فایلکو

مرجع دانلود فایل ,تحقیق , پروژه , پایان نامه , فایل فلش گوشی

فایلکو

مرجع دانلود فایل ,تحقیق , پروژه , پایان نامه , فایل فلش گوشی

دانلود مقاله بررسی اثر نقدشوندگی بر عملکرد شرکت ها در بورس اوراق بهادار تهران

اختصاصی از فایلکو دانلود مقاله بررسی اثر نقدشوندگی بر عملکرد شرکت ها در بورس اوراق بهادار تهران دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 

 

 

 

 


بررسی اثر نقدشوندگی بر عملکرد شرکت ها در بورس اوراق بهادار تهران

 

دانشگاه آزاد اسلامی- واحد اراک

 

 

 

چکیده:
نقدشوندگی از طریق مبادلات سهام ، هزینه معاملات سرمایه ای را کمتر کرده و شکاف پیشنهاد قیمتی خریدار و فروشنده را باریکتر می نماید علیرغم وجود این رابطه، محققین بر جهت تاثیر نقدشوندگی و عوامل مربوط به آن بر عملکردبلندمدت شرکت ابهام دارند این تحقیق درصد است تا با تست تجربی میزان اثرگذاری نقدشوندگی بر عملکرد شرکت، درستی تئوریهای موجود را در بازار نوظهور ایران بررسی و ارزیابی نماید. برای این منظور تعداد 112 شرکت از بورس اوراق بهادار تهران برای مطالعات مقطعی در سال 1386 انتخاب شدند. یافته های تحقیق نشان داد که ارتباط معنی دار مثبتی بین میزان نقدشوندگی سهام و عملکرد بلندمدت شرکت ها وجود دارد. این مطالعه می تواند برای سرمایه گذاران و سیاست گذاران بورس وحسابداری از جهت ارائه معیاری مناسب برای ارزیابی عملکرد شرکت مفید باشدو همچنین می تواند منجر به بسط الزامات افشاء اطلاعات توسط شرکت های بورس شود.

 


واژه های کلیدی:
نقدشوندگی،شکاف پیشنهاد قیمتی بین خرید و فروش،عملکردشرکت، ارزش شرکت

 

 

 

 

 

 

 


