تعریف فطرت و جایگاه معلومات فطری در معلومات انسانی
- فطرت در لغت.
اهل لغت در باب فطرت، عموماً آن را معرفتی دانسته اند که خداوند در نهاد وجود انسان قرار داده است.
مؤلف لسان العرب در بابا کلمة فطرت می نویسد «فطرت معرفتی است که خداوند در خلائق آفریده است و آیه شریفه به آن اشاره می نماید «فطره الله التی فطراناس علیها، لاتبدیل بخلق الله.»[1]
صاحب کتاب اقراب الموارد نیز فطرت را خلقتی می داند که مولود در رحم مادر بر آن آفریده می شود. هم چنین استعداد . آمادگی برای قبول دین ازجمله معانی مذکور در این کتاب لغت برای فطرت هستند[2]. در کتاب قاموس المحیط و تاج العروس تیز همین معانی تکرار گردیده است[3]
2-1- جایگاه معلومات فطری در میان معلومات انسانی
حس، عقل، فطرت و وحی از ابزارهایی هستند که خداوند جهت ادراک، دریافت و شناخت در آدمی یا برای او به ودیعت نهاده است. بدینجهت ادراکات و معارف انسان از خداوند، جهان، انسان را می توان به معلومات حسی، عقلی، فطری و وحیانی تقسیم نمود. معلومات حسی ادراکات هستند که بوسیله حواس پنجگانه انسانی از پدیده های مادی درک می گردند و معلومات عقلی ادراکاتی هستند که بوسیله عقل به عنوان قوه و نیروی مدرک کلیات درک می گردند قانون علیتن، وجوب وجود، امتناع، اجتماع نقیضین و امتناع اجتماعی ضدین، ارجمله معلومات و ادراک عقلی بشمار می آیند.
حقایقی در هستی وجود دارند که فطرت آدمی می تواند آنها را درک نماید. شناخت و دریافت صفات و اسماء حق تعالی، کشش و گرایش به خداوند، حقیقت جویی میل به زیبایی کمال طلبی و گرایش به سعادت و تنفر از شقاوت ازجمله ادراکاتی هستند که از ناحیه فطرت درک می شوند بدینجهت به آنها معلوماتئ فطری گفته می شود.
علاوه بر حس، عقل و فطرت نیرویی ماورایی نارسائیهای ناشی از عدم بکارگیری صحیح و کامل ابزارهای سه گانه را مرتفع می سازد و آن وحی است. شناخت های که وحی به آدمیان ارایه می دهد بسان مشعل فروزانی است که انسان در سیر تکاملی خود با بهره گیری از آن به مقاصد آفرینش خویش دست می یابد. معلومات فطری مهمترین سرمایه برای به ثمر نشستن آموزه ها و تعلیمات وحیانی است. آموزه های وحیانی با تکیه به بینشها و گرایشات فطری، آدمیان را به سوی رستگاری و فلاح رهنمون می شوند لذا جایگاه معلومات فطری در میان معلومات انسان برجسته و کلیدی است.
[1] - ابن منطور لسان العرب، دار احیاء التراث العربی، بیروت، 1408، ج 10، ص 286.
[2] - سعیدالنحوری الشرتونی، اقرب الموارد، منثورات مکتبه آیت الله مرعشی نجفی، قم، 1403 ق، ج 10، ص 993.
[3] - سید محمد مرتضی الحسینی الذبیدی، تاج العروس، دارالجلیل، 1394 ق، ج 13، ص 329 و مجیدالدین الفریزوز آبادی، القاموس المحیط، دارالمعرفه، بیروت، ج 2، ص 110.
فصل اول: فطری بودن اعتقاد به وجود امام (عج) و ظهور مصلح کل
گفتار اول: فطرت و جایگاه معلومان فطری در معلومات انسانی
1-1- فطرت در لغت
2-1- جایگاه معلومات فطری در میان معلومات انسانی
گفتار دوم: ویژگیهای بینشها و گرایشهای فطری
1- همگانی بودن و شمول زمانی و مکانی معلومات فطری
2- لایتناهی بودن گرایشهای فطری
گفتار سوم: عوامل رشد و شکوفایی فطرت
1-3- اهتمام در پرورش حس حب به نیکیها
2-3- مراقبت مداوم از خویشتن و نگهداری از ارتکاب به معاصی
گفتار چهارم: شرایط شکوفایی فطرت
گفتار پنجم: فطرت از نظر قرآن کریم و احادیث
1-5- فطرت از دیدگاه قرآن کریم
2-5- فطرت از دیدگاه احادیث
گفتار ششم: گرایشات از فطری دیدگاه کلی و عرفای اسلامی
1-6- فارابی
2-6- ابن سینا
3-6- محی الدین ابن عربی
4-6 صدرالمتالهین
5-6- حکمای رواتی
6-6- ابن فارض
7-6- سعیدالدین فرغانی
8-6- سید صدر آملی
9-6- خواجه عبدالله انصاری و عبدالرزاق کاشانی
گفتار هفتم: بینشها و گرایشهای فطری از نظر برخی اندیشمندان غرب
1-7- فطری گرایی دکارت
نقد فطری گرایی دکارتی
2-7- فطری گرایی اسپینوزا
3-7- قضایای فطری در منطق
4-7- گرایشهای فطری
گفتار هشتم: غفلت از امور فطری و نتایج آن
1-8- امکان غفلت از امور فطری
2-8- فطرت اولیه و ثانویه
3-8- نقش انحراف در دفن فطرت
4-8- عوامل عدم پاسخگویی انسان به ندای فطرت
1- جهل و نادانی
2- قساوت
3- شرک
4- طغیان
5- قدرتها و تبلیغات و فضاسازی آنها
گفتار نهم:کیفیت دلالت فطرت بر ضرورت وجود امام و مصلح جهانی
1-9- گرایش به عدالت و امنیت جهانی یک گرایش فطری
2-9- فطرت عقل و نیاز بشر به مصلح جهانی
نتیجه گیری
شامل 97 صفحه فایل word
دانلود پایان نامه فطری بودن فطرت
