لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 63
مکانیزاسیون کشاورزی در ایران
مکانیزاسیون کشاورزی در ایران موضوعی است که طی سالهای گذشته یا بهتر بگوئیم از سال 1345 ، یعنی سالی که قرارداد بین ایران و جمهوری رومانی به منظور خرید تراکتور و بعضی ادوات کشاورزی منعقد شد و تعداد تراکتور از آن سال در کشور رو به فزونی گذاشت مورد بحث متخصصین فن بوده است.
وقتی از مکانیزاسیون کشاورزی صحبت به میان می آید ، اکثرا به فکر کاربرد و استفاده از موتورهای احتراق داخلی و ماشین های مختلف کشاورزی در مزارع می افتند ، در حالی که مکانیزاسیون به معنی اعم، این نیست که حتما از موتور احتراق داخلی و یا از آخرین مدل های ماشین های کشاورزی استفاده شود. قبل از اینکه مکانیزاسیون کشاورزی را تعریف کنیم، ابتدا لازم است موتور و ماشینرا از یکدیگر تشخیص داده و جدا کنیم. "ماشین " وسیله ای است که اگر به آن توان دهیم ، برایمان کار انجام می دهد ولی خود به تنهایی قادر به انجام کار نیست . " موتور" وسیله ای است که تولید توان می کند ولی به تنهایی نمی تواند کاری انجام دهد مگر اینکه این توان را به ماشینی بدهد تا آن ماشین بتواند کار تولید کند. به طور مثال یک گاوآهن را می توان به وسیله ی یک یا چند حیوان کار به حرکت درآورد و زمینی را شخم زد ، گاوآهن در اینجا ماشین را تشکیل می دهد و حیوان یا حیواناتی که آن را می کشند در حکم موتور می باشند. یک موتور ممکن است در یک زمان، دو ماشین را به حرکت درآورد و گاهی حرکت هر دو ماشین ، برای انجام کار ، ضروری است.
اکنون با روشن شدن فرق بین ماشین و موتور می توان مکانیزاسیون کشاورزی را تعریف نمود. کلمه ی مکانیزاسیون در کشاورزی مترادف با کلمه ی اتوماسیون در صنعت است که خود به معنی اتوماتیک کردن می باشد و اتوماتیک کردن یعنی کم کردن کار کارگری. بنابراین مکانیزاسیون یعنی استفاده از ماشین و موتور در کشاورزی جهت کاهش نیاز به نیروی کارگری. البته این نیاز هنگامی به وجود می آید که درآمد حاصل از کار کارگری کمتر از درآمد به دست آمده از جایگزین نمودن ماشین و موتور باشد که خود به عوامل متعددی از جمله عوامل زیر بستگی دارد:
1- دستمز کارگر بالا باشد.
2- مشکلات کارگری موجب وقفه در کار، در زمان معین شود.
3- زیان های حاصل از طولانی بودن کار کارگری بیش از هزینه های استفاده از ماشین و موتور شود.
4- کیفیت کار ماشین آنقدر بالا باشد که هزینه های آ را مستهلک نماید.
معنی اعم مکانیزاسیون کشاورزی اتخاذ هر روشی است که موجب ازدیاد درآمد شود. با این تعریف جایگزین کردن کارگر با ماشین و موتور یکی از روش ها محسوب می شود و استفاده از بذر اصلاح شده برای بدست آوردن عملکرد محصول بیشتر روشی دیگر، که هر دو بخشی از موضوع مکانیزاسیون هستند.
آشنایی با وضعیت کشاورزی سنتی ایران
ایران از قدیم الایام مهد تمدن های باستانی و یکی از مراکز تولید مواد کشاورزی دنیای باستان بوده است.به طوری که بسیاری از پیشرفتهای کشاورزی و دامپروری مانند پرورش اسب و ترویج نباتات سودمند را باید مرهون زحمات و ابتکارات اهالی این مرزوبوم دانست. حفاری هایی که در تپه ی سیالک کاشان انجام یافته ، نشان می دهد که حدود شش هزار سال پیش ، کشاورزی در میان مردم آن منطقه معمول بوده و ایرانیان متمدن قرن ها پیش از این در این راه کار کرده اند. از نقش روی استوانه ای که در شهر شوش کشف شده ، معلوم گردیده که در سه هزار سال قبل از میلاد مسیح مردم ایران گندم را در مخزن هایی که امروزه هم در بعضی از نواحی دیده می شود ،ریخته و انبار می کرده اند. یونجه ، این علوفه ی پر ارزش برای دام ها ، توسط ایرانیان به یونان و سپس به روم و سایر نقاط جهان برده شد.
