فرمت فایل :powerpoint (لینک دانلود پایین صفحه) تعداد صفحات7صفحه
وطن ما به جای مادر ماست مادر خویش را نگهبانیم
شکُرداریم کز طفولیّت درس «حبّ الوطن» همی خوانیم
چون که حبّ وطن ز ایمان است ما یقینا ز اهل ایمانیم
گر رسد دشمنی برای وطن جان و دل ، رایگان بیفشانیم
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 16
تقدیم به پدر و مادر عزیزم
که با لطف و مهر مرا یاری کرده اند
مقدمه :
حمد و سپاس ایزد منان را که با الطاف بیکران خود این توفیق را به ما ارزانی داشت تا بتوانیم در راه ارتقای دانش عمومی و فرهنگ و به ویژه علوم کامپیوتر و انفورماتیک گامهایی هرچند کوچک برداریم.
امروزه گستردگی علوم و توسعه روزافزون آن شرایطی را به وجود آورده که هر روز شاهد تحولات اساسی و چشمگیر در سطح جهان هستیم. این مطلب را با مقدمه ای در مورد سیستم عامل شدن لینوکس آغاز می کنیم. درباره ی توسعه گذشته و آینده ی لینوکس صحبت خواهیم کرد و نگاهی دقیق به مزایا و معایب آن می پردازیم. در مورد توزیعات مختلف و همچنین سورس آزاد صحبت خواهیم کرد. این نوشته به سؤالاتی از این قبیل پاسخ می دهد:
1ـ لینوکس چیست؟
2ـ لینوکس کجا و چگونه آغاز شد؟
3ـ آیا لینوکس همان سیستم عاملی است که در آن همه چیز در حالت متنی انجام می شود؟
4ـ آیا لینوکس آیندة درخشانی دارد؟
5ـ مزایای لینوکس چیست؟ معایت آن چیست؟
6ـ چند نوع لینوکس وجود دارد؟
7ـ جنبشهای opensource و GNU چیست؟
1ـ1ـ تاریخچه :
1ـ1ـ1ـ یونیکس :
برای درک عمومیت و محبوبیت لینوکس، باید حدود 30 سال به عقب برگردیم … تصور کنید که رایانه ها به بزرگی خانه ها یا حتی استادیوم ها هستند. زمانی که اندازة رایانه ها به خودی خود مشکلات فراوانی را پدید می آورد، معضل دیگری وجود داشت که مشکل را حادتر می کرد: هر رایانه سیستم عامل متفاوتی داشت و نرم افزارها تنها برای برآورده کردن یک هدف خاص ایجاد می شدند.
برنامه هایی که به یک رایانه داده می شد، روی سیستم مشکل آفرین بود. رایانه ها بسیار گران بودند و تازه پس از خریدن آن باید تلاش زیادی می شد تا به کاربران نحوه کار کردن با آن آموزش داده شود. در نتیجه هزینه نهایی بسیار بالا بود.
جهان از نظر فناوری آن قدر پیشرفته نبود تا رایانه های کوچکتر بسازد، بنابراین باید برای یک دهه دیگر آن اندازه ها را تحمل می کرد. در سال 1969 یک گروه از برنامه نویسان در آزمایشگاههای بل (Bell Labs) به فکر پیاده کردن راه حلی برای این مشکل افتادند تا بتوانند سازگاری نرم افزارها را سر و سامان بدهند.
آنها سیستم عاملی ایجاد کردند که:
1ـ ساده و جذاب بود.
2ـ با زبان برنامه نویسی C نوشته شده بود. (به جای اسمبلی)
3ـ قادر به بازیابی کُدها بود.
توسعه دهندگان نام این پروژه را unix نهادند.
قابلیت بازیابی کُد بسیار مهم بود. تا آن زمان، تمام رایانه های تجاری موجود با کُدی نوشته شده بود که اختصاصاً برای آن سیستم توسعه داده شده بود.
از این جهت یونیکس تنها به مقدار کمی از این کُدها نیاز داشت که امروزه عموماً به هسته (kernel) معروف است.
