موضوع بحث پژوهش حاضر، بررسی سلامت روانی در بین زنان شاغل و خانه دار است.این بررسی با استفاده از روش تصادفی صورت پذیرفته است.
جامعه آماری پژوهش حاضر از زنان شاغل و خانه دار شهرستان ابهر تشکیل می دهد.
نمونه آماری پژوهش حاضر عبارتند از 30 نفر از زنان شهرستان ابهر که 15 نفر از آنها شاغل و 15 نفر از آنها را زنان خانه دار تشکیل می دهد.
همچنین به منظور بررسی تفاوت سلامت روانی از طریق پرسشنامه (scl90) بوده و برای اثبات یا رد فرضیه از مجذور کا ( ) استفاده شده است.
و در فصل چهارم از داده ها تجزیه و تحلیل به عمل آمده است و فصل پنجم به نتیجه گیری تحقق حاضر می پردازد و در خاتمه یاد آور می شود که روان شناسی همانند سایر علوم، زبان و ادبیات خاص خود را دارد که خواننده باید به تدریج با آن آشنا شود. بنابراین حفظ و امانت در سبک ساده نگارش حمل به داستانی بودن مطالب نگردد. امید آنکه این مطالبه بتواند به بررسی جنبه هایی از سلامت روانی زنان شاغل و خانه دار بپردازد.
بسمه تعالی
فرم ارزیابی پژوهشهای انفرادی – دانشگاه پیام نور واحد خدابنده
ردیف محورهای مورد ارزشیابی و امتیازها 4 3 2 1
1 ارایه به موقع موضوع براساس تاریخ اعلام شده
2 مطابقت موضوع با رشته تحصیلی
3 بیان درست موضوع – واضح – گویا – مختصر و درست
4 بیان روشن مقدمه
5 استناد درست به پیشینه
6 بیان روشن ارتباط بین متغیرها و مفاهیم
7 جمع بندی چکیده تحقیق
8 بیان روشن ضرورت و اهمیت تحقیق
9 مشخص نمودن کاربردهای پژوهش
10 اشاره و نظریات معتبر علمی متناسب با موضوع تحقیق
11 بیان درست هدف پژوهش
12 قابل وصول بودن اهداف پژوهش
13 بیان درست فرضیه ها یا سؤالات پژوهش – مبتنی بر مبنای نظری متغیرهای مربوطه و ...
14 قابل آزمون (پاسخگویی) بودن فرضیه یا سؤالها
15 مشخص بودن متغیرها و تعریف عملیاتی آنها
16 انتخاب روش متناسب با موضوع
17 انتخاب درست جامعه، نمونه و روش نمونه گیری
18 مناسب بودن ابزارهای سنجش متغیرها و ساخت درست ابزارها
19 توضیح پایایی و روایی اندازه گیری
20 روش های آماری مناسب برای آزمون فرضیه ها و توضیح علت انتخاب فرمول خاص
21 تایپ، رعایت سطور و ...
22 مطابقت جلد با فرم
23 تطبیق صفحه اول (بسم ا...) و دوم فرم
24 انطباق صفحۀ سوم و چهارم با فرم (تشکر) و (نمره)
25 مطابقت صفحه پنجم (چکیده) و هشتم (نمودارها) با فرم
26 تدوین مناسب منابع و مأخذ، به روز بودن منابع و ...
27 رعایت اصول نگارش، ویرایش، اغلاط و ...
28 وضوح ثلینشی مطالب
29 بیان نمودارها و جداول
30 نتیجه گیری، پیشنهادها و محدودیتها
31 چکیده نامه انگلیسی
32 زیرنویس مطالب
33 بیان سلسله وار مطالب و رعایت فصل بندی
34 صحافی مناسب، بغل نویس و ...
35 تحویل به موقع پایان نامه
36 انتخاب به موقع موضوع
37 ابتکار و خلاقیت در تدوین و ...
38 به روز بودن و عدم گرای بودن موضوع
39 تحویل دیسکت مربوطه (نه CD)
40 تحویل دو جلد (برای کتابخانه و استاد)
جمع امتیازات به حروف :.............................................
فصل اول
کلیات تحقیق
پیش در آمد :
انسان موجود ی است اجتماعی و ادامه زندگی به صورت انفرادی برای او تقریباً غیر ممکن است به محض تولد و با دریافت نخستین مکان در رابطه با دیگران قرار می گیرد منتها این دیگران در ابتدا محدودند و شامل گروه کوچک می شوند و پس در مراحل بعدی یا گروه ها بزرگتری روبرو می شوند.
رشد اجتماعی مهمترین جنبه رشد وجود ی شخص است که آنها در سازگاری با اطرافیانی که هم اکنون کودک با آن سر و کار دارد موثر است. بلکه بعدها در میزان موفقیت شغلی و پیشرفت اجتماعی است نیز تاثیر دارد.
بررسی های انجام شده مبین است که وجود یک سلسله ویژگی های شخصیتی می تواند فرایند کنار آمده فرد پافشاری روانی او را بهبود بخشید احساس کارآیی (یعنی نسل به اهداف اش را در خود پژوهش های انجام گرفته نشان می دهد که افرادی که از حمایت اجتماعی و سلامت روانی بالایی برخوردارند به هنگام مراجعه با رویدادهای فشار زا فشار روانی کمتری را تحمل می کنند.( شاملو 1382)).
تاثیر اشتغال بر عملکرد و روحیات زنان :
امروزه مشارکت روز افزون زنان در بیرون از خانه باعث تقویت حس اعتماد به نفس و استعمال و افزایش قدرت تصمیم گیری و بر خورد غالب با رویدداهای و حوادث زندگی اثر مطلوب بر روابط خانوادگی بر جای اثر گذار است.
در مواقع زن با کار و فعالیت اجتماعی قدرت خلاقیت کارآیی و استعمال بیشتری می یابد چرا که زن در ازای دریافت وجه حاصل از فعالیت اجتماعی و همچنین تبادل اطلاعات علم و آگاهی و تعامل اجتماعی استعمال محل بیشتری می یابد می تواند در برابر مشکلات خانه و محیط تصمیم گیری و مداخله نماید.
