دانلود تحقیق در مورد حجاب و عفاف - آماده پرینت

اختصاصی از فایلکو دانلود تحقیق در مورد حجاب و عفاف - آماده پرینت دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

تحقیق در مورد حجاب و نماز

تحقیق در مورد حجاب و نماز تحقیق در مورد حجاب اسلامی ﺣﺠﺎب ﺷﺮﻋﻲ در ﻋﺼﺮ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ تحقیق در باره حجاب و عفاف ﺣﺠﺎﺏ ﺩﺭ ﻗﺮﺁﻥ مقاله در مورد حجاب برتر New breeding facility operators partially lift the veil of secrecy دانلود تحقیق درباره حجاب و عفاف نگرشی بر پیشینه پژوهش در مورد مسأله پوشش و حجاب(1) ido alborz ir تحقیق کوتاه در مورد حجاب و عفاف تحقیق در مورد حجاب تحقیق در مورد حجاب و عفاف مجلات موضوع پژوهش ضرورت حجاب در اسلام/ویژه دیپلم و بالاتر تحقیق در مورد حجاب و عفاف Searches حجاب گریزی مقاله در مورد حجاب و عفاف خلاصه تحقیق در مورد حجاب از دیدگاه دختران دبیرستانی مقاله ای در مورد عفاف و حجاب Now It’s Time for تحقیق در مورد حجاب تحقیق در مورد حجاب دکا پلاس تحقیق درباره حجاب اسلامی حجاب و پوشش در ادیان زرتشت، یهود و مسیحیت مقاله در مورد حجاب زن Lifted Veil PhD Dissertations com تحقیق در مورد حجاب و عفت Piercing the veil ethical issues in ethnographic research تحقیق در باره حجاب و عفاف تحقیق درباره حجاب برتر مقاله کامل در مورد حجاب و عفاف بررسی تأثیر عوامل مختلف بر فرهنگ حجاب و عفاف و ارزشهای اخلاقی در دانلود تحقیق در مورد حجاب تحقیق در مورد حجاب با عکس the Rights to Education and تحقیق کوتاه در مورد حجاب و عفاف تحقیق در مورد حجاب تحقیق در مورد زنان با حجاب تحقیق در مورد حجاب زن در اسلام چادر حجاب برتر مقاله ای در مورد حجاب و عفاف مقاله ای درباره حجاب مرکز آموزش علمی کاربردی چناران بــــــی حـــــجـــــابـــــــــی تحقیق در مورد حجاب حجاب شرعی در نظام حقوقی ایران ویکی فقه شهید قلب تاریخ حجاب تاج بندگی مقاله در مورد حجاب حجاب در قرآن / مقاله ارزشمند از حجت الاسلام بختیاری در مورد صدای سراب YAHoO تحقیق درباره حجاب (یاهو) علل و عوامل شکل گیری پدیده کشف حجاب در دوران پهلوی معادله من چرا بی حجاب هستم؟ /یک تحقیق از زبان دختران بد حجاب حجاب و پوشش در ادیان زرتشت، یهود و مسیحیت معرفت ادیان تحقیق در مورد حجاب بصیرت مطهر دانلود تحقیق در مورد تاریخچه حجاب تحقیق در مورد حجاب مقاله ای در مورد حجاب و عفاف Modern Middle Eastern Women and their Rising Impact on Society تحقیق حجاب و عفاف با زیر آهنگ خواستگاری! الهدی تحقیق درباره حجاب و عفاف Research Melbourne School of Design University of Melbourne Lifted Veil PhD Dissertations com تحقیق درباره حجاب در ادیان الهی غیر از اسلام نودهشتیا ماجرای تحقیق سفارشی «عفاف و حجاب» و دختر دانش آموز نیمروز قطره The Veil Beyond the Grave — Tekonsha Township Library تحقیق در مورد حجاب به زبان انگلیسی مقاله ای در مورد حجاب اسلامی تحقیق در مورد حجاب زنان THRIVE MOVIE Research documentary تحقیق در باره ی حجاب و عفاف کتاب حجاب شهید مطهری یک مقاله و سی و نه مغالطه در باب حجاب تحقیق در باره حجاب و عفاف پروژه ، تحقیق و مقاله فارسی دانلود رایگان تحقیق حجاب علوم سرا تحقیق در مورد حجاب و عفاف حضرت زهرا (س ) الگوی من در حجاب مقاله درباره حجاب Modesty of the Veil to Muslim Women and in Islamic Architecture LSBU research draws back the veil on Clearing London South تحقیق در مورد زنان بی حجاب معادله من چرا بی حجاب هستم؟ /یک تحقیق از زبان دختران بد حجاب To know a veil 1882 Online Research مقاله در مورد حجاب و عفاف سید ر م کانی معرفی کتاب ( منابع تحقیق حجاب اسلامی ) تحقیق کامل در مورد حجاب و عفاف تحقیق در مورد حجاب اسلامی مقاله در مورد حجاب زن در اسلام نگرشی بر پیشینه پژوهش در مورد مسأله پوشش و حجاب(1) ido alborz ir ice org • View topic the minister’s black veil essays سید ر م کانی معرفی کتاب ( منابع تحقیق حجاب اسلامی ) تحقیق در مورد حجاب و پوشش مناسب تحقیق درباره حجاب در ادیان الهی غیر از اسلام نودهشتیا مقاله حجاب (مقاله ای جامع) سایت علمی نخبگان جوان تحقیق در مورد حجاب و بدحجابی مقاله ای در مورد حجاب و عفاف برای دانلود حجاب ایرانی Blogfa BEYOND THE VEIL « Centre for Inquiry UK عفاف و حجاب تحقیق در مورد فلسفه ی حجاب Market Research Survey 2013 Rending the Veil مقاله و تحقیق در مورد حجاب تحقیق در مورد حجاب برتر تحقیق در مورد حجاب اسلامی Social determinants of health a veil that hides socioeconomic تحقیق در مورد حجاب و عفت تحقیق در مورد حجاب Mohammad Khazab تحقیقی در مورد حجاب و عفاف تحقیق در مورد حجاب زن آقا مقاله ای در مورد تاریخچه حجاب در اسلام LSBU research draws back the veil on Clearing London South epistemic violence تحقیق در مورد حجاب و عفاف مقاله در مورد حجاب زن Getting Beneath the Veil of Effective Schools Evidence from New Lifting the Veil Research Project TeacherWeb مقاله در مورد حجاب زنان ATM Creates a Veil of Transcriptional Silence Cell دانلود تحقیق حجاب در غرب و جوامع اسلامی دریافت فایل Veil vs Tito’s Handmade Vodka Comparison Kerry’s Excise Tax on “Gold Plated” Health Insurance Policies موضوع تحقیق حجاب و عفاف از منظر فرهنگی و بنیاد عفاف و حجاب مقاله و تحقیقی کامل درباره حجاب و عفاف بسیج دانشجویی دانشگاه تحقیق درباره حجاب و عفاف مقاله در مورد حجاب اسلامی دانلود تحقیق حجاب در غرب و جوامع اسلامی دریافت فایل حجاب و عفاف دانشگاه اصفهان خلاصه تحقیق در مورد حجاب از دیدگاه دختران دبیرستانی Lifting the Veil Research Project TeacherWeb تحقیق در مورد حجاب برتر تحقیق در مورد حجاب و پوشش مناسب رابطه حجاب و عفاف EPSRC CIMComp Draw Back the Veil on Next Generation تحقیق درباره حجاب دیتاکالا تحقیق کامل در مورد حجاب و عفاف مقاله حجاب و عفاف امانت زهرا(س) The Minister’s Black Veil Ask The Matador Research Guides 1882 Online Research تحقیق در مورد حجاب تحقیق در مورد حجاب زن تحقیق در مورد حجاب و عفت To know a veil تحقیق در مورد حجاب به زبان انگلیسی تحقیق در مورد حجاب زن The Minister’s Black Veil Ask The Matador Research Guides تحقیق در مورد حجاب و عفاف چرا حجاب؟؟؟ (مقاله ای کامل در مورد حجاب) افکار ناب تحقیق در مورد حجاب و پوشش مناسب مقاله ای درباره حجاب مرکز آموزش علمی کاربردی چناران Widespread Support For Banning Full Islamic Veil in Western Europe تحقیق در مورد حجاب اسلامی تحقیق در مورد حجاب Mohammad Khazab تحقیق حجاب بیداری افکار حجاب و عفاف شبستر تحقیق کوتاه در مورد حجاب و عفاف تاریخچه حجاب در اسلام مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی خانه Social determinants of health a veil that hides socioeconomic تحقیق در مورد حجاب و عفت بررسی گرایش دختران دانشجو به حجاب و بدحجابی مطالعات و تحقیقات تحقیق در مورد حجاب و عفت مقاله وصیت نامه شهدا در مورد حجاب تبیان زنجان من و نامزدم و تحقیق راجع به حجاب گفتگوی دینی THRIVE MOVIE Research documentary آقا مقاله ای در مورد تاریخچه حجاب در اسلام یک مقاله ی زیبا در مورد حجاب عکس مبارزه با تک چشم دانلود تحقیق درباره حجاب و عفاف مقاله ای در مورد حجاب و عفاف برای دانلود حجاب ایرانی Blogfa IT Behind the Veil of a Public Health Crisis HIV/AIDS in the Muslim World ice org • View topic the minister’s black veil essays fcb تحقیق در مورد حجاب تحقیق در مورد حجاب و نماز تحقیق در مورد حجاب و عفاف تحقیق در مورد حجاب برتر تحقیق در مورد حجاب و عفت تحقیق در مورد حجاب و عفت حجاب اسلامی مقاله ای در مورد حجاب Tangled Veil Research Institute حجاب در قرآن / مقاله ارزشمند از حجت الاسلام بختیاری در مورد صدای سراب مقاله در مورد حجاب اسلامی مقاله ای جامع درباره حجاب آرمان مهدویت Åbo Akademi Sæteren Struggling for life in the veil of pensiveness تحقیق در مورد حجاب برتر دانلود تحقیق در مورد حجاب و عفاف تحقیق کوتاه در مورد حجاب و عفاف The Veil Beyond the Grave — Tekonsha Township Library تاریخچه حجاب Searches حجاب گریزی وبلاگ الهدی ماجرای تحقیق سفارشی «عفاف و حجاب» و دختر دانشآموز Tangled Veil Research Institute Reviews Lifting the Veil on the Lost Continent of Mu Motherland of بررسی تأثیر عوامل مختلف بر فرهنگ حجاب و عفاف و ارزشهای اخلاقی در تحقیق در مورد حجاب و پوشش مناسب حجاب و عفاف در قرآن کریم راسخون تحقیق حجاب و عفاف با زیر آهنگ خواستگاری! الهدی The Bay Area Reporter Online Lifting the veil on sexual health حجاب در مسیحیت خانه تحقیق در مورد حجاب حجاب و پوشش در ادیان زرتشت، یهود و مسیحیت معرفت ادیان تحقیق مرکز مطالعات جمعیتی دانشگاه میشیگان در مورد پوشش حجاب احمد قابل حجاب در اسلام Lifting the Veil on ADVANCE for Administrators of the Laboratory تحقیق در مورد حجاب و عفاف مقاله در مورد حجاب با عکس پروژه ، تحقیق و مقاله فارسی دانلود رایگان تحقیق حجاب علوم سرا The Use of Focus Groups and Trial Simulations in Legal Research Captured مقاله حجاب (مقاله ای جامع) سایت علمی نخبگان جوان The Use of Focus Groups and Trial Simulations in Legal Research مرکز تحقیقات و طرح های کاربردی حجاب ریحانة النبی تحقیق در مورد حجاب زنان تحقیق در مورد حجاب زن و مرد «حجاب شرعی در عصر پیامبر»؛ در بوته نقد مهرخانه Lifting The Veil Muslim Women Explain Their Choice NPR تحقیق در مورد حجاب و پوشش مناسب کامل ترین بخش برای تحقیق در مورد حجاب حجاب زیبا حق من تحقیق در مورد حجاب بصیرت مطهر باغچه ی دانلود تحقیق در مورد حجاب نتایج یک تحقیق درباره حجاب باغچه ی دانلود تحقیق در مورد حجاب تحقیق در مورد حجاب اسلامی تحقیق در باره حجاب دوســــــتان خوبم (احبــایــی) تحقیق درباره حجاب برتر مقاله ای کوتاه پیرامون حجاب و ارزش زن تحقیق کامل در مورد حجاب و عفاف مقاله ای در مورد حجاب منطقه آزاد تحقیق کامل در مورد حجاب و عفاف تحقیق در مورد حجاب زن در اسلام مقاله در مورد حجاب زن تحقیق در مورد حجاب و بدحجابی تحقیق در مورد زنان بی حجاب باران رحمت مقاله ای در مورد حجاب حجاب در مسیحیت خانه تحقیق در مورد حجاب و عفاف موتور جستجوی خبری bings ir ﺣﺠﺎﺏ ﺩﺭ ﻗﺮﺁﻥ تحقیق درباره حجاب دیتاکالا مقاله ای در مورد حجاب و عفت تحقیق در