1- مقدمه:
در مطالعات انجام شده از نقدشوندگی ،محققین تعدادی زیادی از ویژگی های نقدشوندگی را بر می شمارند(آمیهاد و مندلسون1987، 2000 ، 2008؛فانگ 2009؛ ماگ1998؛کیل و ویلا1991 ؛هولمستروم و تیرول؛ گامبرس و همکاران(2003) ،ادمانس 2009؛ادماتی و پفلیدر2009؛ پالمیتر2002؛ خانا وسونتی2004؛ ساب رحمانیام وتیتمان2002 کوفی 1991،بهاد 1993، گولدستین و گامبل 2008،ماگ 1998)که مهمترین این ویژگی ، کم بودن هزینه معاملات این نوع سهام می باشد. در این رابطه آمیهاد و مندلسون(2008،1997) بیان داشتند که تمامی هزینه های مبادله سهام که توسط خریدار و فروشنده پرداخت می شود جزء هزینه نقدشوندگی است که در نبود نقدشوندگی کامل رخ می دهد. بعلاوه ویژگی نقدشوندگی در سهام موجب می شود مظنه قیمتی برای پیشنهاد خرید و فروش به یکدیگر نزدیک شده و خریدار و فروشنده تلاش کمتری برای رسیدن به توافق برای انجام معامله، لازم داشته باشند.(آمیهاد و مندلسون 2006)
ماگ در تحقیق تجربی خوددر سال (1998) نشان داد که ویژگی نقدشوندگی در سهام ،امکان فروش راتسهیل نموده و خرید سهام ، با مشکل کمتری روبرو است در عین حال هزینه نگهداری این نوع سهام، بسیار پائین می باشد، رز و همکاران(2008) معتقدند که نقدشوندگی بالا منجر به کاهش هزینه ای سرمایه ای شده و می تواند افزایش در سود عملیاتی را به همراه داشته باشد.
علیرغم چنین وی‍ژگیهای،محققین در موردجهت اثرگذاری نقدشوندگی بر عملکرد شرکت دچار شک و ابهام بوده و تئوری های مختلف و متضادی ارائه می دهند که می توان این تحقیقات انجام شده را در دو جریان پژوهشی رقیب تقسیم بندی نمود. جریان پژوهشی اول مربوط به تاثیر مثبت نقدشوندگی بر عملکرد شرکت می باشد (آمیهاد و مندلسون1987، 2000 ، 2008؛فانگ 2009؛ ماگ1998؛کیل و ویلا1991 ؛هولمستروم و تیرول؛ گامبرس و همکاران(2003) ،ادمانس 2009؛ادماتی و پفلیدر2009؛ پالمیتر2002؛ خانا وسونتی2004؛ ساب رحمانیام وتیتمان2002).
و جریان پژوهشی دیگر این ادعا را نقض کرده و بر ارتباط منفی بین دو متغیر نقدشوندگی و عملکرد تاکید می نماید(کوفی 1991،بهاد 1993، گولدستین و گامبل 2008،ماگ 1998)
محققین در جریان پژوهشی اول علاوه بر اثر نقدشوندگی در کاهش هزینه معاملات و افزایش سود عملیاتی نشان دادند که نقدشوندگی بیشتر منجر به اجرای حاکمیت شرکتی بهتر طرحهای پاداش مناسب تر و تصمیمات سرمایه گذاری کاراتر می شود به طوری که در نقدشوندگی بالا به علت معیار مناسب برای ارزیابی مدیران و تعیین کاراءتر حق پاداش مدیران ، حاکمیت شرکتی مطلوب ایجاد شده در نتیجه سوء مدیریت ها کاهش خواهدیافت. (هولمسترم و تیرول1993) (ادامس 2009، ادماتی و پفلیدر2009؛ پالمیتر2002).
ماگ(1998)معتقد است ،در حاکمیت شرکتی مطلوب که توسط نقدشوندگی بالای سهام فراهم می آید، سهامداران جزءبه راحتی به سهامداران عمده تبدیل می شوند. علاوه بر آن باکر و ستین (2004) در تحقیقات خود به این نتیجه رسیدند که در دوره های که سهام شرکت از نقد شوندگی بالای برخوردار بوده شرکت توانسته سرمایه بیشتری را از طریق فروش سهام جمع آوری نماید.
از سوی دیگر در جریان پژوهشی رقیب محققین چون کوفی (1991) بهاد (1993) و ماگ(1998) نشان دادند که در نقدشوندگی بالا و هزینه معاملات کم، سهامداران عمده ناراضی از عملکرد ، با سهولت بیشتری از شرکت خارج شده، ودر نتیجه برای نظارت بیشتر بر رفتار مدیران تلاش کمتری می نمایند. که این وضعیت سبب می شود تا میزان حاکمیت شرکتی کاهش یافته و اثر منفی بر عملکرد شرکت داشته باشد.
علاوه بر این گولدستین و گامبل 2008 معتقدند بورس بازان و دلالان برای خرید و فروش کوتاه مدت، از سهام با نقدشوندگی بالا استفاده می نمایند که این امر منجر به بازدهی کمتر برای سرمایه گذاری ها شده و می تواند تاثیر منفی بر عملکرد شرکت داشته باشد.
به منظور آگاهی از ارتباط بین رفتار نقد شوندگی سهام و عملکرد شرکت ها در بازار نو ظهور ایران این تحقیق درصدد است تا با تست تجربی و باز آزمونی مدلهای بکار رفته قبلی، ارتباط بین نقدشوندگی و عملکرد شرکت، وهمچنین جهت و میزان تاثیر نقدشوندگی بر عملکرد شرکت های پذیر فته شده در بازار سهام ایران را مورد سنجش قرار دهد. یافته های این تحقیق علاوه بر پرکردن خلاء تحقیقاتی در این زمینه می تواند برای سرمایه گذاران و سیاست گذاران بورس و حسابداری از جهت ارائه معیاری مناسب برای ارزیابی عملکرد شرکت مفید باشد.و همچنین می تواند منجر به بسط الزامات افشاء اطلاعات توسط شرکت های بورس شود. براین مبنا، در ادامه مبانی نظری و پیشینه تحقیق مورد بررسی قرار گرفته و سپس با طرح فرضیه به آزمون آن خواهیم پرداخت و در نهایت با تجزیه و تحلیل اطلاعات،یافته های تحقیق ارائه می گردد.