به طور کلی باید گفت هر چه زنان بیشتر وارد عرصه اجتماعی شوند به همان نسبت بحران فردی و اجتماعی، افسردگی و اترواکرایس، بیزاری از نظام اجتماعی، بی اعتمادی و بد بینی به قوانین و قواعد حاکم در این قشر عظیم کاسته خواهد شد.
هر فرد بر حسب موقعیت خویش در گروه و جامعه باید الگوهای عملی خاصی را رعایت کند، کم آن «نقش» می شوند. مجموعه حقوق و تکالیف نقش «انتظارات نقش» نام دارد.
مهمترین مساله ای که در اشتغال زنان باید مورد توجه قرار گیرد وجود نقش های متعددی است که زنان باید به عنوان همسر و مادر و گرداننده خانواده به عهده گیرند. نقش هایی که در جامعه ما به صورت سنتی به آن نگریسته می شود و گاهی با نقش مدرن زن به عنوان یک فرد شاغل در خارج از خانه نا هماهنگ می باشد.
زنان شاغل در حالی که نقش های دو گانه ای را ایفا می کنند، در زمینه انجام وظیفه و مسئولیت های ناشی از نقش های خانگی و شغلی رد تا حد متوسطی دچار دو گانگی نقش می شوند. زنان شاغل میزان مشارکت همسرانشان را در امور منزل و خانه دار کم ارزیابی کرده اند. زنان شاغل بار عمده ایفای مسئولیت سنگین خانه داری در کنار وظایف شغل و مسئولیت های حرفه ای و کار به تنهایی بر روش آنان قرار می گیرد و آنان در قبال این وظایف خود را مسئول می ببینند و مایلند خود را حفظ کنند و به هر ترتیبی ادامه دهند بنابراین در وضعی قرار می گیرند که از یک قادر به پاسخگویی کامل به انتظارات هر دو نقش خویش نیستند و از سوی دیگر مایلند که هر دو نقش را به خوبی ایفا نمایند.
اما آیا زنان موفق عمل می کنند؟ و تاثیر اشتغال زنان در تربیت فرزندان چیست؟ و آیا اشتغال زن خللی و تربیت فرزندان ایجاد می کند؟ ما در وسیعترین دنیای روانی و اجتماعی کودک است و از نظر کودک هم چون کسی است که از تمام نقاط این جهان اطلاع دارد اشتغال ما در موجب اختلال در تکوین شکل گیری دلبستگی کودک نسبت به مادر می شود.
چرا که مراقبت کودک از حالت انفرادی به حالت گروهی در می آید و نتیجتاً دلبستگی نسبت به مادر از حالت طبیعی خارج می شود اما باید دید چه موانعی بر سر راه اشتغال زنان جامعه است؟ مسائلی که سر راه زنان در کارایی می شود نگرش ها و باورهای نا صحیحی است که برخی از مردم دچار آنند برخی عقیده که موجودی به نام زن صرفاً برای آگاهانه خانه داری آفریده شده است و لزومی ندارد در خارج از منزل به فعالیتی مشغول باشد.
عوامل متعدد اقتصادی، اجتماعی، قانونی و فرهنگی ویژه ای در جامعه وجود دارد که مانع از افزایش مشارکت زنان در فعالیت اقتصادی می شود. این موانع به سه گروه تقسیم می شود: الف ) موانع اقتصادی؛ 2 ) موانع اجتماعی، قانونی؛ 3 ) موانع اجتماعی و فرهنگی؛ که در مورد اول به طور کلی در زنان رکود اقتصادی، نیروی کار کمتری مورد نیاز است و تعداد زیادی از افراد جویای کار، شغل نمی یابند و وعدهای از افراد کار و شغل خود را از دست می دهند. اولین گروهی که کار خود را گروهی که کار خود را از دست می دهند و یا اصلاً کار به اضافی نمی آوردند معمولا زنان هستند. تبعیض جنسی در اشتغال از عوامل بسیار موثر است عدم افزایش مشارکت اقتصادی زنان است. براساس باورها و عقاید ها حاکم بر جامعه ما هر حیطه کاری، مناسب حضور زنان نیست و یقیناً دیدگاههای فرهنگی و اجتماعی حاکم بر ذهن بر خلاف، آنچه در غرب رایج است. حضور زنان را در محیط های کارگری نامناسب، منع می کند و نسبت به آن نظر مخالف دارد. بنابراین مکانی را که زن در آن مشغول به فعالیت است باید از دو لحاظ موافق با هنجارهای اسلامی و منطبق با شئونات زن باشد و مبنای تقوایی و فرهنگ دینی را از زن بگیرد.
برای آغاز هر گونه در ساخت اقتصادی و اجتماعی جامعه زنان باید یک تحول در بینش عمومی نسبت به حقوق و جایگاه زن به وجود آورد. در تغییر نگرش جامعه نسبت به مشاغل زنان توجه به موارد زیر قابل ذکر است:
ریشه کنی بی شوادی؛
زنان خودشان را باور داشته باشند و با حضور مداوم خود در اشتغال و مدیریت ها گاهی در جهت توسعه گشود بردارند.
زنان در جهت افزایش حقوق خود تلاش کنند، از توان زنان در امور قضایی، وکالت و ... استفاده شود.
بیان مسئله :
این پژوهش در پی ان است که آیا شاغل بودن در سلامت روانی زنان تاثیر دارد یا خیر؟
آیا زنان شاغل از سازگار اجتماعی و سلامت روانی بیشتری بر خوردارند یا زنان غیر شاغل؟
انسان برای اینکه در جامعه با آرامش زندگی کند و بتواند استعدادهای بالقوه اش را به بالفعل برساند و از حداکثر نیرو و گون ذهنی و جسمی خود استفاده کند باید از سلامت جسمی و روحی برخوردار باشد.