مورد حجاب زنان تحقیق در مورد حجاب و فواید آن کتاب حجاب شهید مطهری یک مقاله و سی و نه مغالطه در باب حجاب تحقیق در مورد حجاب زن حجاب ناب مقاله ای در مورد حجاب و عفاف برای دانلود حجاب جامعه شناسی (ارشد و دکتری) مقاله ای در مورد حجاب و عفاف Getting Beneath the Veil of Effective Schools Evidence from New تحقیق در مورد حجاب در قرآن تالار گفتگوی ایرانیان تحقیق در مورد حجاب زن تحقیق در مورد حجاب برتر تحقیق کوتاه در مورد حجاب و عفاف تحقیق در مورد حجاب در دین اسلام مقاله در مورد حجاب کتاب سبز Widespread Support For Banning Full Islamic Veil in Western Europe مقاله ی در مورد حجاب «حجاب شرعی در عصر پیامبر»؛ در بوته نقد مهرخانه The Mirror and the Veil Rodopi مقالات آموزنده مقاله ی بررسی مبانی حجاب و عفاف در قرآن کریم تحقیق در مورد حجاب و پوشش مناسب تحقیق درباره حجاب زن Åbo Akademi Sæteren Struggling for life in the veil of pensiveness Behind the Veil of a Public Health Crisis HIV/AIDS in the Muslim World حجاب ناب مقاله ای در مورد حجاب و عفاف برای دانلود دانلود تحقیق در مورد حجاب و عفاف Charity Governance NONPROFITS USED AS A VEIL FOR Shareholder Democracy and its Discontents Outrage تحقیق در مورد حجاب و عفاف حجاب شرعی در نظام حقوقی ایران ویکی فقه The Islamic Veil and Freedom of Religion مرکزآموزش علمی کاربردی زندانهای همدان مقاله ای در رابطه با حجاب و عفاف Piercing the Veil of Corporate Secrecy About Clinical Trials by Trudo تحقیق در مورد زنان بی حجاب تحقیق در مورد فلسفه ی حجاب وب سایت میراث تحقیق در مورد حجاب و پوشش مناسب Muslims covered in a veil of media mistrust – PhD study UQ News تحقیق در مورد حجاب و عفاف موتور جستجوی خبری bings ir تحقیق در مورد زنان بی حجاب مقاله در مورد حجاب زنان تحقیق در مورد بد حجابی تاریخچه حجاب عفاف و حجاب تحقیق کامل در مورد حجاب و عفاف تحقیق در مورد حجاب و بدحجابی تحقیق در مورد حجاب با عکس نتایج یک تحقیق دولتی درباره حجاب باشگاه خبرنگاران تاریخچه حجاب در اسلام مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی خانه تحقیق در باره ی حجاب و عفاف EPSRC CIMComp Draw Back the Veil on Next Generation تحقیق در مورد حجاب و عفاف تحقیق در مورد حجاب زن در اسلام حجاب و عفاف دانشگاه اصفهان تحقیق در مورد حجاب زن و مرد مقاله در مورد حجاب اسلامی حجاب جامعه شناسی (ارشد و دکتری) وبلاگ الهدی ماجرای تحقیق سفارشی «عفاف و حجاب» و دختر دانشآموز نتایج یک تحقیق دولتی درباره حجاب باشگاه خبرنگاران کامل ترین بخش برای تحقیق در مورد حجاب حجاب زیبا حق من تحقیق در مورد حجاب اسلامی مقاله در مورد حجاب زن در اسلام تحقیق در مورد حجاب زنان حضرت زهرا (س ) الگوی من در حجاب مقاله درباره حجاب تحقیق در مورد حجاب و عفاف تحقیق در مورد حجاب در قرآن تالار گفتگوی ایرانیان Captured تحقیقی جامع درمورد حجاب آریاکلیک مقاله و تحقیق در مورد حجاب تحقیق در مورد حجاب تحقیق کوتاه در مورد حجاب و عفاف مقاله ای درباره ی حجاب اجباری مـعـیـن الـحـق Now It’s Time for حجاب اسلامی ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد Twice Told Tales by Nathaniel Hawthorne تحقیق در مورد حجاب برتر Behind the Veil of Appearance E N T A S I S V تحقیق در مورد حجاب زن و مرد تحقیق در مورد زنان با حجاب تحقیق در مورد حجاب و عفاف تحقیق در مورد حجاب و نماز حجاب اسلامی مقاله ای در مورد حجاب fcb تحقیق در مورد حجاب تحقیق در مورد حجاب و عفاف نوع حجاب در کشورهای اسلامی حجاب برتر تحقیق در مورد چادر حجاب برتر مقاله ای درباره حجاب حجاب،گوهر ناب مقاله در مورد حجاب برتر ﺣﺠﺎب ﺷﺮﻋﻲ در ﻋﺼﺮ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ تحقیق در مورد حجاب اسلامی lifting the veil on New نتایج تحقیقات جدید در مورد حجاب در ترکیه… سوزی میحراب تحقیق در مورد حجاب بزرگ ترین مرجع دانلود کتاب الکترونیک تحقیق در مورد فلسفه ی حجاب The Bay Area Reporter Online Lifting the veil on sexual health Modern Middle Eastern Women and their Rising Impact on Society مقاله وصیت نامه شهدا در مورد حجاب تبیان زنجان نتایج یک تحقیق درباره حجاب تحقیق در مورد حجاب و عفاف مرکزآموزش علمی کاربردی زندانهای همدان مقاله ای در رابطه با حجاب و عفاف Shareholder Democracy and its Discontents Outrage تحقیق در مورد حجاب دکا پلاس تحقیق در مورد حجاب زن در اسلام مقاله در مورد حجاب زنان تحقیق در مورد حجاب اسلامی تحقیق در مورد حجاب و عفاف تحقیق در مورد حجاب و عفاف تحقیقی جامع درمورد حجاب آریاکلیک وب سایت میراث مقاله ی در مورد حجاب تحقیق جالب یک کانادایی درباره حجاب حجاب ِ من تحقیق در مورد حجاب زن مقاله در مورد حجاب زن در اسلام ATM Creates a Veil of Transcriptional Silence Cell Behind the Veil of Appearance E N T A S I S V دانلود تحقیق در مورد حجاب و عفاف ماجرای تحقیق سفارشی «عفاف و حجاب» و دختر دانش آموز نیمروز قطره تحقیق درباره ی حجاب اصل مقاله (353 K) فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران تحقیق در مورد حجاب زنان تحقیق در مورد حجاب زن من و نامزدم و تحقیق راجع به حجاب گفتگوی دینی YAHoO تحقیق درباره حجاب (یاهو) مقاله ای درباره ی حجاب اجباری مـعـیـن الـحـق مقاله در مورد حجاب و عفاف تحقیق در مورد حجاب برتر دنیای رایانه و گوشی همراه تحقیق جالب یک کانادایی درباره حجاب مقاله در مورد حجاب اسلامی مقاله ای در مورد حجاب اسلامی The Mirror and the Veil Rodopi مقاله ای در مورد حجاب و عفت تحقیق در مورد بی حجابی تحقیق در مورد حجاب و عفت رابطه حجاب و عفاف تحقیق کوتاه در مورد حجاب و عفاف مقاله حجاب و عفاف امانت زهرا(س) تحقیق در مورد حجاب و عفاف تحقیق در مورد حجاب عفاف مقاله ای در مورد عفاف و حجاب تحقیق در مورد زنان با حجاب تحقیق در مورد حجاب به زبان انگلیسی دوبیتی در مورد حجاب نمونه سوالات تحقیق در مورد حجاب و بدحجابی تحقیق در مورد بی حجابی مقاله در مورد حجاب و عفاف مقاله ای در مورد حجاب و عفاف تحقیق در مورد فلسفه ی حجاب دانلود تحقیق در مورد حجاب و عفاف دانلود تحقیق در مورد حجاب و عفاف تحقیق در مورد حجاب و پوشش مناسب the Rights to Education تحقیق در مورد حجاب www 321go blogfa com PicoFile com تحقیق درباره ی حجاب و عفاف مقاله ای درباره حجاب حجاب،گوهر ناب رییس بسیج زنان تحقیقات ما نشان میدهد منطق قران در مورد حجاب درست Modesty of the Veil to Muslim Women and in Islamic Architecture تحقیق در مورد حجاب و عفاف یک مقاله ی زیبا در مورد حجاب عکس مبارزه با تک چشم اصل مقاله (353 K) فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران نقش حجاب و عفاف در عظمت زن سایت جامع فرهنگی مذهبی شهید آوینی تحقیق درباره ی حجاب تحقیق در مورد حجاب زن تحقیق کوتاه در مورد حجاب و عفاف مقاله در مورد حجاب زن در اسلام تحقیق در مورد حجاب زن تحقیق کامل در مورد حجاب و عفاف تحقیق در مورد حجاب و عفت مقاله در مورد حجاب و عفت نوع حجاب در کشورهای اسلامی حجاب برتر حجاب اسلامی ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد Piercing the veil ethical issues in ethnographic research چرا حجاب؟؟؟ (مقاله ای کامل در مورد حجاب) افکار ناب جنبش دانشجویی حیا مقالات تحقیقات میدانی در باب حجاب PDF مقاله حجاب و عفاف؛ مسئله چیست؟! NiazeMarkazi تحقیق در مورد بد حجابی بررسی گرایش دختران دانشجو به حجاب و بدحجابی مطالعات و تحقیقات Lifting The Veil Muslim Women Explain Their Choice NPR New breeding facility operators partially lift the veil of secrecy نتایج یک تحقیق دولتی دربارهٔ حجاب – جدیدترین اخبار ایران و جهان U K court lifts veil on 33 more file sharers CNET News تحقیق در مورد حجاب بزرگ ترین مرجع دانلود کتاب الکترونیک تحقیق و احادیث در مورد حجاب لینک های داغ دانلود تحقیق در مورد حجاب در اسلام تحقیق در مورد حجاب زن و مرد Veil vs Tito’s Handmade Vodka Comparison تحقیق در مورد چادر حجاب برتر مجلات موضوع پژوهش ضرورت حجاب در اسلام/ویژه دیپلم و بالاتر تحقیق در مورد حجاب و عفاف Securing Afghan women neocolonialism بیش از 70 مقاله درباره حجاب و عفاف از ظلمات به سوی نور تحقیق در مورد حجاب تحقیق در مورد کشف حجاب تحقیق کامل در مورد حجاب و عفاف Research Melbourne School of Design University of Melbourne تحقیق در مورد کشف حجاب دانلود تحقیق در مورد حجاب و عفاف تحقیق مرکز مطالعات جمعیتی دانشگاه میشیگان در مورد پوشش حجاب مقاله در مورد حجاب کتاب سبز تحقیقی در مورد حجاب و عفاف IT تحقیق و احادیث در مورد حجاب لینک های داغ تحقیق درباره ی حجاب و عفاف تحقیق در مورد حجاب برتر تحقیق درباره حجاب زن تحقیق در مورد حجاب و پوشش مناسب Reviews Lifting the Veil on the Lost Continent of Mu Motherland of دانلود تحقیق در مورد حجاب در اسلام مقاله در مورد حجاب زنان تحقیق در باره حجاب و عفاف دنیای رایانه و گوشی همراه تحقیق جالب یک کانادایی درباره حجاب دوبیتی در مورد حجاب نمونه سوالات تحقیق در مورد حجاب با عکس تحقیق درباره حجاب اسلامی نتایج تحقیقات جدید در مورد حجاب در ترکیه… سوزی میحراب WWW REFAHI IR مقاله ای درباره ی حجاب Twice Told Tales by Nathaniel Hawthorne تحقیق در مورد حجاب زنان and حجاب و پوشش در ادیان زرتشت، یهود و مسیحیت Piercing the Corporate Veil Olmstead V Ftc Research Papers بــــــی حـــــجـــــابـــــــــی تحقیق در مورد حجاب دانلود تحقیق در مورد تاریخچه حجاب تحقیق در مورد حجاب اسلامی تحقیق کامل در مورد حجاب و عفاف تحقیق در مورد زنان با حجاب باران رحمت مقاله ای در مورد حجاب نتایج یک تحقیق دولتی دربارهٔ حجاب – جدیدترین اخبار ایران و جهان Piercing the Veil of Corporate Secrecy About Clinical Trials by Trudo تحقیق در مورد حجاب www 321go blogfa com PicoFile com تحقیق در مورد حجاب و عفاف مرکز تحقیقات و طرح های کاربردی حجاب ریحانة النبی Piercing the Corporate Veil Olmstead V Ftc Research Papers تحقیق در مورد حجاب زنان The Islamic Veil and Freedom of Religion تحقیق در مورد حجاب زنان Kerry’s Excise Tax on “Gold Plated” Health Insurance Policies ﺑﺮرﺳﻰ ﻣﺒﺎﻧﻰ ﺣﺠﺎب و ﻋﻔﺎف در ﻗﺮآن ﻋﻨﻮان ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻓﺮزاﻧﻪ ﻧ مقاله در مورد حجاب و عفت مقاله در مورد حجاب زن