برای پایه ریزی یونیکس در هر سیستم، تنها به این مجموعه از کُدها نیاز بود. سیستم عامل و دیگر دستورات با استفاده از زبان سطح بالای C در این هسته ساخته شده بودند. این زبان انحصاراً برای توسعه یونیکس ایجاد شده بود. با استفاده از این تکنیک جدید، توسعه سیستم عاملی که بتواند بر روی سخت افزارهای مختلف اجرا شود، بسیار ساده تر بود. تولیدکنندگان نرم افزار به سرعت یونیکس را پذیرفتند. زیرا می توانستند با زحمت کمتر، ده برابر فروش بیشتر داشته باشند. وضعیت خارق العاده ای به وجود آمده بود. تصور کنید یارانه هایی از شرکت های مختلف در یک شبکه به هم متصل شده بودند یا کاربران بدون نیاز به آموزش اضافی، بر روی سیستم های مختلفی کار می کنند یونیکس نقش بزرگی در سازگار کردن کاربران با سیستم های مختلف ایفا کرد. طی دهه های بعد توسعه یونیکس ادامه یافت. امکان انجام کارهای بیشتر فراهم شد. سازندگان نرم افزار و سخت افزار بیشتری پشتیبانی یونیکس را به محصولات خود افزودند. یونیکس در ابتدا فقط بر روی محیط های بزرگ مانند Main Frame ها و Mini Computer ها پیدا می شد. (توجه داشته باشید که رایانه های شخصی Micro Computer ها هستند.) شما باید در یک دانشگاه و یا یک دولت و سازمان بزرگ اقتصادی کار می کردید تا بتوانید یونیکس را ببینید. اما رایانه های کوچکتر در حال توسعه بودند و تا پایان دهة 80 تعداد زیادی از مردم از رایانه های خانگی استفاده می کردند. در آن زمان نسخه های مختلفی از یونیکس برای کامپیوترهای شخصی به وجود آمده بود، اما هیچ یک واقعاً رایگان نبود.
6ـ6ـ2ـ لینوس و لینوکس :
لینوکس توروالدز، مرد جوانی که در رشته علوم رایانه دانشگاه هلسینکی تحصیل می کرد، به این فکر افتاد که ایجاد نسخه ای دانشگاهی و رایگان از یونیکس ایدة بسیار خوبی خواهد بود. او خود شروع به کُدنویسی کرد:
(From:tor vabls @ klaava. Helsinki. FI (Linus Bendict torvalds)
Nems groups: Comp. OS. Minix
Subject:GCC – 7.40 and posix – question
< message – ID: < 1997 Jul 307 7000 50. 9886 @ kalaava
Data: 3 Jul 97 70: 00: 50 GMT
Helli net landers
Due to a project I’m working on (minix)
I’m instered in the posix standard definition.
Please point mi to a (preferably) machine – readable
format of the latest posix rules? Ftp – sites wouldbenice.
او پرس و جو را در مورد چگونگی بکارگیری یونیکس در رایانه ی شخصی اش آغاز کرد. از ابتدا هدف لینوکس، توسعه یک سیستم عامل کاملاً رایثگان و سازگار با یونیکس اصلی بود. و این دلیل پرسش او در مورد
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 32
حقوق پدر و مادر و فرزند
غزالى گوید :
مخفى نماند که هرگاه حق خویشاوندى و فامیلى مورد تاءکید باشد پس نزدیکترین و مرتبطترین خویشاوندى از طریق ولادت است که این حق در آن مورد تاءکید بیشتر قرار گرفته و مضاعف مى شود. پیامبر (ص ) فرمود: (( هیچ فرزندى حق پدرش را نمى تواند ادا کند تا او را ببیند که برده است ، پس او را بخرد و آزاد کند.)) (۱۳۵۲)
رسول خدا (ص ) فرمود: (( احسان به پدر و مادر از نماز، حج ، عمره و جهاد در راه خدا بالاتر است .)) (۱۳۵۳)
آن حضرت فرمود: (( هرکه صبح کند در حالى که پدر و مادر از او راضى باشند دو دروازه اى را که به سوى بهشت گشوده است در اختیار دارد و اگر شب کند و پدر و مادر از او راضى باشند باز هم به همین صورت خواهد بود و اگر از پدر و مادر، یکى از او راضى باشد یک دروازه گشوده در اختیار اوست . و هر که صبح کند در حالى که پدر و مادرش از او ناراضى باشند، دو دروازه گشوده به سوى آتش دوزخ دارد و اگر شب کند بازهم به همین صورت خواهد بود و اگر از پدر و مادر یکى از او ناراضى باشد یک دروازه دارد، هر چند که آن دو ستمگر باشند، هر چند که ستمگر باشند، هر چند که ستمگر باشند.)) (۱۳۵۴)
آن حضرت فرمود: (( بوى بهشت از فاصله پانصد سال به مشام مى رسد؛ با این همه عاق والدّین و قاطع رحم آن را استشمام نمى کنند.))
