دانلود مقاله رشته کامپیوتر با عنوان تکنولوژی اطلاعات IT
تکنولوژی اطلاعات چیست؟
تکنولوژی اطلاعات یکی از فاکتورهای مهم پیشرفت در قرن بیست و یکم می باشد .IT موجب ایجاد دگرگونی و تحول در روش های زندگی ، آموزش ، کار وبازی خواهد شد . پیشرفت های مربوط به محاسبات کامپیوتر و تکنولوژیارتباطات ، زیر ساخت های جدیدی برای تجارت ، پژوهش های علمی و فعالیت هایاجتماعی ایجاد می کند. این زیر ساخت گسترش داده شده ابزارهای جدیدی رابرای ارتباط داشتن با سراسر دنیا و کسب علم ودریافت اطلاعات به ما ارائهمی دهد . تکنولوژی اطلاعات به ما کمک خواهد کرد که بدانیم چه طور محیطاطراف مان را تحت تاثیر قرار دهیم و چطور از آن بهتر مراقبت کنیم .ITوسیله ای برای رشد اقتصاد است .
IT محل کار را جذابتر ، کیفیت مراقبتهای پزشکی را بهبود و دولت را مسئولیتپذیرتر و در دسترس تر برای برآوردن نیازهای شهروندان می کند.
این تکنولوژی مربوط به سخت افزار و نرم افزار کامپیوتر برای پردازش ،ذخیره سازی و انتقال اطلاعات است. تکنولوژی اطلاعاتIT علم و مهارت های همهجنبه محاسبات ، ذخیره سازی اطلاعات و ارتباطات است . IT مبحث جدیدی است کهبه سرعت رشد کرده و تغییرات بنیادی در دنیای کنونی ایجاد می کند ، اینتغییرات ناشی از انجام روش های تجاری جدید ، ایجاد تنوعات و سرگرمی هایجدید و به وجود آوردن هنرهای جدید می باشد. تکنولوژی اطلاعات شاملموضوعاتی است که به علم و تکنولوژی کامپیوتر ، طراحی ، توسعه ، نصب وپیاده سازی سیستم ها و نرم افزارهای اطلاعاتی مربوط می شود. تکنولوژیاطلاعات به طراحی و استفاده از کامپیوتر و ارتباطات برای حل انواع مختلفمسایل مربوط می شود. بسیار جالب توجه است که کامپیوترهایی که در 5 سال پیشتولید شدند ، اکنون در تعداد زیادی از سازمان های بزرگ استفاده می شوند.ما پذیرفته ایم که تقریبا تمام صورت حساب ها و پرداخت های ما از اداراتدولتی و سازمان های بزرگ توسط کامپیوتر چاپ می شوند و خدماتی مانندBankcard و Medicare فقط به دلیل وجود آنکه کاربردهای کامپیوتر بسیارمتنوع است ، از چاپ صورت حساب ها گرفته تا کنترل کوره های بسیار حساس ،همه آنها نیاز دارند که اطلاعاتشان در کامپیوتر ذخیره شده و برنامه هاتوسط کامپیوتر با مهارت اداره شوند. بعضی از مفاهیم اصلی در استفاده ازکامپیوتر عبارتند از : روش های سازماندهی شده برای برنامه ریزی کامپیوترهاجهت اداره اطلاعاتشان، سازماندهی اطلاعات ذخیره شده در سازمان ( ساختمانداده ها)، مفاهیم اصولی در طراحی کامپیوتر ( معماری کامپیوتر ) و شبکه هایکامپیوتری( ارتباطات داده ها و شبکه های کامپیوتری ). علاوه بر مفاهیماساسی بالا ، تکنیک های خاصی وجود دارد که در انواع کاربردهای خاص موردنیاز می باشد . در وهله اول ، برای مثال ، در کار بردهای تجاری ، نیاز بهذخیره اطلاعات زیادی می باشد . یک شرکت بیمه ، برای مثال نیاز دارد کهجزییات همه سیاست های مربوط به دریافت کنندگان بیمه را نگه داشته و بهسوالات مربوطه پاسخ دهد. ثانیا در کاربردهای علمی ، مقدار اطلاعاتی کهباید ذخیره شود معمولا بسیار کم است ، اما محاسباتی که روی اطلاعات بایدانجام گیرد بسیار پیچیده است . بالاخره طراحی کامپیوترها برای استفاده درخانه و یا اداره و یا لوازمی مانند ماشین ها ، اجاق ها ، چرخ خیاطی وماشین تحریر به مهارت های خاصی نیاز دارد.
تکنولوژی اطلاعات به ایجاد ، جمع آوری ، پردازش ، ذخیره و تحویل اطلاعات وفرآیند ها وتدابیری که همه اینها را امکان پذیر می سازد اشاره می کند.ایده اصلی تکنولوژی اطلاعات ایجاد زندگی مفیدتر و مؤثرتر می باشد.
فن آوری اطلاعات و ارتباطات چیست ؟
در پنجاه سال گذشته بروز تحولات گسترده در زمینه کامپیوتر و ارتباطات ،تغییرات عمده ای را در عرصه های متفاوت حیات بشری به دنبال داشته است .انسان همواره از فن آوری استفاده نموده و کارنامه حیات بشریت مملو ازابداع فن آوری های متعددی است که جملگی در جهت تسهیل زندگی انسان مطرح شدهاند. در سالیان اخیر ، فن آوری های اطلاعات و ارتباطات که از آنان بهعنوان فن آوری های جدید و یا عالی ، یاد می شود ، بیشترین تاثیر را درحیات بشریت داشته اند . دنیای ارتباطات و تولید اطلاعات به سرعت در حالتغییر بوده و ما امروزه شاهد همگرائی آنان بیش از گذشته با یکدیگر بوده ،بگونه ای که داده و اطلاعات به سرعت و در زمانی غیرقابل تصور به اقصی نقاطجهان منتقل و در دسترس استفاده کنندگان قرار می گیرد . بدون شک مهمترین ودر عین حال بزرگترین پیشرفت در زمینه فن آوری اطلاعات و ارتباطات به ابداع"وب" توسط " تیم . برنرزلی " در اواخر سال 1980 در CERN ، برمی گردد . بهمنظور آشنائی با جایگاه واقعی "وب " ، کافی است به ضریب نفوذ آن پس ازابداع توجه گردد. پس از ابداع هر فن آوری ، مدت زمانی بطول می انجامد تافن آوری مورد نظر در مقیاس عمومی مورد استفاده قرار گیرد( ضریب نفوذ) .مثلا" تلفن پس از 74 سال ، رادیو پس از 38 سال ، کامپیوترهای شخصی پس از16 سال ، تلویزیون پس از 13 سال و "وب " پس از 4 سال ، موفق به جذب پنجاهمیلیون استفاده کننده شده اند .
فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، بدون شک تحولات گسترده ای را در تمامی عرصههای اجتماعی و اقتصادی بشریت به دنبال داشته و تاثیر آن بر جوامع بشریبگونه ای است که جهان امروز به سرعت در حال تبدیل به یک جامعه اطلاعاتیاست . جامعه ای که در آن دانائی و میزان دسترسی و استفاده مفید از دانش ،دارای نقشی محوری و تعیین کننده است .
