تحقیق درباره عربستان 17ص

اختصاصی از فایلکو تحقیق درباره عربستان 17ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 20

ملاحظات تاریخی

عربستان احتمالاً محل اولیه سامی ها بوده است، که از چهار هزار سال قبل از میلاد مسیح به بین النهرین و فلسطین مهاجرت نمودند و بعداً به آشوری ها، بابلی ها، کنعانی ها و آموری ها معروف شدند.

دوران باستان – در هزار اول قبل از میلاد – حکومت منائیان در منطقه اثیر و در جنوب حجاز در طول ساحل دریای سرخ برقرار شده بود. در قرن اول قبل از میلاد، منائیان از مرکز تجارت خود در ددان (الاولی) دست کشیدند. منائیان یک مرکز تجاری در قسمت شمال مدائن تأسیس نمودند. در قسمت شرقی کشور دیلمون قرار داشت که ظاهراً یک مرکز سیاسی – فرهنگی واقع درکرانة خلیج فارس بود. گاهی این محل را همان جزیره بحرین دانسته اند اگر چه بخشهایی از قطعة اصلی نیز جزء آن بوده است و با قسمت های داخلی سرزمین که اکنون عربستان سعودی نامیده می شود روابط تجاری داشته است. اسکندر مقدونی قبل از مرگ نابهنگام خود در سال 323 قبل از میلاد قصد داشت عربستان را تصرف نماید و بعد از مدتی حاکمان بطالسة مصر تا حدودی بر ینبوع سلطه یافتند. ولی نبتائیان مانع از سلطة آن ها شدند. سپس کشور در معرض مبارزات سلطه طلبانة حبشی ها و فارسها قرار گرفت. در قرن پنجم بعد از میلاد، مکّه از نظر اهمیت جایگزین شهر پترای در دورة نباتئیان شده بود.