اگر مشکل و اختلافی در کارکرد اعضای بدنش باشد مطمئناً در زندگی روزمره و تعاملات اجتماعی و حرفه ای اثر نامطلوب خواهد گذاشت به همین دلیل بر غلبه برای ارتقاء سلامت جسم خود در نظر گرفته و به کار می بندد.
همچون: ورزش، تفریحات سالم، تغذیه مناسب و آرامش و رفاه اقتصادی و غیره.
برای سلامت روحی نیز اقداماتی هر چند کم و کوچک صورت گرفته است ام راهکارهای مساوی برای حد انسانها با شرایط مختلف روحی و جسمی تقریباً غیر ممکن است مگر راهها و ایده های کلی با فطرت و سرشت همه انسانها مطابق باشد. خداوند خالق بشر است و بیشتر از هر کس صلاحیت و برنامه ریزی برای سعادت دنیوی و اخروی بشر دارد بنابراین استفاده از تعالیم الهی و توصیه های دینی و تحریف نشده بهترین و برترین برنامه و برنامه ریزهای را در اختیار انسان قرار می دهد.
راههایی برای آرامش روح از جمله به یاد خدا بودن و توکل به او و اعتماد به اینکه نیروی مافوق بشریه زندگی او نظارت دارد و هنگام نیاز او را تنها نمی گذارد. بشر امروز آنقدر در پرتو گستردگی جوامع بشری و رشد تکنولوژی و پیچیدگی زندگی روزمره آنقدر درگیر جهان بیرون از خود بوده که دنیای درون خود را به مرحله فراموشی سپرده است.
این روند انسان را از مهمترین مقوله کار آمد زندگی خود یعنی سلامت روانی دور می نماید.
مهمترین مقوله کار آمد زندگی خود یعنی سلامت روانی دور می نماید مهمترین ماله اینکه سلامت روان این است.که بشر فقط به فکر ترقی اوضاع و شرایط بیرونی نباشد بلکه به تعالی وجود خویش نیز اندیشه کند. در مطالعه ای که در سال 2001 توسط روبرت آل دبلیو و همکاران انجام شده حدود از 69 هزار دانشجوی پزشکی آمریکا از علائم بیماری روانی در رنج هستند همین مطالعه از 47% از دانشجویان پزشکی آمریکا حداقل یک مشکل سلامت روان یا سوء استفاده از مواد دارند.
اهمیت و ضرورت تحقیق : روابط انسانی برای ارضاء نیاز های اساسی ما ضروری است داشتن روابط مثبت و سلام با دیگران می تواند کلید رشد و کمال آدمی باشد.
چنین رفتارهایی ما را به صورت یک انسان اجتماعی شکل می دهد. هم چنین در منحصر به فرد بودن، شخصیت هویت و مفهوم خویشتن ما نقشی مهم دارد. در حقیقت دیگران برای ساختن ما نقشی آینه دارند.
یعنی اینکه ما را هم به خودمان نشان می دهند و هم الگوی تقلیدی ما هستند.
گروههای مختلف زندگی (خانواده و همسالان) ابزار خود شناسی هستند.
در عین حال باید دانست که همین روابط گاهی هسته مرکزی اکثر مشکلات ، اختلاف و ناراحتی های روان ما را نیز تشکیل می دهد.
تمام مشکلات انسانی عمدتاً اجتماعی و ناشی از ارتباط با دیگران است به همین دلیل شکست در رشد مهارت های اجتماعی و مهارتهای ارتباطی پیش بینی کننده بسیار قوی برای بهداشت روانی در حال و آینده هستند از طرف دیگر نگاهی به تعریف بهداشت روانی ارتباط آن را با سازگاری نشان می دهد.
«آرتور» معتقد است که : (واژه سلامت روانی در کل جهت تخصیصی بر فردی است که در سطح بالایی از سازگاری و مطابقت هیجانی و رفتاری قرار داشته است.)
سلامت روانی به معنی مقابله با سازگاری و مهارت های اجتماعی برای جایگاه شغل در این مقوله از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد.
اهداف کلی تحقیق :
هر پژوهشی اهدافی به دنبال دارد. پژوهش مورد نظر ما نیز دارای اهدافی می باشد.
نخست اینکه برخوردار بودن از سلامت روانی چه تاثیری در رفتار ما در جامعه دارد؟
آیا برخوردار بودن از سلامت روانی در جامعه مزایای دارد؟
آیا برخوردار نبودن از این مقوله مشکلاتی را برای ما در جامعه ایجاد می کند؟ و مهمتر از همه اینکه برخوردار بودن یا نبودن زنان از سلامت روانی چه مسائل و مشکلاتی را به دنبال دارد؟ و این مقوله در زنان شاغل و غیر شاغل به چه صورتی است ؟ و در عین حال رابطه بین سلامت روانی و شغل چیست؟ و چه رابطه ای و مین این در مسئله وجود دارد؟
متغیر های پژوهشی :
متغیر هایی که در این پژوهش استفاده شده است دو متغیر مستقل و وابسته می باشد
1 ) متغیر مستقل : شغل
2 ) متغیر وابسته : بهداشت روانی می باشد.
شغل : عملی که فرد ساعاتی از زندگی خود را برای تامین مخارج زندگی خود به آن مشغول است که نا گفته نماند شغل صرفاً برای کسب درآمد نیست بلکه فرد به خاطر علاقه ای که برای انجام دادن آن دارد نیز آن را انجام می دهد .
بهداشت روانی : حالتی از خلق است که باعث احساس کفایت ، امید، نشاط و انرژی کافی و رضایت، یا مثبت اندیش در شخص می باشد.
تعاریف مفهومی و عملیاتی :
تعریف نظری سلامت روانی : در مورد سلامت روانی تعاریف نظری فراوانی وجود دارد و یک توافق جمعی و مشترک بین اندیشمندان رشته های مختلف وجود ندارد. مثلاً پزشکان و افرادی که با دیدگاه پزشکی به این مسئله می نگرند سلامت روان را منوط به داشتن علائم روانی که بیانگر اختلال و کارکردهای توانی است، نباشد و به هنگام مواجهه با مشکلات اجتماعی ، بتواند تعادلی در رفتارش برقرار نماید. کارشناسان سازمان بهداشت جهانی ، سلامت فکر و روان را چنین تعریف کرده اند :
تعریف عملی سلامت روان : منظور از سلامت روان نمره ایست که فرد از پاسخ دهی به آزمون SCL 90 دریافت می کند.