 

2-پیشینه تحقیق
در اینجا با توجه به نو بودن این موضوع در پژوهش های داخلی تنها به ذکر پژوهشهای تجربی مهم خارجی که رابطه بین نقدشوندگی و ارزش شرکت را بررسی کرده اند می پردازیم .
آمیهاد و مندلسون 1986 برای بررسی تجربی اثر نقدشوندگی برقیمت سهام همه شرکت های عضو بازار نیز و آمکس را به مدت 21 سال (1960-1980) آزمون نمودند در ابتداء این شرکتها در 7 طبقه بر مبنای میزان نقدشوندگی که از طریق شکاف پیشنهاد قیمتی عرضه و تقاضا سنجیده شده است تفکیک شده و در ادامه هر کدام از این طبقات بر مبنای ریسک بتا(CAPM) که با توجه به اندازه شرکت تعدیل شده بودند به هفت زیر شاخه ( پرتفلیو) تقسیم شده اند این محققین به این نتیجه رسیدند که بین میانگین بازده پرتفلیو با شکاف پیشنهاد قیمتی عرضه وتقاضا رابطه ای مستقیم وجود دارد آنها با اندازه گیری متغیر ها متوجه شدند نوع این ارتباط به گونه ای معقر است یعنی با افزایش شکاف پیشنهاد قیمتی سهام از یک در صد به دو درصد، میزان بازده از 15٪ به 8/1 تغییر یافته است ولی با افزایش تغییر شکاف قیمتی از 2٪ به 3٪ میزان بازده تنها یک در صد رشد یافته است.
چانگ (2010) در تحقیقی تحت عنوان حاکمیت شرکتی و نقدشوندگی به صورتی تجربی رابطه حاکمیت شرکتی و نقدشوندگی را بررسی نموده است در مطالعات خود نشان داد همبستگی بالای مثبتی بین حاکمیت شرکتی و نقدشوندگی سهام در همه زمانها برقرار است
اگروال و همکاران (2001) معتقدند در شرایط بد مالی معامله کنندگان با احتیاط بیشتری در مبادلات سهام شرکت می نمایند در نتیجه سرمایه گذاران غیر آگاه از معاملات این نوع سهام خارج شده و سرمایه گذاران آگاه در بازار خواهند ماند. و بازارگردانان در واکنش نسبت به سرمایه گذاران آگاه که بطور بالقوه دارای اطلاعات پنهانی هستند، ریسک بالاتری را متحمل می شوند بنابراین بازارگردان ها نسبت به زیان احتمالی، شکاف پیشنهاد قیمتی عرضه و تقاضا را افزایش خواهند داد که منجر به کاهش نقدشوندگی و کاهش بیشتر سرمایه سهامداران می شود.
فانگ و همکاران در سال (2009) به بررسی ارتباط بین نقدشوندگی و ارزش شرکت در 2642شرکت عضو بازار آمکس ،نیز و نزدک به مدت 6 سال پرداختند. آنها این ارتباط را با اثر نقدشوندگی، بر نسبت قیمت به سود ،معکوس اهرم مالی و بازده عملیاتی تشریح کردند. آنها بر مبنای تئوری نمایندگی معتقدند نقدشوندگی معیاری مطلوب برای سنجش کارائی فعالیت مدیران فراهم آورده وسبب تعیین صحیح پاداش مدیران می شود. آنها همچنین بیان می دارند که نقدشوندگی سهام به دلیل هزینه معاملاتی کمتر سرمایه گذاران آگاه بیشتری را به معاملات جذب می کند و در نهایت سبب می شود تا قیمت سهام به ارزش ذاتی نزدیکتر شده و سرمایه گذاران غیر آگاه بیشتری به معاملات وارد شوندکه این امر منجر به حاکمیت شرکتی بهتر و در نتیجه ارزش بیشتر شرکت می شود. بطور کلی نتایج تحقیق آنها نشان داد بین نقدشوندگی سهام با نسبت سود عملیاتی بر دارائی و میزان حقوق صاحبان سهام در شرکتهای با سطح نقدشوندگی بالاتر رابطه مثبت وجود دارد ولی ارتباطی بین نقدشوندگی در سطوح مختلف و نسبت قیمت برسود عملیاتی وجود ندارد.
آمیهاد و مندلسون(2006) در تحقیقی به بررسی اثر نقدشوندگی در کاهش هزینه سرمایه پرداختند آنها با بررسی استراتژی شرکت های گوناگون متوجه شدند که سیاست غالب شرکت ها حفظ نقدشوندگی است نه رشد نقدشوندگی.آنها این سیاست را برای شرکتهای با نقدشوندگی بالا مطلوب دانستند ولی به شرکت های دیگر پیشنهاد دادند که از اینترنت ، تحلیلگران مالی و بازارهای معاملاتی بهتروافزایش انتشار اطلاعات داوطلبانه جهت افزایش نقدشوندگی استفاده نمایندچراکه افزایش نقدشوندگی سبب کاهش هزینه سرمایه شده وکاهش هزینه سرمایه منجر به افزایش ارزش سهام می شود.