اعراب قبل از اسلام یک زندگی بدوی داشتند و قبائل عرب که برای امرار معاش به چوپانی وابسته بودند در جستجوی آب و چراگاه از جائی به جائی کوچ می کردند. کمبود آب و چراگاه موجب بروز رقابت و در نهایت جنگ و درگیری بین قبائل می گردید. زندگی اعراب قبل از اسلام را خشونت های اجتماعی، اخلاقی و مذهبی فرا گرفت بود و آنان برای امور و مسائل جزئی نیز دست به کشتار می زدند. بر حسب فرمایش قرآن مجید این سرزمین از زمان بنا شدن خانه خدا به وسیله حضرت ابراهیم مورد توجه خداپرستان بوده است. در دوران بت پرستی نیز بت های بزرگ در آن نگهداری می شده. این سرزمین با ظهور خاتم الانبیاء حضرت محمّد (ص) مرکز پایه گذاری تمدنی بسیار عظیم و جاودان شد. در زمان حیات حضرت محمّد (ص) اولین نظام سیاسی و اجتماعی پیشرفته برقرار شد و در زمان خلفای راشدین حکومتی همراه با قوانین و مقررات بوجود آمده بود، که رونق آن در سراسر جهان شهرت یافت، نفوذ این حکومت بواسطه برخورداری از عدالت، صلح و مساوات به شرق و غرب نیز رسید اما بعدها در طی قرون مسلمانان مورد هجوم فکری قرار گرفتند. هدف مهاجمان این بود که ابتدا تعالیم اسلامی را تحریف نمایند و سپس آن تعالیم را از قلوب و اذهان مسلمانان دور سازند و این سرزمین به دلیل ویژگی های خاصی مانند وجود محیط وحی، خانه خدا، روضه مطهر حضرت رسول (ص)، قبله گاه مسلمین، شعب ابوطالب، کوه صفا و مروه، حجر اسماعیل و مدفن بیش از هفتاد پیامبر (ص)، قبرستان بقیع، عرفات و منی نزد مسلمین ارزش والائی دارد و همه ساله میلیون ها مسلمان برای انجام حج و عمره به این سرزمین مسافرت می نمایند. خاک کشور فعلی عربستان در زمان های پیش از ظهور اسلام (دوره جاهلیت) همواره میان دولت های محلی و قبیله ای منقسم بود و هیچگونه قدرت واحدی حاکمیت نداشت. عربستان احتمالاً مهد نژاد سامی است. وجود این نژاد در عربستان به هزاره سوم پیش از میلاد باز می گردد. در اوائل قرن هفتم میلادی، دین اسلام به وسیله حضرت محمّد (ص) درمکه اعلام گردید. این دین در طی حیات پیامبر تقریباً در تمام عربستان رواج یافت. پس از وفات پیامبر دوره خلفای راشدین (ابوبکر، عمر، عثمان و علی ابن ابیطالب) آغاز شد. در زمان ابوبکر برخی از قبایل عرب دعوی استقلال نموده و برخی کسان دعوی پیغمبری نمودند، اما ابوبکر آنان را سرکوب نموده و سراسر جزیره العرب را برای اولین و آخرین بار تحت لوای اسلام وحدت داد. پیشرفت مسلمانان در مصر در زمان عمر به سبب برقراری روابط اقتصادی و فرهنگی محکمی میان آن کشور و عربستان گردید. حین خلافت عثمان، مکّه و مدینه از تجمل و ثروت فراوانی برخوردار گردیدند. در زمان خلافت علی (ع) فتنه خوارج آغاز شد. اگر چه حضرت آن را در نهروان به سختی شکست داد (38 هـ.ق) ولی این گروه از میان نرفته و عربستان مدت ها صحنه مساعدی برای تبلیغات آنان گردید. در زمان حکومت امویان، قسمت اعظم عربستان جزء قلمرو آنان بود. حکومت امویان تا سال 132 هجری قمری (650 م) به طول انجامید و از آن پس عباسیان بر آن مسلط شدند. قدرت عباسیان بر عربستان بیش از 1 قرن نپائید. علویان مهمترین مخالفان حکومت عباسیان بودند که پیوسته برای دستگاه حکومتی مشکل ساز می نمودند. در اواخر قرن 2 هجری قمری (اوائل قرن نهم میلادی) علویان در عربستان قیام نموده اما کاری از پیش نبردند. از اواسط قرن دوم هجری پس از مرگ متوکل خلیفه عباسی، قدرت عباسیان در عربستان رو به زوال نهاده و عربستان به دنبال آن از حکومت های محلی ضعیف و کوتاه برخوردار گردید. عربستان در طی چند قرن وضع مغشوش و در هم ریخته ای داشت. در اوائل قرن دهم هجری قمری (16-م)، پرتغالی ها قصد حمله به مکّه را نمودند که عملی نگردید. در همان اثنا، خلفای عثمانی برای دفع خطر مسیحیان متوجه عربستان شده و به تدریج سواحل غربی و سایر نقاط کشور تحت حکومت عثمانیان در آمد. در قرن هفدهم میلادی قبایل عرب در عربستان شرقی قدرت یافته و قدرت عثمانی رو به زوال نهاد. در اواسط همان قرن حاکمیت ترکان بر ناحیه احساء نیز بر افتاد. در قرن هجدهم میلادی با توسعه نهضتی که شخص بنام ابن عبدالوهاب (بنیانگذار مذهب وهابی) الهام بخش آن بود، عصر جدیدی در تاریخ عربستان آغاز گردید. وی با حاکم شهر درعیه به نام محمّد ابن سعود متحد شد. پس از ابن سعود، فرزندش عبدالعزیز جانشین وی در اتحاد با ابن الوهاب شد. در اوائل قرن سیزدهم هجری (18-م) آئین وهابی در تمام قسمت های ناحیه نجد رایج بود. وهابیان به تدریج مکّه را تصرف کرده و کمی بعد قدرتشان از سمت شرق تا کرانه های خلیج فارس پیش رفت. از جانب جنوب، وهابی ها به یمن و حضرموت رسیده و از جانب شمال سوریه و عراق در معرض تهدید آنان واقع گردیدند. دولت عثمانی که از مقابله با وهابیون عاجز بود به مصر متوسل گردید و مصریان در عربستان قوا پیاده نموده و پیشروی نمودند. بریتانیائی ها نیز در برخی نقاط مداخله نمودند اما چندی بعد مجدداً آل سعود سر برافراشته و با تصرف ریاض آن را پایتخت خود معرفی نمودند. در این اثنا بود که جنگ داخلی میان خاندان آل سعود آغاز شده و شدت گرفت که این امر استقرار مجدد عثمانی و دست نشاندگان آن بر عربستان شرقی را تسهیل نمود. با افتتاح کانال سوئز در سال 1969 میلادی، عثمانی ها بر قدرت خود بر مکّه افزودند. معذلک آل سعود تحت رهبری عبدالعزیز ابن سعود قدر برافراشته و به فتوحاتی نایل آمدند. در سال 1903 میلادی ترکان عثمانی از ناحیه احساء بیرون رانده شده و اساس حکومت سعودی بنیان نهاده شد. در جنگ اول جهانی، سعودی ها با بریتانیا از در دوستی در آمدند. پس از پایان جنگ جهانی، سلطه عثمانی بر عربستان بطور کلی پایان یافت. در جنگی که میان عبدالعزیز ابن سعود و حسین ابن علی، شریف مکّه در گرفت، ابن سعود به پیروزی دست یافت و بدین ترتیب حجاز نیز جزئی از قلمرو وی شدکه سرانجام در سال 1351 هجری قمری (1932-م) عبدالعزیز عنوان سلطان عربستان سعودی را از آن خود نموده و به موازات آن کشور عربستان تأسیس شده و رسمیت یافت. در اوائل تنها ممالک خارجی که سعودی ها با آن رابطه داشتند ترکیه و بریتانیا بود.

مقاله درباره موانع ساختاری توسعة سیاسی در عربستان سعودی

اختصاصی از فایلکو مقاله درباره موانع ساختاری توسعة سیاسی در عربستان سعودی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"

 فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

 تعداد صفحات:43

طرح مسئله (مقدمه):