و تعریف دیگری که دکتر سعید شاملور در کتاب درسی گفته است عبارت است از : بهداشت روانی عبارت است از مجموعه عواملی که در پیشگیری از ایجاد و یا پیشرفت روند و خامت اختلالات شناختی، احساسی و رفتاری در انسان نقش موثر دارند و اصولی را هم در این زمینه نوشته است که عبارت است از :
1 ) اقدام فرد به شخصیت خود و دیگران.
2 ) شناختن محدودیتها در خود و افراد دیگر.
3 ) دانستن این حقیقت که رفتار انسان معلول عواملی است.
4 ) آشنایی به اینکه رفتار هر فرد تابع تمامیت وجود اوست.
5 ) شناسایی نیازها و محرکهایی که سبب ایجاد رفتار و اعمال انسان می شود.
فرضیه های پژوهش :
1 ) زنان شاغل نسبت به زنان خانه دار از سلامت روانی بهتری برخوردارند.
2 ) شغل هیچ تاثیری در سلامت روانی زنان ندارد.
فصل دوّم
پیش درآمد پیشینه پژوهش
نظریه های سلامت روانی
پیش درآمد : در این فصل ابتدا پیشینه و ادبیات تحقیق انجام شده توسط مرتبط با پژوهش ها فر توضیح داده می شود و در ادامه تعاریف و دیدگاههای مختلف نظریه پردازان ارائه می شود و در آخر به تحقیقات انجام شده در این زمینه پرداخته می شود.
پیشینه و ادبیات تحقیق : تاریخچه سلامت روانی با توجه به وجود بیماریهای روانی از زمانی که بشر وجود داشته و مخصوصاً زندگی اجتماعی را شروع کرده همراه بوده است. شروع و آغاز هر نهفتی بخصوص نهفتهای اساسی و عملی به علّت نداشتن منابع گوناگونو چند جانبه مسئله، مشکل است.
در حقیقت روان پزشکی را می توان قدیمی ترین و تازه ترین علم به شمار آورد. از اسناد و مدارک موجود چنین استنباط می شود که تا اواخر قرن 18 و همزمان با انقلاب کبیر فرانسه از تاریخچه سلامت روانی اطلاعات کافی در دست نیست و به علت جهل و بیسوادی از بروز بیماریهای روانی، اختلالات رفتاری و بیماریهای روانی را به دخالت ارواح جنّی و شیاطین و قدرتهای ماورای انسانی و نفوذ عوامل طبیعی مانند خورشید ، ماه، رعد و برق در بدن می دانند که باید این بیماری با نیروی ماورا لطبیعه و وساطت افراد مقدس در نزد خدا بهبود یابند، و این شفاعت موقعی اتفاق می افتد که بیمار در خواب باشد.اولین بار بقرط فیلسوف شهرر یونانی بود که ظرفات را درباره بیماریهای روانی را کنار گذاشت و اختلافات رفتاری را به طرف پزشکی کشاند.
در اوایل قرن سیزدهم ارتباط جسم و روان و یکپارچگی واکنش آنها مورد بحث قرار گرفت. اطلاعات گریخته ای وجود دارد که تا قرن چهاردهم مکان هایی برای مواظبت و نگهداری بیماران روانی وجود داشته است.
در قرن 17 ارتباط جسم و روان و محل این ارتباط در سلسله اعصاب مورد بحث قرار گرفت و در همین قرن در سال 1602 اولین کتاب پزشکی درباره بیماریهای روانی برنامه یراکین توسط یک سوئیسی نوشته شد در اواخر قرن 18 و اوایل قرن 19 نام 3 نفر در سر لوحه پیشتازان و راهدان درمان اخلاقی و انسانی که عبارت اند از :
1 ) فیلیپ پنیل از فرانسه 2 ) ویلیام تیوک از انگلستان 3 ) ودن سنز ویکامروی از ایتالیا قرار گرفت در این قرن علوم و تکنولوژی پیشرفت قابل توجهی کرد.
روان سالم = جامعه سالم :
هر انسانی با روان خود زندگی می کند و روان هر انسانی مجموعه ای بسیار وسیع و نا محدودی از اندیشه و رفتار های فشارهای روانی تاثیر مخربی بر روان آدمی دارند، که سلامت روان را مختل می سازد که موجب بروز انواع اختلالات بیماریهای روانی می گردد. (فصلنامه بهداشت روانی)
به طور کلی باید گفت وجود یک بیماری روانی به کار عادی اقتصادی و جامعه لطمه شدید وارد می کند، درآمد سرانه را کاهش می دهد، از لحاظ روابط انسانی سایر افراد خانواده را در وضع ناراحت و تاسف باری قرار می دهد.
خانواده ها صرف نظر از هزینه های هنگفت و صرف وقت، فشار روانی شدید تری را برای نگهداری بیمار خود تحمل می کند، مراقبت و نگهداری بیماران روانی زندگی خانواده را مختل، نشاط و رفاه فردی را از اعضای خانواده سلب می کند، برای سازمان های درمان، آموزشی، سیاسی، اقتصادی، انتظامی مسئله بزرگ و پیچیده های را ایجاد می کند، در تخریب و ضایع کردن نیروی انسانی، در اقتصاد و اجتماع تاثیر عمیق می گذارد و به پیشرفت کشاورزی صنعتی، آموزش و پرورش لطمه سنگینی می زند (میلانی فر 1376)
نظریه های سلامت روانی :
نظریه فروید : فروید (1920) معتقد بود که شخصیت هر انسانی شامل نهاد – خود – فراخود یا وجدان اطلاعاتی باشد و اضانه ی کند که مشکلات کنونی افراد به دلیل فشار مداوم غرایز انسانی و خواسته های نهاد بروز می کنند و هر فرد بایستی برای زندگی در جامعه ارضای آزاد غرایزش را کنار بگذارد. وی هسته مرکزی بیماران روانی را اضطراب و انسان نا متعارف را به دو گروه روان نشرند و روان پریش تقسیم نمود و معتقد است که کمتر انسانی متعارف به حساب می آید و هر فردی به نحوی از انسحناء نا متعارف می باشد (محبی 1381)
نظریه آلوذ آدلر : اکثر روان شناسان معتقدند که آدلر اولین روان کاوی است که به ماهیت اجتماعی تایید نموده است و رفتار انسانی را تا حدودی زاییده نگرش ها و تفکراتش می داند و به اصالت وجودی معتقد است و در مورد انسان دیدگاه کلی نگر دارد به طوری که مازلو در این حیث تحت تاثیر او قرار گرفته است. از دیدگاه آدلر فرد دارای سلامت روانی دارای ویژگیهای به شرح زیر است.