 

3- فرضیات و روش پژوهش
این تحقیق در صدد است با توجه به چارچوب تئوری نمایندگی ارائه شده در ادبیات تحقیق وهمچنین مدلهای بکار گرفته شده در کشورهای دیگربه باز آزمونی این تئوریها ومدلها در بازارنو ظهور سرمایه ایران بپردازد. برای این امر فرضیه زیر ارائه می گردد:
”بین نقدشوندگی سهام و عملکرد شرکتها در بورس اوراق بهادار تهران ارتباط معنا داری وجود دارد”

 

4- مدل تحقیق
جهت آزمون فرضیه فوق از مدل فانگ که با توجه به شرایط ایران تعدیل شده،‏‏ استفاده شده است که در زیر تشریح می شود:
Firm performance= C0 +C1 Liquidity + C2 Leverage + C3 Firm Size + C4 Age Firm +C5 Dummy _the best Firm +έ
• Firm performance:عملکرد شرکت که با tobin(q) اندازه گیری می شود
• Liquidity: نقدشوندگی که با شکاف پیشنهاد قیمتی عرضه و تقاضا نسبی سنجیده می شود
• Leverage:اهرم مالی
• Firm Size: اندازه شرکت که با میزان فروش شرکت سنجیده می شود
• Age Firm:عمر شرکت
• Dummy _the best Firm:متغیر ساختگی 50 شرکت برتر ایران
• έ : ضریب خطا که برای هردوره مستقل می باشد، از توزیع نرمال برخوردار بوده و مستقل از عوامل رگرسیونی می باشد

 

1-4 متغیر مستقل
برای سنجش عملکرد شرکت از Tobin Q استفاده شده است که به اعتقاد محققان زیادی به عنوان بهترین معیار برای سنجش عملکردو ارزش شرکت می باشد( گامبر و همکاران2003)، (کاپلان و زینگلاس 1997)،(فانگ و همکاران 2009) کیو توبین به صورت زیر محاسبه می شود.

 


Q Tobin=

 