جامعة توسعه یافته، جامعه ای است که در حوزه های مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، تکنولوژی و سیاسی دچار تحول و دگرگونی شده است. در حوزة سیاسی جامعة نوساز و توسعه یافته دارای ویژگیهای خاصی از جمله تغییر فرهنگ سیاسی مردم و دگرگونی روابط مبتنی بر قدرت، تغییر ساختارها و پیدایش نهادهای اجتماعی، سیاسی جدید و تغییر در بنیانها و سیستم حقوقی روبه روست. توفیق در امر توسعه موجب تمایز کشورها از یکدیگر با عناوینی چون کشورهای توسعه یافته یا پیشرفته و کشورهای توسعه نیافته یا عقب مانده می‎شود. اکثر کشورهای توسعه نیافته به ضرورت توسعة سیاسی پی برده اند. چرا که تحولات عمومی جهان، دگرگونیهای اقتصادی- اجتماعی، شهری شدن، گسترش و پیچیدگی ارتباطات در جهان امروزی و افزایش سطح سواد و فرهنگ جوامع و … جملگی عامل رشد و آگاهی سیاسی مردم شده و تقاضا برای مشارکت سیاسی را افزایش می دهند. در صورتیکه ساختارهای سیاسی جوامع همگام با افزایش رشد و آگاهی سیاسی به بسط و افزایش امکانات پاسخگویی نپردازند، ثبات سیاسی جوامع به مخاطره می افتد. اگر بین تحولات اقتصادی، اجتماعی با تحولات سیاسی هماهنگی و همگامی وجود نداشته باشد، تضاد و تعارض شدیدی در جوامع ایجاد می‎شود که می‎تواند موجبات فروپاشی نظامهای سیاسی را فراهم نماید. از این رو اکثر کشورها، با ساختارهای سیاسی سنتی به ضرورت ایجاد توسعه و نوسازی سیاسی ولو به ظاهر پی برده و درصدد ایجاد تغییرات سیاسی برآمده اند. زیرا توسعة سیاسی وضعیتی است که در آن یک نظام سیاسی با اتخاذ سیاستهای روشن و کارشناسانه و ایجاد نهادهای مؤثر برای پاسخگویی به نیازهای جامعه ظرفیت سیاسی خود را افزایش بدهد. در چنین نظامی مشارکت افراد، انفکاک ساختاری و حاکمیت قانون دیده می‎شود و دموکراسی شیوة رسوم حکومتی آن جامعه بوده است. در پادشاهی عربستان سعودی خصوصاً در چند سالة اخیر یک سلسله رفرمها و تحولات جدید در جهت تجدیدبنای ساختارهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دیده می‎شود. اقدامات و اصلاحات مزبور قاعدتاً می بایست تغییر ساختارها و ثبات سیاسی عربستان از شکل سنتی به فرهنگی مدرن را منجر و باعث توسعة سیاسی عربستان شود اما در واقع چنین نشده است.

فرضیة تحقیق:

ساخت سیاسی عربستان و روابط مبتنی بر قدرت هیأت حاکمه در عربستان مانع اصلی توسعة سیاسی بوده است. چرا که ساختار سیاسی عربستان سنتی می‎باشد. بنابراین کلیة اقدامات و اصلاحات انجام شده قاعدتاً می بایست با نگرش سنتی توأم باشد نه اصلاحاتی عمیق و بنیانی.

سؤال اصلی:

موانع ساختاری توسعة سیاسی در عربستان سعودی کدامند؟

سؤالات فرعی:

• توسعة سیاسی چیست؟
• نقش عوامل اجتماعی و بین المللی در عدم توسعه سیاسی عربستان چیست؟
• نقش حکومت در این راستا چه می باشد؟

هدف تحقیق:

این پژوهش می‌خواهد نشان دهد که باورهای سنتی (اندیشه ها و فرهنگ سنت گرایانه) چگونه می‎تواند مانع توسعة سیاسی گردد.

موانع و مشکلات تحقیق:

عدم وجود منابع تخصصی کافی و موردنیاز در کتابخانه ها در خصوص ساختار سیاسی عربستان سعودی و به روز نبودن، علمی نبودن و عدم جامعیت آنها.

سازماندهی تحقیق:

در فصل اول به تعریف توسعة سیاسی، شاخصهای توسعه و برداشتهای مختلفی که از مفهوم آنان وجود دارد پرداخته و سپس موانع سه گانه در توسعة سیاسی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

فصل دوم به بررسی موانع موجود در راه توسعة سیاسی عربستان که مربوط به جامعة مدنی است، می پردازد. در این فصل ابتدا موانع اجتماعی نظیر: وهابیت، فرهنگ سیاسی زنان در عربستان، مطبوعات، طبقة متوسط عربستان مورد بررسی قرار می‎گیرد. و در قسمت دوم همین فصل به موانع خارجی یا بین المللی توسعة سیاسی عربستان پرداخته خواهد شد.

در فصل سوم حکومت به عنوان مانع توسعة سیاسی فرض شده است. در این قسمت بررسی ساخت قدرت در عربستان سعودی، ابزارها و شیوه های اعمال قدرت، بررسی ایدئولوژی وهابیت به عنوان ابزار و نفت مهمترین ستونی که بنیان نظام آل سعود بر آن استوار است مورد بحث قرار می‎گیرد. در قسمت بعدی همین فصل روند اصلاحات سیاسی در عربستان بررسی خواهد شد در این رابطه حوزة جامعه و محیط بین المللی و حکومت به عنوان اصلی ترین مانع توسعة سیاسی مطرح می‎شود. و در بخش پایانی به ارائه نتیجة نهایی از بحث و تطابق مباحث تئوریک با مباحث تاریخی و عملی خواهیم پرداخت.

روش تحقیق:

روش جمع آوری اطلاعات این پژوهش منابع کتابخانه ای می‎باشد.

اهمیت تحقیق:

این پژوهش می‌خواهد نشان دهد که چه عواملی مانع توسعه سیاسی است و چگونه می‎توان به توسعة سیاسی رسید.

فصل اول- کلیات

دیدگاههای نظری در مورد موانع ساختاری توسعة سیاسی

مفهوم توسعة سیاسی:

به طور یقین اگر علل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و بین المللی، عدم توسعه و موانع توسعه در یک کشور مورد بحث قرار نگیرد، توسعه شناخته نخواهد شد.

