47 صفحه ورد
چکیده
مهدویت که همواره به عنوان رمز حیات و هویت شیعه در قرون و اعصار مطرح بوده است، تنها راه فراروی انسان معاصر و آخرین کشتی نجات جهان پرآشوب امروز است. جامعه و دولت ایران اسلامی که شناخت امام عصر4 خویش را وظیفه حیاتی خود و انتظار فرج را برترین اعمال می‌داند،[1] می‌کوشد با زمینه‌سازی ظهور، جهان را برای ظهور آن یگانة عالم هستی و برپایی قسط و عدل آماده سازد. در این راستا جامعه و دولت منتظر، با زنده نگه داشتن شعلۀ انتظار مصلحانۀ فرج، باید الگویی مناسب برای اقوام و ملل سرگردان دنیا ارائه دهد که امروزه از آن به عنوان دکترین مهدویت یاد می‌شود. دکترین مهدویت آموزه‌ای اعتقادی، جهانی و بر محور مهدویت است که با ارائه راهبردهای اساسی برای حیات بشری، راه را برای رسیدن به جامعه ایده‌آل، همراه با انسان‌های صالح و رهبر مصلح هموار می‌سازد.
با توجه به ماهیت فرهنگی انقلاب اسلامی که انتظار مثبت و زمینه‌سازی ظهور از بدو پیروزی در دستور کار کارگزاران نظام جمهوری اسلامی قرار گرفته است در تحقیق حاضر تلاش شده است برخی از راهبردهای فرهنگی مهدویت برای جامعه و دولت زمینه‌ساز بر اساس مدل SWOT (قوت، ضعف، فرصت، تهدید) ارائه گردد. بدین منظور، نخست مختصات فرهنگی جامعه مهدوی از دیدگاه آیات و روایات (جامعه پس از ظهور) بیان شده است. سپس قوت‌ها، ضعف‌ها، فرصت‌ها و تهدیدهای فرهنگی مهدویت در سطح جامعه شیعی ایران از دیدگاه تیم تحقیق شناسایی شده و با تجزیه و تحلیل محیط داخلی و خارجی، وضعیت فعلی فرهنگی مهدویت در سطح کشور تبیین گردیده است. در ادامه، راهبردهای کلان پیشنهادی فرهنگی مهدویت در چهار حوزه (راهبردهای SO، ST، WO، WT) جهت رسیدن به جامعه منتظر مطلوب ارائه شده است. راهبردهای ارائه شده بر اساس میانگین میزان جذابیت آن‌ها رتبه‌بندی و از 25 راهبرد ارائه شده، تعداد 16 راهبرد دارای رتبه بالاتر از میانگین، به عنوان راهبردهای برتر انتخاب گردیده‌اند. در نهایت، مقاله با نتیجه‌گیری و پیشنهاد برای تحقیقات آینده به پایان می‌رسد.
واژگان کلیدی
دکترین مهدویت، راهبرد، قوت، ضعف، تهدید، فرصت، جامعه و دولت زمینه‌ساز، محیط داخلی، محیط خارجی.
[1]. «أفضل أعمال اُمّتی انتظار فرج من الله عزّوجلّ». (صدوق، 1395: ج2، 644؛ مجلسی، 1404: ج52، 128؛ صافی گلپایگانی، 1419: 496)
راهبردهای فرهنگی مهدویت برای جامعه و دولت زمینه‌ساز، بر اساس مدلSWOT