شاید تاکنون سوالات متعددی در رابطه با فن آوری اطلاعات و ارتباطات برای شما مطرح شده باشد:
فن آوری اطلاعات و ارتباطات چیست ؟
تفاوت فن آوری اطلاعات با فن آوری اطلاعات و ارتباطات چیست ؟
آیا انباشت سخت افزار و یا نرم افزار ، دستیابی به اینترنت و تعداد تلفنهای سلولی ، نشان دهنده استفاده از فن آوری اطلاعات و ارتباطات می باشد؟
ضریب نفوذ اطلاعات و دانش در یک جامعه به چه میزان است و جایگاه فن آوری اطلاعات و ارتباطات در این زمینه چیست ؟ جایگاه ابزارها ، اهداف ، زیرساخت ها و عوامل انسانی در فن آوری اطلاعات وارتباطات چیست ؟ آیا می شود یک ابزار را به عنوان یک هدف مطرح و آن را بهعنوان یکی از شاخص های استفاده از فن آوری اطلاعات و ارتباطات مورد توجهقرار داد ؟
چرا با این که سال های زیادی است که از سخت افزار و یا نرم افزار استفادهمی شود ، از چنین واژه ای تاکنون استفاده نمی گردید، به عبارت دیگراستفاده از واژه "فن آوری اطلاعات و ارتباطات " در عصر حاضر نشاندهنده چهواقعیتی است ؟
ارتباط فن آوری اطلاعات و ارتباطات با توسعه چیست ؟
شکاف و یا فاصله دیجیتالی چیست و چه عواملی باعث ایجاد و یا تشدید این فاصله می شوند ؟ وظیفه هر یک از ما در کاهش این فاصله چیست ؟
آیا برای کاهش شکاف دیجیتالی می بایست در فرهنگ و نوع نگاه ما ، تغییری داده شود ؟
برای حرکت به سمت یک جامعه مبتنی بر اطلاعات به چه امکانات و یا زیرساخت هائی نیاز می باشد ؟ اولویت ها در این رابطه چیست ؟
آیا ایجاد زیرساخت ارتباطی برای استفاده از مزایای فن آوری اطلاعات و ارتباطات به تنهائی کافی است ؟
شرط لازم و کافی به منظور استفاده عموم شهروندان یک جامعه از دستاوردهای فن آوری اطلاعات و ارتباطات چیست ؟
جایگاه توسعه منابع انسانی به منظور استفاده سودمند از دستاوردهای فن آوری اطلاعات و ارتباطات چیست ؟
جایگاه تولید محتوی به زبان استفاده شده در هر جامعه چیست و مختصات آن در فن آوری اطلاعات و ارتباطات به چه صورت مشخص می گردد؟
آیا برای آشنائی و استفاده از مزایای فن آوری اطلاعات و ارتباطات به اطلاع رسانی خاصی نیاز است ؟
استراتژی ملی فن آوری اطلاعات و ارتباطات به چه صورت می بایست تدوین گرددو آیا در این رابطه به یک مدل خاص و متناسب با شرایط بومی هر کشور نیازاست ؟
نحوه بررسی و ارزیابی میزان موفقیت برنامه های ملی فن آوری اطلاعات و ارتباطات به چه صورت است ؟
استراتژی حرکت به سمت یک جامعه مدرن اطلاعاتی به چه صورت می بایست تدوینگردد؟ آیا بدون وجود یک استراتژی مشخص و جامع ، امکان حرکت مثبت در اینراستا وجود دارد ؟
جایگاه فن آوری اطلاعات و ارتباطات در جهت افزایش سواد عمومی دیجیتال ،ارتقاء سطح دانش عموم شهروندان یک جامعه ، افزایش ضریب نفوذ اطلاعات وتولید علم چیست ؟
و سوالات بسیار فراوان دیگر !
قطعا" در این مقاله نمی توانیم به تمامی پرسش های فوق پاسخ دهیم ولی قصدداریم با بررسی فن آوری اطلاعات و ارتباطات و نقش آن در توسعه به نوعیفضائی را ایجاد نمائیم که شاید لزومی به پاسخ صریح به اکثر سوالات فوقنباشد و هر خواننده بتواند پاسخی شایسته برای آنان را پیدا نماید .
اطلاعات و دانش
تعاریف متفاوت اطلاعات ( Information ) از زوایای مختلف :
تعریف اطلاعات از لحاظ نظری : اطلاعات ( Information ) به هر نوع داده جمعآوری شده با استفاده از روش های مختلفی نظیر : مطالعه ، مشاهده ، شایعه وسایر موارد دیگر اطلاق می گردد. در واژه "اطلاعات" ، بار معنائی از قبلتعریف شده ای در رابطه با کیفیت ، معتبر بودن و یا صحت داده وجود نداشته وامکان برخورد با اطلاعات معتبر ، غیرمعتبر ، واقعی ، نادرست ، صحیح وگمراه کننده ، وجود خواهد داشت .
تعریف اطلاعات از منظر تئوری اطلاعات : اطلاعات دربردارنده یک معنی خاص خصوصا" در ارتباط با پیشگوئی احتمالی از داده است .در تعریف فوق ، میزانمعنی و محتوای ارائه شده توسط اطلاعات مورد توجه قرار می گیرد.مثلا" پیامیکه به ما اعلام می نماید:"فردا خورشید طلوع می نماید " دارای حجم اندکیمحتوای اطلاعاتی است در حالیکه یک پیام در رابطه با روز قیامت ، شامل حجمبالائی از اطلاعات است . در تعریف ارائه شده از منظر تئوری اطلاعات ،همانند تعریف ارائه شده قبلی ، توجه خاصی به کیفیت و یا ارزش اطلاعات نمیگردد .
تعریف اطلاعات از منظر علم اطلاعات و فن آوری اطلاعات :علم اطلاعات و فنآوری اطلاعات با اطلاعات به عنوان داده جمع آوری شده ، ذخیره شده ،بازیابی شده ، پردازش شده و ارائه شده سروکار دارد . در تعریف فوق نیز بهمواردی همچون اعتبار ، کیفیت و ارزش اطلاعات به صورت جانبی ، توجه میگردد.