ابزارهای کشاورزی که در ایران باستان به کار می رفت شامل انواع ابزارهای دستی ساده مانند بیلها، کج بیلها ، داسهای دسته کوتاه ، کلنگ و وسائل دامی چوبی از قبیل گاوآهن ، هرسهای دندانه ای ، خرمن کوبها و غیره بوده اند.
منبع توان و ابزارهای کشاورزی معمول امروزی در نقاط مختلف کشور بخصوص در نقاط دورافتاده به مرور زمان تغییر زیادی پیدا نکرده و با ابزارهای قدیمی فرق چندانی ندارند. هنوز در اکثر نقاط دور افتاده ی کشور از یک یا دو جفت گاو به عنوان توان کششی منحصر به فرد و از گاوآهن های دامی چوبی و هرسهای دندانه ای ، خرمن کوبها و سایر وسائل که اکثرا از چوب ساخته شده اند به عنوان ابزار مورد نیاز استفاده می گردد.
شرایط و امکانات توسعه ماشین های کشاورزی در ایران
در کشور ما استفاده از تراکتور و ماشبن های کشاورزی خیلی دیرتر از کشورهای اروپایی و امریکا شروع شد و اصولا در قرن هیجدهم که در اروپا گاوآهن های فلزی برگردان دار معمول شد، و در قرن نوزدهم که خرمن کوبهای جدید در امریکا اختراع گردید ، در وسائل و ادوات کشاورزی کشور ما هیچگونه تغییری حاصل نگردید. عملا در طول 50 تا 60 سال اخیر بوده است که به تدریج کشاورز ایرانی با انواع ماشین های کشاورزی آشنا شده است، اما هنوز هم آن طوری که شرایط امروز ایجاب می کند کشاورزی مملکت ما ماشینی نگشته است و در مواردی هم که این امر به صورتی انجام گرفته است ، به علل بنیادی مواجه با مشکلات عدیده ای می باشد که همه ی دست اندرکاران و منخصصین کشاورزی ماشینی با آن آشنا هستند.
اولین گاوآهن فلزی برگردان دار دامی در زمان ناصرالدین شاه قاجار به ایران وارد شد و در ارومیه مورد استفاده قرار گرفت . اولین نمایشگاه ماشین های کشاورزی در سال 1300 خورشیدی در تهران برگزار گردید . اولین تراکتور نفتی ساده به دستور رضاخان در سال 1308 بری مدرسهی فلاحت خریداری گردید و این مدرسه بعدها به دانشکده کشاورزی تبدیل شد. با وقوع جنگ جهانی دوم و مشکلات داد و ستد با کشورهای فروشنده و همچنین اثرات این جنگ در امور داخلی کشور، عملا این طرح متوقف و بهره برداری از آن نیز مسکوت ماند. پس از جنگ کمکم سرمایه داران و بعضی از شرکت ها شروع به وارد کردن تراکتور در ایران نمودند. ابتدا روستاییان از پذیرفتن تراکتور و ماشین های کشاورزی در مزارع خود خودداری می کردند و اعتقاد داشتند که برکت کشاورزی در سم گاوها می باشد، ولی به تدریج که با نتایج کار آشنا شدند تا حدودی آنها را پذیرفتند.