مقاله حجاب و امنیت اجتماعی

اختصاصی از فایلکو مقاله حجاب و امنیت اجتماعی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه16

فهرست مطالب ندارد 

حجاب و امنیت اجتماعی

مقدمه:

مقوله «پوشش و استتار بدن» به عنوان جزء جدایی ناپذیر حیات انسانی و مصداق اصلی حجاب، امری کاملاً مشهود و بی نیاز از تعدیل است. برای حجاب کارکردهایی در دو حوزه فردی و اجتماعی، قابل تصوّر است:

  الف. کارکردهای فردی:

همچون پاسخگویی به نیاز فطری «خوداستتاری» و تأمین امنیّت در برابر گرما و سرما.

  ب. کارکردهای اجتماعی:

 هویّت بخشی و ایجاد امنیّت اجتماعی از جمله این کارکردهاست، چراکه نوع پوشش و حجاب، نشان دهنده سنّت ها، ارزش ها و باورهای یک جامعه است.

اسلام، حجاب را از مصادیق مهمّ تحقق امنیّت اجتماعی در جامعه معرّفی کرده است و چالش ها، زمینه ها و راهبردهای بسیار مهمّی را برای شکوفایی ذهن نواندیش افراد جامعه در این مورد تبیین نموده است.

بر این اساس و به منظور آگاهی بیشتر از رابطه حجاب و امنیّت اجتماعی، ما برآنیم که در این نوشتار جنبه های مختلف این موضوع و اهمّیّت آن راتوضیح داده و تأثیر آن را در حفظ ارزش های دینی بیان کنیم.

به طور کلّی در این مقاله موارد ذیل مورد بحث و بررسی قرار گرفته است:

1. امنیّت اجتماعی، هدف اساسی وجوب حجاب.
2. امنیّت اجتماعی، فلسفه حقیقی وجوب حجاب.
3. پایه های تحقق امنیّت اجتماعی در سایه حجاب بانوان.
4. آثار و فوائد حجاب اسلامی و تحقق امنیّت اجتماعی.
5. آثار سوء بد حجابی و انهدام امنیّت اجتماعی.
6. بیان نتیجه و ارائه راهکارها و پیشنهاداتی جهت تثبیت امنیّت اجتماعی در سیطره حجاب اسلامی.

  گوهر اسلام، سعادت و نجات آدمی است و باورهای دینی، احکام اخلاقی و فقهی در راستای این غایت مهم نازل شده اند. این آموزه های هستمندانه و بایستی از خالق حکیمی تجلّی می یابد که به نیازهای روحی و جسمی، مادی و معنوی، فردی و اجتماعی بشریّت، کاملاً آگاه است. احکام الهی مربوط به پوشش زنان نیز با این فلسفه و حکمت مدبّرانه صادر گردیده است.

زن با عنصر حجاب اسلامی، نه تنها به تهذیب، تزکیه نفس و ملکات نفسانی پرداخته و قرب الهی را فراهم می سازد، بلکه باعث گسترش روزافزون امنیّت اجتماعی و ایجاد زمینه ای جهت رشد معنوی مردان می گردد؛ همچنان که خداوند سبحان، خطاب به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله  می فرماید:

«به مردان مؤمن بگو تا چشمان خود را از نگاه ناروا بپوشانند و فروج و اندامشان را محفوظ دارند، که این بر پاکیزگی جسم و جان ایشان، بهتر است (1)».

همچنین می فرماید:

«به زنان و دختران خود و به زنان مؤمن بگو که خویشتن را با چادرهای خود بپوشانند که این کار برای آن است که آنها به عفّت شناخته شوند تا از تعرّض و جسارت، آزار نکشند (در امنیّت کامل باشند) ؛ خداوند در حقّ خلق، آمرزنده و مهربان است(2)».

همان گونه که ذکر گردید، حجاب و پوشش اسلامی برای مردان و زنان، تنها از کارکرد فردی برخوردار نیست و فقط برای سامان دهی خلقیّات و ملکات نفسانی آدمیان، مؤثر نمی باشد، بلکه از کارکرد اجتماعی نیز برخوردار است؛ غرایز، التهاب های جسمی و معاشرت های بی بند و بار را کنترل نموده، بر تحکیم نظام خانواده می افزاید. همچنین از انحلال کانون مستحکم و پایدار زناشویی جلوگیری نموده و امنیّت اجتماعی را فراهم می سازد. حال اگر کسانی با نگرش دینی، اسلامی یا با رویکرد جامعه شناختی و روان شناسی به چنین کارکردها و تأثیرات مطلوب، به ویژه تأمین امنیّت اجتماعی پی ببرند، نه تنها هدفمندانه، زندگی می کنند، بلکه برای رفتارها و اندیشه هایشان دست به گزینش می زنند تا به اهداف متعالی الهی و انسانی دست یازند. از این رو به مسأله حجاب نیز به عنوان راهبردی کارساز جهت تأیید و ترویج ارزش های اجتماعی، تأمین کننده سعادت آدمی و منشأ قرب الهی می نگرند.

 بنابراین، پوشش اسلامی به منزله یک حفاظ ظاهری و باطنی در برابر افراد نامحرم، قلمداد        می شود که مصونیت اخلاقی، خانوادگی و پیوند عمیق میان حجاب ظاهری و بازداری باطنی و از همه مهمّ تر امنیّت اجتماعی را فراهم می سازد و پیشینه آن به اندازه تاریخ آفرینش انسان است؛ چراکه پوشش و لباس هر بشری، پرچم کشور وجود اوست. پرچمی که وی بر خانه وجودش نصب کرده است و با آن اعلام می دارد که از کدام فرهنگ تبعیّت می کند(3).

در سال های اخیر، روند شبهات درباره حجاب و پوشش اسلامی، شدت یافته است و مطرح شدن شبهات فراوان در زمینه حجاب برتر به همراه عوامل دیگری مانند ضعف اعتقاد و عدم شناخت کافی از این مسأله و ضرورت آن موجب تهدید امنیّت اجتماعی و اُفت روند استفاده از مصادیق چنین حجابی در جامعه شده است، که نتیجه اتّخاذ روش تخریبی بعضی مطبوعات و رواج پوشش های نامناسب در مقابل نامحرمان است؛ لذا ما به منظور اینکه اسلام، مشوّق حجاب و پوشش کامل برای زنان و دختران در برابر افراد نامحرم است، به بیان هدف و فلسفه این مصداق مهمّ اسلامی و رابطه فراگیر و تنگاتنگ آن با امنیّت اجتماعی از جنبه های مختلف می پردازیم.

امید است که راهکارهای بیان شده در این زمینه ها برای همه اقشار جامعه اسلامی به ویژه نسل جوان و اندیشمند، مفید باشد و عزمشان را برای عمل و گسترش آن، به نحو مطلوب و احسن، جزم نمایند تا امنیّت اجتماعی، تأمین شود. ثانیا نماد فرهنگی و ملّی بشریّت، درخشش روزافزون خود را حفظ نماید.

امنیّت اجتماعی، هدف اساسی وجوب حجاب:

با توجه به آیات قرآن مجید، به خوبی مشخص و معیّن می گردد که هدف از تشریع وجوب حکم حجاب اسلامی دست یابی به تزکیه نفس، طهارت، عفّت و پاکدامنی جهت استحکام و گسترش امنیّت اجتماعی است.

«و اِذا سَأَلْتُموهُنَّ مَتاعا فَسْئلوهُنَّ مِنْ وَراءِ حِجابٍ ذلِکُم أطْهَرُ لِقلوبِکُم و قُلُوبِهِنَّ(4)».

چون نگاه نامحرم توسط مردان، باعث تحریک و تهییج جنسی آنان و در نتیجه منجر به فساد و ریشه کن نمودن امنیّت اجتماعی می شود، خداوند در کنار دستور حجاب و پوشش بدن به بانوان، مردان را نیز امر به حجاب و پوشش چشم داده و نگاه به نامحرم را بر ایشان، حرام کرده است. چنانکه در این باره از امام رضا علیه السلام نقل شده است:

«حرّم النَّظَر الی شُعورِ النّساء المَحْجوبات بالاَزْواج و غَیْرهِنَّ مِنَ النّساء لما فیه مِنْ تَهْییجِ الرّجال و ما یَدْعوا التَّهْییج الی الفَساد و الدُّخول فیما لا یحلّ و لا یجمل(5)».

«نگاه به موهای زنان باحجاب ازدواج کرده و بانوان دیگر، از آن جهت حرام شده است که نگاه، مردان را برمی انگیزد و آنان را به فساد فرامی خواند در آنچه که ورود در آن نه حلال است و نه شایسته».

از مجموع گفتار فوق روشن می گردد که هدف از وجوب حجاب اسلامی علاوه بر موارد مذکور، ایجاد صلاح و پیشگیری از فساد، جهت تأمین و گسترش امنیّت اجتماعی است.

امنیّت اجتماعی، فلسفه حقیقی وجوب حجاب:

یکی از فلسفه های حقیقی وجوب حجاب، حفظ آرامش زن، مصونیّت جامعه از فساد و عمق و معنا بخشیدن به امنیّت اجتماعی با توسعه آن می باشد. زیرا نفس آدمی، دریایی موّاج از تمایلات و خواسته های اوست که مهم ترین آنها به خوراکی ها، امور جنسی و مال و جاه و مقام، مربوط می شود و بدون شک بالاترین خواسته های مردان، تمایل به جنس زن است. در سخنان عرفا آمده است:

«أعْظَمُ الشَّهْوَة، شَهْوَة النّساء(6)»:

«بزرگ ترین خواسته های مرد، رغبت به زنان است».

ارائه زیبایی ها و مواضع بدن زن، به شهوت و طمع مردان، دامن می زند و آنها را به یک کانون جدّی خطر، مبدّل می سازد که به سلب آرامش زن و امنیّت اجتماعی منتهی می گردد. آنچه می تواند از این ناامنی پیشگیری کند، پوشش زن از چشمان گرسنه نامحرمان است که با حجاب کامل اسلامی، عملی خواهد شد.

پوشش دینی، پیام عفت، شخصیّت و خداترسی زن مسلمان است و مردان جامعه نه تنها به چنین بانویی چشم طمع نخواهند داشت که او را نیرویی بالفعل در هرچه وسعت بخشیدن امنیّت اجتماعی دانسته و نجابتش را می ستایند. در این صورت است که زن نه تنها در سنگر حجاب خود، از تیر نگاه های زهرآلود، سخنان آزاردهنده و برخوردهای اراذل جامعه در امان خواهد بود، بلکه امنیّت و آرامش درونی خود و اجتماع خویش را برقرار خواهد کرد.

نکته معنوی و عرفانی قابل ذکر در این باب، پیام الهی آفریدگار هستی، خطاب به زنان است:

«ای زن! آگاه باش، دنیا خراب آبادی است که هر نقطه آن به مین های شیطان و نگاه های آلوده، ناامن گشته است. اما فرشته های حجاب در محفل انس و یاد خدا در امنیّتی بی نظیر به سر می برند که دیگران از طعم آن بی خبرند(7)».