در تعاریف فوق ، توجه خاصی به کیفیت و یا ارزش اطلاعات نشده است . درمقابل اطلاعات از واژه ای دیگر و با نام " Knowledge " استفاده می شود کهمی توان آن را معادل " دانش " در نظر گرفت . " دانش " ، بر خلاف اطلاعات ،دارای بار معنائی مختص به خود بوده که توسط فرد و یا افرادی کارشناس و براساس بررسی و مطالعه انجام شده بر روی اطلاعات معتبر ، حاصل می شود.اطلاعات معتبر ، به خودی خود مفید و قابل استفاده می باشند ولی قادر بهپیشگوئی نتایج نمی باشند. برخی اطلاعات معتبر نظیر قیمت یک کالا و یاخدمات و یا برنامه زمانبندی پروازهای هوائی ، مستقیما" قابل استفاده میباشد، ولی برخی اطلاعات دیگر نظیر داده هواشناسی و یا داده مربوط به آنتیبیویتک ها صرفا" زمانی مفید و معتبر می باشند که در ابتدا توسط کارشناسانمتخصص ( دارای دانش لازم ) استفاده وپس از بررسی و آنالیز داده ها ی اولیه، نتایج استخراج و در اختیار عموم علاقه مندان جهت استفاده قرار گیرد.دربطن دانش همواره آنالیز و نتیجه گیری نهفته است در حالی که ، اطلاعات دربهترین وضعیت استنتاج استقرائی را به دنبال خواهد داشت . بنابراین حداقلاز لحاظ فلسفی ، شایسته و منطقی است که ظهور " جوامع مبتنی بر دانش " رادر مقابل " جوامع اطلاعاتی " ، ترویج نمود . در جوامع مبتنی بر دانش ،آموزش و فراگیری به عنوان فرآیند کسب دانش مطرح بوده تا در مرحله بعد ،امکان ایجاد دانش فراهم می گردد ( ترکیب و آنالیز قیاسی ) .
از لحاظ تاریخی ، دستیابی به اطلاعات از طریق رسانه های چاپی ( کتاب ،روزنامه ، مجله ) حاصل می گردید در حالی که فراگیری دانش از طریق مدارس ودانشگاهها بدست می آمد . امروزه ، فن آوری اطلاعات و ارتباطات افقی جدیددر رابطه با تولید و عرضه اطلاعات را ارائه نموده است و می بایست بطورهمزمان امکانات موجود را در جهت فراگیری و ایجاد دانش ، سازماندهی و بهخدمت گرفت . ما می بایست در مرحله اول با بهره گیری از امکانات موجود موفقبه فراگیری دانش بوده تا در ادامه امکان تولید ، میسر گردد. بدیهی است بااستفاده مناسب از دستاوردهای فن آوری اطلاعات و ارتباطات، می توان به سرعتاقدام به فراگیری دانش و در نهایت تولیدعلم نمود . شاید از زاویه فوق ،بتوان مهمترین رسالت فن آوری اطلاعات و ارتباطات را ایجاد زیرساخت و بسترمناسب برای فراگیری و تولید علم در نظر گرفت . در جوامعی که توانسته اندزیر ساخت مناسبی ( صرفا" زیرساخت ارتباطی مورد نظر نمی باشد ) در رابطه بافن آوری اطلاعات و ارتباطات ایجاد نمایند ، شرایط مناسب برای استفاده از"دانش " فراهم و میزان تولید دانش در اینگونه جوامع ارتباط مستقیمی بازیرساخت فن آوری اطلاعات و ارتباطات آنان دارد.
استفاده مناسب از دانش و بکارگیری آن در تمامی عرصه های زندگی و در نهایت تولید دانش ، ارتباط مستقیمی با توسعه دارد .
دانش و توسعه
همانگونه که در بخش قبل اشاره گردید ، بین استفاده و تولید دانش با توسعهارتباطی مستقیم وجود دارد . قطعا" در جوامع توسعه یافته برآیند استفاده ازدانش مثبت بوده و در ادامه با توجه به زیرساخت ها و سیاست های تدوین شده ،امکان تولید دانش فراهم می گردد .
"درآمد سرانه " ، یکی از شاخص های مهم به منظور سنجش میزان موفقیت برنامههای توسعه است که همواره در آمار اعلام شده توسط سازمان ها و نهاد هایدولتی به آن استناد تا میزان موفقیت برنامه های توسعه ، نشان داده شود. بهمنظور آشنائی با تاثیر دانش بر توسعه و در نهایت افزایش درآمد سرانهشهروندان یک جامعه ، دو کشور غنا و کره جنوبی را بررسی می نمائیم . براساس مستندات بانک جهانی ، چهل سال قبل ، میزان درآمد سرانه دو کشور کرهجنوبی و غنا معادل یکدیگر بوده است . در حالی که امروزه درآمد سرانه کرهای ها ، شش مرتبه بیشتر شده است . به عبارت دیگر شهروندان کره جنوبی ششبرابر نسبت به شهروندان غنائی ثروتمندتر شده و یا مردم غنا نسبت به مردمکره جنوبی شش برابر فقیرتر شده اند . بر اساس بررسی انجام شده ، بیش ازپنجاه درصد نابرابری فوق ، به استفاده موفقیت آمیز کره ای ها در رابطه بافراگیری و استفاده از دانش برمی گردد. استفاده موثر و موفقیت آمیز از دانش، عامل اصلی شکوفائی و موفقیت اقتصادی در برخی کشورهای آسیائی بوده که ازآن به عنوان "معجزه اقتصادی " ، نام برده می شود. استفاده از سایر امکاناتنظیر جاده ها ، ساختمان ها ، ماشین آلات کمتر از سی درصد سهم داشته است.از دیگر نمونه های موجود در این رابطه و نقش دانش و توسعه می توان به"انقلاب سبز " در آسیا اشاره نمود. در این رابطه با استفاده از روش هایپیشرفته اقدام به ارتقاء سطح دانش و آگاهی افراد گردید و استفاده کنندگانبا به کارگیری اندوخته های خود توانستند حرکتی عظیم و تحولی گسترده را درجامعه خود باعث گردند .در گذشته دانش ( برای توسعه ) از طریق کارشناسان وارتباط مستقیم با فراگیران به آنان منتقل می گردید . بدیهی است در چنینمواردی میزان سرمایه گذاری محدود به قیمت و تعداد کارشناسان مورد نظری بودکه می بایست رسالت انتقال دانش به مخاطبان خود را انجام دهند. هندوستان ،یکی از کشورهای موفق در این زمینه بوده که از رسانه های ارتباط جمعی نظیررادیو و تلویزیون برای نشر دانش استفاده نموده است . رادیو ، تلویزیون وتلفن های ثابت از جمله عناصر موجود در زیرساخت فن آوری اطلاعات وارتباطات،می باشند( کانال های نشر اطلاعات ) . انقلاب سبز ، اولین تجربهموفقیت آمیز در زمینه استفاده از فن آوری اطلاعات و ارتباطات در آسیا میباشد .
افزایش و ارتقاء سطح دانش و آگاهی شهروندان یک جامعه دارای دستاوردهایبسیار مثبتی می باشد و شاید برخی از دستاوردهای به دست آمده در مرحله اولمحسوس و یا ملموس نباشند( مثلا" ارتقاء سطح دانش شهروندان یک جامعه دررابطه با یک بیماری خاص که به دنبال آن کاهش ویا ریشه کنی بیماری را بهدنبال خواهد داشت ، ارتقاء سطح دانش شهروندان یک جامعه در رابطه با حوادثرانندگی که کاهش تصادفات و حوادث رانندگی را به دنبال خواهد داشت ) .ارتقاء سطح دانش تاثیر مستقیم و مثبتی بر کیفیتت زندگی شهروندان یک جامعهرا به دنبال داشته و شرایط مناسبی را برای توسعه همه جانبه فراهم می نماید.
