چکیده
نیازهای فرهنگی یک جامعه یکی از نیازهای زندگی برای جوامع بشری است و سرعت حرکت جوامع به عوامل مختلف و گوناگونی بستگی دارد که باعث رهنمون ساختن پیشرفت هر چه بیشتر آن می‌گردد. حرکت در جهت فرهنگ‌سازی و برآورد کردن نیازهای مرتبط با آن یکی از اهداف کلان شهرهای ماست که این اهداف را نیز می‌توان اکنون جز سیاست شاخص فضاهای بیرون شهری یافت. این فرهنگ‌سازی‌ها در ابعادی خاص و به منظور پیشبرد اهداف خاصی در شهرها صورت می‌گیرد. بحث توریسم و اقامتگاه‌های موردنیاز آنها با توجه به موقعیت مناطق جدید شهری امری مهم و غیر قابل انکار است. خلق فضاهای توریستی- اقامتی در قالب گردشگاه با تمام امکانات و فضاهای دلپذیر و متنوع به خودی خود می‌تواند کششی قابل توجه برای مخاطبانی باشد که به منظور گذراندن اوقات فراغت خود و یا رسیدن به شهرهای بزرگ ناچارند زمانی را در چنین محیط‌هایی بگذرانند.
پس چه خوب است بدین منظور بستری مناسب در فضایی پاک و عاری از آلودگی‌های صوتی و محیطی یک کلان شهر ایجاد کرد که بتوان ضمن پاسخگویی به نیازهای مسافرن از پتانسیل‌های خاص این فضاها نیز بهترین استفاده را برد. منطقه سوران یکی از مناطق اطراف شهر مشهد است که به عنوان یک منطقه حاشیه‌ای در کنار شهر مشهد و در حد فاصل (مشهد- شاندیز) بنیان نهاده شده است.
پیش‌بینی این که پروژه در حال طراحی تا چه حد نزدیک به واقعیت است، یکی از ابعاد مهم تصمیم‌گیری‌ها در این مرحله می‌باشد. در اینجا بایستی به نکات مهمی توجه داشت که فاکتورهای زیادی را برای تشخیص این امر در نظر گرفت. از مهم‌ترین این فاکتورها بحث اجرایی بودن و ایجاد کششی مناسب در مخاطبین آینده خود است. میزان و نوع تعدد کاربری‌ها در پروژه‌های موردنظر از دیگر فاکتورهاست. باید توجه داشت که تعدد کاربری‌ها در این مجموعه تا چه حد می‌تواند پاسخگو باشد.
شناخت دقیق نوع مخاطب پاسخ اصلی این سؤال است. قطعاً متناسب با نوع جنس و سن مخاطب بایستی به خلق فضاهای خاص پرداخت. چرا که عدم توجه به این مسأله خود رکودی را ایجاد خواهد کرد که غیر قابل جبران است. پس کاربری‌های موردنیاز یک توریست از درجه مهمی در این تقسیم‌بندی برخوردار است.
بحث مربوط به زیبایی‌شناسی پروژه و ایجاد توجه به تمامی موارد ذکر شده می‌تواند پروژه را هر چه بیشتر به سمت اجرایی شدن و بالا بردن ضریب اطمینان بالا از کسب موفقیت سوق دهد.
منظور بررسی اهداف مشترکی است که در طراحی یک مجموعه گردشگری می توان در نظر گرفت. این اهداف عبارتند از:
- چه قشری از جامعه را باید طلب کند؟
- این مجموعه از چه نوع و دارای چه سطح کیفی است؟
- چه نوع سرویس و یا امکانات رفاهی باید در آن ارایه شود؟
- بر کدام یک از فعالیت‌های عمومی آن باید تأکید کرد؟
در این رابطه تهیه لیستی از خلاصه کاربری‌های عمومی و اصلی الزامی است. تهیه فهرست دقیق از فضاهای درآمدزا، که بر مبنای آن فضاهای خدماتی و پشتیبانی طراحی گردد.