شب تاریک و بیم موج و گردابی چنین حایل

کــجـا دانـنـد حـال ما سبکـباران سـاحـل هـا

پایه های تحقق امنیّت اجتماعی در سایه های حجاب بانوان:

پوششی که اسلام آن را به عنوان یک حکم شرعی اعلام کرده است، یک عمل ظاهری و گسسته از عوامل و پایه ها نیست، بلکه حجاب، خیمه عفاف بانوانی است که آن را بر پایه های خود استوار نموده و باعث ترویج ارزش امنیّت اجتماعی می گردند و به تحقق آن در جامعه اسلامی، کمک می نمایند.

اکنون شایان ذکر است که این پایه های اساسی بیان گردد:

1. ایمان به خدا و جهان آخرت

از مهم ترین عواملی که بانوان توسط آن به آرامش روحی و روانی دست یافته و امنیّت اجتماعی جامعه را فراهم می نمایند، این است که وقتی زن به خدای تعالی و علم و حکمت او ایمان آورد و معتقد گردد احکامی که برای بشریّت تشریع کرده، بودن نقص و دارای آثار مطلوبی است، از حکم الهی حجاب استقبال نموده، امنیّت اجتماعی جامعه را تضمین می کند.

1. تقوا

پرهیزکاری بانوان، ضامن تأمین امنیّت اجتماعی است و تا این پایه محکم معنوی در قلب بانوان شکل نگیرد، حجاب را نوعی محدودیّت برای خود قلمداد نموده و امنیّت اجتماعی انسان ها را تهدید می نماید.

خانمی که بداند تقوای الهی پادزهر بیماری دل هاست که حجاب های تاریک جان را غرق می کند و لانه های هوس را برمی اندازد، آن را به کام جان خود می ریزد تا عالم جانش، گلستان گل های سلم، طاعت و تسلیم گردد و خیمه حجابش را برمی افروزد تا حافظ بوستان ارزش های خویشتن و آرامش درونی اجتماع خود شود.

1. آگاهی

شناخت سیمای زن، حقیقت حجاب، فلسفه و آثار آن از جمله پایه های مستحکم پوشش دینی و تبلور امنیّت اجتماعی است. وقتی خانمی به پاسخ درونی خود که چرا باید پوشیده باشم نایل شود، پایه های حجاب دینی در او شکل گرفته و با آگاهی کامل به امنیّت اجتماعی ارزش می بخشد و دوام آن را تضمین خواهد کرد. به طور کلّی، آگاهی زن نسبت به آثار مطلوب حجاب و مهم تر از آنها مسأله امنیّت اجتماعی باعث می شود که نه تنها احساس سنگینی از پدیده حجاب ننماید، بلکه از آن به خوبی استقبال نموده، وسوسه های شیطانی را هیچ انگاشته و آرامش برونی و درونی اجتماع را وسعت می بخشد.

همچنین این پیام اصیل و عرفانی را همیشه آویزه گوش های خود می گرداند:

«خواهرم! سرزمین جانت را با خورشید آگاهی روشن کن تا بر زوایای وجودت بتابد و آن چنان که هستی خود را بشناسی، آنگاه دریابی که حجاب باله های شنا به سوی سرچشمه هستی امنیّت فردی و اجتماعی کامل است و پوشش های مهیّج وزنه های سنگینی است که زن را غریق ژرفای مهیب دنیا نموده، امنیّت خود و جامعه خویش را برهم می زند».

  آثار و فواید حجاب اسلامی بر تحقق امنیّت اجتماعی:

آثار و فواید حجاب اسلامی بر گسترش امنیّت اجتماعی، بسیار است که برخی از آنها عبارتند از:

1. ایجاد آرامش روانی بین افراد جامعه.
2. جلوگیری از تهییج و تحریک جنسی و خنثی نمودن لذایذ نفسانی.
3. کاهش چشمگیر مفاسد فردی و اجتماعی در جامعه اسلامی.
4. حفظ و استیفای نیروی کار در سطح جامعه اسلامی.
5. حضور معنوی گرایانه زنان و مردان در محیط اجتماعی.
6. کاهش تقاضای مدپرستی بانوان.
7. حفظ ارزش های انسانی، مانند عفت، حیا و متانت در جامعه.
8. مصونیّت زنان در همه زمانها و مکانها.
9. سلامت و زیبایی موقعیّت اجتماعی و فرهنگی مردان و زنان جامعه اسلامی.
10. هدایت، کنترل و بهره مندی صحیح از امیال و غرایز انسانی.
11. مبارزه با تهاجم فرهنگی غرب.
12. از بین بردن فشارهای اجتماعی نامشروع و نابهنجار(8).

  اکنون به توضیح برخی از فواید مذکور می پردازیم تا اثبات گردد حجاب از لوازم جدایی ناپذیر و ابزارهای اولیه و پایه ای جهت برقراری مداوم امنیّت اجتماعی است.

  ایجاد آرامش روانی در افراد جامعه:

نفس آدمی دریایی از خواستنی ها و تمایلات است. زمانی که به چیزی رغبت پیدا کند همانند دریا، توفانی می شود و تنها راه آرام شدن جزر و مد این دریا، رسیدن او به خواسته خویش است. لذا برای جلوگیری از چنین موقعیت مهلک و درد طاقت فرسایی، حجاب؛ داروی درمان کننده و موجد امنیّت و صفای روحی است. همانطور که یک بانوی تازه مسلمان آمریکایی می گوید: «سلامت روح مرد و جامعه با نوع و کیفیت پوشش زنان، رابطه مستقیم و غیرقابل انکار دارد(9)».

  حفظ و استیفای نیروی کار:

اسلام با التفات ویژه به مسأله حجاب و پوشش زنان در محیط کار می خواهد که محیط اجتماع از لذت های ناهنجار جنسی، پاک شده و راه را جهت حفظ نیروی قدرتمند روحی و جسمی با حضوری معنوی در محل کار، بگشاید. در مقابل، بی حجابی و بدحجابی باعث سوق دادن لذت های جنسی از محیط کار و کادر خانواده به اجتماع و در نتیجه، تضعیف نیروی کار افراد جامعه و برهم زدن امنیّت اجتماعی آنان می گردد(10).

  مبارزه با تهاجم فرهنگی غرب:

مبارزه با تهاجم فرهنگی، پدیده جدیدی نیست. در طول تاریخ بشر، جنگ فرهنگی، همیشه وجود داشته است. به عنوان نمونه، فرعون در برابر موسی علیه السلام به جنگ فرهنگی متوسل شده گفت: »می ترسم آیین شما را دگرگون سازد، و یا در این سرزمین فساد برپا نماید!»(11). یکی از جنبه های مهم تهاجم فرهنگی غربی ها مبارزه با حجاب و از بین بردن امنیّت اجتماعی بوده و هست و این امر، مشخصا از زمان رضاخان شروع شد. به این صورت که تحت عنوان متحدالشکل شدن، با حجاب به مبارزه برخاستند و پوشیدن لباس روحانیّت را قدغن، و مجالس عزاداری امام حسین علیه السلام را نیز ممنوع کردند(12).

آنها همچنین به عنوان آزادی و هنر، انواع فساد و فحشا و ابتذال را ترویج دادند و حجاب را مانع اصلی این آزادی حقیقی معرفی کردند و امنیّت اجتماعی افراد جامعه را به خطر انداختند.

حفظ حجاب و امنیّت اجتماعی و درک رابطه مستقیم و عمیق این دو مقوله، راهکارها و فواید بسیار ارزشمندی را جهت مبارزه با تهاجم فرهنگی غرب ارائه می دهند:

1. باعث تبلیغ فرهنگ ناب اسلامی و تشویق جوانان به ازدواجِ موفقِ اسلامی می گردند.
2. جوانان را جهت تقویت روحیه و حفظ آرامش درونی به جای سوق دادن به محیط فحشا و اعمال مبتذل، به شرکت در فعالیت های هنری، ورزشی، فرهنگی و مذهبی رهنمون می شوند.
3. حفظ حجاب، نه تنها باعث ایجاد امنیّت اجتماعی فراگیر می شود، بلکه جهت مبارزه با تهاجم فرهنگی، مسؤولان را از واردات کالای تجملاتی، لوازم بهداشتی و آرایشی مبتذل نهی می نماید(13).

  آثار سوء بی حجابی و زوال امنیّت اجتماعی:

بی حجابی یا حضور تحریک کننده زنان در جامعه، از آثار زیانبار اخلاقی، سیاسی، آخرتی و اجتماعی مختلفی برخوردار است که یکی از مهم ترین آن ها زوال امنیّت اجتماعی است. بی حجابی با اثرات مهلک خود که در ذیل آمده و شرح داده می شود، باعث از بین رفتن بنیه اعتقادی و امنیّت اجتماعی بشریّت می گردد.

1. سقوط شخصیّت

حجاب، قانون فطرت است و سرپیچی از قوانین فطری، زن را از هویت او خارج می سازد و خروج از هویت انسانی همان و سقوط از جایگاه بلند ارزشی شخصیتی همان. با افول شخصیّت زن، بی بندوباری در جامعه رایج و نظام خانوادگی مختل می گردد و در نتیجه امنیّت اجتماعی از افراد جامعه، سلب می شود(14). سقوط شخصیت زن به دلایل زیر باعث اضمحلال امنیّت اجتماعی می شود:

الف. زن با از دست دادن شخصیت خویش، ارزشهایش منهدم شده و هوسرانی را در جامعه رواج می دهد، در نتیجه سلامت اخلاقی و به دنبال آن امنیت اجتماعی نیز کاهش می یابد.

ب. زنان، با غفلت از اصول اخلاقی اسلام، مسایل جنسی را به محیط جامعه کشانده و زمینه گسترش گناه و از هم پاشیدگی نظم اجتماع را به وجود می آورند.

ج. زنان، با بی حجابی به معصیت کبیره خودنمایی گرفتار آمده و بی حیایی را در جامعه ترویج می دهند، در نتیجه امنیّت اجتماعی، نابسامان گشته، از بین می رود.

1. تزلزل خانواده ها

یکی از آثار زیانبار بی حجابی بانوان، تزلزل خانواده هاست، زیرا آنان با گسترش و رواج مسایل جنسی از خانواده به جامعه، مرتکب ظلمی فاحش و غیرقابل جبران اجتماعی می گردند و روابط زناشویی در خانواده ها را متزلزل می کنند، در نتیجه امنیّت خانوادگی با خطرات جدی از قبیل از هم پاشیدگی بنیان خانواده و عقده مند شدن مردان، روبرو می شود و این مشکلات زیانبار به محیط جامعه کشیده شده، امنیّت اجتماعی را در نظام اسلامی با آشفتگی جدی مواجه می سازد.

از دیگر آثار سوء بی حجابی و تأثیر آن در زوال امنیّت اجتماعی می توان به فقدان تعادل فکری، روانی و اجتماعی افراد جامعه، ایجاد احساس بی مسؤولیتی در نسل جوان جامعه، از بین بردن انگیزه های ازدواج مشروع در جوانان و تقویت احساس بی ارزشی و پوچی انسان ها اشاره نمود، که به دلیل گستردگی بحث، از توضیح آنها خودداری می شود (ر.ک: مسأله حجاب، شهید مرتضی مطهری، ص 80 - 95. حجاب و جامعه، زهرا حسینی موسوی، ص 9 - 70 و حجاب شناسی، چالش ها و کاوش های جدید، حسین مهدی زاده، بخش شبهه های وارده در حجاب و پاسخ های نغز آن از سوی دانشمندان اسلامی).

  نتیجه:

از مباحث بیان شده در این مقاله، به خوبی رابطه حجاب و امنیّت اجتماعی، آشکار می گردد و نمایان می شود که اسلام، جهت حفظ امنیت اجتماعی، طرفدار حجاب بیشتر و حداکثر بانوان، به ویژه زنان و دختران جوان در بیرون از منزل و در مواجهه با نامحرم است. از دیرباز، بعضی از مصادیق حجاب برتر، مانند لباس های بلند، مقنعه و چادر مشکی، ضامن امنیت بوده و دارای اصل و ریشه قرآنی می باشند. از این مقاله به خوبی این نکته فهمیده می شود و به دست می آید که مسأله حجاب، یکی از مهم ترین چارچوب های احکام الهی جهت تضمین سعادت فردی و اجتماعی بشریّت است و اینکه عده ای با استفاده از شبهات و روش های القایی تبلیغ منفی، به جای ارائه دادن طرح مشخص و جالبی برای ترویج الگوهای مطلوب از حجاب اصیل و برتر، به جنگ روحی و روانی بر علیه زنان متدیّن و عفیف جامعه و اضمحلال امنیت اجتماعی اقدام می نمایند، به سختی در اشتباه و گمراهی آشکارند و باید بدانند که از اقدامات نابهنجار خویش سودی جز تخریب شخصیت درونی خود نخواهند برد.