مهمترین رسالت فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، ارائه امکانات و زیر ساختلازم برای تولید و توزیع دانش می باشد . بدیهی است از زاویه فوق و با توجهبه ارتباط مستقیم استفاده و تولید دانش در یک جامعه با توسعه ، می توان بهاهمیت و جایگاه واقعی فن آوری اطلاعات و ارتباطات در ارتباط با توسعه همهجانبه بیشتر واقف گردید.
در بخش دوم این مقاله با تمرکز بر روی فن آوری اطلاعات و ارتباطات و ارائهتعاریف متفاوت از آن به بررسی زیرساخت فن آوری اطلاعات و ارتباطات ،خواهیم پرداخت .
فن آوری اطلاعات و ارتباطات چیست ؟ ( بخش دوم )
در بخش اول این مقاله به منظور آشنائی با ابعاد متفاوت فن آوری اطلاعات وارتباطات به طرح سوالاتی در این رابطه پرداخته گردید. در ادامه ، ضمنبررسی تفاوت بین " اطلاعات " و "دانش " ، به این موضوع مهم اشاره گردید کهمی توان اطلاعات را به منزله مواد اولیه تولید دانش در نظر گرفت . بیناستفاده درست از اطلاعات و تولید دانش با توسعه ، ارتباط مستقیم وتنگاتنگی وجود دارد.
در بخش دوم با تمرکز بر روی فن آوری اطلاعات و ارتباطات و ارائه تعاریفمتفاوت، به بررسی زیرساخت فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، خواهیم پرداخت .
فن آوری اطلاعات و ارتباطات ( ICT )
تفاوت فن آوری اطلاعات و ارتباطات ( ICT) با فن آوری اطلاعات ( IT ) ،چیست ؟ در فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، دستگاه ها و فن آوری های ارتباطیدارای جایگاهی خاص بوده و از عناصر اساسی به منظور استفاده از مزایا ودستاوردهای فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، محسوب می گردند. در ادامه باتعاریف متفاوت ICT ، بیشتر آشنا می شویم :
· در اوایل سال 1990 به مجموعه سخت افزار ، نرم افزار ، شبکه و صنایعمرتبط به آنان ، فن آوری اطلاعات ( IT ) گفته می شد. در فن آوری اطلاعات وارتباطات ( ICT ) ، تاکید و محوریت بر روی جنبه ارتباطی می باشد ، بگونهای که ارتباطات به منزله یک "باید" مطرح بوده که فن آوری اطلاعات بدونوجود آن امکان ارائه سرویس ها و خدمات را دارا نمی باشد .
· فن آوری اطلاعات و ارتباطات،واژه ای است که به هر نوع دستگاه ارتباطی ویا برنامه نظیر: رادیو ، تلویزیون ، تلفن ها ی سلولی ، کامپیوتر ، نرمافزار ، سخت افزارهای شبکه ، سیستم های ماهواره اری و نظایر آن اطلاق شدهکه سرویس ها ،خدمات و برنامه های متعددی به آنان مرتبط می گردد( کنفرانساز راه دور ، آموزش از راه دور) .
· فن آوری اطلاعات وارتباطات اغلب در یک مفهوم و جایگاه خاص مورد بررسیکاربردی دقییق تر قرار می گیرد نظیر : فن آوری اطلاعات وارتباطات در آموزش، بهداشت ، کتابخانه ها و غیره .
· فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، به مجموعه امکانات سخت افزاری ، نرمافزاری ، شبکه ای و ارتباطی به منظور دستیابی مطلوب به اطلاعات ، گفته میشود .
· همگرائی بین کامپیوتر و ارتباطات ، فن آوری اطلاعات و ارتباطات را شکلمی دهد .( پیوند بین کامپیوتر و بهره برداری از تمامی قابلیت های آنخصوصا" پردازش و ذخیره سازی داده با امکانات متعدد ارتباطی ) .
· با این که تکنولوژی های مرتبط با کامپیوتر به نوعی در جنگ جهانی دوممورد استفاده قرار می گرفت ، ولی پتانسیل های گسترده آن پس از تحقق دوتحول عمده در سال 1980 بر همگان آشکار گردید : تحول در صنعت نیمه هادی ها( ترانزیستور ، مدارات مجتمع ، میکرو تراشه ها ) ، کوچک و ارزان شدنکامپیوترها را به دنبال داشت . متعاقب این تحول عظیم ، امکان استفاده ازکامپیوتر در ابعاد بسیار گسترده و برای عموم کاربران، فراهم گردید( کافیاست به اطراف خود نگاهی داشته باشیم!) . دومین تحول عمده ، ارتباطکامپیوترها با یکدیگر و بر پاسازی شبکه های کامپیوتری است . در ادامه بااستفاده از فن آوری های متعدد مخابراتی و ارتباطی ، امکان اتصال و ارتباطبین شبکه های کامپیوتری ، فراهم گردید .تحولات فوق ، زمینه انقلاب عظیماطلاعاتی در عصر حاضر و ظهور فن آوری های متعدد اطلاعات و ارتباطات راایجاد نموده است .
· مهمترین ویژگی فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، نحوه ذخیره سازی ، پردازش و دستیابی به اطلاعات است .
· به مجموعه فن آوری هائی که امکان ذخیره سازی ، پردازش ، ارائه و انتقالاطلاعات را از طریق محیط های انتقال فراهم می نماید ، اطلاق می گردد.
فن آوری اطلاعات و ارتباطات به جایگاه برجسته اطلاعات ، دستگاههای ذخیرهسازی و پردازش اطلاعات و دستگاههای انتقال و دستیابی به اطلاعات تاکیددارد . بدیهی است در این راستا ، علاوه بر پتانسیل های مخابراتی ، رسانههائی دیگر نظیر رادیو و تلویزیون نیز در فهرست وسایل ارتباطی ( کانال نشرو توزیع اطلاعات ) ، قرار خواهند گرفت . زیر ساخت فن آوری اطلاعات وارتباطات در مرحله اول نیازمند وجود یک زیرساخت اطلاعاتی است که در آنتمامی دستگاهها و وسایل ارتباطی نظیر تجهیزات مخابراتی ، رادیو و تلویزیونقرار خواهند گرفت . زیرساخت اطلاعاتی به منزله فونداسیون زیرساخت فن آوریاطلاعات و ارتباطات ، مطرح بوده که امکان ارائه سرویس ها و خدمات اطلاعاتیرا با کیفت مطلوب ، فراهم می نماید. بر همین اساس می توان فن آوری اطلاعاتو ارتباطات را مشتمل بر سه بخش اساسی زیر در نظر گرفت :
زیرساخت اطلاعات
فن آوری های اطلاعات
کاربردهای اطلاعات
Information Infrastructure : II
Information Technologies : IT
Information Applications :IA
زیر ساخت اطلاعات ( II )
در زیرساخت اطلاعات ، هدف ایجاد و گسترش امکانات زیر می باشد :
شبکه ها و سرویس های مخابراتی
تکنولوژی های انتقال
سوئیچینگ و روتینگ
دستیابی و عرضه
ارتباطات چند رسانه ای ( صوت ، تصویر )
شامل :
- شبکه های موبایل ، بدون کابل
- شبکه های فیبر نوری
- سیستم های ماهواره ای
- سیستم های سخن پراکنی
- ترکیب ( تلفیق) مخابرات با سیستم های چند رسانه ای
- ارتباطات محلی با سرعت بالا
- ارتباطات شهری ، منطقه ای و ملی با سرعت بالا
فن آوری اطلاعات ( IT )
در فن آوری اطلاعات ، موارد زیر مورد توجه قرار می گیرد :
ذخیره سازی اطلاعات
پردازش و ارائه اطلاعات
سیستم ها ی عامل
زبان ها ی برنامه نویسی
مهندسی پروتکل ها
نرم افزارهای کاربردی
شامل :
- پروتکل های شبکه
- شبکه های ذخیره سازی داده
- فن آوری های رمزنگاری و امنیتی
- سخت افزار( کامپیوترهای شخصی ، سرویس دهندگان و ... )
- طراحی بانک های اطلاعاتی
- زبان های ارائه محتوا در وب نظیر HTML,XML
- تشخیص و پیشگیری از حملات
کاربردهای اطلاعات ( IA )
در کاربردهای اطلاعات ، موارد زیر مورد توجه قرار می گیرد :
ارائه خدمات
اشتراک دانش
مدیریت عمومی
سرویس های اجتماعی
راه حل های تجاری
تولید و نشر محتوا
شامل :
- آموزش
- فرصت های اقتصادی و تولید درآمد
- توسعه روستائی
- بهبود سلامت شهروندان نظیر استفاده از درمان راه دور
- امنیت و مونیتورینگ مسائل زیست محیطی
- مدیریت اقتصادی و دولتی
- کتابخانه های الکترونیکی
- تجارت الکترونیکی
- بانکداری الکترونیکی
- آموزش الکترونیکی
- و ...