(۱۳۵۵) از آن حضرت نقل شده است که فرمود: (( به مادر، پدر، خواهر، برادر، سپس به هر که نزدیکتر است نیکى کن .)) (۱۳۵۶)؛
و نیز نقل شده است که (( خداى تعالى به حضرت موسى فرمود: اى موسى ، همانا کسى به پدر و مادرش نیکى کند و عاق من باشد، او را نیکوکار قلمداد مى کنم و هر که به من نیکى کند و عاق پدر و مادرش باشد، او را عاق به حساب مى آورم .))
آن حضرت فرمود: (( هر کسى که صدقه اى از طرف پدر و مادرش بدهد، در صورتى که آنها مسلمان باشند، اجر آن صدقه اى از طرف پدر و مادرش بدهد، در صورتى که آنها مسلمان باشند، اجر آن صدقه براى پدر و مادرش خواهد بود و براى خودش نیز همان قدر اجر است ، بدون این که از اجر آنها چیزى کم شود.)) (۱۳۵۷)
مالک بن ربیعه مى گوید: (( در آن بین که ما خدمت رسول خدا (ص ) بودیم ناگاه مردى از قبیله بنى سلمه آمد، عرض کرد: یا رسول اللّه ، آیا چیزى از احسان به پدر و مادرم باقى مانده است که بعد از وفاتشان انجام دهم ؟ پیامبر (ص ) فرمود: آرى ، درود بر ایشان و طلب مغفرت براى آنها و اجراى عهدى که دارند و احترام به دوستانشان و صله رحم که انجام پذیر نیست ، مگر به وسیله آنها.)) (۱۳۵۸)
آن حضرت فرمود: (( از بالاترین خوبیها آن است که شخص با هر که دوست پدرش بود، مرتبط شود.)) (۱۳۵۹)
پیامبر (ص ) فرمود: (( احسان به مادر، دو برابر احسان به پدر است .)) (۱۳۶۰)
آن حضرت فرمود: (( دعاى مادر زودتر به اجابت مى رسد، گفتند: یا رسول اللّه ! چرا این طور است ؟ فرمود: او مهربان تر از پدر است و دعاى خویشاوندان بدون اجابت نمى ماند.)) (۱۳۶۱)
مردى از پیامبر (ص ) پرسید: (( یا رسول اللّه ، به چه کسى احسان کنم ؟ فرمود: به پدر و مادرت . عرض کرد: پدر و مادر ندارم ، فرمود: به فرزندانت زیرا همان طورى که پدر و مادرت بر تو حق دارند فرزندانت نیز بر تو حق دارند.)) (۱۳۶۲)
آن حضرت فرمود: (( خدا بیامرزد پدرى را که به فرزندش در کار خیر کمک کند.)) (۱۳۶۳) یعنى او را با بدرفتارى وادار به عاق شدن نکند، و گفته اند: (( فرزند تو گل خوشبوى تو است ، هفت سال او را مى بویى و هفت سال خدمتگزار تو است و پس از آن یا دشمن تو و یا شریک تو خواهد بود.))
آن حضرت فرمود: (( از جمله حقوق فرزند بر پدر آن است که او را خوب ادب کند و نام نیکو بر او بگذارد.)) (۱۳۶۴)
مردى نزد عبداللّه بن مبارک آمد و از یکى از فرزندانش شکایت کرد پرسید: آیا او را نفرین کرده اى ؟ گفت : آرى ، گفت : تو او را فاسد کرده اى .))