ادیان قدیم در عربستان 38 ص

اختصاصی از فایلکو ادیان قدیم در عربستان 38 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 50

ادیان قدیم در عربستان

پیش از آن که دعوت اسلام در عربستان آغاز شود و در نتیجه مساعی حضرت رسول و مجاهدین اولیه تمام قبایل عرب تحت یک لواء درآیند و تابع یک حکم و پیرو یک رشته آیین و آداب متحد شوند ، افراد هر قبیله اخلاق و آداب و دین مخصوصی داشتند و هر یک محکوم امر و پیرو فرمان و مقتضای رأی رئیس خود بودند .

با (نگاهی به وضع جغرافیایی عربستان پر واضح است )که این سرزمین وسیع غیر از یکی دو نقطه هیچ مرکز مساعدی ندارد که یا به علت حاصلخیزی و یا ثروت معدنی یا علتی دیگر مردم را به خود جلب نماید و بالنتیجه در آن، بلاد آباد بزرگ و اجتماعات مفصل به وجود آید بلکه برخلاف وسعت بی پایان شبه جزیره و سختی آب و هوا و ندرت آب و مواد معیشت علاوه بر آن که طبعاً از عدد جمعیت می کاهد ، آنها را هم که تصادف تاریخ به چنین سرزمین نامساعدی انداخته باشد ، پیوسته به حرکت از نقطه ای به نقطه دیگر مجبور می سازد و مابین قبایل مختلفه بیابانها و اراضی لم یزرع غیر قابل عبور چنان فاصله می شود که گویی هر کدام از ایشان در جزیره ای از جزایر بعیده اقیانوس بی کرانی ساکنند و از حال یکدیگر بی خبر .

این کیفیت هیچ وقت نمی گذاشته است که جمیع ساکنین عربستان با وجود کمی عده همه گرد یکدیگر جمع آیند و به اصطلاح امروز تشکیل ملتی واحد دهند چه ملت از جماعتی تشکیل می شود که منافع مادی و معنوی مشترک داشته باشند و یک رشته آداب قومی واحد که آن نیز نتیجه سالها زیستن با یکدیگر است ، ایشان را به هم مرتبط سازد و نسبت به هم پیوسته و متحد نگاه دارد .

گذشته از اینکه این مقتضی در عربستان وجود نداشته ، خلاف آن یعنی تنافر قبایبل از یکدیگر و اختلاف اخلاق و آداب و ادیان همیشه حکمفرما بوده و هیچ وقت هم از لحاظ مادی و نظر جلب نفع عربستان و مساکن آن لیاقت آن را نداشته است که دول جهانگیر خارجی با منفعت جویان داخلی ، خود را به تسخیر سراسر آن به زحمت بیندازند و اساساً این کار با وسایل ناقص قدیم و وضع جغرافیایی ناسازگار عربستان در آن ایام امکان پذیر نبود .

اگر چه پیغمبر اسلام با شمشیر و موعظه حسنه و وعد وعید قلوب جمیع قبایل عرب را تابع یک ایمان کرده و همه از این نظر سالک مسلکی واحد شده اند اما همین که آن شور و جوش اولی رو به آرامش گذاشته و مصالح دنیایی ایمان قلبی را مغلوب کرده عربستان به همان حالت اول برگشته و بدویت که تنها معیشت مقتضی این قبیل اقالیم است به قوت سابق عود کرده و همان تعصب جاهلیت و تفرق و تشتت احیا شده است و امروز نیز عربستان با وجود سلطنتهای اسمی و نظارت دولت مقتدر خارجی و وسایل تمدن جدید از این لحاظ چندان با قرون قبل از اسلام فرق نکرده .

به همین ملاحظات در میان قبایل عربستان تحقیق تمدن و آداب قومی مفصل و دین و آیینی شایسته اعتنا از جهات عقلانی و فکری بی مورد و خارج از موضوع است فقط چنانکه در سایقاً هم گفتیم وضع جغرافیایی عربستان که تقریباً در همه جای آن یکسان بوده است که بعضی از آنها مثل مهمان نوازی و وفای به عهد و کرم و جوانمردی و رشادت پسندیده و بعضی دیگر مثل کینه جویی و دزدی و غارتگری و زنده در خاک کردن دختران که از شدت غیرت عرب ناشی شده نکوهیده است .

در میان قبایلی که با متمدنین مجاور همسایگی و رفت و آمد داشتند و یا آن که از این ملل تجاوز و مسافرین و مبلغینی به مساکن ایشان راه یافته بودند ، آداب و عقاید و آرائی نفوذ یافته بود مقتبس از این ملل خارجی و عرب بتدریج آنها را مورد احترام و پرستش خود قرار داده بودند . چنانکه جمعی از عرب به دین صائبین یعنی آیین ستاره پرستان قدیم کلده و بابل و گروهی به کیش زردشتی و جماعتی به مذاهب یهود و عیسوی آشنا شده بودند، لیکن اغلب قبایل به همان درجه بت پرستی که در مرحله دیانت پست ترین درجات است باقی بودند و از هر قبیله بت مخصوصی داشتند که از چوب یا فلز یا سنگ یا عاج می ساختند و آن را در نقطه ای می گذاشتند و جمیع افراد آن قبیله به زیارت و پرستش آن می رفتند ، چنانکه ودّ بت قبیله کلب در محل دومة الجندل قرار داشت و سواع بت قبیله هذیل و یغوث بت قبیله مذحج و نسر ( کرگس) بت ذوالکلاع در یمن و یعوق بت قبیله همدان و لات بت بنب ثقیف در طائف بود .

بت مخصوص قریش غزّی و منات بت دو قبیله اوس و خزرج و هبل بزرگترین اصنام این قبایل را در خانه کعبه جا داده بودند و کعبه قبل از ظهور اسلام بزرگترین بتخانه عربستان و زیارتگاه و مطاف بت پرستان عرب زده است .