همانگونه که ملاحظه می شود برای هر یک از بخش های سه گانه در فن آوریاطلاعات و ارتباطات ، محدوده خاصی در نظر گرفته شده است ولی در عمل تعییندقیق این محدوده ، امری دشوار و گاها" غیرممکن است. مثلا" برنامه های نرمافزاری در بخش فن آوری اطلاعات قرار گرفته ولی امکان پیاده سازی آنان درزیر مجموعه کاربردهای اطلاعات ( IA ) نیز وجود خواهد داشت .همچنینارتباطات چندرسانه ای در زیر مجموعه زیرساخت اطلاعات ( II ) قرار گرفتهشده اند ولی امکان پیاده سازی برخی از ویژگی های مالتی مدیا در زیرمجموعهفن آوری اطلاعات ( IT ) ، نیز وجود دارد.
علیرغم عدم وجود محدوده ای مشخص و شفاف برای هر یک از عناصر موجود در بخشهای سه گانه زیرساخت فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، می توان با لحاظ نمودنوزن بکارگیری امکانات سخت افزاری و نرم افزاری در هر یک از بخش ها ، به یکمرزبندی خاص دست یافت :
· عناصر زیرساخت اطلاعات ( II ) ، نیازمند استفاده از تجهیزات و امکاناتفیزیکی گسترده ای نظیر سیستم های سوئیچینگ ، روتینگ ، شبکه ای گسترده ازخطوط تلفن ثابت ، سیار و شبکه های رادئوئی ، می باشند . در این رابطه و بهمنظورانجام عملیات و مدیریت زیرساخت فیزیکی متشکل از عناصر و تجهیزات سختافزاری ،می بایست از سخت افزار و نرم افزارهای متعددی استفاده شود. باطراحی و پیاده سازی زیرساخت اطلاعات ( بستر ارتباطی ) ، امکان ارتباطدستگاههای مختلفی نظیر تلفن های ثابت ، تلفن های سلولی ، دستگاههای بدونکابل ، کامپیوترهای شخصی و سرویس دهندگان به شبکه فراهم و آنان قادر بهاستفاده از سرویس ها و خدمات مختلفی می باشند.ارتباط با زیرساخت اطلاعاتی( ارتباطی ) ممکن است مستقیما" (از طریق شبکه ایجاد شده) و یا با استفادهاز تجهیزات خاصی نظیر مودم، کارت های ISDN ، خطوط DSL و یا دستگاههای بدونکابل ، ایجاد گردد. معمولا" برای سنجش میزان شکاف دیجیتالی بین جوامع فقیرو ثروتمند ، به تنوع ، تعداد و کیفیت وسایل ارتباطی به زیرساخت ، استنادمی گردد . بدیهی است با فرض ایجاد زیر ساخت اطلاعات ، بدون وجود دستگاههایارتباطی ( از بعد کمی و کیفی) ، امکان استفاده مطلوب و بهینه از زیر ساختو درنهایت بهره مندی از دستاوردها و پتانسیل های ارائه شده در بخش های فنآوری اطلاعات و کاربردهای اطلاعات ، وجود نخواهد داشت . دستگاههای ارتباطی( نظیر تلفن های ثابت ، سلولی ) به عنوان شرط لازم برای ورود به بزرگراههای اطلاعاتی مطرح می باشند. بدیهی است تنوع ، کیفیت و مقرون به صرفه بودندستگاههای ارتباطی ، گزینه های متعددی را به منظور استفاده از منابعاطلاعاتی در اختیار متقاضیان ، قرار می دهد .امکان دستیابی آحاد جامعه بهمنابع اطلاعاتی ، یکی از عناصر اصلی سیا ست گذاری در زمان تعریف استراتژیتوسعه فن آوری اطلاعات و ارتباطات در هر جامعه می باشد .
· در زیر مجموعه فن آوری اطلاعات ( IT ) ، از سخت افزارهای متعددی نظیرسرویس دهندگان ، ایستگاه های کاری و برخی کامپیوترهای بزرگ به همراهدستگاه های ذخیره سازی مختلفی ، استفاده می گردد( نظیر استفاده ازکامپیوترهای داخلی که مسئول سرویس دهی به سایر عناصر موجود در بخش فن آوریاطلاعات بوده و یا سرویس دهندگان خارجی که مسئولیت ارائه سرویس های دادهنظیر اینترنت را بر عهده دارند) . علیرغم استفاده گسترده از عناصر سختافزاری در زیر مجموعه فن آوری اطلاعات ، نرم افزار حضوری چشمگیرتر داشته واکثر عملیات نسبت داده شده به این بخش مستلزم استفاده از نرم افزار میباشد.
· هدف عمده در بخش کاربردهای اطلاعات ، ارائه سرویس ها و خدمات گسترده بهمنظور افزایش کارائی و بهره وری در ابعاد متفاوت اجتماعی در یک جامعهاطلاعاتی است . در این رابطه با توجه به نقش محوری و حمایت بخش زیرساختاطلاعات و دستاوردهای بخش فن آوری اطلاعات ، امکان ارائه سرویس ها و خدماتمتنوع ، گسترده و پویائی در بخش کاربردهای اطلاعات ، فراهم می گردد . دربخش کاربردهای اطلاعات ، علیرغم استفاده از سخت افزار ، محور عملیات وهسته اساسی را طراحی و پیاده سازی نرم افزار تشکیل می دهد .
