پژوهشگران و مربیان تربیتی به راحتی می توانند اعمال خصمانه ای را که در ورزش خطرناک و غیر اخلاقی می دانند ممنوع کنند اما با وجود تشویق تماشاچیان از چنین اعمال خلافی که اغلب با باخاستن زد و خورد در طول بازی فریاد می زنند، مربیان که معروف است بازیکنی را که نمی جنگد یا اعمال خصمانه نشان نمی دهد به نیمکت می نشانند و مدیران و صاحبان تیم که از درآمد حاصل از تماشاچیانی سود می برند که با مشاهده اعمال خشونت آمیز تفریح می کنند شگفت نیست که تلاش برای کاستن خشونت در ورزش مبارزه ای دشوار خواهد بود.
هدف از این بخش به دست آوردن شناختی بهتر از خشونت است که یکی از رایج ترین با این وجود کم شناخته شده ترین جنبه های رفتار انسانی در ورزش رقابتی است.
بسیاری از مربیان متاثر از این اعتقاد که بیشتر بهتر است ورزشکار را تشویق می کنند که هر چه بیشتر خشن باشند همان گونه که بعد توضیح داده خواهد شد خشونت زمانی به شیوه ای کور و غیر منطقی به کار برده می شود. راهبردی غلط است. سیلوا و دیگران معتقدند که خشونت ورزشی ممکن است عملکرد ورزشکار را به جای افزایش کاهش دهد. ورزشها، مهارتها، و موقعیت های ویژه خواهان سطوح متفاوتی از خشونت هستند. در واقع اغلب حتی کم خشن ترین عمل نادرست است (مثلا در ضربه به توپ گلف، بولینگ، یا تیراندازی) اما در بسیاری از ورزشها خشونت بخشی جدانشدنی از رقابت و عنصری مهم از موفقیت بازیکن و تیم است. برای ورزشکاران این امر مهم است که تا چه اندازه رفتار خشونت آمیز به موفقیت منتهی می شود.
خشونت چیست؟
گاهی اوقات برای شناخت مفهومی بهتر است بدانیم آن مفهوم چیست؟ برای نمونه بر خلاف عقیده رایج دارا بودن اندیشه های منفی یا ابراز میل به آسیب رساندن به کسی دیگر را خشونت نمی گویند. خشونت با احساس هایی مانند خشم یا عواطف دیگر تعریف نمی شود. خشونت رفتار است. آلدرمن خشونت را بدین گونه تعریف می کند:
پاسخی عمدی از سوی شخصی به منظور ایجاد درد یا صدمه به شخصی دیگر. این تعریف عکس مفهومی است که هاسمن و سیلوا به عنوان جسابرت رفتار تحمیلی اما پذیرفتنی می نامند برای نمونه جلوگیری (بلوکه کردن) در فوتبال پس زدن روی یخ موقعیتی دفاعی برای برگشت به جای اول در بسکتبال و قطع یک بزی دو نفره در بیسبال رفتارهای جسارت آمیز هستند در حالی که بدون سوء نیت و بخش جدا نشدنی از مسابقه باشند. اما این اعمال زمانی خشونت آمیز می شوند که نیت بازیکن این است که به رقیب آسیب رساند یا به شیوه ای خصمانه تر از آنچه که برای رسیدن به اهداف عملکرد لازم است رفتار کند.
دومین ویژگی خشون ت فزون بر جنبه رفتاری آن این است که عمدی است خشونت گر باید میل آسیب رساندن به قربانی مورد نظر را داشته باشد. سومین جنبه خشونت این است که صدمه یا آسیب واقعا باید رخ دهد. اما نیازی نیست که نتایج نامطبوع خشونت جسمانی باشد اعمالی که کسی دیگر را آشفته مرعبوب یا از چیزی محروم کند نیز خشونت آمیز هستند و چهارم خشونت باید در بردارنده کنش متقابل با موجودی زنده باشد. آزار رسانیدن به شخص یا حیوانی خشونت است اما لگد زدن به یک صندلی خشونت نیست.
خشونت را به دو گونه وسیله ای (instumenal) و واکنشی (gool reactive) تقسیم بندی کرده اند.
خشونت وسیله ای برای رسیدن به هدفی است. ممکن است در فرآیند تلاش برای رسیدن به هدفی به گونه ای تصادفی کسی صدمه ببیند.