از آداب مخصوص عرب که قسمتی از آنها هم از آداب عبرانیان مقتبس است و اسلام نیز آنها را باقی گذارده عدم ازدواج با محارم و زن پدر و حج خانه کعبه و احرام و عمره و طواف و سعی و رمی جمره و غسل و ختان و بریدن دست دزد و نذر و قربانی و غیره است . برخلاف این آداب اسلام به شدت زنده در خاک کردن دختران و بسیاری دیگر از آداب زشت و تعصبهای جاهلیت را نهی نموده است .

مکه علاوه بر آن که بتخانه بزرگ و زیارتگاه و مقصد حجاج عرب بود به علت وقوع آن بر محل تقاطع چندین راه کاروانی مم همیشه قوافلی از

عربستان

اختصاصی از فایلکو عربستان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 17

ملاحظات تاریخی

عربستان احتمالاً محل اولیه سامی ها بوده است، که از چهار هزار سال قبل از میلاد مسیح به بین النهرین و فلسطین مهاجرت نمودند و بعداً به آشوری ها، بابلی ها، کنعانی ها و آموری ها معروف شدند.

دوران باستان – در هزار اول قبل از میلاد – حکومت منائیان در منطقه اثیر و در جنوب حجاز در طول ساحل دریای سرخ برقرار شده بود. در قرن اول قبل از میلاد، منائیان از مرکز تجارت خود در ددان (الاولی) دست کشیدند. منائیان یک مرکز تجاری در قسمت شمال مدائن تأسیس نمودند. در قسمت شرقی کشور دیلمون قرار داشت که ظاهراً یک مرکز سیاسی – فرهنگی واقع درکرانة خلیج فارس بود. گاهی این محل را همان جزیره بحرین دانسته اند اگر چه بخشهایی از قطعة اصلی نیز جزء آن بوده است و با قسمت های داخلی سرزمین که اکنون عربستان سعودی نامیده می شود روابط تجاری داشته است. اسکندر مقدونی قبل از مرگ نابهنگام خود در سال 323 قبل از میلاد قصد داشت عربستان را تصرف نماید و بعد از مدتی حاکمان بطالسة مصر تا حدودی بر ینبوع سلطه یافتند. ولی نبتائیان مانع از سلطة آن ها شدند. سپس کشور در معرض مبارزات سلطه طلبانة حبشی ها و فارسها قرار گرفت. در قرن پنجم بعد از میلاد، مکّه از نظر اهمیت جایگزین شهر پترای در دورة نباتئیان شده بود.