همانگونه که ملاحظه می شود ، در زیرساخت اطلاعات علیرغم استفاده از نرمافزار ، سخت افزار حضوری برجسته دار داشته و این وضعیت در بخش های فن آوریاطلاعات و کاربردهای اطلاعات ، برعکس می باشد . پس از ایجاد هر یک از بخشهای سه گانه فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، زیر ساخت فن آوری اطلاعات وارتباطات ایجاد و امکان ارتباط آن با سایر بخش ها به منظور نیل به توسعههمه جانبه وجود خواهد داشت . در این راستا لازم است که تلاش لازم در خصوصایجاد سه بخش اشاره شده به صورت مستمر ، سیستماتیک و هدفمند ، دنبال شود .بدیهی است تعلل در هر یک از بخش های فوق ، امکان استفاده از مزایا ودستاوردهای فن آوری اطلاعات و ارتباطات را عملا" با مشکل مواجه می نماید.در برخی از کشورها با توجه به جایگاه گسترده تجهیزات سخت افزاری و ارتباطیدر ایجاد زیر ساخت اطلاعات ، تمامی تلاش انجام شده در جهت توسعه فن آوریاطلاعات و ارتباطات ، محدود به این بخش بوده و به سایر بخش ها ( فن آوریاطلاعات و کاربردهای اطلاعات ) کمتر توجه می گردد . فراموش نکنیم کهزیرساخت اطلاعات ، صرفا" بستر ارتباطی و گزینه های متعددی را به منظوراستفاده از دستاوردها و مزایای فن آوری اطلاعات و ارتباطات در اختیارشهروندان یک جامعه قرارداده و می بایست تلاش مضاعفی در جهت توسعه سایر بخشها و یا ایجاد زیرساخت های جانبی دیگر نیز صورت پذیرد .مثلا" بدون وجود یکزیر ساخت قانونی ، امکان استفاده از مزایای فن آوری اطلاعات و ارتباطات درمواردی همچون تجارت الکترونیکی ، وجود نخواهد داشت .
استراتژی های فن آوری اطلاعات و ارتباطات برای توسعه
به موازات استفاده از فن آوری اطلاعات و ارتباطات در تمامی ابعاد حیاتبشری ، جهان به سرعت در حال تبدیل به یک جامعه اطلاعاتی است . امروزهامکان دستیابی به اینترنت و استفاده از منابع اطلاعاتی در تمامی جوامعبشری روندی تصاعدی را طی می نماید و جوامع مختلف هر یک با توجه به زیرساختهای متعدد ایجاد شده از مزایای فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، استفاده مینمایند. ایجاد زیرساخت های ارتباطی ، قانونی و تربیت نیروی کار آشنا با فنآوری اطلاعات و ارتباطات ، نمونه هائی از تلاش انجام شده در این خصوص است. رشد شکاف دیجیتالی بین کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه ، جوامع شهریو روستائی ، شهروندان ماهر و آموزش دیده و فاقد مهارت ، جای هیچگونه شک وتردیدی در رابطه با تدوین استراتژی ها و تبعیت از سیاست ها و رویکردهایمناسب برای نیل به یک جامعه مدرن اطلاعاتی را باقی نگذاشته است . تمامیکارشناسان و سیاستگذاران کشورهای متفاوت به این موضوع اذعان نموده اند کهفن آوری اطلاعات و ارتباطات دارای پتانسیل لازم برای توسعه در تمامی ابعاداجتماعی ، اقتصادی ، فرهنگی و سیاسی است . در این راستا اکثر کشورها ،استراتژی های خاصی را به منظور توسعه فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، تدویننموده اند .
عناصر کلیدی به منظور تدوین استراتژی توسعه فن آوری اطلاعات و ارتباطات :
ایجاد یک مدل ( چارچوب ) برای استراتژی ملی توسعه فن آوری اطلاعات و ارتباطات
ایجاد آگاهی لازم در سطوح متفاوت جامعه در خصوص پتانسیل ها و مزایای متعدد فن آوری اطلاعات و ارتباطات
· ایجاد و توسعه زیر ساخت مخابراتی ( بدون وجود یک زیرساخت ارتباطی مناسب، امکان استفاده اندکی از دستاوردهای فن آوری اطلاعات و ارتباطات وجودخواهد داشت )
امکان دستیابی عموم شهروندان جامعه به زیرساخت ارتباطی و استفاده از مزایای فن آوری اطلاعات و ارتباطات
توسعه منابع انسانی ( بدون وجود افراد آموزش دیده و ماهر ، امکان استفادهاز فرصت ها و مزایای ارائه شده توسط فن آوری اطلاعات وارتباطات ، وجودنخواهد داشت )
ایجاد و توسعه زیرساخت قانونی ( بدون وجود مجموعه قوانین مشخص ، امکاناستفاده از فرصت ها و مزایای ارائه شده توسط فن آوری اطلاعات و ارتباطاتنظیر تجارت الکترونیکی ، وجود نخواهد داشت )
ایجاد و توسعه محیط مناسبب برای فعالیت های تجاری و اقتصادی ( سرمایه گذاری تجاری ، ایجاد استانداردهای فنی ، پرداخت الکترونیکی )
ایجاد و توسعه محتوا متناسب با زبان ملی هر کشور
ایجاد ، توسعه و حمایت از صنایع مرتبط با فن آوری اطلاعات و ارتباطات ( امکانات سخت افزاری ، نرم افزاری ، شبکه ، مخابراتی )
· مونیتورینگ و سنجش مستمر میزان استفاده از فن آوری اطلاعات و ارتباطاتبه منظور ارزیابی موفقیت استراتژی ها و سیاست های تعیین شده
مطالعه موردی که در طی این گزارش تشریح می گردد شامل بخشی از یک پروژهجامع تر در خصوص مدیریت تغییرات بصورت کلی و نیز دو رویکرد مجزا بطور اخصمی باشد. یکی از اهداف این پروژه تحقیق در خصوص آگاهی و درک کلی جهتبکارگیری BPR در صنایع ایرلند شمالی و دیگری مطالعه در مورد تعاملرویکردهای بنیادی( BPR ) و مرحله ای (TQM ) در تغییرات مدیریتی در کشورمذکور بوده و اینکه آیا این دو عامل در قالب مفاهیم عملی دنیای واقعی قابلاجرا هستند یا خیر نیز از موضوعات قابل توجه می باشد.
موضوعات تئوری
از دیدگاه مدیران اجرایی ایرلنـدشمالـی خصوصاً در شرکت های کوچک و متوسـطمفاهیم TQM ، BPR قبل از آنکه پاسخگوی مسائل باشند خود سوال برانگیزهستند. بحث های مطروحه عمدتا مربوط می شوند به ماهیت واقعی BPR و شرایطمطلوب برای بکارگیری آن به ویژه اینکه آیا بروز بحران انگیزه لازم جهت اینموضوع می باشد یا خیر، موثرترین نحوه اجرای BPR، نقش فناوری اطلاعات(IT)،دستاوردهای احتمالی BPR، تفاوت های مابین TQM و BPR و اینکه آیا می توانندبه عنوان مکمل یکدیگر استفاده شوند یا نه. در اینجا دو نکته اساسی مطرح میشود نخست اینکه TQM و BPR دو رویکرد جداگانه جهت تغییرات سازمانی هستند کهوجه تمایز آنها میزان اثر بخشی و نو آوری حاصل از هر کدام و نیز ریسک هایمربوطه می باشند، و ثانیا BPR صرفا یک ابزار استاندارد TQM بوده و تغییراتفرهنگی و انضباطی ناشی از TQM نیز ضامن اجرای موفقیت آمیز BPR می باشد.