2-4 متغیر وابسته:
برای محاسبه نقدشوندگی از شاخص شکاف پیشنهاد قیمتی بین خرید و فروش سهام استفاده شده که دارای کیفیت بالای برای سنجش نقدشوندگی می باشد(امیهاد و مندلسون 1986)،(هاسبروک 2009)، (فانگ وهمکاران 2009) اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام در تحقیقات مختلف به صورت مطلق و یا به صورت نسبی مورد استفاده قرار گرفته است اختلاف بین خرید و فروش مطلق یا واقعی سهام عبارتند از اختلاف قیمت پیشنهادی فروش به قیمت پیشنهادی خرید سهام می باشد. اما اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش نسبی سهام که درتحقیق حاضر و تحقیقات مختلفی چون(امیهاد و مندلسون 1986)،(هاسبروک 2009)، (فانگ وهمکاران 2009) نکتاش و چیانگ ( 1986 ) ، ریان ( 1996 ) ، بون ( 1998) ، رسائیان ( 1385) ، رضازاده و آزاد ( 1387 ) فخاری و فلاح محمدی(1388) به کار گرفته شده است ، به صورت زیر محاسبه می شود
SPREAD it =
= SPREAD دامنه تفاوت قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام
= (ASK PRICE) AP میانگین قیمت پیشنهادی فروش سهام شرکت iدر دوره t
= (BID PRICE) BP میانگین قیمت پیشنهادی خرید سهام شرکت iدر دورهt.
این مدل برای اولین بار توسط چیانگ و وینکاتش در سال 1986 برای تعیین نقدشوندگی سهام مورد استفاده قرار گرفته است و می توانیم آن را میزان تخفیف لازم در قیمت به منظور کسب سرعت در انجام معامله تعریف نماییم . مزیت اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش نسبی که توسط استل ( 1978 ) به کار گرفته شده نسبت به اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش مطلق ، این است که می توان داده های مقطعی را با دقت بیشتری تجزیه و تحلیل نماییم. ( بون 1998).از جمله نوآوری تحقیق مذکور محاسبه لحظه ای اختلاف پیشنهاد قیمتی خرید و فروش برای هر معامله در هر روز معاملاتی سهام است که منجر به محاسبه شکاف قیمتی دقیق تر شده است .

 

3-4 متغیر های کنترل
متغیرهای کنترلی با توجه به مدل فانگ وهمکاران(2009) و مرور متون دیگرکه با شرایط ایران سازگار باشد تعیین گردید.متغیرهای کنترلی این پژوهش عبارتند از:
1)ساختار بدهی یا اهرم مالی : با نسبت کل بدهی به ارزش دفتری کل دارایی اندازه گیری می شود هدف از این کار کنترل تاثیر پوشش بدهی بر عملکرد شرکت می باشد. نمازی و ابراهیمی( 1388) اوغلو و مهاجان(2006)
2)اندازه شرکت: بسیاری از تحقیقات تجربی، ثابت کرده است که بازده سهام شرکتهای کوچک از بازده سهام شرکتهای بزرگ، بیشتر است. هر قدر، شرکتی کوچک تر باشد، میزان ریسک سهام آن بیشتر شده و از این رو بازده مورد انتظار سرمایه گذار افزایش می یابد. جهانخانی و یزدانی (1374) هاگن (2001) نمازی و ابراهیمی(1388) بدین ترتیب انتظار می رود بین عملکرد شرکت و اندازه شرکت رابطه معنی داری وجود داشته باشد.در این تحقیق اندازه شرکت از طریق میزان فروش محاسبه می شود.دلیل انتخاب فروش به عنوان بدیلی برای اندازه به خاطر ارتباط آن با عملکرد بوده است.
3) عمر شرکت: این متغیر نشان دهنده فرصت های رشد پیشرو برای شرکت است به عقیده فانگ و همکاران(2009) و گامبرس و همکاران(2003) شرکتهای جوانتر به دلیل فرصت رشد بیشتر از عملکرد بهتری برخوردارند.
4) 50 شرکت برتر ایران: یک متغیر ساختگی برای بررسی اثر شرکت های برتر در عملکرد شرکت می باشد در این تحقیق شرکت های نمونه در حالت شامل بودن در دامنه، عدد 1 در غیر این صورت عدد 0 تعلق می گیرد.(50 شرکت برتر ایران بر اساس میزان حجم فروش و افزایش سالانه آن، کسب سود و میزان رشد آن ،توسط سازمان مدیریت صنعتی ایران انتخاب می شود).دلیل گنجاندن این متغیر اثری است که شاخص عملکرد این گروه از شرکت ها بر دیگر شرکت های گروه دارند.