آغاز فعالیت بنگاه توسعه ماشین های کشاورزی از سال 1331ر حقیقت سرآغاز ماشینی کردن کشاورزی ایرا ن به شمار می رود. این مؤسسه از سال 1331 تا سال 1336 خود اقدام به وارد کردن تراکتور و ماشین های کشاورزی می نمود و آنها را به اقساط به فروش می رساند ، اما از سال 1336 تا سال 1345 بنگاه به متقاضیان خرید تراکتور وام میداد تا آنها مطابق سلیقه و امکانات خود اقدام به خرید تراکتور و کمباین و سایر ادوات کشاورزی بنمایند.این طرز کار سبب شد که به تدریج مارک های مختلف تراکتور و کمباین م به تعداد کمی وارد کشور شود و چون برای فروشندگان تامین لوازم یدکی و تعمیرگاه های لازم مقرون به صرفه نبود، اغلب این وسائل در مدت کوتاهی از کار افتاده و بی استفده می ماند.
در سال 1345 قراردادی با کشور جمهوری رومانی منعقد شد که طی آن تعدادی تراکتور و سایر ادوات کشاورزی از جمله گاوآهن و ... از طریق بنگاه توسعه ماشین های کشاورزی در اختیار کشاورزان گذاشته شود. طبق این قرار داد در مراکز عمده فروش اقدامات لازم برای تاسیس نمایندگیهای لوازم یدکی تعمیرگاه های ثابت و سیار به عمل آمد. به موازات این قرارداد از سال 1346 شروع به ساخت کارخانه ی تراکتور سازی تبریز شد که از سال 1349 بهره برداری از آن آغاز شد، قطعات تراکتور از رومانی وارد و در آن کارخانه مونتاژ گردید .در حال حاضر مونتاژ تراکتورهای مسی فرگوسن نیز در این کارخانه انجام می گیرد، همچنین کارخانه ی جاندیر اراک به مونتاژ تراکتور ، کمباین و سایر ادوات کشاورزی جاندیر پرداخت.
در حال حاضر کارخانه جات تراکتورسازی ایران ، تراکتورهای یونیورسال مدل 650M با توان 65 اسب بخار، تراکتور مسی فرگوسن مدل 399 با توان 110 اسب بخار و مدل285 با توان 75 اسب بخار و مدل 240 با توان 47 اسب بخار و تراکتورهای مدل 750ITM با توان 75 اسب بخار را تولید می کند.
نیروی کار انسانی و لزوم استفاده ی ماشین در کشاورزی ایران
با توجه به ارقام و آمار موجود و تقلیل جمعیت روستایی، به طور طبیعی نیاز به تراکتور و ماشین های کشاورزی جهت جبران توان انسانی بیشتر خواهد شد . اما در تامین توان مکانیکی مورد نیاز، بررسی انواع تراکتور و ماشین های مورد نیاز کشاورزی ایران با توجه به سطح پایین تکنولوژی در کشور و به خصوص روستاها که متناسب با سطح محدود زیر کبرای هر کشاورز و دامدار می باشد باید مورد توجه قرار گیردو سعی در بالا بردن دانش کشاورزی کشاورزان و آموزش آنها در استفاده ی صحیح از ماشین، شود. به خصوص تلاش در محدود کردن انواع تراکتورها و ماشین های وارده به چند نوع متناسب با شرایط خاص مناطق مختلف کشور ، و سعی در ساختن بعضی ما شین ها وابزار در داخل کشور که امکان ساخت آنها وجود دارد ، تامین و ساخت لوازم یدکی ، تربیت کارگران ماهر و متخصصین برای به کار بردن تراکتور و ماشین های مورد نیاز و ایجاد تعمیرگاه ها به تعداد کافی در نقاط مختلف کشور، از جمله برنامه هایی است که در آینده باید به طور وسیع و کاملتر انجام گیرد.
محقق مکانیک ماشین های کشاورزی: مکانیزاسیون در ایران اصلاشروع نشده است
ایسنا- مکانیزاسیون رشته تلفیقی از مکانیک ماشین های کشاورزی و زراعت است که در جهت بهره وری حداکثر از ماشین آلات و نهاده های کشاورزی مانند خاک، کود، بذر و سم حرکت می کند.