1 ) توان شهامت و جرات عمل کردن برای تیل به اهداف شخصی در زندگی خود دارد.
2 ) جذاب و شاداب است 3 روابط اجتماعی سازنده و مثبتی با دیگران دارد.
3 ) از مفاهیم و اهداف زندگی خود آگاهی دارد بر (محبی 1381)
نظریه ویلیام گلاسر : گلاسر (1965) متبکر روش (واقعیت درمانی) می باشد و می گوید که فرد با توجه به واقعیت مسئولیت امور درست و نادرست، اقدام به حل مشکلات خودش نماید.
به طور خلاصه انسان سالم از نظر گلاسر دارای ویژگی هایی به شرح زیر است :
واقعیت را انکار نمی کند، در دو رنج رخدادها را با انکار کردن نادیده نمی گیرد، بلکه با آنها به صورت واقع گرایانه روبرو می شود، دارای هویت موفق است، یعنی هم عشق محبت می وزرد و هم عشق و محبت دریافت می کند هم احساس ارزشمندی می کند و هم دیگران احساس ارزشمندی او را تایید می کنند، مسئولیت زندگی و رفتارش را می پذیرد و به شکل مسئولانه رفتار می کند و این امر یعنی پذیرش مسئولیت ، کاملترین نشانه سلامت روانی است.
توجه به او لذت دراز مدت تر منطقی و طبق واقعیت است، بر زمان حال و آینده تاکید دارد نه برآند تشه. تاکید او بر آینده جنبه درون نگری دارد نه خیال یروری.
نظریه کارل راجرز : الگوی راجرز (1963) از شخصیت سالم و سلامت روانی، انسانی بسیار کار آمد و با واکنشی با کار کرد کامل است که از تمام تواناییها و استعدادش بهره می گیرد. و به همین علت وی در رشد درمانی خود بر خلاف فروید مسئولیت عمده تغییر شخصیت را بر عهده مراجعه می گذارد و اداراک و تجربه آگاهانه را معیار نهایی انسان سالم می داند (هال ولینزلی 1970)
طبق نظریه راجرز سلامت روانی یک فرایند است نه یک حالت، یک مسیر است نه معتقد، این فرایند مشکل و آگاهی نیز دردناک بوده است، و مستلزم آن است که فرد به طور مستمر توانایی و استعدادهایش را رشد و گسترش دهد و بیازماید و به تحقیق خود یا خود شکوفایی بنیادی ترین و مهمترین انگیزه آدمی است، بپردازد.
از نظر را جرز شخصیت سالم الزاماً خرسند و خوشحال و خندان نمی باشد، زیرا این افراد نقاب و ماسک هستند با خودشان رو راست، و صادق بوده و حالت توافقی ندارند و از بقیه انسانها، عاطفی تر و مهربانتر و انعطاف پذیرتر و بدون پیش داوری هستند و زندگی سرشار از معنا، تکاپو، هیجان شخصی را تجربه می کنند و مایلند به بهای تحمل درد و رنج هم که شده هر کاریی را در حد اعلای آن انجام دهند. از نظر را جذر کسی که فقط براساس عقل و منطق رفتار نماید ناتوان است، زیرا در هنگام رویارویی با مشکلات بایستی تمام جنبه های وجود اعم از عوامل آگاه، نا آگاه، عاطفی، او کری مورد توجه و تحلیل باور بگیرند.
را جذر معتقد است که انسان سالم، آفرینشگر و خلاقیت دارد، زیرا با محدودیتهای اجتماعی و فرهنگی، هم رنگی و سازش منفعلانه ندارند. تدافعی نیستند و به تمجید و ستایش دیگران و گوش نمی باشند.
کلی و هامرودین (1979) طی تحقیقی گسترده روی کارکنان مشاغل مختلف نشان دادند که خشنودی شغلی افراد، علاوه بر افزایش کیفیت کار آنها موجب سلامت روانی و جسمی آنها می شود.
فصل سوم
روش تحقیق
پیش در آمد :
در این قسمت به خلاصه ای از مطالب این فصل که عبارت است از جامعه پژوهشی تفاوت سلامت روانی زنان شاغل و غیر شاغل می باشد و روش نمونه گیری در این پژوهش تصادفی است و ابزار استفاده شده پرسشنامه های سلامت روانی (scl90) می باشد.
طریقه جمع آوری اطلاعات به روش پرسشنامه بوده و از روش فی 2 ( ) استفاده شده است و در آخر از روش آمدی به کار برده شده است.
طرح تحقیق: طرح پژوهش حاضر به صورت مقایسه ای است که در این پژوهش، پژوهشگر با مطالعه یک گروه و مقایسه آن با گروهی که فاقد آن ویژگی است به کشف علل پدیده مورد نظر در تحقیق می پردازد.
جامعه آماری :
در پژوهش حاضر جامعه آماری عبارت است کلیه زنان شاغل و خانه دار در شهرستان ابهر هستند در سال 1388 می باشد.
