چکیده
ژلاتین، یکی از فراوان ترین پلیمرهای زیستی است که به دلیل سازگاری زیستی، تجزیه پذیری زیستی، قیمت ارزان و گروه های فعال فراوان دردسترس برای اتصال مولکول های هدف، استفاده ی گسترده ای در صنایع دارویی دارد. این مزیت ها، در سه دهه ی اخیر، سبب استفاده از این پلیمر، در سنتز نانوذرات برای تحویل دارو و ژن شده است. مقاله ی حاضر، شامل مروری کلی بر تکنیک های مختلف تهیه ی نانوذرات ژلاتین (GNPs) است. تکنیک های حذف حلال، جداسازی خوشه ای-فازی، تبخیر حلال-امولسیون سازی، میکروامولسیون سازی معکوس فازی، نانوته نشینی، خود تجمعی و پوشش لایه به لایه از نقطه نظر روش شناختی و جنبه های سازوکاری بررسی شده اند. رابط های عرضی متنوعی مثل آلدهایدها، گنیپین، کربوایمید/ان-هیدروکسی سوکسینیمید و ترانسگلوتامیناز، برای بهبود خواص فیزیکوشیمیایی استفاده شده است. رفتار فیزیکوشیمیایی GNPها، شامل بارگذاری دارو، رهاسازی دارو، اندازه ی ذره ای، پتانسیل زتا، سمیت سلولی، جذب سلولی و پایداری، تحلیل شده است. همچنین، یکی از اهداف این مقاله، بررسی اجمالی کاربردهای مهم GNPها، در دارورسانی و ژن درمانی، کارایی دارویی in vivo ان ها و نیز دارورسانی هدفمند با استفاده از لیگاندهای اصلاح کننده ی سطح GNPها، می باشد. در انتها نیز نانوکمپلکس های ژلاتین، با پلیمرها، لیپیدها و مواد غیر آلی، بحث شده است.
نانوذرات دارای پایه ی ژلاتینی به عنوان سیستم هایی برای تحویل دارو و ژن؛ مروری بر سه دهه پژوهش