این فهرست هسته مرکزی طرح و توسعه فضا را تشکیل می‌دهد. این در حالی است که حتی تهیه لیست اجمالی از ملزومات مربوط به رستوران، کافی شاپ و… بر ابعاد و اندازه آنها در طراحی فضایی مثل آشپزخانه بسیار مؤثر است. به منظور پاسخگویی به سؤالات فوق به طور اجمالی می‌توان گفت:
۱- عموم افراد جامعه علی‌الخصوص جامعه ایرانگردان، جهانگردان، مسافران و زائران مشهد مقدس که در طول مسیر به این مکان می‌رسند، می‌توانند از امکانات این مجموعه بهره‌مند شوند.
۲- کلیه فضاهای موردنیاز یک توریسم به منظور اقامت راحت در این مکان تعبیه گردیده است.
۳- فضاهای این مجموعه گردشگری را به سه بخش فضاهای عمومی، خدماتی و اقامتی (سوئیت) می‌توان تقسیم کرد. در هر بخش بسته به نوع کاربری فضا سعی شده است که امکانات رفاهی خاصی طراحی شود.
در دومین گام از این رساله مبحث شناخت مطرح می شود.
در این مبحث (مطالعات پایه) با توجه به مفاهیم رساله (توریستی ، تفریحی ، اقامتی) به بررسی مفاهیم پایه و تعاریف لازم که برای مواجه شدن با این پروژه آشنائی با آنها ضروری به نظر می رسد می پردازیم .
مباحث در نظر گرفته شده در این بخش از رساله عبارتند از :
اوقات فراغت ، توریسم و جهانگرد ، اسکان و اقامت ، فضای باز ، تنوع و تفرج ، باغ ایرانی.
فهرست
طرح مسئله
ضرورت طرح پروژه
روش مطالعه و تحقیق
تجزیه و تحلیل امکان‌سنجی پروژه
تعریف پروژه
شناخت
مقدمه
نگاهی نو به طراحی و سامان‌دهی طبیعت اطراف در عصر حاضر
نگرش‌های اساسی در مورد رابطه انسان و طبیعت در مورد منظر
اقامت
بررسی تاریخ اقامت
تعریف اماکن اقامتی (موقت)
بررسی در سطح ایران
نمونه هایی از بناهای قدیمی اقامتی
ساباط
کاربات
کاروانسرا
دسکره یا مهمانخانه
نتیجه گیری
فضای باز
تعریف فضای باز
تقسیم بندی فضاهای باز شهری
فضای سبز
تعاریف فضای سبز شهری
تقسیم بندی فضای سبز شهری
نتیجه گیری
انواع طبقه بندی فضای باز و سبز شهری
طبقه بندی منابع تفرجگاهی
طبقه بندی کلاوسون
مناطقی که اساساً روی منابع طبیعی اتکاء دارند
مناطقی که بر پایه دسترسی شکل گرفته اند
خصوصیات مناطق سه گانه تفرجگاهی در طبقه بندی کلاوسون
تعریف پارک
انواع پارکها
طبقه بندی پارکها بر حسب اندازه ها
طبقه بندی پارکهای شهری
پارکهای شهر در مقیاس همسایگی
پارک شهری در مقیاس محله
پارک شهری در مقیاس ناحیه
پارک شهری در مقیاس منطقه
طبقه بندی گروه مطالعات برنامه ریزی شهری وزارت کشور
پارک محله ای
پارک های منطقه ای شهری
پارکهای حاشیه ای (پارکهای خارج شهر)
باغچه ها ، نوارهای سبز، کرتها و باغچه های جلو منازل
کمربندهای سبز
سیر تحول معماری منظر
باغهای دوران باستان
باغ‌سازی در قرون میانی (قرن ۵ تا ۱۵)
باغهای رنسانسی: (در ایتالیا و فرانسه- قرن ۱۵ تا قرن ۱۷)
باغ و پارک در قرن ۱۸
پارک در قرن ۱۹
پارک در قرن ۲۰
نتیجه‌گیری
باغ سازی
تعریف باغ
انواع باغ و ویژگیهای آن