با توجه به واقعیّتهای موجود از حجاب در جامعه، باید تمام ابزارهای فرهنگ ساز از قبیل کتاب، مطبوعات و صدا و سیما به سوی ارزش های اسلامی که یکی از بارزترین آنها رعایت پوشش و حجاب برتر و مطلوب و امنیت اجتماعی فراگیر است، هدایت شوند و همه افراد را به مهم ترین وجهی رهنمون گردند.

پی نوشت:

1. نور، 30.
2. احزاب، 59.
3. فرهنگ برهنگی و برهنگی فرهنگی، غلامعلی حداد عادل، ص 40.
4. احزاب، 53.
5. بحارالانوار، علامه مجلسی، ج 104، ص 34.
6. محجة البیضاء، ج 5، ص 177.
7. تحلیلی نو و عملی از حجاب در عصر حاضر، محمدرضا اکبری، ص 14 - 16.
8. برای آگاهی بیشتر درباره آثار و فواید پوشش و حجاب و امنیّت اجتماعی، ر.ک: مجموعه مقالات پوشش و عفاف، دومین نمایشگاه تشخیص منزلت زن در نظام اسلامی.
9. ر.ک: آیین بهزیستی، ج 3، ص 219.
10. مسأله حجاب: استاد شهید مرتضی مطهری، ص 94 - 84.
11. «..انّی أَخافُ أنْ یُبَدِّلَ دِینَکُم أو أن یُظْهِر فی الارض الفساد»، سوره مؤمن، آیه 26.
12. ر.ک: انقلاب یا بعثت جدید، حجة الاسلام هاشمی رفسنجانی، ص 17.
13. ر.ک: پژوهشی نو پیرامون انقلاب اسلامی، حمید دهقان، ص 182 - 180.
14. تحلیلی نو و عملی از حجاب در عصر حاضر، محمدرضا اکبری، ص 190 - 193.

تحقیق در مورد حجاب در علوم اجتماعی

اختصاصی از فایلکو تحقیق در مورد حجاب در علوم اجتماعی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)


تعداد صفحه:129

فهرست:

ادیان و برنامه ریزی جنسیتی

 انواع مشارکت

مساوات میان زنان

مقدمه:

حجاب، لباس مشارکت است، لباسی است که خدای متعال از ابتدای بلوغ به تن زن مسلمان کرده، و او را به عنوان  عضوی موثر در جامعه عقیدتی اسلام پذیرفته است. این لباس، نشان فعالیتی است که نه تنها اسلام آن را مجاز می داند بلکه بر این فعالیت صحه می گذارد. در طول تاریخ حجاب دچار هجمه های مختلف فرهنگی- نظامی شده است برخی سعی کرده اند که ظاهر آن را حفظ کرده و هدف باطنی آن را خنثی سازند و فرهنگ غنی آن را که همان فرهنگ پویای ولایت است از زن مسلمان دور سازند، برخی به ظاهر حجاب نیز حمله کرده آن را نشانی از وجود ولایت در جامعه تلقی کرده اند، که در صورت وجود ظاهر، باطن آن نیز امکان بازگشت خواهد داشت.

آری این حجاب است، لباس مشارکتی که تمامی ابعاد یک مشارکت رسمی الهی را در بردارد. بسیاری از ساده اندیشان سعی دارند آن را یک لباس مشارکت صرفاً اسمی قلمداد کنند تا از کارکرد آن بکاهند و زن را به پذیرش تحقیرهای تحمیلی شرق و غرب بکشانند.

 اما آنچه که مبهم است، این سوال است که چگونه جامعه اسلامی با وجود این نمودهای عینی مقاومت ایثار، باز در پی ابزار دیگری برای مقابله با هجمه های ببیگانه می گردد و از طراحی سیستم تبلیغ آن هراس می کند؟!

تحقیق در مورد تاریخچه حجاب در اسلام

اختصاصی از فایلکو تحقیق در مورد تاریخچه حجاب در اسلام دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:25

فهرست مطالب

مفهوم شناسى

مفهوم اصطلاحى حجاب

حجاب در ایران و روم باستان

حجاب در قرآن

شواهد روایى

تاریخچه حجاب در اسلام

چـکیده
حجاب به معناى پوشاندن بدن زن در برابر نامحرم از احکام ضرورى دین اسلام است. در ادیان الهى دیگر از جمله آئین زرتشت، یهود و مسیحیت نیز این حکم با تفاوتهایى وجود دارد. در سرزمینى که اسلام در آن ظهور کرد زنان با صورتى گشاده و گریبانى چاک در معابر آمد و شد مى کردند. برخى نویسندگان چنین اظهار نظر کرده اند که پوشش اسلامى نتیجه تعامل فرهنگى بین اعراب و ایرانیان و رومیان است و در نتیجه، اسلام نسبت به چگونگى حضور زن در برابر نامحرم قانونى خاص ندارد و آن چه امروز به صورت دستورى شرعى در آمده، مستندى شرعى ندارد. این مقاله به تحقیق درباره صحت و سقم این نظر          مى پردازد.

واژگان کلیدى: حجاب، تاریخ حجاب و پیشینه حجاب در اسلام.

مقدمه
صرف نظر از مباحثى چون ادله حجاب، محدوده حجاب اسلامى، فلسفه آن و مباحث دیگر، یکى از مباحث لازم در این باره، بررسى پیشینه این حکم است; به این معنا که آیا اسلام خود قانون و دستور خاصى براى پوشش زنان در برابر مردان نامحرم ارائه داده است یا نه، رسم موجود بین بانوان مسلمان ریشه اى دیرینه دارد؟ ضرورت طرح این بحث از آن جا ناشى مى شود که برخى مدعى شده اند: «ارتباط عرب با ایران از موجبات رواج حجاب در قلمرو اسلام شد»2 و معتقدند که «حجاب رایج میان مسلمانان عادتى است که از ایرانیان، پس از مسلمان شدنشان به سایر مسلمانان سرایت کرد». برخى دیگر نیز گفته اند: «حجاب از ملل غیر مسلمان روم و ایران به جهان اسلام وارد شده است».3 این مقاله در صدد کشف اثبات این مسئله است.

مفهوم شناسى

قبل از ورود به بحث لازم است معناى واژه حجاب و مقصود از حجاب بیان شود.

مفهوم لغوى حجاب

به گفته اهل لغت این واژه به صورت متعدى و به معناى در پرده قرار دادن به کار مى رود. ابن درید مى گوید: «حجبت الشىء. .. اذا سترته، و الحجاب: السِّتر...، احتجبت الشمس فى السحاب اذا تستترت فیه.4 حجاب، پوششى است که روى شىء را فرا مى گیرد و حجاب یعنى پرده...، زمانى که خورشید در ابر فرو    مى رود عرب مى گوید: احتجبت الشمس فى السحاب». فیومى این واژه را چنین توضیح مى دهد:

حجب فعلى متعدى است و به معناى مانع شدن به کار مى رود. به پرده، حجاب مى گویند، زیرا مانع از دیدن است، و به دربان، حاجب گفته مى شود، زیرا وى مانع از ورود افراد است. این واژه در اصل بر موانع جسمانى اطلاق مى گردد، ولى برخى مواقع به موانع معنوى نیز حجاب گفته مى شود.5

از گفتار اهل لغت مى توان نتیجه گرفت که در زبان عرب، حجاب به پوششى گفته مى شود که مانع از دیدن شیئى پوشانده شده مى شود. شهید مطهرى نتیجه تحقیقات لغوى خود را درباره این واژه، چنین بیان     مى کند:

کلمه حجاب هم به معنى پوشیدن است و هم به معنى پرده و حاجب، بیشتر استعمالش به معنى پرده است. این کلمه از آن جهت مفهوم پوشش مى دهد که پرده وسیله پوشش است و شاید بتوان گفت که به حسب اصل لغت هر پوشش حجاب نیست; آن پوشش حجاب نامیده مى شود که از طریق پشت پرده واقع شدن صورت گیرد.6

این واژه در قرآن و حدیث نیز با عنایت به همین معناى لغوى به کار رفته و معناى خاصى پیدا نکرده است.7 شهید مطهرى مى فرماید:

در قرآن کریم در داستان سلیمان غروب خورشید را این طور توصیف مى کند: «حتى توارت بالحجاب» یعنى تا آن وقتى که خورشید در پشت پرده مخفى شد. تعبیر حجاب با همین معنا در آیه 51 سوره شورى و نیز در آیه 53 سوره احزاب به کار برده شده است... . در دستورى که امیر المومنین(علیه السلام) به مالک اشتر نوشته است مى فرماید: «فلا تطولن احتجابک عن رعیتک» یعنى در میان مردم باش کمتر خود را در اندرون خانه از مردم پنهان کن. حاجب و دربان تو را از مردم جدا نکند بلکه خودت را در معرض ملاقات و تماس مردم قرار ده.8

مفهوم اصطلاحى حجاب

حجاب در علومى چون عرفان و طب و شاید دیگر علوم، اصطلاح خاصى دارد9اما در مسئله مورد بحث این نوشتار که مسئله اى فقهى است داراى معناى خاصى نیست. این واژه در فقه در معناى لغوى خود که همان پرده حائل میان دو چیز باشد به کار رفته و معناى جدیدى براى آن ایجاد نشده بود. در دوران متأخر این واژه معناى اصطلاحى خاصى پیدا کرده و به پوشش خاص زنان اطلاق شده است. شهید مطهرى در این باره مى فرماید:

استعمال کلمه حجاب در مورد پوشش زن اصطلاح نسبتاً جدیدى است. در قدیم و مخصوصاً در اصطلاح فقها کلمه ستر که به معنى پوشش است به کار مى رفته است. فقها چه در کتاب الصلوة10 و چه در کتاب النکاح11 که متعرض این مطلب شده اند کلمه ستر را به کار برده اند نه کلمه حجاب را. بهتر این بود که این کلمه عوض نمى شد و ما همیشه همان کلمه پوشش را به کار مى بردیم، زیرا چنان که گفتیم معنى شایع لغت حجاب، پرده است و اگر در مورد پوشش به کار برده مى شود به اعتبار پشت پرده واقع شدن زن است و همین امر موجب شده که عده زیادى گمان کنند که اسلام خواسته است زن همیشه پشت پرده و در خانه محبوس باشد و بیرون نرود. پوشش زن در اسلام این است که زن در معاشرت خود با مردان بدن خود را بپوشاند و به جلوه گرى و خود نمایى نپردازد. آیات مربوطه همین معنى را ذکر مى کند و فتواى فقها هم مؤید همین مطلب است... در آیات مربوطه، لغت حجاب به کار نرفته است. آیاتى که در این باره هست چه در سوره مبارکه نور و چه در سوره مبارکه احزاب حدود پوشش و تماس هاى زن و مرد را ذکر کرده است بدون آن که کلمه حجاب را به کار برده باشد. آیه اى که در آن کلمه حجاب به کار رفته است مربوط است به زنان پیغمبر اسلام.12

معناى اصطلاحى جدید این واژه، عبارت است از پوششى که زن در برابر نامحرمان باید استفاده کند و از جلوه گرى و خود نمایى بپرهیزد. در این نوشتار نیز همین معناى اصطلاحى مورد نظر است، نه پرده نشینى زنان. تردیدى نیست که حجاب در این اندازه یکى از احکام مشترک ادیان ابراهیمى13 و از احکام ضرورى اسلام بوده و همه طوایف اسلامى بر آن اتفاق نظر دارند.