خشونت واکنشی خشونتی است که در آن بازیکن عمدا به بازیکن دیگر آسیب برساند.
خشونت وسیله ای با مفهومی که هاسمن و سیلوا از جسارت دارند فرق می کند جسارت به معنای اجرای اعمالی اجباری با این وجود پذیرفتنی است که بخشی جدا نشدنی در ورزش است (مانند سد کردن یا تکل کردن در فوتبال یا ممانعت در هاکی روی یخ)نوعا خشونت وسیله ای بیشتر با ورزش مرتبط است این امر ممکن است سه دلیل داشته باشد. یکی اینکه آسیب رسانیدن عمدی به بازیکن دیگر اغلب با واکنش مجازات گونه دوار یا قاضی روبرو می شود. پنالتها به گونه ای موثر از ریدن توپ به هدف جلوگیری یا آنرا سد می کنند همان گونه یک مربی اظهار داشت من به بازیکنانم می گویم اگر بد رفتاری کنید سرانجام بازنده میشوید. دلیل دوم از یافته های آزمایشگاهی است که نشان می دهند ورزشکاران خواه مرد خواه زن نسبت به غیر ورزشکاران به محر بینایی شدید با خشونت کمتری واکنش نشان می دهند. در واقع حتی زمانی که ورزشکاران برانگیخته می شوند با خصومتی کمتر از غیر ورزشکاران واکنش نشان می دهند و معمولا از آسیب رساندن عمدی به رقیب خودداری می کند و دلیل سوم ارلیک و پارتینگتن بر اساس مصاحبه های خود با تیم المپیک کانادا در سال 1984 پی بردند که ورزشکاران بسیار ماهر مایلند که موفقیت خود را تابعی از شانس یا سختی پایین تکلیف خواهند دانست.
به نظر میرسد با وجود برخی لحظه های خشونت آمیز در طول مسابقه ورزشکاران ماهر به یکدیگر احترام می گذارند برای نمونه حتی در ورزشهای تماسی مانند بوکس، کشتی، فوتبال ورزشکاران بلافاصله بعد از مسابقه به شیوه ای گرم و صمیمانه با یکدیگر برخورد می کنند. به گزارش رسانه ها هدف اعمال آنها در طول مسابقه این نیست که رقیبان خود را معیوب کنند بلکه می خواهن مسابقه را ببرند. در واقع ورزشکاران به طور کلی از آسیب رساندن عمدی به رقیب خود ناراحت هستند. بعنوان مثال یک مربی در صحبتهای قبل از بازی شنیده شده که بازیکنان را ترغیب می کرد به تیم مقابل آسیب رسانند. مربی قبل از بازی می گفت ساق پای آنها را بشکنید که البته با اختلاف زیادی بازی آنها به باخت انجامید. پس از جلسه تمرین بازیکنان را در رابطه با دستور مربی درباره آسیب رساندن به رقیبان پرسیدند. هیچیک از اعضای تیم در آسیب رساندن آگاهانه به بازیکن دیگر اظهر تمایل نکرد.
اساس نگره ای خشونت
برای تبیین یا پیش بینی رفتار لازم است که علتهای احتمالی آن را بشناسیم. دانشمندان تا مدتها تبیین های زیستی و روان اجتماعی برای رفتار خشونت آمیز در انسانها ارائه می کردند این نگره ها راههایی برای کنترل و جهت دهی ابراز خشونت به شیوه ای پیش بینی پذیر و مثبت پیشنهاد می کند البته در صورتی که بتوان آن را کنترل کرد و جهت داد برای نمونه مشاهده کردن و شرکت جستن در رقابت ورزشی را به عنوان روزنه ای خروجی برای نیازهای درونی به ابراز خشونت نگریسته اند. اما به نظر می رسد که برخی افراد به این روزنه بیشتر از دیگران نیاز دارند. این موضوع به پرسشی مهم می انجامد آیا خشونت اساسی ارثی دارد؟ اگر چنین است آیا امکان دارد که تمایلات خشونت آمیز شخصی را پیش بینی کرد و سپس انتظار چنین رفتاری را داشت و آنرا به جهتی سودمند هدایت کرد و یا اینکه خشونت و اکنشی به پدیده ای روانی از گونه ناکامی است (مثلا من باید با رقیبم خشنتر برخورد کنم تا او را شکست دهم) یا رفتار اجتماعی آموخته شده است (مثلا منظور شما این است که من نمی توانم در هاکی روی یخ مانند رقیبان مبارزه کنم؟) زمینه هایی که در نوشتار علمی بیشترین توجه را به خود جلب کرده است عبارتند از نگره های زیستی (یا غریزی) فرضیه های نکمی خشونت و نگره های یادگیری اجتماعی.