باغ ایرانی تاثیر آن بر دیگر هنرها
معرفی باغهایی با ارزش معماری
خاور دور
معرفی باغ سازی در ایران
باغ سازی دوره صفویه
نمونه های باغهای ایران
خصوصیات باغ ایرانی
هندسه باغ ایرانی
ابعاد تمثیلی گردش آب و تقسیم هندسی باغ ایرانی
سایر خصوصیات باغ ایرانی
آب در باغ
گیاهان در باغ ایرانی
پوشش گیاهی باغهای ایرانی
مباحث نظری
اوقات فراغت
تعاریف ارائه شده از اوقات فراغت
مقایسه مفهوم « اوقات فراغت » با چند واژه دیگر
نقش و کارکرد اوقات فراغت
آثار و نتایج اوقات فراغت
تفریح و تفرج
تعریف واژه تفریح
تعریف تفرج
منابع تفرجگاهی
پیش بینی تقاضای تفرجگاهی
رابطه جمعیت و تفرج
الگوی بهینه بررسی مسائل تفرجگاهی
توریسم و جهانگرد
تعاریف و مفاهیم واژه ها واصطلاحات جهانگردی (گردشگری)
توسعه فرهنگ گردشگری و گذران اوقات فراغت
تئوریهای جهانگردی
اهمیت جهانگردی و توریسم در جهان
ارزشهای فرهنگی و جهانگردی
ارزشهای اقتصادی و جهانگردی
بررسی تاثیر جهانگردی بر عوامل مختلف
اهداف توسعه جهانگردی
موانع توسعه جهانگردی
جهانگردی پایداری و توسعه آن
نتایج
مطالعات پایه
بررسی استان خراسان
پیشینه تاریخی
جغرافیای طبیعی خراسان
موقعیت
پستی وبلندیها
آب و هوای استان خراسان
بادها
تنوع آب و هوایی استان خراسان
تقسیمات کشوری
جمعیت استان
جمعیت و اهمیت آن
رشد جمعیت
تراکم جمعیت
سواد
زمینه های اشتغال
مسکن
صنایع دستی
جاذبه های تاریخی و معماری استان خراسان رضوی
بناهای یادبود تاریخی
بناهای یادبود مذهبی
فرهنگ و هنر
معرفی چند بنای تاریخی مشهد
بررسی کلان شهر مشهد
تاریخچه شکل گیری شهر
موقعیت جغرافیایی
جهت و نوع توسعه شهر
عوامل موثر در تعیین جهات گسترش
مطالعات زمین‌شناسی و زلزله‌شناسی
اقلیم
دمای هوا
تابش آفتاب
میزان بارندگی
رطوبت نسبی
وزش باد
توصیه های اقلیمی
نقش شهر مشهد در استان خراسان
وضعیت فرهنگی
پوشش گیاهی
بررسی‌های جمعیت شهر مشهد
تعداد جمعیت و میزات رشدآن
ترکیب جنسی و سنی جمعیت
توسعه کالبدی شهر و آثار جمعیتی آن
تعداد زائر و مسافر و آثار جمعیتی آن
عوامل افزایش زائر و مسافر
بررسی روند توریسم در مشهد
توریسم در مشهد و نقش اقتصادی آن
بررسی خصوصیات توریسم در مشهد
نوسان تعداد مسافران و زائران
پیش‌بینی توریسم شهر مشهد تا سال۱۳۹۵
پیش‌بینی توریسم ویژه مناطق تفریحی و گردشگری
بررسی خطوط کلی توسعه آینده شهر مشهد
کانون‌های مهم توریستی تفریح اطراف مشهد
معرفی جاذبه‌های طبیعی واقع در منطقه ییلاقات مشهد
جاذبه های توریستی شهر مشهد
نام و آدرس تعدادی از پارکهای شهر مشهد
نگاهی به تاریخ شاندیز
ساختار شهری شهر شاندیز
منظر و ارتباط فضایی
ارگان‌ها و نهادهای دولتی تاثیرگذار
سایر ارگان‌ها و نهادهای دولتی تاثیرگذار
تنگناها و محدودیتها
فقدان تعریف حقوقی و تشکیلاتی
فقدان برنامه کالبدی و فضایی شهری
فقدان معرفی، تبلیغ و ترویج
امکانات و قابلیتها