اعراب قبل از اسلام یک زندگی بدوی داشتند و قبائل عرب که برای امرار معاش به چوپانی وابسته بودند در جستجوی آب و چراگاه از جائی به جائی کوچ می کردند. کمبود آب و چراگاه موجب بروز رقابت و در نهایت جنگ و درگیری بین قبائل می گردید. زندگی اعراب قبل از اسلام را خشونت های اجتماعی، اخلاقی و مذهبی فرا گرفت بود و آنان برای امور و مسائل جزئی نیز دست به کشتار می زدند. بر حسب فرمایش قرآن مجید این سرزمین از زمان بنا شدن خانه خدا به وسیله حضرت ابراهیم مورد توجه خداپرستان بوده است. در دوران بت پرستی نیز بت های بزرگ در آن نگهداری می شده. این سرزمین با ظهور خاتم الانبیاء حضرت محمّد (ص) مرکز پایه گذاری تمدنی بسیار عظیم و جاودان شد. در زمان حیات حضرت محمّد (ص) اولین نظام سیاسی و اجتماعی پیشرفته برقرار شد و در زمان خلفای راشدین حکومتی همراه با قوانین و مقررات بوجود آمده بود، که رونق آن در سراسر جهان شهرت یافت، نفوذ این حکومت بواسطه برخورداری از عدالت، صلح و مساوات به شرق و غرب نیز رسید اما بعدها در طی قرون مسلمانان مورد هجوم فکری قرار گرفتند. هدف مهاجمان این بود که ابتدا تعالیم اسلامی را تحریف نمایند و سپس آن تعالیم را از قلوب و اذهان مسلمانان دور سازند و این سرزمین به دلیل ویژگی های خاصی مانند وجود محیط وحی، خانه خدا، روضه مطهر حضرت رسول (ص)، قبله گاه مسلمین، شعب ابوطالب، کوه صفا و مروه، حجر اسماعیل و مدفن بیش از هفتاد پیامبر (ص)، قبرستان بقیع، عرفات و منی نزد مسلمین ارزش والائی دارد و همه ساله میلیون ها مسلمان برای انجام حج و عمره به این سرزمین مسافرت می نمایند. خاک کشور فعلی عربستان در زمان های پیش از ظهور اسلام (دوره جاهلیت) همواره میان دولت های محلی و قبیله ای منقسم بود و هیچگونه قدرت واحدی حاکمیت نداشت. عربستان احتمالاً مهد نژاد سامی است. وجود این نژاد در عربستان به هزاره سوم پیش از میلاد باز می گردد. در اوائل قرن هفتم میلادی، دین اسلام به وسیله حضرت محمّد (ص) درمکه اعلام گردید. این دین در طی حیات پیامبر تقریباً در تمام عربستان رواج یافت. پس از وفات پیامبر دوره خلفای راشدین (ابوبکر، عمر، عثمان و علی ابن ابیطالب) آغاز شد. در زمان ابوبکر برخی از قبایل عرب دعوی استقلال نموده و برخی کسان دعوی پیغمبری نمودند، اما ابوبکر آنان را سرکوب نموده و سراسر جزیره العرب را برای اولین و آخرین بار تحت لوای اسلام وحدت داد. پیشرفت مسلمانان در مصر در زمان عمر به سبب برقراری روابط اقتصادی و فرهنگی محکمی میان آن کشور و عربستان گردید. حین خلافت عثمان، مکّه و مدینه از تجمل و ثروت فراوانی برخوردار گردیدند. در زمان خلافت علی (ع) فتنه خوارج آغاز شد. اگر چه حضرت آن را در نهروان به سختی شکست داد (38 هـ.ق) ولی این گروه از میان نرفته و عربستان مدت ها صحنه مساعدی برای تبلیغات آنان گردید. در زمان حکومت امویان، قسمت اعظم عربستان جزء قلمرو آنان بود. حکومت امویان تا سال 132 هجری قمری (650 م) به طول انجامید و از آن پس عباسیان بر آن مسلط شدند. قدرت عباسیان بر عربستان بیش از 1 قرن نپائید. علویان مهمترین مخالفان حکومت عباسیان بودند که پیوسته برای دستگاه حکومتی مشکل ساز می نمودند. در اواخر قرن 2 هجری قمری (اوائل قرن نهم میلادی) علویان در عربستان قیام نموده اما کاری از پیش نبردند. از اواسط قرن دوم هجری پس از مرگ متوکل خلیفه عباسی، قدرت عباسیان در عربستان رو به زوال نهاده و عربستان به دنبال آن از حکومت های محلی ضعیف و کوتاه برخوردار گردید. عربستان در طی چند قرن وضع مغشوش و در هم ریخته ای داشت. در اوائل قرن دهم هجری قمری (16-م)، پرتغالی ها قصد حمله به مکّه را نمودند که عملی نگردید. در همان اثنا، خلفای عثمانی برای دفع خطر مسیحیان متوجه عربستان شده و به تدریج سواحل غربی و سایر نقاط کشور تحت حکومت عثمانیان در آمد. در قرن هفدهم میلادی قبایل عرب در عربستان شرقی قدرت یافته و قدرت عثمانی رو به زوال نهاد. در اواسط همان قرن حاکمیت ترکان بر ناحیه احساء نیز بر افتاد. در قرن هجدهم میلادی با توسعه نهضتی که شخص بنام ابن عبدالوهاب (بنیانگذار مذهب وهابی) الهام بخش آن بود، عصر جدیدی در تاریخ عربستان آغاز گردید. وی با حاکم شهر درعیه به نام محمّد ابن سعود متحد شد. پس از ابن سعود، فرزندش عبدالعزیز جانشین وی در اتحاد با ابن الوهاب شد. در اوائل قرن سیزدهم هجری (18-م) آئین وهابی در تمام قسمت های ناحیه نجد رایج بود. وهابیان به تدریج مکّه را تصرف کرده و کمی بعد قدرتشان از سمت شرق تا کرانه های خلیج فارس پیش رفت. از جانب جنوب، وهابی ها به یمن و حضرموت رسیده و از جانب شمال سوریه و عراق در معرض تهدید آنان واقع گردیدند. دولت عثمانی که از مقابله با وهابیون عاجز بود به مصر متوسل گردید و مصریان در عربستان قوا پیاده نموده و پیشروی نمودند. بریتانیائی ها نیز در برخی نقاط مداخله نمودند اما چندی بعد مجدداً آل سعود سر برافراشته و با تصرف ریاض آن را پایتخت خود معرفی نمودند. در این اثنا بود که جنگ داخلی میان خاندان آل سعود آغاز شده و شدت گرفت که این امر استقرار مجدد عثمانی و دست نشاندگان آن بر عربستان شرقی را تسهیل نمود. با افتتاح کانال سوئز در سال 1969 میلادی، عثمانی ها بر قدرت خود بر مکّه افزودند. معذلک آل سعود تحت رهبری عبدالعزیز ابن سعود قدر برافراشته و به فتوحاتی نایل آمدند. در سال 1903 میلادی ترکان عثمانی از ناحیه احساء بیرون رانده شده و اساس حکومت سعودی بنیان نهاده شد. در جنگ اول جهانی، سعودی ها با بریتانیا از در دوستی در آمدند. پس از پایان جنگ جهانی، سلطه عثمانی بر عربستان بطور کلی پایان یافت. در جنگی که میان عبدالعزیز ابن سعود و حسین ابن علی، شریف مکّه در گرفت، ابن سعود به پیروزی دست یافت و بدین ترتیب حجاز نیز جزئی از قلمرو وی شدکه سرانجام در سال 1351 هجری قمری (1932-م) عبدالعزیز عنوان سلطان عربستان سعودی را از آن خود نموده و به موازات آن کشور عربستان تأسیس شده و رسمیت یافت. در اوائل تنها ممالک خارجی که سعودی ها با آن رابطه داشتند ترکیه و بریتانیا بود. شوروی نخستین کشوری بود که این کشور را به رسمیت شناخت. انگلستان و فرانسه نیز کمی بعد آن را به رسمیت شناختند. مسئله تثبیت مرزها با همسایگان یکی از مشکلات عربستان پس از استقلال بود. در جنگ جهانی دوم، ابن سعود با آنکه طرفدار دول متفقین بود، بی طرفی خود را اعلام نموده و تنها از روی بی میلی به آلمان اعلان جنگ داد. ثروت ناگهانی که پس از جنگ از طریق نفت فراهم شد به اقتصاد عربستان رونق بخشید. عربستان سعودی هم اکنون دومین تولید کننده نفت در جهان است. از آنجائی که عربستان سعودی از عهده استخراج نفت بر نمی آمد، از این روی صدها هزار کارگر و متخصص از دیگر کشورها به این سرزمین سرازیر شدند که این امر خود موجب گردید که معیارهای خشک اخلاقی حاکم بر جامعه عربستان متزلزل شده و دگرگونی هایی در آن ایجاد گردد. ابن سعود در سال 1953 میلادی در سن 73 سالگی درگذشت، پسر ارشدش سعود ابن عبدالعزیز به سلطنت رسید و برادر وی فیصل ولیعهد گردید. در این اثنا، ازدیاد پول در زندگی اشراف و خاندان سلطنتی روز به روز نمایان تر می گشت. عبدالعزیز ابن سعود تا زمان مرگش کاملاً بر سیاست مملکت تسلط داشت، اما پس از وی پیوسته میان فیصل و سعود رقابت مخفی برقرار بود. در بحران سال 1956 میلادی کانال سوئز، عربستان سعودی با انگلستان قطع رابطه کرد و این حالت تا سال 1963 میلادی ادامه داشت. در سال 1958 میلادی سعود ناچاراً طی فرمانی قوه مجریه را به دست فیصل سپرد. بعدها فیصل ناگزیر استعفاء نموده و سعود خود دوباره بر اوضاع مسلط گردید. طی سالهای 63 – 1962 میلادی بار دیگر فیصل عهده دار امور کشور گردید. سرانجام در دوم ماه نوامبر سال 1964 میلادی، ملک سعود از کار برکنار شده و فیصل پادشاه کشور شد. از سال 1962 میلادی که سپاهیان مصری به یمن اعزام شدند، اختلاف میان مصر و عربستان سعودی حادتر شد. طی سالهای دهه 60، بارها مذاکراتی میان دو کشور بر سر یمن صورت گرفت اما نتیجه ای حاصل نشده و سوء تفاهم به قوت خود باقی ماند. از همان سالها نفوذ استعمار در عربستان شدت گرفته و این کشور به یکی از اصلی ترین مهره ها غرب در منطقه مبدل گردید. طی جنگ سال 1967