مستحب است که با فرزند مدارا کنند، (( اقرع بن حابس دید که پیامبر (ص ) فرزندش حسن (ع ) را مى بوسد. گفت : من ده فرزند دارم ، هیچ کدام را نبوسیده ام ، فرمود: همانا کسى که رحم نکند، مورد ترحم قرار نمى گیرد.)) (۱۳۶۵)
عایشه مى گوید: رسول خدا (ص ) به من فرمود: (( صورت اسامه را بشوى . پس شروع به شستن آن کردم و من ابا داشتم پیامبر (ص ) دست مرا کنار زد و خود صورت اسامه را شست و او را بوسید، سپس فرمود: اسامه به ما نیکى مى کرد در حالى که او جاریه (کنیز) نبود.)) (۱۳۶۶)
پاى امام حسن (ع ) لغزید، در حالى که پیامبر (ص ) روى منبر بود، از منبر پایین آمد و این آیه را خواند: (( انما اموالکم و اولادکم فتنة . )) (۱۳۶۷) - (۱۳۶۸)
عبداللّه بن شداد مى گوید: (( در آن میان که رسول خدا (ص ) با مردم نماز مى خواند، ناگاه ، حسین (ع ) آمد و در حالى که آن حضرت در حال سجده بود بر گردن او سوار شد، پیامبر (ص ) نماز جماعت را طولانى ساخت به حدى که گمان کردند اتفاق افتاده است ؛ همین که پیامبر نمازش را تمام کرد، پرسیدند: سجده را به قدرى طول دادید که گمان کردیم اتفاقى افتاده است . فرمود: پسرم روى شانه من سوار شده بود، نخواستم که پیش از برآوردن حاجتش تعجیل کنم .)) (۱۳۶۹)
آن حضرت فرمود: (( بوى فرزند از بوهاى بهشت است .)) (۱۳۷۰)
این بود اخبارى که بر حق پدر و مادر و کیفیت اداى حق آنان تاءکید داشت . از آنچه درباره حق برادرى گفتیم به دست مى آید که رابطه پدر و مادر از رابطه برادرى مهمتر است ، بلکه دو مطلب اینجا فزونى دارد: یکى آن که بیشتر دانشمندان برآنند که اطاعت پدر و مادر در شبهات واجب است هر چند که در حرام محض واجب نیست ، حتى اگر جداى از آنها غذا بخورى و از او دلگیر شوند، باید با آنها غذا بخورى ، زیرا ترک شبهات از پرهیزگارى است ولى خشنودى پدر و مادر لازم و حتى است . همچنین حق ندارى سفر مباح و یا مستحبى را جز با اجازه آنها انجام دهى ، و رفتن
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 11
نیکی به پدر و مادر
خداوند حکیم احترام به پدر و مادر و فرمانبرداری از دستورات مشروع آنان را در آیات متعددی از قران یاد آوری فرموده و نیکی به آنان را پس از عبادت خویش ذکر کرده است: وقضی ربک الا تعبدوا الا ایاه و بالوالدین احسانا ( اسراء:۲۳ ) خدای تو حکم کرد که جز او هیچ کس را نپرستید و به پدر و مادر نیکی کنید.
در ادامه آیه فرزندان را به مهربانی - برخورد نیک و سخن و رفتار متواضعانه نسبت به پدر و مادر فرمان می دهد. فلا تقل لهما اف ولا تنهر هما وقل لهما قولا کریما واخفض لهما جناح الذل من الرحمه وقل رب ارحمهما کما ربیانی صغیرا ( اسراء:۲۳و۲۴ ) ... به آنان اف ( اوه ) نگو و آزار به آنان نرسان و با ایشان از روی تکریم سخن بگو پیوسته پرو بال تواضع و کوچکی را با رحمت و مهربانی برایشان بگستر و بگو پروردگارا چنان که آنان مرا در کودکی پرورش دادند تو در حق آنان رحمت و مهربانی فرما.