نمونه آماری: نمونه آماری پژوهش حاضر عبارتند از: 30 نفر از زنان شاغل و خانه دار شهرستان ابهر که به صورت تصادفی انتخاب شد بدست آمده است که 15 نفر از زنان شاغل و 15 نفر از زنان خانه دار تشکیل داده است.
ابزار پژوهشی:
ابزار پژوهشی مورد استفاده برای تحقیق سلامت روانی استفاده از پرسشنامه (scl90) بوده است که برای ارزشیابی علائم روانی توسط پاسخگو گزارش می شود به کار می رود.
روش اجرا :
برای اجرای آزمون ابتدا نیاز به پرسش نامه داریم که پرسش نامه حاضر به صورت میدانی و از طریق پرسشنامه (آزمون سلامت روانی) scl90 می باشد که آن را بین سی نفر نمونه آماری توزیع کردم و از زنان شاغل و خانه دار خواستم که با دقت سوالات را بخوانند و زمینه ای که مد نظرشان است انتخاب کنند (این پرسشنامه ها توسط خودم توزیع گردیده است که سپس از تکمیل پرسشنامه ها توسط خانمهای شاغل و خانه دار آنها را جمع آوری کرده و براساس مقیاس زیر نمره شده است)
هیچ
کمی
تا حدودی
زیاد
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل آماری داده ها
تجزیه و تحلیل ماری داده ها:
در این تحقیق جامعه آماری از کلیه زنان شاغل و غیر شاغل شهرستان ابهر می باشد که 30 تو به صورت تصادفی انتخاب شده است و از پاسخ تست ها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده می کنیم.
در آمار توصیفی از جدول فراوانی و نمودار روی دو نمونه زنان شاغل و خانه دار استفاده شده است و در آمار استنباطی نیز از استفاده شده پس از طریق آزمون و در نظر گرفتن سطح معنی داری 5/0 (یا فاصله اطمینان 95%) دو فرض زیر را بررسی می کنیم:
1 ) فرض اول می گوید: بین زنان شاغل و زنان خانه دار از نظر سلامت روانی تفاوتی وجود ندارد؛
2 ) فرض دوم می گوید: شغل تاثیر مستقیمی در سلامت روانی زنان دارد؛
که پس از محاسبه از طریق محاسباتی که خودتان از روی جدول بدست آوردیم. و پس از مقایسه آن با جدول نتیجه را بدست آورده ایم.
سوال1 ) زنان شاغل
1 ) آیا از دسته گذشته تا به امروز در محلی که کار می کنید دچار سردرد شده اید؟
برحسب سردرد فراوانی درصد فراوانی فراوانی تجمعی
هیچ 15 50 50
کمی 10 3/33 3/83
تاحدی 2 66/6 96/89
زیاد 3 10 96/99
جمع 30
سؤال 2 ) آیا در طی روزهای اخیر برای هر چیزکوچکی خود را سرزنش کرده اید؟
برحسب کیفیت فراوانی درصد فراوانی فراوانی تجمعی
هیچ 17 6/56 6/56
کمی 11 6/36 2/93
تاحدی 2 66/6 86/99
زیاد 0 0 0
جمع 30
سؤال 3 ) آیا شما از هفته گذشته تا به امروز در محل کارتان دچار ضعف و بی حالی شده اید؟
برحسب کیفیت حالات فراوانی درصد فراوانی فراوانی تجمعی
هیچ 23 6/76 6/76
کمی 4 3/13 9/89
تاحدی 2 66/6 56/96
زیاد 1 33/3 89/99
جمع 30
سؤال 4 ) آیا در طی روزهای اخیر در مسائل شغلی تان بی توجه و بی دقت شده اید؟
برحسب کیفیت فراوانی درصد فراوانی فراوانی تجمعی
هیچ 15 50 50
کمی 4 3/13 2/63
تاحدی 6 20 3/83
زیاد 5 6/16 9/99
جمع 30
سؤال 5 ) آیا از هفته گذشته تا به امروز احساس کرده اید که دیگران در محل کار شما باعث ناراحتی ها و گرفتاریهای شما هستند.
برحسب کیفیت حالات فراوانی درصد فراوانی فراوانی تجمعی
هیچ 6 20 20
کمی 15 50 70
تاحدی 6 20 90
زیاد 3 10 100
جمع 30
سؤال 6 ) آیا از هفته گذشته تا به امروز احساس کرده اید باید صداهایی به گوشتان می آید که دیگران نمی توانند آنها را بشنوند؟
برحسب کیفیت حالات فراوانی درصد فراوانی فراوانی تجمعی
هیچ 30 100 100
کمی 0 0 0
تاحدی 0 0 0
زیاد 0 0 0
جمع 30
سؤال 7 ) آیا اخیراً احساس می کنید که در روابط اجتماعی و یا در رابطه با دیگران احساس خجالت می کنید؟
برحسب کیفیت حالات فراوانی درصد فراوانی فراوانی تجمعی
هیچ 30 100 100
کمی 0 0 0
تاحدی 0 0 0
زیاد 0 0 0
جمع 30
سؤال 8 ) آیا از هفته گذشته تا به امروز احساس کرده اید که زور و بنیۀ سابق را در کارتان ندارید و زود خسته می شوید؟
برحسب کیفیت حالات فراوانی درصد فراوانی فراوانی تجمعی
هیچ 9 30 30
کمی 12 40 70
تاحدی 0 0 0
زیاد 9 30 100
جمع 30
سؤال 6 ) آیا از هفته گذشته تا به امروز احساس کرده اید باید صداهایی به گوشتان می آید که دیگران نمی توانند آنها را بشنوند؟
برحسب کیفیت حالات فراوانی درصد فراوانی فراوانی تجمعی
هیچ 30 100 100
کمی 0 0 0
تاحدی 0 0 0
زیاد 0 0 0
جمع 30
سؤال 9 ) آیا به نظر شما زنان شاغل نسبت به زنان خانه دار از سلامت روانی بهتر برخوردارند؟
برحسب کیفیت حالات فراوانی درصد فراوانی فراوانی تجمعی
هیچ 18 60 60
کمی 0 0 0
تاحدی 9 30 90
زیاد 3 10 100
جمع 30
از 30 تو صمیمیت نمونه مورد بررسی 18 تو (60 درصد) پاسخ داده اندک که شاغل بود و هچ تاثیری نسبت به خانه داری در سلامت روانی آنها نداشته است 9 تو (30 درصد) پاسخ داده اند که تا حدودی شاغل بودن نیست به خانه دار بودن در سلامت و 3 تو (10 درصد) پاسخ داده اند که شاغل بودن یک زن نیست به خانه دار بودن آنها در سلامت روانی آنها تاثیر زیادی زیاد ی نداشته است.