نگره های زیستی/ غریزی
نگره ای که مدعی ست رفتار انسانی به گونه ای ارثی برنامه ریزی شده است برای برخی مردم پذیرفتنی نیست زیرا حاکی از آن است که عوامل محیطی و اجتماعی در تبیین یا پیش بینی اعمال یک شخص نقش جزئی دارند. برای نمونه در ورزش اگر مربیان و ورزشکاران چنین فرض می کردند که ورزشکاران برجسته متولد می شوند نه اینکه ساخته می شوند نقش آموزش درست و کسب مهارت فراموش می شد.
همچنین ممکن است چنین فرض کرد که در نگره ارثی، رفتار خشونت آمیز پاسخی ناگزیر و بهنجار در ورزش است نگره های زیستی غریزی چنین فرض می کنند که خشونت ویژگی طبیعی و ذاتی همه اشخاص است و این ویژگی در طول تکامل گسترش یافته است دلیل این ادعا در اصل توسط کنراد لورنز در کتاب معروفش به نام درباره خشونت ارائه شد.
این دلیل همان گرایش موجودات زنده در مبارزه برای زنده ماندن به ویژه برای حفظ قلمرو بعد از ارضای نیازهای اولیه غذا و زاد ولد مهمتین هدف است درواقع تولد و پروردن فرزندان هدفی اساسی برای تصرف قلمرو به ویژه در حیوانات است ذاتی گرای دیگری یعنی رابرت آردری مفهوم ضرورت قلمروی را ارائه کرد تا رفتار خشونت آمیز را بعنوان وسیله ای برای زنده مانده تبیین کند. به گفته او اگر ما از عنوان سرزمین خود یا از حق حاکمیت آن دفاع می کنیم به دلایلی دست به ین کار می زنیم که به اندازه حیوانات پست تر ذاتی و ریشه دار است... همه ما حاضریم همه چیز خود را بدهیم تا مکانی برای خود داشته باشیم. اما از نر مانتاگ و موریس مقایسه رفتار حیوان با نوع انسانی برای تبیین زستی ارثی خشونت در انسانها قصوری مهلک است به گفته مانتاگ به جز واکنشهای غریزی نوزادان در برابر سقط ناگهانی و صداهای بلند ناگهانی موجود انسانی کاملا بدون غریزه است.
و به گفته موریس همه حیوانات همه پستاندارا در پی حفظ قلمرو نیستند و کنش متقابل بین گروههای پستانداران کمتر دفاعی و کمتر خشونت بار است تا در بین حیوانات گوشتخوار.
با این وجود مطالعات نسبتا تازه ، بویژه درمرکز پژوهشهای دوقلوها وجایگزینی آنها درمینه سوتا ودردانشگاه جنوب کالیفرنیا، نشان داده اند که شخصیت به طورکلی و رفتارهای خشن –حتی جنایی – به ویژه . از الگوهای ارثی قاطعی پیروی می کنند. برای نمونه ، دانشمندان دانشگاه جنوب کالیفرنیا پی برده اند که کودکانی که والدین آنها مجرم بوده اند بیشتر احتمال داشت که خودشان جانی شوند. آنهاقبول دارند که فرزند پروری وعوامل اجتماعی دیگر مطمئنا درتعیین اینکه چه کسی جنایتکار شودتاثیر دارند . اما معتقدند که یک عنصر ارثی قوی برخی افراد رابیشتر به رفتار ناپذیرفته اجتماعی سوق می دهد . برخی دانشمندان به شدت باور دارندکه خشونت ، امیال جنایی ، وتوانایی هوشی ممکن است اساسا زیستی باشند .