 

5-روش تحقیق
این تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی - همبستگی به شمار می آید که مبتنی بر تحلیل رگرسیون زمانی مقطعی می باشد که از برآورد رگرسیون ساده چند متغیره با روش حداقل مربعات معمولی استفاده شده است . به منظور انجام تحقیق، نمونه آماری از شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال 1386 بر مبنای شرایط زیر انتخاب شده اند:
• سهام این شرکتها درسال 1386 در بورس اوراق بهادار معامله شده باشند
• شرکتها نباید در طی دوره تحقیق توقف فعالیت داشته باشند
• شرکتهای مورد نظر از ابتداء تا انتهای تحقیق در عضویت بورس اوراق بهادار باشند
• اطلاعات مربوط به اختلاف قیمت پیشنهادی خرید وفروش ودیگر متغیر ها برای شرکت قابل جمع آوری باشد
• تعداد دفعات معاملات شرکت نباید از 50 مرتبه در سال کمتر باشد
با اعمال تمام محدودیت های فوق، حجم نمونه بالغ بر112 شرکت گردید و داده های این تحقیق از اطلاعات مندرج در صورتهای مالی سالانه شرکت وبانکهای داده ای تدبیر پرداز و ره آورد نوین استخراج شده است.

 

6- یافته های تحقیق:
در این تحقیق از رگرسیون حداقل مربعات معمولی OLS استفاده شده است برای اجرای این آزمون وجود چند پیش فرض لازم و ضروری می باشد تا برآورد صحیحی از رگرسیون انجام شده، حاصل آید بنابراین قبل از انجام برآورد پیش فرض ها را تست نموده و بعد به اجرای رگرسیون می پردازیم.

 

1-6 پیش فرض های لازم برای اجرای رگرسیون OLS
با انجام تست فرض میانگین صفر پیش فرض لازم مربوط به صفر بودن میانگین اجزای باقیمانده انجام می گیرد که با توجه به آماره آزمون فرض H0 مبنی بر صفر بودن میانگین اجزای آزمون پذیرفته می شود.و همچنین برای تست همسانی واریانس از آزمون وایت استفاده نموده ایم که با توجه به آماره احتمال این آزمون که بالاتر از 5% می باشد فرضیه H0 مبتنی بر همسانی واریانس پذیرفته می شود.
و در ادامه برای بررسی اینکه بین متغیر وابسته سال جاری با سال قبل همبستگی وجود نداشته باشد آزمون براسچ- گودفری مرتبه دوم بکار گرفته شد که با توجه به آماره احتمال خود همبستگی در مدل وجود دارد برای تصریح مدل اولیه از عبارت خود همبستگی (Ar) مرتبه اول استفاده گردید (نادر مهرگان و روح اله رضایی 1388) که با انجام تصریح میزان آماره احتمال آزمون براسچ -گودفری مناسب شده و خود همبستگی رفع شده است.
نگاره شماره 1
آزمون پیش فرض ها احتمال آماره F وt نتیجه آزمون
تست میانگین صفر 0.69 تایید می شود
تست وایت 0.89 تایید می شود
تست براسچ- گودفری (قبل از تصریح مدل) 0.0006 رد می شود
تست براسچ- گودفری (بعد از تصریح مدل) 0.08 تایید می شود

 

7- آمار توصیفی
آمار توصیفی متغیرهای تحقیق برای شرکت های نمونه در نگاره زیر ارائه شده است
نگاره شماره 2
انحراف معیار میانه میانگین حداکثر حداقل مشاهدات مقطعی مخفف متغیرها
669/0 17/1 405/1 436/5 568/0 112 Q T کیوتوبین
31/23 16.17 41/24 79/99 37/0 112 BA شکاف قیمتی
16/0 0.63 62/0 95/0 16/0 112 LEV اهرم مالی
93/1 13.41 66/13 69/20 28/12 112 F size اندازه شرکت
12 38 36 79 5 112 AGE عمر شرکت

 

همانطور که از نگاره 2 مشخص است شکاف قیمتی بالاترین مقدار انحراف معیار را دارد که نشان دهنده عدم حذف داده های با حداقل مقدار از نمونه مورد بررسی است. و از آنجائیکه انحراف معیار شکاف قیمتی از میانه بالاتر می باشد بیانگر این موضوع است که میزان شکاف قیمتی خرید و فروش در شرکت های مورد بررسی زیاد می باشد .از طرف دیگر کمتر بودن میانه شکاف قیمتی از میانگین بیانگر این است که اختلاف قیمت در داده ها بالا بوده که تائید کننده انحراف معیار بالا در داده ها است. در رابطه با متغیر وابسته انحراف معیار کم بیانگر این است که داده ها از یکسانی برخوردار بوده اند و از انجائیکه حداقل مقادیر از داده ها حذف نشده است انحراف معیار بسیار جزئی مشاهده می شود نزدیکی میانگین و میانه نیز بیانگر نرمال بودن توزیع داده ها می باشد.