منصور بهروزی استاد اسبق گروه مکانیک ماشین های کشاورزی دانشگاه تهران درباره وضعیت نامناسب مکانیزاسیون در کشور گفت: «در کشور ما اصلامکانیزاسیون شروع نشده است. مکانیزاسیون فقط خرید چند تراکتور و ادوات آن برای مزارع نیست و مهم تر از آن کاربرد ماشین آلات، سرویس و نگهداری و بازده آن ها در مراحل مختلف عملیات کشاورزی است.»او افزود: «اگر ترکیب مناسب ادوات کشاورزی و تراکتور رعایت نشود بازده ماشین پایین می آید. در کشور ما تراکتورهای مختلف وارد شده و هنوز هم مشخص نیست که کدام نوع و توان باید غالب باشد.» عضو هیأت علمی دانشگاه تهران با اشاره به تنوع کم تراکتورها در ایران ادامه داد: «کشاورزان اغلب تراکتورهایی با قدرت 65 و 75 اسب بخار در هکتار دارند و اگر کسی بخواهد در باغ کار کند تراکتور سبک ندارد و مجبور است تراکتور متوسط را برای کاری که 30 اسب بخار نیاز دارد به کار ببرد و در نتیجه بازده انرژی پایین می آید.»به گفته او در کشور ما آماری از ماشین های کشاورزی وجود ندارد. تعدادی از ماشین ها که عمر مفیدشان تمام شده و باید از رده خارج شوند هنوز در مزارع به کار می روند و برنامه منسجمی برای جایگزینی آن ها وجود ندارد.
او در ادامه یادآوری کرد: «وزارت جهاد کشاورزی برنامه بازسازی و نوسازی ماشین های کشاورزی را در سال 85 شروع کرده ولی به نظر می رسد مانند برنامه های گذشته چنین هزینه سنگینی پرداخت نشود و دولت با در نظر گرفتن هزینه های کم برای کارهای بزرگ فقط موجب اتلاف وقت و هزینه می شود.»
بهروزی افزود: «مقایسه حجم سرمایه گذاری در سایر بخش های کشاورزی مانند زراعت و باغبانی با ماشین های کشاورزی نشان می دهد وزارت جهاد کشاورزی روی مکانیزاسیون سرمایه گذاری نکرده است.»او با تأکید بر این که ضریب مکانیزاسیون برای ایران معیار مناسبی از رشد مکانیزاسیون نیست، ادامه داد: «مکانیزاسیون با فرض استفاده بهینه از تراکتور و ماشین های الحاقی نتیجه واقعی و درست به دنبال دارد ولی از آنجا که در ایران استفاده از ماشین ها بهینه نیست بنابراین مقایسه سطح مکانیزاسیون کشورها با یکدیگر براساس این معیار هرگز منطقی نیست.»
به گفته این استاد دانشگاه مقدار ضریب مکانیزاسیون در حال حاضر در ایران 63/0، ژاپن 14، آمریکا دو و انگلیس پنج اسب بخار در هکتار است. او با اشاره به این که حتی همین عدد هم در کشور ما درست و دقیق نیست، یادآوری کرد: «در ایران فقط توان تراکتور و ماشین های خودگردان محاسبه شده و مسایلی مانند خشک و نیمه خشک بودن منطقه، انرژی زیاد لازم برای خروج آب از چاه، تعداد زیاد کارگرها در ایران در مقایسه با سطح مشابه در سایر کشورها و توان آن ها نادیده گرفته شده است.»
وی همچنین درباره تعیین بازده انرژی در محصولات کشاورزی تصریح کرد: «باید قیمت تمام شده هر محصولی در نهایت قابل رقابت با قیمت همان محصول در سایر کشورها باشد. اگر توانستیم یک محصول را با انرژی برابر یا کمتر نسبت به کشورهای دیگر تولید کنیم آن گاه می توانیم ادعا کنیم که تولید آن اقتصادی بوده است.»او یکی از علل مشکلات اقتصادی در محصولات کشاورزی را برنامه ریزان وزارت خانه های علوم، تحقیقات و فن آوری و جهاد کشاورزی خواند و گفت: «عده خاصی از ابتدای انقلاب تاکنون در این وزارت خانه ها و بعضی نهادهای دیگر هستند که برنامه ریزی هایی با نتایج نامناسب انجام می دهند.»وی با انتقاد از شرایط فعلی مکانیزاسیون در کشور افزود: «بعد از این همه مدت که ادعا می کنم مکانیزاسیون وارد بخش کشاورزی شده است حداقل انتظار می رود در نام این وزارت خانه تغییری ایجاد شود و نامی از مکانیزاسیون درآن به چشم بخورد تا اثبات شود که این موضوع برای دولت هم اهمیت دارد.» بهروزی در ادامه گفت: «خیلی از ماشین های مفید کشاورزی در کشور ما شناخته شده نیستند و بعضی از ماشین ها هم اصلابرای ما مفید نبوده ولی وارد شده اند.» عضو هیأت علمی دانشگاه تهران در مورد استفاده از سیستم های کشاورزی ماهواره ای در کشور گفت: «به دلیل این که در بحث مکانیزاسیون کشاورزی خوب عمل نکرده ایم و کشاورزان اطلاعات کافی ندارند بهره گیری از کشاورزی ماهواره ای یک نیاز فوری است.»