مطالعه موردی شرکت BTNI
مطالعه موردی که جهت بررسی موارد فوق الذکر انجام شد توسط شرکت BTNIمدیریت گردید که خود بواسطه شرایط خاص حاکم بر ایرلند شمالی، یک شرکت نیمهمستقل می باشد. به نقل از مدیر بخش پشتیبانی کیفیت BTNI، این شرکت تنها بهخود متکی است و بایستی جهت بقاء خود تلاش نماید. درواقع BTNI از نظرمدیریت کیفیت و تغییرات در بریتانیا و در سطح بین المللی شرکتی پیشرومحسوب می شود که تا کنون موفق به دریافت این جوائر گردیده است: جایزهکیفیت ایرلند شمالی (دو بار) ، جایزه ممتاز کیفیت ایرلند، جایزه کیفیتجامع شرکت مادر (چهار بار)، و جایزه کیفیت بریتانیا. BTNI با گردش سرمایهای حدود 258میلیون لیره استرلینگ جزو ده شرکت اصلی ایرلند شمالی بوده و بهعنوان الگویی موفق برای بسیاری از شرکت های محلی محسوب می شود. افزون براین، BTNI جزو معدود شرکت های شهر اولستر می باشد که اقدام به پیاده سازیتوأم TQM و BPR در مقیاس گسترده نموده است.
نیاز به تغییر
سابقه نیاز به تغییرات موثر مدیریتی در شرکت BTNI به اواسط دهه 1980 بازمی گردد یعنی هنگامی که شرکت مادر خصوصی شد. قبل از این زمان قوانین حاکمبر شرکت مادر اجازه تجهیز کامل شرکت BTNI و کسب آمادگی آن جهت بقاء و رشددر بازار متغیر و به شدت رقابتی را نمی دادند. شرایط موجود موید این نکتهبود که فرهنگ، مهارت، و سیستم های ارزشی جدید جهت جذب مشتریان مورد نیازبوده و در وضعیت جدید بازار صرفا حفظ مشتریان راضی کافی نخواهد بود.مشتریان ناراضی نیز ممکن است تغییر عقیده دهند، همانگونه که مشتریان راضینیز متأ سفانه احتمال دارد نظر خود را عوض کنند. سود شرکت بیشتر ار ناحیهمشتریان ثابت است که از خدمات ارائه شده راضی بوده و دوستان خود را نیز درزمره مشتریان جدید در می آورند. در این راستا BTNI با داشتن حدود 2600کارمند به عنوان کوچکترین شرکت از مجموعه 9 شرکت واقع در نواحی مختلف کهکل کشور انگلستان را پوشش می دادند کار رسمی خود را در خصوص کیفیت فراگیراز سال 1986 آغاز نمود. مدیریت ارشد با همکاری مدیر عامل برنامه بلند مدتو سیاست کیفیت شرکت را تدوین و نخستین برنامه ارزیابی هزینه سرویس را بهانجام رساند که بر اساس آن معلوم شد BTNI با تورم کارمند روبرو بوده، وفاقد بازدهی و غیر اقتصادی می باشد. مطالعات کلی مشخص نمود که تعدادکارکنان شرکت مخابرات بر یتانیا (BT) حدودا ده برابر برخی از رقبای اصلیآن بوده و این نشان از بحرانی بودن وضعیت شرکت می داد. مطالعه در خصوصواکنش شرکت به این بحران بسیار جالب و آموزنده است.
پاسخ به بحران
بسیاری از کارشناسان معتقدند که شرکت های دچار بحران هیچ راه چاره ای بهجز مهندسی مجدد ندارند همچنین برخی بر این باورند که انجام BPR به واسطهداشتن ریسک های بالقوه بایستی به عنوان آخرین گزینه مد نظر قرار گیرد، بهعنوان مثال آقای رایان در سال 1994 این موضوع را مطرح نمود که قرار گرفتندر وضعیت بحرانی عملا باعث بروز انگیزه در شرکت ها جهت تغییرات بنیادی میشود. در سال 1993 آقای تالوار دقیقا عکس این فرضیه را مطرح و عنوان نمودکه احتمال انجام BPR در شرکت های با راندمان بالا بیشتر می باشد و اینموضوع با نظریه آقای باشئین در سال 1994 مطابقت دارد که در سال 1994 کهانجام مهندسی مجدد در وضعیت بحرانی نامناسب بوده زیرا بحران باعث افزایشنگرانی و وحشت شده و این عوامل با اهداف BPR تناقض دارند. مدیریت ارشدشرکت BT بجای آنکه فورا مهندسی مجدد را به اجرا بگذارد یک راهکار تغییراتبلند مدت و پیچیده را تدوین نمود که مبتنی بر استاندارد هایBS5750/ISO 9000 کیفیت فراگیر و در نهایت مهندسی مجدد فرآیند بود.
روند بهبود وضعیت کمپانی BTNI
پس از تدوین برنامه بلند مدت و سیاست گذاری کیفیت یک شورای کیفیت جهتهدایت تلاش های مربوط به بهبود وضعیت شرکت تشکیل گردید. و چنانچه در شکلشماره 1 مشخص است فعالیت های اولیه در جهت اجرای TQM در نیمه دهه 90_1980موفق نبود، لیکن این روند پس از اعطای استاندارد BS5750 رو به بهبودگذاشته است. این استاندارد به واسطه عملیات تعمیر و نگهداری تجهیزات فنیدر شرکت در سالهای 89/1988 و نیز بخاطر عملیات نصب در سال 1991 اعطا شد کهمتعاقب آن شرکت موفق به اخذ استاندارد ISO9000 در سال 1993 گردید. تجربهشرکت BTNI منطبق با فرضیه سال 1993 ویلکینسون و ویتچر می با شد که بر اساسآن TQM معمولا باعث ایجاد تغییرات سطحی در رفتارها شده و فرآیندهای اساسیکه باعث عملکرد مطلوب شرکت می شوند بدون تغییر باقی می مانند.