در این آیه خداوند از گفتن اوه ( اف ) به پدر و مادر که نشانه پائین ترین درجه اظهار ناراحتی است نهی فرموده ودر روایتی نیز آمده است که اگر کلمه ای پائین تر از اف وجود می داشت از آن نیز نهی می شد یعنی خداوند اجازه نداده است حتی در شرایط کهولت سن پدر و مادر که معمولا پر توقع و پر زحمت می شوند فرزند حداقل ناراحتی را در مقابل آنان ابراز کند تا چه رسد به اینکه بر سر آنان فریاد بکشد و پرخاش کند.
پیامبر گرامی ص فرمود: خشنودی خدا در خشنودی پدر و مادر و نارضایتی پروردگار در ناخرسندی پدر و مادر است.
شخصی بدیدار رسول خدا ص شرفیاب شد و گفت: از شهر و دیار و پدر و مادر خویش بریده و بسوی شما آمده ام تا مسلمان شوم وبا شما بیعت کنم. در آن لحظه که عازم سفر بودم پدر و مادرم می گریستند. پیامبر ص فرمود: بر گرد و پدر و مادرت را شاد کن سپس پیش ما بیا ودر کنار ما باش. آن مرد نیز بدستور آن حضرت عمل کرد.
شخص دیگری خدمت آن حضرت رسید و درخواست نصحیحت کرد رسول خدا ص فرمود: پدر و مادرت را اطاعت کن و به ایشان نیکی نما چه زنده باشند و چه مرده.
احترام به پدر و مادر پس از مرگ
وظیفه انسان نسبت به پدر و مادر با مرگشان پایان نمی پذیرد زیرا مرگ نیستی و نابودی نیست که رسالت انسان نیز پایان پذیرد. بلکه آنان از منزلی به منزل دیگری قدم گذاشته و در جهان برزخ به سر می برند و نیکی های فرزندان به آنان می رسد. فرزندان باید برایشان توشه ای بفرستند و اگر تکلیف واجبی از آنان ترک شده یا بدهی بدیگران دارند برای انجام و پرداخت آن اقدام کنند و آنان را از گرفتاری نجات دهند. برای پدر و مادر و به نیت آنان نماز بخوانند و روزه بگیرند و برایشان صدقات و خیرات دهند. گرسنگان را از طرف آنان سیر کنند و برهنگان را بپوشانند و به مشکلات خانواده های محروم و گرفتار رسیدگی کرده به نیابت از آنان زیارت و حج کنند و ثواب کارهای خود را بروح آنان هدیه نمایند و گاهی بزیارت قبر آنان رفته و برایشان قران بخوانند. پیامبر گرامی اسلام ص در این باره فرمود: سید الابرار یوم القیمه رجل بر والدیه بعد موتهما-- در روز قیامت سرور نیکوکاران کسی است که پس از مرگ پدر و مادر نیز به آنها نیکی کرده باشد.
اهمیت ویژه احترام مادر
از روایات امامان معصوم ع استفاده می شود که احترام مادر بالاتر از احترام پدر است. چنانکه امام صادق ع فرمود: شخصی از پیامبر اکرم ص در باره نیکی کردن به پدر و مادر پرسید: حضرت در پاسخ ابتدا سه بار فرمود: به مادرت نیکی کن. سپس سه بار فرمود: به پدرت نیکی کن.
همچنین نقل شده است که شخصی از آن حضرت پرسید: ای رسول خدا ص به چه کسی نیکی کنم؟ فرمود: مادرت. پرسید: بعد به چه کسی ؟ فرمود: مادرت. پرسید: بعد از آن چه کسی . فرمود: پدرت.
آثار نیکی به پدر و مادر
خدمت و نیکی به هر کس- آثار و فواید ارزنده ای در دنیا و آخرت دارد ولی احترام و نیکی به پدر و مادر از اهمیت بیشتری برخوردار بوده- آثار مهمتری در بر دارد که به برخی از آنها اشاره می کنیم: ((۱)) همنشینی با پیامبران در بهشت. ((۲)) طولانی شدن عمر. ((۳)) برخورداری از ثواب حج قبول شده.((۴)) خشنودی پیامبر اکرم ص و ائمه اطهار ع. ((۵)) مرگ آسان. ((۶)) نیکی فرزندان به انسان.