وی افزود: «براساس کشاورزی جدید نیاز نیست به همه قسمت های زمین کود یکسانی داده شود و یا در موقع حمله آفت ها، سم یکسانی برای همه نقاط مزرعه به کار رود و تنها منبعی که در شرایط کنونی با این سطح امکانات و اطلاعات می تواند کشاورز را یاری کند سیستم کشاورزی ماهواره ای است که خود همه اطلاعات را در اختیار کشاورز می گذارد.»
او خاطرنشان کرد: «لازم است بین مکانیزاسیون ضعیف فعلی و کشاورزی نوین با سیستم ماهواره ای پل بزنیم و الان بهترین زمان برای این کار است.»
بهروزی در ادامه یادآور شد: «با توجه به هزینه های زیاد کشاورزی ماهواره ای تنها در شرایطی موفق خواهیم بود که دولت نظر مساعدی به آن داشته باشد.»
گاو آهن بشقابی برای انجام خاک ورزی اولیه مورد استفاده قرار می گیرند و کار آنها تا حدودی شبیه به کار گاواهن های برگردان دار می باشد این گاوآهنها از یک سری بشقاب های مقعر گردنده که به صورت انفرادی و جدا از هم بر روی یکشاسی قرار گرفته اند تشکیل می گردند عمق کار بشقاب ها به وسیله یک یا چند چرخ ویا توسط سیستم های هیدرولیک تراکتور کنترل می شوند.
اصول کار با گاو آهن بشقابی در هنگام کار با گاو آهن بشقابی خاک و خاشاک توسط عمل چرخش بشقاب ها قطع و جا به جا می شود چنانچه بشقاب ها بدون صفحه تمییز کن کار کنند بیشتر عمل مخلوط کردن خاک بریده شده را انجام می دهند تا برگرداندن خاک در صورت استفاده از صفحه تمییز کن برگردان دار خاک شبیه انچه که در گاوآهن های برگردان دار انجام می شوئد برگردانده می شود البته عمل برگرداندن خاک به خوبی گاوآهن های برگردان دار صورت نمی گیرد گاواهن های بشقابی باید با سرعتی نسبتا کم و یکنواخت کار کنند تا عمل برش و عرض برش را کنترل کنند این گاو آهن ها در سرعتهای زیاد خوب کار نمی کنندو ضمنا سرعت زیاد باعث تقلیل در عمق شخم می شود
انواع گاوآهن های بشقابی گاو آهن های بشقابی معمولا دارای 1 تا7 بشقاب مقعر می باشند که عرض برش هر بشقاب ممکن است بین حدود 30.5تا18.5 سانتی مترباشد .بشقابها معمولا در اندازه های مختلف به قطر 96.5تا61 سانتی متر دردسترس هستند. تقعر بشقاب ها معمولا بین16.5تا9 سانتی متر وضخامت آنها بین 6.5تا5 سانتی متر است . حداکثر عمق کار بشقاب ها، حدود 3/1قطر آنهاست.
این فقط قسمتی از متن مقاله است . جهت دریافت کل متن مقاله ، لطفا آن را خریداری نمایید
دانلود تحقیق کامل درمورد مکانیزه کردن زمین گندم، جو و یونجه