حجاب در ایران و روم باستان

در کتاب تاریخ تمدن مى خوانیم:

پس از داریوش مقام زن خصوصاً در طبقه ثروتمندان تنزل پیدا کرد. زنان فقیر چون براى کار کردن ناچار از آمد و شد در میان مردم بودند آزادى خود را حفظ کردند، ولى در مورد زنان دیگر گوشه نشینى زمان حیض که بر ایشان واجب بود رفته رفته امتداد پیدا کرد و سراسر زندگى اجتماعى شان را فرا گرفت... . زنان طبقات بالاى اجتماع جرأت آن را نداشتند که جز در تخت روان روپوش دار از خانه بیرون بیایند و هرگز به آنان اجازه داده نمى شد که آشکارا با مردان آمیزش کنند. زنان شوهر دار حق نداشتند هیچ مردى را و لو پدر یا برادرشان باشد ببینند در نقشهایى که از ایران باستان بر جاى مانده هیچ صورت زن دیده نمى شود و نامى از ایشان به نظر نمى رسد.14

شهید مطهرى از سخنان جواهر لعل نهرو چنین استنباط مى کند که او معتقد است که «رومیان نیز (شاید تحت تأثیر قوم یهود) حجاب داشته اند و رسم حرم سرادارى نیز از روم و ایران به دربار خلفاى اسلامى راه یافت».15

پوشش زنان عرب قبل از اسلام

شواهد متعددى از قرآن حاکى از این نکته است که در جامعه عرب قبل از اسلام زنان براى حضور در اجتماع از پوشش مناسب و مطلوبى برخوردار نبودند. به همین دلیل همسران پیامبر ـ صلوات اللّه و سلامه علیه و آله ـ از متابعت آن الگو منع مى شوند:

یا نِسَاء النَّبِى لَسْتُنَّ کَأَحَد مِّنَ النِّسَاء إِنِ اتَّقَیتُنَّ فَلَا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَیطْمَعَ الَّذِى فِى قَلْبِهِ مَرَضٌ وَقُلْنَ قَوْلًا مَّعْرُوفًا* وَقَرْنَ فِى بُیوتِکُنَّ وَلَا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِیةِ الْأُولَى; اى همسران پیامبر شما مانند هیچ یک از زنان [دیگر ]نیستید اگر سر پروا دارید پس به ناز سخن مگویید تا آن که در دلش بیمارى است طمع ورزد و گفتارى شایسته گویید. و در خانه هایتان قرار گیرید و مانند روزگار جاهلیت قدیم زینت هاى خود را آشکار مکنید.16
دستورهاى اصلاحى اسلام نسبت به پوشش زنان نیز حاکى از برخى نقص ها و کاستى ها در پوشش زنان آن دوره و فاصله آن با پوشش مورد سفارش اسلام است:

یا أَیهَا النَّبِى قُل لِّأَزْوَاجِکَ وَبَنَاتِکَ وَنِسَاء الْمُؤْمِنِینَ یدْنِینَ عَلَیهِنَّ مِن جَلَابِیبِهِنَّ ذَلِکَ أَدْنَى أَن یعْرَفْنَ فَلَا یؤْذَینَ وَکَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَّحِیمًا;17 اى پیامبر به زنان و دخترانت و به زنان مؤمنان بگو پوشش هاى خود را بر خود فروتر گیرند این براى آن که شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند [به احتیاط] نزدیک تر است و خدا آمرزنده مهربان است.18 همین نکته، از آیات سوره نور نیز که درباره آن ها بحث خواهد شد، فهمیده مى شود. شأن نزول آیه 30 سوره نور اشاره اى به کیفیت پوشش قبل از دستور حجاب دارد. در این شأن نزول آمده است «کان النسا یتقنعن خلف آذانهن; زنان دنباله مقنعه خود را به پشت گوش هاى خود مى انداختند» بنا بر این، گلو و بنا گوش آن ها هویدا بود. تاریخ پژوهان نیز این نکته را که زنان جزیرة العرب از حجاب مناسبى برخوردار نبودند، تأیید مى کنند.19

اکنون سخن در این است که این وضعیت به دنبال وضع قانون اسلامى مبنى بر ضرورت حجاب بر هم خورد.

حجاب در قرآن

مسئله حجاب در دو سوره از سوره هاى قرآن مطرح شده است. ابتدا این نکته به طور اجمال در سوره احزاب آیه 59 مطرح شده20، و سپس با تفصیل بیشتر در سوره نور آمده است:

و َقُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ یغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَیحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا یبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَلْیضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَى جُیوبِهِنَّ وَلَا یبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبَائِهِنَّ أَوْ آبَاء بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنَائِهِنَّ أَوْ أَبْنَاء بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِى إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِى أَخَوَاتِهِنَّ أَوْ نِسَائِهِنَّ أَوْ مَا مَلَکَتْ أَیمَانُهُنَّ أَوِ التَّابِعِینَ غَیرِ أُوْلِى الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجَالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذِینَ لَمْ یظْهَرُوا عَلَى عَوْرَاتِ النِّسَاء وَلَا یضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیعْلَمَ مَا یخْفِینَ مِن زِینَتِهِنَّ وَتُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَمِیعًا أَیهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ; و به زنان با ایمان بگو دیدگان خود را [از هر نامحرمى] فرو بندند و پاکدامنى ورزند و زیورهاى خود را آشکار نگردانند مگر آن چه طبعاً از آن پیداست، و باید روسرى خود را بر گردن خویش [فرو] اندازند و زیورهایشان را جز براى شوهرانشان یا پدرانشان یا پدران شوهرانشان یا پسرانشان یا پسران شوهرانشان یا برادرانشان یا پسران برادرانشان یا پسران خواهرانشان یا زنان [همکیش] خود یا کنیزانشان یا خدمت کاران مرد که [از زن ]بى نیازند یا کودکانى که بر عورت هاى زنان وقوف حاصل نکرده اند آشکار نکنند و پاهاى خود را [به گونه اى به زمین ]نکوبند تا آنچه از زینت شان نهفته مى دارند معلوم گردد. اى مؤمنان!همگى [از مرد و زن ]به درگاه خدا توبه کنید امید که رستگار شوید. وَ الْقَوَاعِدُ مِنَ النِّسَاء اللَّاتِى لَا یرْجُونَ نِکَاحًا فَلَیسَ عَلَیهِنَّ جُنَاحٌ أَن یضَعْنَ ثِیابَهُنَّ غَیرَ مُتَبَرِّجَات بِزِینَة وَ أَن یسْتَعْفِفْنَ خَیرٌ لَّهُنَّ وَ اللَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ; و بر زنان از کار افتاده اى که [دیگر ]امید زناشویى ندارند گناهى نیست که پوشش خود را کنار نهند [به شرطى که] زینتى را آشکار نکنند، و عفت ورزیدن براى آن ها بهتر است و خدا شنواى داناست.
در شأن نزول آیه 30 سوره نور « قل للمؤمنین یغضوا من أبصارهم ویحفظوا فروجهم...» جناب کلینى به سند خویش از سعد اسکاف نقل مى کند که امام باقر(علیه السلام)فرمود:

جوانى از جماعت انصار در شهر مدینه با زنى روبه رو شد. در آن زمان زنان پوشش سر خود را پشت گوش هاى خود مى انداختند [در نتیجه، بنا گوش و گردن ایشان هویدا بود. ]وقتى زن از کنار وى گذشت جوان سر را به عقب برگرداند و هم چنان که راه مى رفت وى را نظاره مى کرد و وارد کوچه اى شد و در حالى که به پشت سر خود نگاه مى کرد به راه خود ادامه داد که صورتش به استخوان یا تکه شیشه اى که از دیوار بیرون زده بود برخورد کرد و شکست. وقتى آن زن از نظرش محو شد نگاه کرد و دید که بدن و لباسش خونین شد. [به خود آمد] و گفت: به خدا سوگند خدمت رسول خدا مى رسم و او را از این مسئله خبر دار مى کنم. پس خدمت رسول خدا شرفیاب شد. پیامبر از حال وى جویا شد و او جریان را به اطلاع آن جناب رساند. پس جبرئیل نازل شد و این آیه را آورد: قل للمؤمنین یغضّوا من أبصارهم ویحفظوا فروجهم ذلک أزکى لهم إنّ الله خبیرٌ بما یصنعون.21

سیوطى نیز این شأن نزول را به نقل از ابن مردویه از امام على(علیه السلام)نقل کرده است.22 از این شأن نزول مى توان استنباط کرد که اولین آیاتى که در تشریع حجاب و بیان محدوده نظر نازل شده، همین آیات سوره نور است.

گزارش هاى تاریخى حاکى از آن است که مسلمانان بعد از نزول این آیات، رویه متفاوتى را پیش گرفتند و با شنیدن این آیات به ضرورت ایجاد تغییرات و دگرگونى هایى در چگونگى پوشش زنان پى بردند و به همین دلیل بعد از نزول این آیات، زنان با پوشش هاى متفاوتى در اجتماع حاضر مى شدند. مثلا طبرى (244ـ310 ق) در تفسیر خود آورده است:

عن عائشه زوج النبى(صلى الله علیه وآله) انّها قالت یرحم الله النساء المهاجرات الاول لما انزل الله«ولیضربنّ بخمرهنّ...» شققن اکثف مروطهن فاختمرن به;23رحمت خدا بر زنان مهاجر پیشگام باد که هنگامى که خداوند فرمان حجاب را نازل فرمود، ضخیم ترین پوشش هاى پشمین خود را برش داده و با آن سر و گردن خود را پوشاندند.

سیوطى (849ـ911 ق) نیز به سند خود از ام سلمه نقل مى کند که بعد از نزول آیه «یدنین علیهن من جلابیبهن» زنان انصار از منازلشان با پوشش هاى مشکى خارج مى شدند به گونه اى که به نظر مى رسید بر سر ایشان کلاغى نشسته است.24 به گفته سیوطى این گزارش ذیل آیه «ولیضربن بخمرهن» از سوره نور نیز در جوامع روایى متعددى نقل شده است.25 در کلام دیگرى آمده است که نزد عایشه از برترى زنان قریش سخن به میان آمد. او گفت زنان قریش صاحبان فضیلت اند اما به خدا قسم من در پاى بندى به کتاب خدا و ایمان به قرآن کسى را برتر از زنان انصار ندیدم. وقتى آیه «ولیضربنّ بخمرهنّ على جیوبهنّ» نازل شد و مردان این آیه را در خانه ها بر زنان خود خواندند، بعد از آن هر یک از آن زنان با لباس خود، سر و کناره هاى صورتش را مى پوشاند. آنان وقتى صبح پشت سر رسول خدا به نماز ایستادند سر و گردن خود را پوشانده بودند به گونه اى که خیال مى کردى بر سر آن ها کلاغ نشسته است.26

از آنچه گذشت معلوم مى شود که برداشت مردم از این آیات، ضرورت تجدید نظر در چگونگى حضور زنان در اجتماع و بین نامحرمان بود.

فقها و مفسران نیز مفاد این آیات را وجوب پوشش خاص براى زنان در برابر مردان نامحرم دانسته اند.27 در محدوده دلالت آیات، 32ـ33 و 53 سوره احزاب28نیز بین مفسران اختلاف است.

تاریخ نزول سوره احزاب و نور

به اتفاق دانشمندان علوم قرآن سوره هاى نور و احزاب از سوره هاى مدنى قرآن هستند. بر اساس نقل بسیارى از دانشمندان علوم قرآن سوره احزاب که متعرض حوادث سال پنجم هجرى است چهارمین یا پنجمین سوره اى است که در مدینه بر پیامبر اکرم ـ صلوات الله و سلامه علیه ـ نازل شد و سوره نور نیز بعد از سوره نصر که بعد از صلح حدیبیه [سال ششم هجرى] و قبل از فتح مکه [ماه رمضان سال هشتم ]در مدینه بر پیامبر نازل شده است.29

محققان تاریخ اسلامى نیز معتقدند که سوره نور به طور تقریبى در سال هشتم هجرى آغاز شد، زیرا این سوره بعد از سوره نصر که در سال هشتم نازل شد و در تاریخ نقل شده که پیامبر بعد از این سوره دو سال در قید حیات بود و سوره نور بعد از سوره احزاب که نزول آن از آغاز سال پنجم شروع شد، نازل شده است. به روایت ابن عباس چندین سوره بین زمان نزول سوره نور و احزاب فاصله شده است.30

شواهد روایى

شواهد روایى متعددى نیز گویاى این نکته اند که حجاب در زمان رسول خدا واجب شد و آن جناب با کسانى که خود را با وضعیت جدید وفق نداده بودند و هنوز از پوشش مرسوم گذشته استفاده مى کردند برخورد مى کرد و تذکر مى داد.

در روایاتى از سوى رسول خدا(صلى الله علیه وآله) محدوده حجاب بیان شده است. به عنوان نمونه در روایتى آمده است که نمایان ساختن تمام بدن براى زوج رواست و سر و گردن را مى توان در برابر پسر و برادر آشکار کرد، اما در برابر نا محرم باید از چهار پوشش استفاده کرد: پیراهن (درع)، روسرى (خمار)، پوششى وسیع تر از روسرى که بر روى سینه مى افتد31 (جلباب) و چادر (ازار)32.