سؤال 10 ) آیا از هفته گذشته تا به امروز بی اشتها شده اید ؟
برحسب کیفیت حالات فراوانی درصد فراوانی فراوانی تجمعی
هیچ 12 40 40
کمی 12 40 80
تاحدی 3 10 60
زیاد 3 10 100
جمع 30
سؤال 11 ) آیا در روزهای اخیر بخاطر کارهای مکرر شغلی احساس غمگینی کرده اید؟
برحسب کیفیت حالات فراوانی درصد فراوانی فراوانی تجمعی
هیچ 27 90 90
کمی 3 10 100
تاحدی 0 0 0
زیاد 0 0 0
جمع 30
سؤال 12 ) آیا شما در رابطه با شغلتان احساس کرده اید که نه راه پس دارید، نه راه پیش؟ و به بن بست رسیده اید؟
برحسب کیفیت حالات فراوانی درصد فراوانی فراوانی تجمعی
هیچ 21 70 70
کمی 3 10 80
تاحدی 6 20 100
زیاد 0 0 0
جمع 30
سؤال 12 ) آیا از هفته گذشته تا به امروز در رابطه با شغلی که مشغول آن هستید به طوری عصبانی شده اید که نتوانید جلوی خودتان را بگیرید؟
برحسب کیفیت حالات فراوانی درصد فراوانی فراوانی تجمعی
هیچ 12 40 40
کمی 1 33/3 32/43
تاحدی 1 33/3 66/46
زیاد 16 3/53 96/99
جمع 30
سؤال 14 ) آیا اخیراً احساس می کنید که در کارهایتان یا در مسائل شغلتیان پیشرفت نمی کنید؟
برحسب کیفیت حالات فراوانی درصد فراوانی فراوانی تجمعی
هیچ 12 40 40
کمی 12 40 80
تاحدی 4 3/13 3/93
زیاد 2 66/6 96/99
جمع 30
از 30 تو جمعیت نمونه مورد بررسی 12 تو (40 درصد) پاسخ داده اند که شغل تاثیری در سلامت روانی آنها ندارد 12 تو (40 درصد) پاسخ داده اند که به مقدار کم تاثیر دارد 4 تو (3/13 درصد) پاسخ داده اند که شغل تا حدودی در سلامت روانی آنها تاثیر داشته است و 2 نفر (66/6) پاسخ داده اند که شغل تاثیر زیادی در سلامت روانی آنها داشته است.
سؤال 15 ) آیا به نظر شما شغل تأثیری در سلامت روانی شما ندارد؟
برحسب کیفیت حالات فراوانی درصد فراوانی فراوانی تجمعی
هیچ 2 66/6 66/6
کمی 15 50 66/56
تاحدی 9 30 66/86
زیاد 4 3/13 96/99
جمع 30
زنان خانه دار :
سؤال 1 ) آیا از هفته گذشته تا به امروز بخاطر کارهای خانه دچار سردرد شده اید؟
برحسب کیفیت حالات فراوانی درصد فراوانی فراوانی تجمعی
هیچ 12 40 40
کمی 9 30 70
تاحدی 3 10 80
زیاد 6 20 100
جمع 30
از 30 نفر جمعیت نمونه مورد بررسی 12 نفر (40 درصد) گفتند که کارخانه موجب سردرد آنها نشده است.
9 نفر (30 درصد) گفته اند که وقتی در خانه کار می کنند کمی دچار سردرد می شوند.
3 نفر (10 درصد) تا حدودی از خانه داری دچار سردرد شده اند.
6 نفر (20 درصد) از خانه داری به مقدار زیادی دچار سردرد می شوند و کار در خانه تاثیر زیادی در سردرد آنها دارد.
زنان خانه دار :
سؤال 2 ) آیا در طی روزهای اخیر وقتی که با مشکلات خانه داری روبرو شده اید برای دو موردی خود را سرزنش کرده اید؟
برحسب کیفیت حالات فراوانی درصد فراوانی فراوانی تجمعی
هیچ 3 10 10
کمی 18 60 70
تاحدی 6 20 90
زیاد 3 10 100
جمع 30
از 30 نفر جمعیت نمونه مورد بررسی 3 نفر (10 درصد) پاسخ بخاطر مشکلات خانه داری اصلاً خودم را سرزنش نمی کنم 18 نفر (60 درصد) پاسخ دادند که کمی خودم را سرزنش می کنم 6 نفر (20 درصد) پاسخ دادند که تا حدودی و 3 نفر (10 درصد) پاسخ دادند که مشکلات خانه داری زیاد باعث ملامت کردن توسط خودم می شود.
زنان خانه دار :
سؤال 3 ) آیا در روزهای اخیر وقتی که مشغول انجام کارهای خانه هستید دچار ضعف و بی حالی می شوید؟
برحسب کیفیت حالات فراوانی درصد فراوانی فراوانی تجمعی
هیچ 3 10 10
کمی 15 50 60
تاحدی 6 20 80
زیاد 6 20 100
جمع 30
از 30 نفر جمعیت نمونه مورد بررسی 3 نفر 10 درصد پاسخ داده اند که خانه داری تاثیری در ضعف و بی حالی آنها و رابطه با هم ندارند.
15 نفر (50 درصد) پاسخ دادند که خانه داری به مقدار کم باعث ضعف و بی حالی آنها می شود.
6 نفر (20 درصد) پاسخ دادند که خانه داری تا حدودی باعث ضعف و بی حالی آنها می شود.