مقاله سیاست خارجی ایران و عربستان

اختصاصی از فایلکو مقاله سیاست خارجی ایران و عربستان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"

 فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

 تعداد صفحات:37

سفیر ایران : روابط ایران و عربستان الگویی مناسب برای جهان اسلام است

" سید محمد حسینی " سفیر جمهوری اسلامی ایران در عربستان سعودی گفت :
روابط ایران و عربستان می‌تواند الگویی مناسب برای جهان اسلام باشد.

وی روز دوشنبه در دیدار با "سعودالفیصل" وزیر امور خارجه عربستان سعودی در این زمینه تصریح کرد : دو کشور بزرگ ایران و عربستان سعودی برای حل بحران‌های موجود در منطقه و جهان اسلام از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های بالایی برخوردار هستند.

وی افزود: ارتقای سطح روابط سیاسی ، اقتصادی و فرهنگی دو کشور نه تنها درسطح منطقه، بلکه در جهان اسلام می‌تواند باعث آرامش شود.

حسینی افزود : اکنون جمهوری اسلامی ایران در زمینه گسترش سطح همکاری‌های دو جانبه خود با کشور عربستان هیچ محدودیتی ندارد.

وی در ادامه این نشست بر استمرار رایزنی مقامات دو کشور در سطح منطقه‌ای و جهانی تاکید کرد.

وزیر امور خارجه عربستان سعودی نیز در این دیدار گسترش رابطه با جمهوری اسلامی ایران را اصلی تغییر ناپذیر در سیاست خارجی این کشور توصیف کرد.

سعودالفیصل با اشاره به رایزنی مقامات سیاسی دو کشور طی چند ماه گذشته، گفت : بی‌تردید بازتاب این رایزنی‌ها می‌تواند در منطقه و جهان اسلام سازنده و موثر واقع شود.

سیاست آمریکا و عربستان در منطقه

روابط دو کشور در تمام زمینه های اقتصادی، سیاسی، امنیتی، فرهنگی و بین المللی گسترده و نیازمند تحقیق جامعی است، زیرا با عنایت به اهمیتی که طرفین به نقش خود در منطق جهان اسلام، جهان عرب و کشورهای جهان سوم دارند، همکاری متنوع و گسترده ای بین آنها وجود دارد.
شناخت همکاری های دو کشور برای جمهوری اسلامی ایران که رابط خاصی با عربستان سعودی و وضعیت ویژه ای با امریکا دارد بسیار ضروری و مفید است. ایالات متحده از طریق دولت سعودی بسیاری از نظرات و دیدگاه ها و تأمین منافع خود را در جهان اسلام، خلیج فارس، اوپک، اتحادیه عرب، سازمان کنفرانس اسلامی، اعمال و اجرا می کند. در نتیجه این جریان، موقعیت ویژه ای برای دولت سعودی ایجاد کرده و بسیاری از دولت ها سعی دارند رابط خوبی با خاندان سعودی داشته باشند، تا منافع آنها را در رابطه با امریکا به نحوی مورد صیانت قرار داده و بهره گیری لازم به عمل آید.