شیخ صدوق به سند خود از امام صادق(علیه السلام) و آن حضرت از پدران خود از رسول خدا(صلى الله علیه وآله) نقل مى کنند که آن حضرت فرمود:

روا نیست زنى که به دوران عادت ماهانه بلوغ رسیده موى جلوى سر و گیسوان خود را آشکار کند.33

در روایت دیگرىآمده است که براى پیامبر(صلى الله علیه وآله) چند قواره پارچه آوردند. پیامبر قواره اى را به یکى از یاران خود داد و به او فرمود که این را دو قسمت کن: قسمتى را براى خود جامه کن وقسمت دیگر آن را به همسرت بده تا براى خود روسرى کند. بعد به وى فرمود: به همسرت بگو براى این پارچه آسترى فراهم کند تا بدن وى از زیر آن نمایان نباشد.34

هم چنین در روایتى آمده است که پیامبر(صلى الله علیه وآله) با جابر بن عبدالله انصارى به خانه فاطمه((علیها السلام)) رفتند. پیامبر اجازه ورود خواست و فرمود من و کسى که همراه من است وارد شویم. فاطمه فرمود: روسرى بر سر ندارم پیامبر(صلى الله علیه وآله) فرمود: قسمت اضافه روپوش خود را بر سر خود بگیر و بعد پیامبر(صلى الله علیه وآله) و جابر بر حضرت زهرا وارد شدند.35

برخى روایات نشان مى دهد زنانى که خود را با وضع جدید تطبیق نداده بودند مورد اعتراض قرار           مى گرفتند. عایشه مى گوید: دختر عبدالله بن طفیل که برادر مادرى من بود در حالى که زینت کرده بود به خانه ام آمد. در همان هنگام پیامبر(صلى الله علیه وآله)نیز وارد شد و هنگامى که او را دید از او روى برگرداند. عایشه گفت یا رسول الله این دختر، بردار زاده من و خردسال است! پس پیامبر فرمود: هنگامى که زن به دوران عادت ماهانه رسید بر او جایز نیست که جز روى خود موضع دیگرى را نمایان کند.36

در گزارش دیگرى نیز عایشه مى گوید که اسماء دختر ابى بکر در حالى که پوششى نازک بر تن داشت بر پیامبر(صلى الله علیه وآله)وارد شد. پیامبر(صلى الله علیه وآله)از وى روى گرداند و به وى فرمود: اى اسماء! وقتى زن به سنى رسید که عادت ماهانه براى او اتفاق مى افتد جایز نیست که جز صورت و دست وى تا قدرى بالاى مچ در معرض دید دیگران قرار گیرد.37

قبل از غزوه طائف دو نفر که عموم مردم «غیر اولى الاربه; مردى که از زن بى نیاز است.» به حساب مى آوردند جمال و وضع ظاهرى زنى از اهالى طائف را تعریف مى کردند که چنین و چنان است. پیامبر(صلى الله علیه وآله)سخن ایشان را شنید و درباره این دو نفر فرمود: مى بینم که شما دو نفر به زنان تمایل دارید (غیر أولى الأربه نمى باشید) آن گاه دستور داد آن دو را به محلى به نام «عرایا» تبعید کردند.38 این قضیه حاکى از آن است که قبل از فتح طائف که در شوال سال هشتم هجرى اتفاق افتاد39 مسئله حجاب و رعایت حریم زنان مطرح بوده است.

این روایات اگر چه از نظر سند و دلالت نیازمند بررسى است، اما روى هم رفته حاکى از این موضوع است که حجاب قبل از آن که بین مسلمانان و ایرانیان یا رومیان ارتباطى بر قرار شود، تشریع شده و پشتوانه اى دینى داشته است و چنین نبود که پس از تعامل با دیگر ملل، بین مسلمانان پیدا شده باشد.

زمان بر قرارى ارتباط میان اسلام و ایران و روم

سر آغاز ارتباط ایرانیان و رومیان با اسلام به زمانى باز مى گردد که رسول خدا ـ علیه آلاف التحیة و الثناء ـ تصمیم گرفت دعوت خویش را گسترش داده و ایران و روم و ملل دیگر را به اسلام دعوت نماید. بر اساس گزارش هاى تاریخى، پیامبر ـ علیه آلاف التحیة و الثناء ـ در سال ششم هجرى براى حاکمان ایران و روم نامه نگارى و دعوت خویش را از ایشان آغاز کرد. البته این مرحله، ارتباطى برقرار نشد و ارتباط ایرانیان با مسلمانان تا زمان خلیفه دوم در همین حد باقى ماند و در دوره حکومت خلیفه دوم که مسلمانان ایران را فتح کردند ارتباط تنگاتنگى میان آن ها به وجود آمد و زمینه تأثیر گذارى ها و تعامل فرهنگى فراهم شد. ارتباط میان رومیان و مسلمانان نیز به همین دوران باز مى گردد.

با مقایسه اى سطحى میان تاریخ نزول آیات حجاب و تشریع حجاب در اسلام و زمان پیدایش ارتباط میان مسلمانان عرب و دیگر ملل، نادرستى پندار تسرّى حجاب از سایر ملل به اسلام عیان مى گردد.

شواهدى متعارض

به رغم آن چه گفته شد با گزارشهایى روبه رو مى شویم که حاکى از آن است که مردان نا محرم با زنانى برخورد نموده و آن ها را شناخته اند. به عنوان نمونه، سبیعه دختر حرث که همسر سعد پسر خوله از قبیله بنى عامر بود و در جنگ بدر حضور داشت مى گوید: شوهرم در سال حجة الوداع از دنیا رفت و من حامله بودم و بعد از مدت کوتاهى از فوت او وضع حمل کردم و پس از پشت سر گذاشتن دوران نقاهت، خود را آرایش کردم. مردى به نام ابوالسنابل پسر بعکک از قبیله بنى عبدالدار بر من وارد شد و وقتى مرا در آن حال دید به من ایراد گرفت که چرا آرایش کردى؟ مى خواهى ازدواج کنى! به خدا قسم تو تا چهار ماه و ده روز نباید چنین کنى! سبیعه مى گوید: با شنیدن این سخنان خود را جمع کردم و شب هنگام خدمت پیامبر(صلى الله علیه وآله)رسیدم و مسئله را از او سؤال کردم. او به من چنین دستور داد: با وضع حمل، دوران عده تمام شده و اگر بخواهى مى توانى ازدواج کنى.40

این نقل به روشنى دلالت مى کند که در سال آخر عمر رسول خدا(صلى الله علیه وآله)و بنا بر شواهدى که گفته شد بعد از گذشت حدود دو سال از زمان وجوب حجاب، زنى مسلمان در برابر نامحرم به گونه اى حاضر شده که مرد نامحرم وى را شناخته است. آیا این گزارش ها با وجوب حجاب در آن دوره منافاتى ندارد؟ این گزارش ها با توجه به آن چه در این نوشتار استنباط شده چگونه قابل جمع است؟

اگر فرض را بر صحت این گزارش ها قرار دهیم و تعارضى بین این گزارش ها و شواهد داخلى آن وجود نداشته باشد41 به چند صورت مى توان بین این گزارش ها و وجوب حجاب در آن زمان جمع کرد:

1. بر فرض صحت نقل ها وقتى انسان گزارشى را به صورت هاى گوناگون و با زیاده و نقصان مشاهده مى کند، چگونه مى توان به جزئیات مطرح در این گزارش ها بها داد و بر آن استناد کرد و در نتیجه با مطالبى قطعى یا دست کم مطالبى که از در صد قطعیت بالایى برخوردار است معارض دانست؟ این نکته با توجه به آن چه در تاریخ حدیث به اثبات رسیده که اهل سنت دست کم در سده اول هجرى از ثبت و ضبط احادیث اجتناب کردند بسیار موجه است و شاید به همین دلیل است که در فقه روایات نبوى چندان کاربردى ندارد. شعرانى درباره روایاتى که به طور گوناگون نقل شده است معتقدند: آن چه از این روایات در این موارد مى تواند مورد استناد قرار گیرد چکیده سخن است که مردم به طور معمول قادر بر حفظ و ضبط آن هستند و خصوصیات الفاظ و کلمات به دلیل مختلف بودن قابل استناد نیستند.42 ایشان در جاى دیگر مى فرماید: شیوه معاصران ما در تمسک به ویژگى هاى الفاظى که روایت مى شود و جزئیات آن و ادعاى ظن اطمینانى با استناد به این امور قابل اعتماد نیست.43
2. از صحت این گزارش ها مشروط بر این که ثابت شود که مربوط به بعد از وجوب حجاب است، مى توان نتیجه گرفت در آن زمان صورت زن ها باز بوده و بنابراین، دستور پوشش شامل صورت نمى شود. چنان که برخى از حدیث «خثعمیه»44 چنین استنباط کرده اند.45 شاید بتوان گفت این استنباط، منوط به این است که پاى بندى فردى که این رفتار از وى مشاهده و گزارش شده به دستورهاى شرع مقدس اثبات گردد.

در پاسخ به این سؤال که آیا در این موارد سکوت معصوم تقریر رفتار وى حساب نمى شود، باید گفت ممکن است اعتراض معصوم نقل نشده باشد.

پرده نشینى

ممکن است کسانى که مدعى شده اند که حجاب از ایران و روم بین اعراب مسلمان راه یافته، مقصودشان از حجاب پرده نشینى زنان باشد. شهید مطهرى بعد از تخطئه این ادعا که حجاب از ایران یا جاى دیگرى به اسلام وارد شده باشد و ارائه شواهد مختصرى بر این امر، مى فرماید:

فقط بعدها بر اثر معاشرت اعراب مسلمان با تازه مسلمانان غیر عرب، حجاب از آن چه در زمان رسول اکرم وجود داشت شدیدتر شد نه این که اسلام اساساً به پوشش زن هیچ عنایتى نداشته است.46

البته برخى سخت گیرهاى از جانب خلیفه دوم، حتى در زمان حیات رسول خدا(صلى الله علیه وآله)گزارش شده که در برخى موارد با عکس العمل برخى زنان رسول خدا رو به رو شده است. صحت و سقم این گزارش ها و در مرحله بعد یافتن منشأ این طرز فکر امرى در خور بررسى و پژوهش است. بعید نیست که سخنان ویل دورانت و جواهر لعل نهرو ـ در ابتداى نوشته نقل شد ـ صرفاً ناظر به پرده نشینى زنان باشد و به ستر و پوشش آنان عنایتى نداشته اند.

برخى محققان نیز منکر پشتوانه دینى براى نقاب زدن و برقع بر چهره افکندن شده اند و آن را رسمى دانسته اند که از دیگر ملل وارد فرهنگ اسلامى شده، البته این خود نیازمند تحقیقى مستقل است.47

نتیجه گیرى

اگر چه رسم حجاب در بین اقوام غیر عرب مرسوم بوده است اما حجاب در بین زنان عرب نشأت گرفته از اقوام دیگر نیست. حکم حجاب به طور واضح در سال هشتم هجرى نازل شد و این زمانى بود که هنوز اسلام از جزیرة العرب پاى بیرون نگذاشته بود و به دنبال آن، زنان مسلمان عرب از این دستور پیروى کردند. در دو سال باقیمانده از عمر رسول خدا گزارش هایى موجود است که آن جناب با کسانى که هنوز خود را با وضعیت جدید تطبیق نداده بودند برخورد مى نمود.

