مقدمه
به خاطر اینکه مچ پا یکی از بزرگترین مفاصل تحمل کننده ورزن بدن می باشد آسیبهای حاد و مزمن می تواند ناتوانی در آن ایجاد کند.مچ پا به دلیل نقش محوری در فعالیتهای بدنی مانند دویدن ، پریدن، جهش همراه با تغییر مسیر ناگهانی و غیره در معرض آسیبهای بسیاری می باشد.
آسیبهای مچ پا یکی از شایعترین آسیبهای اسکلتی عضلانی در فعالیت ورزشی به شمار می رود که به طور کلی 10 الی 15 درصد از کل آسیبها را شامل می شود. روزانه 10 هزار نفر دچار پیچ خوردگی مچ پا می شوند که 75 درصد کل آسیبهای مچ پا را تشکیل می دهدو سالیانه یک میلیون نفر با شکایت از آسیب حاد مچ پا به پزشک مراجعه می کنند
آناتومی مچ پا
درساختار مچ پا سه استخوان درشت نی ( تیبیا ) و نازک نی ( فیبولا ) و تالوس ( قاپی ) شرکت دارند که توسط رباطهایی مثل رباط دلتوئید ، رباط تالوفیبولار قدامی و خلفی و ... حمایت می شوند . علت بیشتر بودن آسیب در سمت خارجی مچ پا نسبت به سمت داخلی آن بالاتر بودن سطح مفصلی و بیشتر بودن سطح مفصلی در سمت داخل نسبت به خارج است و نیز اینکه رباطهای سمت داخل مچ پا ( رباط دلتوئید ) قطورتر و محکم تر از رباطهای سمت خارج مج پا می باشند . در سمت خارج سه رباط نسبتاً کم استحکام تالوفیبولار قدامی و خلفی و رباط پاشنه ای به نازک نی را داریم که از نظر آناتومیکی ، حمایت لیگامانی در این قسمت کمتر و روتیشن بیشتری داریم.
۸۵% از صدمات مچ پا را پیچ خوردگی های مچ پا تشکیل می دهد . و 85% این پیچ خوردگی ها را نوعی پیچ خوردگی که در آن پا ( کف پا ) به سمت داخل بوده و کناره خارجی پا مماس بر زمین می باشد تشکیل می دهد که آسیب وارده به سمت خارج مچ پا وارد می شود .
پیچ خوردگی مچ پا شایعترین آسیب و صدمه ورزشی محسوب می گردد که احتمال بروز آن در دوره ورزشی یک فرد بین 45-25% می باشد . که البته 65 درصد پیچ خوردگی های مچ پا و 10 الی 30 درصد از آسیبهای مچ پا متاسفانه به فرم مزمن تبدیل می شود.
پیچ خوردگی مچ پا بویژه در ورزشهای فوتبال ، والیبال ، بسکتبال شایع است .
در حرکات ورزشی خم شدن ناگهانی پا بطوریکه کف پا به سمت خارج و کناره داخلی پا روی زمین باشد سبب صدمه ورزشی رباط دلتوئید سطحی و در صورت شدید بودن آسیب به رباط دلتوئید عمقی می گردد .
جدا شدگی قوزک داخلی همراه با شکستگی انتهای تحتانی فیبولا می تواند در اثر کشش شدید رباط دلتوئید و بخصوص در افراد مسن اتفاق افتد .
اغلب شکستگی های ناپایدار مچ ناشی از چرخش به خارج شدید استخوان تالاموس و تیبیا می باشد چنانچه در این حالت کف پا متوجه داخل باشد یک شکستگی مایل در استخوان فیبولا عارض می شود و چنانچه کف پا به سمت خارج باشد یک شکستگی وسط یا بالای فیبولا حادث می شود .
شایعترین شکستگی مچ پا مربوط به قوزک خارجی است که معمولاً در چرخش به خارج که کف پا متوجه داخل و پائین است رخ می دهد .
انواع شکستگیها
شکستگی های عرضی ناشی از نیروهای فشاری _ کششی هستند .
شکستگی های مارپیچی ناشی از نیروهای چرخشی هستند .
شکستگی عمودی قوزک معمولاً ناشی از اعمال فشار روی تالوس هستند .
هرگونه شکستگی جابجا شده قوزک را باید ناپایدار محسوب کنیم چرا که همواره با آسیب رباطی در سمت مقابل همراهند و لذا مچ ناپایدار است .
دانلود پاورپوینت میزان شیوع آسیبهای مچ پا و علل آن در رشته های مختلف ورزشی- 26 اسلاید
