنگی ایرانیان بودند یا دست کم خراجگذار ایران بودند بیشتر بخشهای اسیای مرکزی تقریبا به مدت سه هزار سال کانونهای ممتاز فرهنگ وتمدن ایرانی بوده واغلب اوقات تا اندازه ای تحت کنترل سیاسی ایران قرار داشته اند.
در اوایل دهه 1990 شاهد تحولی عظیم در محو سیاست جهانی بوده ایم. برای نخستین بار یک امپراطوری بدون جنگ از درون متلاشی شد.خروج یکی از ارکان قدرت از گردونه نظام دو قطبی ژئوپلتیک جهانی را به گونه ای متاثر کرد که تثبیت نظام جدید بر مبنای روابط ومناسبات بین الملل نیاز به گذشت زمان دارد.
گورباچف در 25 دسامبر 1991 از سمت خودکناره گیری کرد و اتحاد جماهیر شوروی نیز از حوقی در 31 دسامبر همچنین سال از بین رفت.فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی یک فرایند سیاسی بود که نتیجه آن تجزیه یک واحد یکپارچه به 15 واحد سیاسی با جغرافیای جدا از هم بود.
در اطراف ایران دولتهای جدیدی بنامهای آذربایجان ،ارمنستان وترکمنستان ظهور کردند که قبلا روابط این جمهوریها از کانال مسکو انجام گرفت لیکن امروز آنها مستقلا می توانند با همسایه خود یعنی ایران تعامل داشته باشند.
با توجه به وابسته بودن بحث آذربایجان به قفقاز لازم است اشاره ای به منطقه قفقاز و اهمیت آن از نظر ژئوپلتیک داشته باشیم.
قفقاز بعنوان منطقه سرحدی ایران در تاریخ گذشته خود موضوع رقابت قدرتهای پیرامونی بوده ومدتها نیز جزئی از سرزمین وقلمرو وحاکمیت دولت ایران محسوب می شده است.
این منطقه در محدوده ای به وسعت چهارصدوبیست وپنج هزار کیلومتر بین غرب دریای خزر وشرق دریای سیاه ودرهمسایگی شمال غرب ایران وشمال ترکیه واقع شده است. رشته کوههای قفقاز بزرگ به طور هزار ودویست کیلومتر در جهت شمال غربی از شبه جزیره تامان در تنگه کرچ(بین دریای سیاه ودریای آزوف) وجنوب شرقی تا شبه جزیره آبشوران در غرب دریای خزر در شرق جمهوری آذربایجان)کشیده شده است.
تحقیق در مورد ژئوپلیتیک مرز ایران وکشور آذربایجان