عظمت حقوق والدین در قرآن
1-1. منظور از«حقوق والدین» چیست؟
در لغت «حق» را «قرار گرفتن چیزی در جایی که شایسته‌ی آن است» و نیز «امری ثابت که انکار آن جایز نیست» معنا کرده‌اند (عسکری، 1412 ه.ق، ص193، شماره‌های 772 و773). «حقوق» نیز جمع «حق» است (مختار الصحاح، ص140، ذیل «ح ق ق») و با در نظر گرفتن اینکه به والدین اضافه شده، منظور از آن همه‌ی امور ثابت (اخلاقی) است که باید چنانکه شایسته‌ی والدین است به جای آورده شوند و تخطی از آنها نیز جایز نیست و البته سزاوارترین افراد برای رعایت این حقوق، فرزندان آنها هستند. از «رعایت حقوق والدین» به «احترام به والدین» و یا «نیکی (نیکوکاری) به (با) والدین» نیز یاد می‌شود.
1-2. چرا پرداختن به حقوق والدین ضرورت دارد؟
خانواده به عنوان کوچک‌ترین مجموعه‌ی تشکیل دهنده‌ی جامعه در اعتلا و یا انحراف آن نقش مؤثری دارد که به اعتلا و یا انحراف خود خانواده پیوند خورده است. بر
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 11
نیکی به پدر و مادر
خداوند حکیم احترام به پدر و مادر و فرمانبرداری از دستورات مشروع آنان را در آیات متعددی از قران یاد آوری فرموده و نیکی به آنان را پس از عبادت خویش ذکر کرده است: وقضی ربک الا تعبدوا الا ایاه و بالوالدین احسانا ( اسراء:۲۳ ) خدای تو حکم کرد که جز او هیچ کس را نپرستید و به پدر و مادر نیکی کنید.
در ادامه آیه فرزندان را به مهربانی - برخورد نیک و سخن و رفتار متواضعانه نسبت به پدر و مادر فرمان می دهد. فلا تقل لهما اف ولا تنهر هما وقل لهما قولا کریما واخفض لهما جناح الذل من الرحمه وقل رب ارحمهما کما ربیانی صغیرا ( اسراء:۲۳و۲۴ ) ... به آنان اف ( اوه ) نگو و آزار به آنان نرسان و با ایشان از روی تکریم سخن بگو پیوسته پرو بال تواضع و کوچکی را با رحمت و مهربانی برایشان بگستر و بگو پروردگارا چنان که آنان مرا در کودکی پرورش دادند تو در حق آنان رحمت و مهربانی فرما.
در این آیه خداوند از گفتن اوه ( اف ) به پدر و مادر که نشانه پائین ترین درجه اظهار ناراحتی است نهی فرموده ودر روایتی نیز آمده است که اگر کلمه ای پائین تر از اف وجود می داشت از آن نیز نهی می شد یعنی خداوند اجازه نداده است حتی در شرایط کهولت سن پدر و مادر که معمولا پر توقع و پر زحمت می شوند فرزند حداقل ناراحتی را در مقابل آنان ابراز کند تا چه رسد به اینکه بر سر آنان فریاد بکشد و پرخاش کند.
پیامبر گرامی ص فرمود: خشنودی خدا در خشنودی پدر و مادر و نارضایتی پروردگار در ناخرسندی پدر و مادر است.
شخصی بدیدار رسول خدا ص شرفیاب شد و گفت: از شهر و دیار و پدر و مادر خویش بریده و بسوی شما آمده ام تا مسلمان شوم وبا شما بیعت کنم. در آن لحظه که عازم سفر بودم پدر و مادرم می گریستند. پیامبر ص فرمود: بر گرد و پدر و مادرت را شاد کن سپس پیش ما بیا ودر کنار ما باش. آن مرد نیز بدستور آن حضرت عمل کرد.
شخص دیگری خدمت آن حضرت رسید و درخواست نصحیحت کرد رسول خدا ص فرمود: پدر و مادرت را اطاعت کن و به ایشان نیکی نما چه زنده باشند و چه مرده.