6 نفر (20 درصد) پاسخ دادند که خانه داری به مقدار زیاد باعث ضعف و بی حالی آنها می شود.
زنان خانه دار :
سؤال 4 ) آیا در طی هفته گذشته تا به امروز در کارهای خانه داری بی توجه و بی علاقه شده اید؟
برحسب کیفیت حالات فراوانی درصد فراوانی فراوانی تجمعی
هیچ 9 30 30
کمی 9 30 60
تاحدی 6 20 80
زیاد 6 20 100
جمع 30
از 30 نفر جمعیت نمونه مورد بررسی 9 نفر (30 درصد) پاسخ داده اند که خانه داری در طی هفته گذشته اصلاً باعث بی توجهی و بی علامگی من نشده است.
9 نفر (30 درصد) پاسخ داده اند که در طی هفته گذشته خانه داری به مقدار کم باعث بی علامگی و بی توجهی آنها شده است.
6 نفر (20 درصد) پاسخ دادند تا حدودی و 6 نفر (20 درصد) پاسخ داده اند که خانه داری در طی هفته گذشته زیاد باعث بی توجهی و بی علاقگی آنها شده است.
زنان خانه دار :
سؤال 5 ) آیا از هفته گذشته تا به امروز احساس کرده اید که کسانی هستند که باعث بروز گرفتاریها در خانه می شوند؟
برحسب کیفیت حالات فراوانی درصد فراوانی فراوانی تجمعی
هیچ 3 10 10
کمی 9 30 40
تاحدی 15 50 90
زیاد 3 10 100
جمع 30
از 30 نفر جمعیت نمونه مورد بررسی 3 نفر (10 درصد) پاسخ داده اند که در کارهای خانه داری شان هیچ کسی باعث گرفتاری آنها نمی شود 9 نفر (30 درصد) پاسخ داده اند تعداد کمی هستند که باعث گرفتاریهای آنها درخانه داری شده اند. (در طی هفته گذشته) 15 نفر (50 درصد) پاسخ داده اند که تا حدودی کسانی باعث گرفتاریهای خانه داری آنها شده اند
3 نفر (10 درصد) پاسخ داده اند یا افراد دیگر زیاد باعث گرفتاریهای آنها در خانه داری شده اند.
زنان خانه دار :
سؤال 6 ) آیا اخیراً وقتی به کارهای خانه مشغولید احساس می کنید که صداهایی به گوشتان می آید که دیگران نمی توانند آنها را بشنوند؟
برحسب کیفیت حالات فراوانی درصد فراوانی فراوانی تجمعی
هیچ 30 100 100
کمی 0 0 0
تاحدی 0 0 0
زیاد 0 0 0
جمع 30
از 30 نفر جمعیت نمونه مورد بررسی 30 نفر (100 درصد) پاسخ داده اند که در طی هفته گذشته و حتی مشغول کارهای خانه داری هستند هیچ صدایی گرششان نمی رسد.
زنان خانه دار :
سؤال 7 ) آیا اخیراً در روابط اجتماعی و یا در رابطه با دیگران احساس خجالت می کنید؟
برحسب کیفیت حالات فراوانی درصد فراوانی فراوانی تجمعی
هیچ 12 40 40
کمی 6 20 60
تاحدی 6 20 80
زیاد 6 20 100
جمع 30
از 30 نفر جمعیت نمونه مورد بررسی 12 نفر (40 درصد) پاسخ داده اند که کار خانه داری به هیچ وجه باعث نشده است که آنها در روابط احساس خجالت کنند.
6 نفر (20 درصد) پاسخ داده اند که بخاطر خانه داری کمی در روابط اجتماعی احساس خجالت کرده اند.
6 نفر (20 درصد) پاسخ داده اند که بخار و خانه داری تا حدودی در روابط اجتماعی احساس خجالت کرده اند.
6 نفر (20 درصد) پاسخ داده اند که خانه داری اخیراً زیاد باعث شده است که آنها در روابط اجتماعی دچار احساس خجالت شوند.
زنان خانه دار :
سؤال 8 ) آیا احساس می کنید که در هنگام کار در خانه زوو و بنیۀ سابق را ندارید و زود خسته می شوید؟
برحسب کیفیت حالات فراوانی درصد فراوانی فراوانی تجمعی
هیچ 15 50 50
کمی 9 30 80
تاحدی 6 20 100
زیاد 0 0 0
جمع 30
از 30 نفر جمعیت نمونه مورد بررسی 15 نفر (50 درصد) پاسخ داده اند که خانه داری تاثیری درختگی می آنها نداشته است.
9 نفر (30 درصد) پاسخ داده اند که کمی تاثیر داشته 6 نفر (20 درصد) نیم داده اند تا حدودی و از این تعداد کسی پاسخ زیادی علامت نفر است.
زنان خانه دار :
سؤال 9 ) آیا به نظر شما زنان خانه دار نسبت به زنان شاغل از سلامت روانی بهتری برخوردارند؟
برحسب کیفیت حالات فراوانی درصد فراوانی فراوانی تجمعی
هیچ 12 40 40
کمی 12 40 80
تاحدی 2 66/6 66/86
زیاد 4 33/13 99/99
جمع 30
از 30 نفر جمعیت نمونه مورد بررسی 12 نفر (40 درصد) پاسخ داده اند که خانه دار بودن و شاغل بودن هیچ فرقی در سلامت روانی شخص ندارد.
12 نفر (40 درصد) پاسخ داده اند که زنان خانه دار کمی امنیت به زنان شاغل از سلامت روانی بهتری برخودردارند.
2 نفر (66/6) درصد پاسخ داده اند که تا حدودی زنان خانه دار نسبت به شاغلین ارسال مناسب روی بهتر برخوردارند.
4 نفر (33/13) درصد پاسخ داده اند که خانه دار بودن تاثیر زیادی در سلامت روانی شخص دارد (نسبت به شاغل بودن)
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 64صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله بررسی تفاوت سلامت روانی زنان شاغل و زنان خانه دار