فرض کنیم که لورنز، اردری ودیگرطرفداران اساس زیستی برای رفتار خشنوت آمیز درست بگویند . نتیجه چنین طرز فکری دانشمندان علوم اجتماعی رانگران می کند. آیا به جای توان بخشی کسانی که وارثتشان آنها را محکوم به خشونتگری کرده است باید امیدرا از دست بدهیم ؟ آیا باید ازآزمونهای پیش بینی کننده استفاده کنیم تا گونه های شخصیتی معینی ، به ویژه کسانی که گرایش به خشونت دارند راتشخیص دهیم ؟ آیا جامعه به « خشونتگران آینده » به شیوه ای واکنش نشان خواهد داد که رخداد رفتارهای نامطلوب را موجب شود یاسهل کند –که گونه ای پیش بینی خودتحقق بخش خواهد بود ؟ به عبارت دیگر آیا کسی که به عنوان اغلب برحسب انتظارات افراد« مهم » افرادی که موقعیت ها وبرداشتهای آنان دارای اهمیت است ، عمل می کنند(پیش بینی خودتحقق بخش ) ودربدترین حالت ، آیا برخی فرهنگها یا نژادها راباید باتوجه به این برنامه آزمون سنجی برتر از دیگران تصور کنیم ؟
ازسوی دیگر اگر اساس ارثی / زیستی خشونت تایید وپذیرفته شد ، شایددرصد اندکی ازکودکان که دارای ویژگیهای ارثی خشونت هستند رابتوان غربال و به آنها ازلحاظ اجتماعی توجه کرد ، وآنهارا ازفعالیتهای جنایی دور به زندگی پربارتر وشادتری هدایت کرد.اگر گرایش ارثی به خشنوت مورد قبول واقع شود شاید همه اعضای جامعه از آن بهره مند شوند .
برحسب نگره ذاتی ، خشونتی طبیعی وجوددارد که باید از کانالهای مولد و پذیرفتنی رهاشود( به همین دلیل است که هاکی روی یخ را ابداع کردند .) بنابراین ، فعالیتهای روزانه باید به گونه ای سازمان یابد به گونه ای سازمان یابد که امکان «رهایی » تنش رافراهم سازند. خالی کردن نیاز به خشونت راتزکیه (Catharsis) می نامند که به معنای تمیزکردن یاخالص کردن است .
فرضیه تزکیه ازکارهای لئوناردبرکویتز (Leonard Berkowitz) دردانشگاه ویسکانسین برگرفته شده است . به گفته او فوران خشم ، تنش واحساسات نامطبوع دیگر فروکش نمی کند مرگ این که بتوان این عواطف رابه شیوه ای خشونت آمیز خالی کرد .به نظر برکویتز اشتغال به فعالیتهای گوناگون ، ازجمله ورزشهای رقابتی ، گرایش شخصی درحمله به دیگران راکاهش می دهد. دکتر جک هاکنسون (Jack Hokanson) وهمکارانش دردانشگاه ایالتی فلورایدا(1963و 1962) باتایید نسبی برکویتز پی بردندکه فشارخون مردانی که فرصت دادن شوک الکتریکی به قربانی (گروه 1) راداشتند سریع تر از گروههای دیگر به وضع طبیعی برگشت . به گروه 2 پاداش داده شد ، گروه 3 فرصت نداشت که بعداز تجربه ناکامی پاسخ دهد،وگروه 4 گروه کنترل بود . امابه گفته هاسمن این نتیجه به احتمال به غلط چنین فرض می کندکه فشارخون بهترین سنجش برانگیختگی است (به ویژه درنبودسنجش قرائنی مانندخشم یاناکامی ) بنابراین ازلحاظ نگره ای یک ورزشکار یاشخصی که درورزشهای رقابتی شرکت می کندباید کمتر ازغیر ورزشکاران یاتماشاچیان رفتارنشان دهد ، درست ؟ غلط ! نوشتارپژوهشی فرضیه تزکیه راتایید نمی کند. دانشمندان براساس مطالعات گسترده ،میدانند که کودکانی که برنامه های تلویزیونی خشونت آمیززیادی رامشاهده می کنند بیشتر از تماشاچیان دیگری که کمتر مشاهده میکنند، خصومت نشان می دهند.