پی نوشت

1. کارشناس ارشد تفسیر و علوم قرآن.
2. ویل دورانت، تاریخ تمدن، ج 4، ص 282.
3. مرتضى مطهرى، مجموعه آثار، ج 19، ص 386 ـ 391.
4. محمد ابن درید، جمهرة اللغة، ذیل واژه حجب.
5. احمد فیومى، مصباح المنیر، واژه حجب: «حجبه حجبا من باب قتل منعه و منه قیل للستر حجاب لانه یمنع المشاهده و قیل للبواب حاجب لانه یمنع من الدخول و الاصل فى الحجاب جسم حائل بین جسدین و قد استعمل فى المعانى... .».
6. مرتضى مطهرى، همان، ج 19، ص 430ـ 429.
7. ابوالقاسم راغب اصفهانى، مفردات راغب، ذیل ماده «حجب».
8. مرتضى مطهرى، همان، ج 19، ص 430.
9. ر.ک:على اکبر دهخدا، لغتنامه دهخدا، ذیل واژه حجاب.
10. ر.ک: حسن نجفى، جواهر الکلام، ج 8، ص 162ـ175.
11. همان، ج 29، ص 75ـ80.
12. مرتضى مطهرى، همان، ج 19، ص 430ـ431.
13. محمد على ایازى، فقه پژوهى قرآنى، ص 192ـ194.
14. ویل دورانت، همان، ج 1، ص 433ـ444 و نیز ر.ک: مرتضى مطهرى، همان، ج 19، ص 385ـ391.
15. مرتضى مطهرى، همان، ج 19، ص 390.
16. احزاب، آیه هاى 32 ـ 33.
17. همان، آیه 59.
18. در کتاب الانوار تالیف ابوالحسن بکرى ـ یکى از منابع کتاب بحار الانوار ـ هنگام گزارش بازگشت پیامبر(صلى الله علیه وآله) از سفر شام و ملاقات ایشان با خدیجه سخن از حجاب و برداشتن حجاب است که ممکن است حاکى از وجود این رسم در بین زنان بزرگ آن دوره باشد و رفتارى شخصى به حساب آید و با آن چه در نقل هاى تاریخى که بیان گر رویه حاکم بر اجتماع بوده منافات ندارد. (ر.ک: محمد باقر مجلسى، بحار الانوار، ج 16، ص 52). البته باید توجه داشت که برخى از علما به کتاب او انتقادهایى داشته اند. (ر.ک: مرتضى عسکرى، معالم المدرستین، ج 1، ص 291).
19. ر.ک: جواد على، المفصل فى تاریخ العرب، ج 4، ص 617; یحیى جبورى، الجاهلیه، ص 72 و مرتضى مطهرى، همان، ج 19، ص 385ـ391.
20. این آیه در صفحه قبل ذکر شد.
21. محمد کلینى، کافى، ج 5، ص 521: «استقبل شاب من الانصار امرأة بالمدینة وکان النساء یتقنعن خلف آذانهن فنظر إلیها وهى مقبلة فلمّا جازت نظر إلیها و دخل فى زقاق قد سمّاه ببنى فلان فجعل ینظر خلفها واعترض وجهه عظم فى الحائط أو زجاجة فشقّ وجهه فلما مضت المرأة فإذاً الدماء تسیل على صدره وثوبه فقال: واللّه لآتین رسول الله(صلى الله علیه وآله) ولأخبرنه قال: فأتاه فلمّا رآه رسول الله(صلى الله علیه وآله) قال له: ما هذا ؟ فأخبره فهبط جبرئیل(علیه السلام) بهذه الآیة: «قل للمؤمنین یغضوا من أبصارهم ویحفظوا فروجهم ذلک أزکى لهم إنّ الله خبیر بما یصنعون.» آیت الله خوئى این روایت را معتبره مى داند. (کتاب النکاح، ج 1، ص 51). مرحوم محقق داماد نیز این روایت را صحیحه دانسته است. (به نقل از: تقریرات درس صلاه مرحوم محقق داماد، ص 337).
22. به نقل: از محمد حسین طباطبایى، المیزان، ج 15، ص 116 و ر.ک: فتح القدیر، ج 4، ص 23.
23. ابن جریر طبرى، ابن جریر، جامع البیان، ج 9، ص 306:«المرط بالکسر واحد المروط و هى اکسیه من صوف او خز کان یؤتزر بها». و ر.ک: اسماعیل جوهرى، صحاح جوهرى.
24. «لما نزلت هذه الآیة «یدنین علیهن من جلابیبهن» خرج نساء الأنصار کان على رؤسهنّ الغربان من أکسیة سود یلبسنها» (جلال الدین سیوطى، الدر المنثور، ج 5، ص 221).
25. جلال الدین سیوطى، درالمنثور، ج 5، ص42: أخرج البخارى وأبو داود والنسائى وابن جریر ابن المنذر وابن أبى حاتم وابن مردویه والبیهقى فى سننه عن عائشة قالت: رحم الله نساء المهاجرات الُاوَل لما أنزل الله ولیضربن بخمرهن على جیوبهن أخذ النساء ازرهن فشققنها من قبل الحواشى فاختمرن بها».
26. جلال الدین سیوطى، در المنثور، ج 5، ص 42. تا آن جا که تحقیق شد این مطالب در کتاب هاى روائى شیعى یافت نشد.
27. ر.ک: ابوبکر جصاص، احکام القران، ج 3، ص 315 ـ 319 و 369 ـ 372; سعید راوندى، فقه القران، ج 2، ص 127 ـ 130 ; فاضل مقداد، کنزالعرفان، ج 2، ص 220ـ224 و احمد اردبیلى، زبده البیان، ج 2، ص 684 ـ 699.
28. یا نِسَاء النَّبِى لَسْتُنَّ کَأَحَد مِّنَ النِّسَاء إِنِ اتَّقَیتُنَّ فَلَا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَیطْمَعَ الَّذِى فِى قَلْبِهِ مَرَضٌ وَقُلْنَ قَوْلًا مَّعْرُوفًا. وَقَرْنَ فِى بُیوتِکُنَّ وَلَا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِیةِ الْأُولَى وَأَقِمْنَ الصَّلَاةَ وَآتِینَ الزَّکَاةَ وَأَطِعْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ. ...
29. ر.ک:محمد حسین طباطبایى، المیزان، ج 20، ص 376ـ377; محمد زرکشى، البرهان، ج 1، ص 251; جلال الدین سیوطى، الاتقان، ج 1، ص 41 و 43; محمد هادى معرفت، التمهید، ج 1، ص 106ـ107.
30. جعفر مرتضى عاملى، حدیث الافک، ص 129 «و الظاهر ان سوره النور قد ابتدا نزولها فى السنة الثامنة على وجه التقریب لأنّها نزلت بعد سورة النصر و سوره النصر نزلت فى سنة ثمان فقد ورد أن النبّى عاش بعدها سنتین فقط و بعد الأحزاب التى ابتدا نزولها فى سنة خمس و بینها و بین سورة النور حسب روایة ابن عباس عده سور»و نیز ر.ک: همان، ص 137.
31. فخر الدین طریحى، مجمع البحرین، ذیل واژه جلباب.
32. فضل بن حسن طبرسى، مجمع البیان، ج 7، ص 271: «عن النبى(صلى الله علیه وآله) قال للزوج ما تحت الدرع وللابن والاخ ما فوق الدرع ولغیر ذى محرم أربعه أثواب درع وخمار وجلباب وإزار».
33. محمد صدوق، من لایحضره الفقیه، ج 3، ص 467; و محمد کلینى، همان، ج 5، ص 520.
34. ابى داود سجستانى، سنن أبى داود، ج 2، ص 272.
35. محمد کلینى، همان، ج 5، ص 528.
36. ابن جریر طبرى، جامع البیان، ج 9، ص 305: «قالت عائشة دخلت على ابنه أخى لامى عبدالله بن طفیل

مزینه فدخل النبى(صلى الله علیه وآله) فأعرض فقالت عائشه یا رسول االله إنّها ابنه أخى و جاریة: فقال: اذا عرکت المرأة لم یحلّ لها أن تظهر إلاّ وجهها».

1. جلال الدین سیوطى، الدر المنثور، ج 5، ص 42.
2. محمد عاملى، وسائل الشیعه، ج 20، ص 205; محمد کلینى، کافى، ج 5، ص 523 و ابن حجر عسقلانى، فتح البارى، ج 9، ص 274: «لا أراکما إلا من اولى الاربه من الرجال، فأمر بهما رسول الله(صلى الله علیه وآله)فعزبا الى مکان یقال له: العرایا».
3. احمد کوفى، فتوح البلدان، ج 1، ص 65 و محمد باقر مجلسى، بحارالانوار، ج 21، ص 168.
4. ابوعبدالله بخارى، صحیح البخارى، ج 5 ص 13: (قال اللیث: حدثنى یونس عن ابن شهاب قال: حدثنى عبیدالله بن عبد الله بن عتبه ان أباه کتب إلى عمر بن عبد الله بن الارقم الزهرى یأمره أن یدخل على سبیعة بنت الحرث الأسلمیه فیسألها عن حدیثها وعن ما قال لها رسول الله(صلى الله علیه وآله) حین استفتته فکتب عمر بن عبد الله بن الأرقم إلى عبد الله بن عتبة یخبره أنّ سبیعة بنت الحرث أخبرته أنّها کانت تحت سعد بن خولة وهو من بنى عامر بن لؤى وکان ممن شهد بدراً فتوفى عنها فى حجة الوداع وهى حامل فلم تنشب ان وضعت حملها بعد وفاته فلما تعلت من نفاسها تجمّلت للخطاب فدخل علیها أبو السنابل بن بعکک رجل من بنى عبدالدار فقال لها مالى اراک تجملت للخطاب ترجین النکاح فإنّک والله ما انت بناکح حتى تمر علیک اربعة أشهر وعشر قالت سبیعة فلما قال لى ذلک جمعت على ثیابى حین امسیت واتیت رسول الله(صلى الله علیه وآله) فسألته عن ذلک فأفتانى بأنّى قد حللت حین وضعت حملى وامرنى بالتزوج ان بدا لى».
5. به عنوان مثال، نکاتى که در این روایت از نظر تاریخى قابل بررسى است تعیین حقیقت داشتن وجود افرادى است که در این گزارش از آن ها نام برده شده است. در مرحله بعد باید تاریخ تولد و وفات ایشان معین شود، چه بسا در این بررسى ها نادرستى این گونه گزارش ها استنباط شود.
6. فیض کاشانى، الوافى، ج 21، ص 474، پاورقى.
7. ابوالحسن مازندرانى، شرح اصول کافى، ج 3، ص 165، پاورقى.
8. براى آشنایى با نقل هاى گوناگون این روایت ر.ک: ابوعبدالله بخارى، صحیح بخارى، ج 2، ص 140و 218; محمد طوسى، الخلاف، ج 2، ص 249 و 386 و حسن حلى، مختلف الشیعه، ج 4، 319.
9. ر.ک: جواد کاظمى، مسالک الافهام الى آیات الاحکام، ج 3، پاورقى ص 278ـ279.
10. مرتضى مطهرى، مجموعه آثار، ج 19، ص 390.
11. محمد رشید رضا، المنار، ذیل آیات نور; نصر حامد ابوزید، دوائر الخوف، 240; و جواد على، المفصل فى تاریخ العرب، ج 4، ص 617.

تحقیق در مورد حجاب چیست؟

اختصاصی از فایلکو تحقیق در مورد حجاب چیست؟ دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:84

فهرست:

تاریخچه حجاب

چرا پوشش سر (حجاب) اجباری نیست؟

حجاب و زنان

حجاب مصونیت است نه محدودیت !

حجاب خوب، حجاب بد

خروج کلاه از صحنه

و.....

مقدمه و توضیحات:

با انقلاب سال 57 به ظاهر تغییری در پوشش مردان مقرر نبود و اعضای دولت موقت و نامزدان اولین انتخابات ریاست جمهوری با کراوات و لباس های معمول در جهان در صحنه سیاسی حضور داشتند.

ابوالحسن بنی صدر روحانی زاده ای که اولین رییس جمهور تاریخ ایران شد، تا مدت ها تنها کسی بود که بدون کراوات در صحنه سیاسی ظاهر می شد و همو با گفتن جمله ای درباره اثر مغناطیسی موی زنان بر تحریک مردان سوژه ها به دست مخالفان خود و طنزپردازان داد، اما وقوع جنگ ایران و عراق و نا آرامی های سال های اول جمهوری اسلامی، به سرعت کراوات را از صحنه خارج کرد و به جای خود کاپشن ها و پوشش های نظامی و چریکی را به صحنه آورد، که گرچه قانونی و اجباری نشد اما کسی جز با آن ظاهر، در جمع حکومت و رسانه ها ظاهر نمی شد.

غیبت کراوات

با پایان جنگ و نا آرامی ها، دیگر کراوات به صحنه بازنگشت، گرچه ظاهر مردان دیگرگون شد و آراسته تر از اول انقلاب شدند ولی کراوات اگر بر گردن پزشکان و بعضی وکیلان دادگستری باقی ماند، اما همزمان با رایج شدن محاسن برای مردان (نوعی اجبار ناگفته)، کروات و ریش تراشیده نشانه ای از غیرانقلابی بودن توصیف شد که هنوز در فرهنگ حاکم بر ایران اتهامی سخت است.