احترام به پدر و مادر پس از مرگ
وظیفه انسان نسبت به پدر و مادر با مرگشان پایان نمی پذیرد زیرا مرگ نیستی و نابودی نیست که رسالت انسان نیز پایان پذیرد. بلکه آنان از منزلی به منزل دیگری قدم گذاشته و در جهان برزخ به سر می برند و نیکی های فرزندان به آنان می رسد. فرزندان باید برایشان توشه ای بفرستند و اگر تکلیف واجبی از آنان ترک شده یا بدهی بدیگران دارند برای انجام و پرداخت آن اقدام کنند و آنان را از گرفتاری نجات دهند. برای پدر و مادر و به نیت آنان نماز بخوانند و روزه بگیرند و برایشان صدقات و خیرات دهند. گرسنگان را از طرف آنان سیر کنند و برهنگان را بپوشانند و به مشکلات خانواده های محروم و گرفتار رسیدگی کرده به نیابت از آنان زیارت و حج کنند و ثواب کارهای خود را بروح آنان هدیه نمایند و گاهی بزیارت قبر آنان رفته و برایشان قران بخوانند. پیامبر گرامی اسلام ص در این باره فرمود: سید الابرار یوم القیمه رجل بر والدیه بعد موتهما-- در روز قیامت سرور نیکوکاران کسی است که پس از مرگ پدر و مادر نیز به آنها نیکی کرده باشد.
اهمیت ویژه احترام مادر
از روایات امامان معصوم ع استفاده می شود که احترام مادر بالاتر از احترام پدر است. چنانکه امام صادق ع فرمود: شخصی از پیامبر اکرم ص در باره نیکی کردن به پدر و مادر پرسید: حضرت در پاسخ ابتدا سه بار فرمود: به مادرت نیکی کن. سپس سه بار فرمود: به پدرت نیکی کن.
همچنین نقل شده است که شخصی از آن حضرت پرسید: ای رسول خدا ص به چه کسی نیکی کنم؟ فرمود: مادرت. پرسید: بعد به چه کسی ؟ فرمود: مادرت. پرسید: بعد از آن چه کسی . فرمود: پدرت.
آثار نیکی به پدر و مادر
خدمت و نیکی به هر کس- آثار و فواید ارزنده ای در دنیا و آخرت دارد ولی احترام و نیکی به پدر و مادر از اهمیت بیشتری برخوردار بوده- آثار مهمتری در بر دارد که به برخی از آنها اشاره می کنیم: ((۱)) همنشینی با پیامبران در بهشت. ((۲)) طولانی شدن عمر. ((۳)) برخورداری از ثواب حج قبول شده.((۴)) خشنودی پیامبر اکرم ص و ائمه اطهار ع. ((۵)) مرگ آسان. ((۶)) نیکی فرزندان به انسان.
عظمت حقوق والدین در قرآن
1-1. منظور از«حقوق والدین» چیست؟
در لغت «حق» را «قرار گرفتن چیزی در جایی که شایسته‌ی آن است» و نیز «امری ثابت که انکار آن جایز نیست» معنا کرده‌اند (عسکری، 1412 ه.ق، ص193، شماره‌های 772 و773). «حقوق» نیز جمع «حق» است (مختار الصحاح، ص140، ذیل «ح ق ق») و با در نظر گرفتن اینکه به والدین اضافه شده، منظور از آن همه‌ی امور ثابت (اخلاقی) است که باید چنانکه شایسته‌ی والدین است به جای آورده شوند و تخطی از آنها نیز جایز نیست و البته سزاوارترین افراد برای رعایت این حقوق، فرزندان آنها هستند. از «رعایت حقوق والدین» به «احترام به والدین» و یا «نیکی (نیکوکاری) به (با) والدین» نیز یاد می‌شود.
1-2. چرا پرداختن به حقوق والدین ضرورت دارد؟
خانواده به عنوان کوچک‌ترین مجموعه‌ی تشکیل دهنده‌ی جامعه در اعتلا و یا انحراف آن نقش مؤثری دارد که به اعتلا و یا انحراف خود خانواده پیوند خورده است. بر