شکل 1 - سیر پیشرفت در BTNI
برخی معتقدند که ساختار TQM روش های موثری جهت اندازه گیری میزان سرویسدهی مطلوب سازمان به مشتریات خود را در اختیار قرار نمی دهند . علاوه براین نویسندگانی نظیر داونپورت، بوردت و هال بر این باورند که طراحی مجددسازمانی که تحت کنترل نمی باشد به شکست منتهی می شود مزاحل ارتقاء شرکت بهسطح استانداردهای متعارف برای کارمندان ناخوشایند بود زیزا آنها باتغییرات اجباری روبرو بودند، کار آنها به وسیله دیگران کنترل می شد وهمچنین در قبال رفتار و عملکرد خود مسئول شناخته می شدند، لیکن تمام اینشناختها باعث پیشرفت اساسی شرکت شد و نیل به استانداردهای مطلوب ، انضباطو کنترل قابل ملاحظه ای را در عملکرد شرکت باعث گردید، اگرچه تغییراتفرهنگی و ساختاری بیشتری مورد نیاز بود. بخشی از تغییرات فرهنگی از طریقبرنامه مشتری مداری در سال 1990 محقق گردید و بدنبال آن طرح خود ارزیابیبا استفاده از مدل « جایزه کیفیت ملی مالکولم بالدریج » درسال 1992 بمورداجرا درآمد که استفاده از مدل خود ارزیابی بر اساس « جایزه کیفیت اروپایی» درسال 1993 را بدنبال داشت . در سالهای 90_1989 تغییرات ساختاری عمده ایدر شرکت بوجود آمده بود که منجر به حذف لایه ای ازمدیریت ارشد شده بود ،لذا تغییرات رفتاری از طریق تغییرات ساختاری اعمال می گردید.
شرکت بمنظور حمایت از منافع مشتریان خود ناگزیر از تبعیت از قوانین برونسازمانی می باشدکه این قوانین حتی در مواردی که هزینه ها در حال افزایشاست کاهش قیمت را الزامی می سازد و از آنجایی که دست شرکت در خصوص قیمتگذاری تقریباً بسته است لذا بایستی به تقلیل هزینه ها مبادرت ورزد . یکیاز این روش ها بازخریدی داوطلبانه کارکنان بود ، گرچه بایستی به این نکتهنیز توجه داشت که کاهش هزینه انگیزه ای جهت اقدام شرکت به اجرای BPR گشتهو کاهش سود شرکت را نیز باعث می شود.
BPR
نویسندگانی نظیر هاج (1980)، کلادا(1994)،و زئیری و سبنکلر(1994) معتقدندکه فعالیت های پیشرفت سازمان مانند نقاط روی یک زنجیره طیف پیوسته هستندکه از پیشرفت مرحله ای تا نوآوری بنیادی را شامل می شوند.
برخی نیز بر این باورند که بواسطه تمرکز بر روی فرآیند های موجود، TQMندرتاً به نوآوریهای بنیادی منتهی می گردد و بنابراین این بحث مطرح می شودکه آیا BPR در شرف تبدیل شدن به جانشینی جهت پیشرفت های مرحله ای می باشدیا خیر .
تمرکز فرآیند
تغییرات ساختاری سالهای 90-1989 گرچه بمانند سایر شرکت های انگلیسی عمیقنبودند لیکن باعث تدوین یک سیاست تمرکز فرآیند گردید که بموجب آن یک گروهپروژه مخصوص جهت تعریف فرآیند های اصلی و فرعی در شرکت BTNI تشکیل شد کهنهایتاً تعاریفی مانند فرآیند کاری( توجه به مشتریان ) ، فرآیند پشتیبانی( جهت کمک به عملکرد فرآیندکاری ) و فرآیند اجزاء ( که بین دو فرآیند فوقالذکر بصورت مشترک عمل می کند) بوجود آمدند .هدف از اجرای این پروژه کسباطمینان از سازماندهی کار حول فرآیند های کلیدی بود که از نظر شرکت BTNIاین فرآیند ها شامل نصب و تعمیر سیستم های تلفن می باشند. در اواخر سال1993شرکت BTNI اجرای مهندسی مجدد را جزو کارهای اصلی خود قرار داد و بموجبآن مدیران مجرب موظف گردیدند مشکلات فرآنید را جهت حصول به پیشرفت های مهممرتفع نمایند که یک نمونه آن ایجاد سیستم مدیرکاری ( WMS ) بود. بر ایناساس سیستم دستی واگذاری کار به مهندسین شاغل در مراکز فنی با یک سیستماتوماتیک جایگزین گردید که گر چه این سیستم نهایی نشده لیکن از آن بعنوانپیشرفته ترین سیستم تقسیم کار در دنیا نام برده می شود. کلیه کارهایتعمیراتی یک خطی و چند خطی، سفارشات یک خطی و تعیین زمان های تعمیرات ازطریق سیستم WMS انجام می شود. راهکارها،ساختارها، فرآیندها، فناوری وکارمندان بایستی بر طبق فرآیند جدید تغییر می یافتند که این موضوع از نقطهنظر پرسنل مدیریتی مدیریتی و غیر مدیریتی یک تغییر بنیادی محسوب می شدند.علاوه بر این شرکت BTNI یک سیستم فنی پرقدرت را تحت عنوان انتقالالکترونیکی اطلاعات مکتوب را ابداع و استفاده از آن را در موارد کاریمختلف بررسی نمود. بنابراین فناوری، محرک وعامل اجرای BPR در شرکت گردید.
بینش در مقابل روش شناسی
یکی از مباحث مربوط به BPR استفاده از رویکرد بینشی در مقابل رویکرد روششناسی بمنظور ایجاد تغییرات و مهندسی مجدد می باشد . در مورد شرکت BTNIپروژه تغییر یافته WMS از کمپانی مادر بایستی در کلیه نواحی جغرافیایی 9گانه کشور انگلستان از جمله ایرلند شمالی پیاده می گردید و نظر به اینکهشرکت BTNI آخرین مورد ( با آخرین ناحیه ) جهت مهندسی مجدد بود طبعا امتیازاستفاده از متودولوژیی را داشت که در سایر نقاط تکامل یافته بود ، لیکنبواسطه ساختار و شرایط خاص ، این شرکت می بایستی سیستم را جهت انطباق باوضعیت خود مجدداً طراحی می نمود. علاوه بر این خود سیستم و کاربریهای آنبایستی قابل انطعاف بودند، در واقع برسید WMS کمپانی BT تلاش داشت ازانسانها و عملکرد آنها تقلید نماید، مثلا در سیستم های قدیمی یک مسئولتوزیع(Distribution Office ) می بایستی ماموریت هایی را شامل انجام 4 یا 5مورد کاری ارجهیت دار روزانه ، برای مهندسین ترتیب می داد که برای انجاماین کار می باسیتی با شناخت مهندسین و تجربه و تخصص هریک ، ناحیه موردماموریت ، مشکلات انجام کار و حتی ترافیک جاده های مورد تردد ، برنامهماموریت را تدوین و ابلاغ می نمود ، بنابراین سیستم جدید بایسیت کلیهاطلاعات فوق الذکر را در خود ذخیره داشته و قادر به سرویس دهی به نواحیروستایی گسترده و مناطق جغرافیایی کم جمعیت می بود. راهعکارهای جهتپشتیبانی از سیتم جدید و توسعه ء آن مطرح گردید که اغلب قبل از رسمیت یافتبه صورت کاربردی استفاده می شدند. با بکارگیری مهارت ها و فنون مدیدریتتغییر که اکثرا از تجربه TQM حاصل شده بودند گرو های اجرایی ، مخاطراتانجام کارهای جدید را در جهت ارتقاء سیستم تجربه می کردند.
پیچیدگی و ماهیت تغییر ا
دانلود مقاله رشته کامپیوتر با عنوان تکنولوژی اطلاعات IT