تولیت امر حج، خدمت بزرگی به استکبار جهانی برای کنترل جریان انقلابی و سیاسی در جهان اسلام است. به همین دلیل تاکنون حج نتوانسته رسالت و نقش سازنده و فلسف واقعی خود را حداقل در قرن حاضر در عصر شکوفایی ارتباطات و اطلاعات، ایفا کند. محدودیت اعمال شده برای کلی حجاج خصوصاً ایرانی ها جزیی از برنام مهار حرکت های انقلابی جهان اسلام است.
مهم ترین اقدام مشترک دو کشور طراحی اسلام امریکایی و تبلیغ و توسع آن در جهان برای مقابله با گسترش موج گرایش به اسلام سیاسی و انقلابی و یا اسلام ناب محمدی (صلی الله علیه و آله و سلم) است. در چند ده گذشته با پول نفت و برنامه ریزی متخصصین و کارگردانان زبد تبلیغاتی و انتشاراتی، اقدامات وسیعی برای معرفی خاندان سعودی با القابی نظیر «خادم الحرمین الشریفین» و احداث مراکز اسلامی مانند مسجد، مدرسه، دانشگاه، کتابخانه صورت گرفته است.
اجرای طرح مذکور ظاهراً منافع کوتاه مدت زیادی برای طرفین داشته است. ولی در سال های اخیر جریان به سمت دیگری در حرکت است و وضعیت کاملاً متفاوت و گاه متضادی با اهداف در نظر گرفته شده، ایجاد کرده که در تحولات پس از 11 سپتامبر 1002 م مورد بررسی قرار می گیرد.

از جمله همکاری های مهم بین المللی دو کشور در افغانستان است. زیرا پس از اشغال افغانستان توسط شوروی، نگرانی از گسترش سلط کمونیسم، دولت سعودی را شدیداً متوحش کرد. لذا اقدامات و برنامه های مشترکی برای شکست شوروی به اجرا درآوردند. پس از خروج نیروهای ارتش سرخ، در مورد ترکیب دولت و چگونگی رابط دولت افغانستان با دیگر کشورها، بحث ها و گفتگوهای زیادی انجام شد و سرانجام پس از چند سال ناگزیر به تشکیل گروهی کاملاً سرسپرده و مطیع به نام طالبان شدند.

طالبان با طراحی انگلیس، شرکت و فرماندهی ارتش پاکستان، تأمین مالی عربستان سعودی و هدایت امریکا، کابل را تصرف و به تدریج بر تمامی افغانستان، به استثنای مناطق محدودی، مسلط شدند.

2ـ3ـ سیاست های خارجی در دوران جنگ

پس از خروج نیروهای انگلیس از شرق سوئز و خلیج فارس در سال 9431 (0791 م)، امنیّت منطق خلیج فارس و دریای عمان و دریای سرخ از طرف امریکا به حکام وقت ایران و عربستان واگذار شد. به این علت دو کشور روابطی ویژه و مستحکم تر از قبل برقرار و همکاری های گسترده ای با اسرائیل در جهت حفظ منافع ایالات متحده در منطقه داشتند.
مناسبات دو کشور در ده 0531 (0791 م) با دکترین ریچارد نیکسون(36) پیوند زده شد. لذا ایران با قدرت نظامی خود ثبات امنیت منطقه را برعهده گرفت و عربستان سعی کرد خود را به یک قدرت اقتصادی بزرگ منطقه تبدیل سازد. گرچه در روابط دو کشور رقابت هایی ملاحظه می شد، امّا در اصل مناسبات خللی وارد نگردید. یکی از موارد اختلاف نقشی بود که شاه برای خود در نظر گرفته بود. شاه بامطرح کردن تشکیل پیمان دفاعی برای کشورهای خلیج فارس تلاش کرد تا رهبری این کشورها را به دست گیرد و نقش «برادر بزرگ تر» را بازی کند. این طرح می توانست به بلندپروازی های سیاسی و نظامی شاه یعنی تبدیل ایران به قدرت برتر نظامی در اقیانوس هند جام عمل بپوشاند. در مقابل عربستان با بهره گیری از امتیازات قومی، مذهبی، زبانی و نژادی با کشورهای عربی و رقابت با ایران، تمایل داشت که اجرای سیاست های دیکته شده از جانب امریکا را خود بر عهده گیرد لذا به اشکال مختلف سعی نمود تا با استفاده از این موقعیت و جایگاه ویژ به مقابله با سلطه طلبی و برتری جویی شاه برخیزد.

از طرف دیگر شاه برای حصول به اهداف خود توانست حمایت کامل نیکسون رییس جمهور وقت امریکا را جلب و از ادعای حفظ حاکمیت بر بحرین به نفع اعراب خلیج فارس صرف نظر کند. اگر چه مسأل سه جزیر تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی همچنان مورد ادعای امارات و مورد پشتیبانی اعراب بود که این مسأله خود موجب رقابت بین شاه و برخی از سران عرب گردید. انقلاب اسلامی و سقوط رژیم پهلوی تغییرات وسیعی را در منطقه ایجاد کرد و دولت سعودی با حضور بیشتر امریکا در منطقه برای مبارزه با حرکت های مردمی و ضد سلطه، موافقت نمود وامکانات نظامی و امنیتی خود را با استفاده از درآمد های نفتی، افزایش داد.
دولت سعودی ابتدا تصور می کرد با سقوط شاه، دولت ایران ضعیف شده و بدون حمایت شرق و غرب، استحکام ندارد. این وضعیت کمک بزرگی به اهداف منطقه ای و بین المللی عربستان خواهد نمود، لذا در ابتدا این تحول را مثبت تلقی نمود و خواستار توسع روابط حسنه با جمهوری اسلامی ایران شد.