تهیه طرح‌های ویژه گردشگری
مشکلات و محدودیتها
توان‌ها و قابلیتها
الگوها، فعالیت‌ها و روندهای گردشگری سوران
منابع و جاذبه‌های گردشگری
ترکیب گردشگران
الگوها و رفتارهای گردشگری
طرح‌های توسعه
مطالعات تکمیلی
گردشگری به عنوان یک سیستم
عناصر اصلی سیستم گردشگری
اصول بین المللی گردشگری
بررسی ونقد طرح برنامه ملی توسعه گردشگری ایران
طرح توسعه ملی گردشگری ایران
انواع گردشگری
گردشگری روستایی
گردشگری شهری
گردشگری در طبیعت (طبیعت گردی)
گردشگری پایدار
اصول گردشگری پایدار
گردشگری فرهنگی
اکوتوریسم
گردشگری و تکنولوژی
انواع جاذبه ها گردشگری
شاخصهای کیفی طراحی منظر
طراحی محیط و منظر
برنامه‌ریزی تفرجی
بستر طراحی و امکان سنجی و محدودیتها
پوشش گیاهی
پوشش گیاهی منطقه
انتخاب گیاهان برای استقرار در طراحی( الف)
انتخاب گیاهان برای استقرار در طراحی(ب)
بافت
معرفی و انتخاب گیاهان قابل رشد در سایت
ترکیب عملکردی درختان
گذرها در طراحی سایت
آب در طراحی سایت
«آب» در طراحی فضای سبز
اشکال استفاده از آب در معماری و شهرسازی
نگرش‌های گوناگون انسان نسبت به آب
ویژگیهای خاص خط، فرم، رنگ و بافتی
تکنیک‌‌های استفاده از آب
مبلمان و المان‌های سایت
نتیجه‌گیری
ضوابط طراحی منظر
ضوابط طراحی پارک و فضای سبز
ضوابط شهرسازی
ضوابط اجرایی
ضوابط مربوط به شهرسازی
تعیین ابعاد و اندازه فضاها
ضوابط گذرها
ضوابط کف سازی
ضوابط تجهیزات
بخش خدماتی
رستوران مجموعه
اغذیه
تریا
چایخانه
فضاهای لازم چایخانه سنتی
رستوران سنتی
کیوسکهای فروش تنقلات
نگهبانی و اطلاعات
سرویس ها
پارکینگ
اداری
بخش فرهنگی
حداقل مساحت مورد نیاز فضاهای رفاهی خدماتی
حداقل مساحت مورد نیاز فضاهای تجاری
حداقل مساحت مورد نیاز فضاهای اداری
درک ارزشهای بصری مناظر
پوشش گیاهی مجموعه
ارزیابی پوشش گیاهی
طراحی مبلمان در فضای سبز
سکوهای نشیمن در فضای سبز
تدوین برنامه فیزیکی
فصل ششم : مطالعات تطببقی
نمونه پارکهای داخلی
باغ سنگی (پارک جمشیدیه، تهران)
طراحی فضاهای عمومی و بناها
حرکت آب
مصالح
پارک گلدن گیت
باغ‌ها
یادبودها
مجسمه ها و المانها
فصل هفتم : مطالعات کالبدی
بررسی سایت و تجزیه و تحلیل آن
مشخصات سایت
محل قرار گیری سایت
آنالیز سایت انتخابی
آنالیز سایت سوران(بررسی ساختاری)
فصل هشتم : فرآیند طراحی پروژه
چگونگی شکل گیری ساختار ( مبانی برنامه ریزی طرح )
اصول ساختار فضایی در طرح و برنامه‌ریزی پیش از طرح
تعریف فضا و درک فضایی
زبان الگوهای رفتاری (دستیابی به الگوهای رفتاری برای طراحی)
شناسایی تمایلات رفتاری مخاطبین سایت سوران
شکل گیری ساختار و ایده
نقش ایده در طراحی
نقش ایده در طراحی تفرجگاه
در جستجوی ایده
شناسایی استفاده کنندگان از منبع تفرجگاه سوران
نتیجه گیری
اصول و مبانی نظری پروژه
آنالیز ایده اصلی
منابع و ماخذ
فرمت فایل : Word قابل ویرایش
صفحات : 248 صفحه