کاکس چندین مطالعه درورزش راگزارش می کندکه اثرتزکیه ای برمشاهده رقابتهای ورزشکاران راتایید نمی کنند. درواقع ، پیش آزمون وپس ازمون خشونت ،توسط پرسشنامه های مداد وکاغذی ، نشان می دهند که حالت خشونت بعدازمشاهده رویدادهای ورزشی رقابتی بالا می رود.
ایراددیگری که درتبیین زیستی / ذاتی خشونت وجوددارد این است که پدیده موردنظر راتوضیح نمی دهدبه گفته آلدرمن :
این ادعا که خشونتگری غریزه ای همگانی وذاتی درانسان است یعنی همه آن رادارا هستند، اجازه نمی دهد که مابه درستی ساختار آن رابشناسیم وتوضیح دهیم ....به ما اطلاعات تازه ای نمی دهد .وقتی چیزی رخ میدهد آنرا به غریزه ای نسبت میدهند ،وقتی رخ نمیدهد گفته می شودکه غریزه وجودندارد.
بحث آلدرمن مانندموقعیت اشخاصی است که فکر می کنند بحث طبیعت – تربیت درباره ویژگیهای دیگر ( مانند هوش ، شخصیت ،وتوانایی حرکتی ) بیهوده است . اگر هر شخصی گرایش ژنتیک ازپیش تعیین شده ای داردبعد چه ؟ اگر درواقع توانایی شخصی را نتوان تغییر داد – اگرتوانایی یک شخص باتوانایی شخص دیگر فرقدارد – چراازهروسیله اجتماعی وروانی موجود استفاده نکنیم .تابرمحیط شخص اثربگذاریم ؟ چراچرخها را روغن کاری نکنیم تا به هر فردی یاری دهیم شانس بهتری برای رسیدن به آن توانایی منحصر به فردداشته باشد؟ یکی از چیزهایی که دانشمندان (طبیعت گرایان و تربیت گرایان )برآن توافق دارند این است که به نظر می رسدموقعیت ها یامحرکهای معینی خشونت را برمی انگیزند.یکی ازرایج ترین عواطفی که پاسخ خشونت رابرمی انگیزدناکامی است .
فرضیه ناکامی –خشونت
شاعر انگلیسی جان کیتز گفته بود« دوزخی درنده تر ازشکست بعدازتلاش زیادوجودندارد .» بسیاری از رقابتگران ورزشی ماهر بااین گفته موافق هستند.
ورزشکاران به سبب میل شدیدشان برای موفقیت درورزش به احتمال بیشتر ازدیگران درمعرض « تلاش زیاد»وتحمل عواطف نامطبوع آن درصورت شکست هستند.ناکامی ناشی از نرسیدن به هدفها وارضاءنکردن نیازهای شخصی می تواندشخص راعصبانی کند.این موضوع اساس فرضیه ناکامی – خشونت است که توسط دالردوهمکارانش دردانشگاه ییل (1939) ارائه شد. به نظر این دانشمندان رفتار خشنونت آمیز نتیجه منطقی وموردانتظار ناکامی است .
برای نمونه ، دوبازیکن بسکتبال رادرنظر بگیرید که تلاش می کنند توپ رابه هدف برسانند . هردوخود رانزدیک بسکت می رساند که گاهی اوقات باهل دادن وتنه زدن همراه است . بازیکنی که توپ رابه هدف نمی رساند ناکام می شود وممکن است درنوبت بعدی مصمم تر عمل کند. این ناکامی می تواند بالا بگیرد و به دوگونه خشونت منتهی شود . یابه خشونت هدف منتهی می شود ، (به منظور آسیب رسانیدن به رقیب) ویا به خشونت وسیله ای می انجامد . (درحالی که بازیکنی به گونه ای قانونی توپ را دنبال می کند .رقیب او ممکن است به طور تصادفی آسیب ببیند.)بنابراین اگر بازیکن به گونه ای عمدی رقیب راتنه بزند تافضای بهتری به دست آورد وتوپ رابه هدف رساند ، خشونت وسیله ای رخ داده است . امااگر تلاشهای مکرر برای رسانیدن توپ به هدف ، پیوسته ناموفق باشند، وبه بالا گرفتن ناکامی بینجامد .ورزشکار ناکام شده به احتمال تلاش می کند تا به رقیب آسیب رساند.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 47 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله خشونت در ورزش