 

8-آزمون فرضیه
همانطور که در نگاره 3 مشهود است احتمال آماره F کل مدل 0.001 می باشد. لذا می توان گفت کل رگرسیون در سطح 99% اطمینان معتبر است. و همچنین ضریب تعیین تعدیل شده (R2) که میزان تغییر متغیر وابسته به تغییرمتغیرهای مستقل موجود در مدل‏‏، را نشان می دهد 0.14 است که نشان دهنده تغییرات عملکرد شرکت توسط متغیر های مستقل موجود در مدل به میزان 0.14 می باشدکه با توجه به اهمیت شاخص عملکرد شرکت که متغیری اساسی است این میزان تغییر قابل توجه می باشد..همچنین ضریب0.05- بدین معناست که رابطه معکوس بین شکاف پیشنهاد قیمتی خرید و فروش با عملکرد شرکت وجود دارد که با توجه به احتمال آماره t در سطح 95% اطمینان مورد تایید قرار می گیرد. این نتایج با نتایج تحقیقات تجربی دیگر چون فانگ و همکاران(2009) ، آمیهاد و مندلسون (1986) و گامبرس و همکاران(2003) مطابقت دارد بدین ترتیب هر چه مقدار شکاف پیشنهاد قیمتی خرید و فروش کمتر و باریکتر باشد میزان ارزش بیشتری برای شرکت فراهم می شود. لذا با توجه به رابطه معکوس بین نقدشوندگی و شکاف پیشنهاد قیمتی خرید و فروش، می توان گفت که نقدشوندگی اثر مثبتی بر عملکرد شرکت در بورس اوراق بهادار تهران دارد که این نتیجه دال بر تایید فرضیه تحقیق می باشد.همچنین آماره دوربین واتسون بیانگر ضریب 2.12است که نشان دهنده عدم خود همبستگی بین مقادیر متغیر وابسته می باشد.
نگاره شماره 3
متغیر وابسته:ارزش شرکت یا Q Tobin
متغیرهای مستقل و کنترل ضریب آماره t احتمال آماره t
شکاف قیمتی بین پیشنهاد خرید و فروش 0.05- 2.046- 0.04
اهرم مالی 0.88- 2.375- 0.01
اندازه شرکت 0.04 1.37 0.17
عمر شرکت 0.003 0.70 0.48
50 شرکت برتر ایران 0.395- 1.748- 0.08
آماره F 4.05 احتمال آماره F 0.001
ضریب R2 0.19 ضریب R2 تعدیل شده 0.14
دوربین واتسون 2.12

 


9- تاثیر متغیر های کنترلی
این تحقیق رابطه منفی بالای را بین اهرم مالی و عملکرد شرکت در سطح 95% اطمینان نشان می دهد که با تحقیقات اوغلو و مهاجان(2006) مطابق دارد و همچنین با توجه به آماره احتمال 0.17 بین اندازه شرکت و عملکرد شرکت، ارتباط بین این دو متغیر رد می شود. در این رابطه جهانخانی و یزدانی (1374) هاگن (2001) نمازی و ابراهیمی(1388) بیان داشتند شرکت های بزرگ، ریسک کمتر و در نتیجه بازده کمتری دارند بر مبنای آن ارتباط معکوسی را بین اندازه شرکت و عملکرد شرکت نشان دادند. و همچنین ریاحی و بلوکی (2003) معتقدند شرکتهای بزرگ ،دارای قدرت چانه زنی و صرفه جویی ناشی از مقیاس می باشد و رابطه مثبتی بین دو متغیر پیش بینی نمودند. با توجه به نتایج این تحقیق، نتایج تحقیقات بالا در بورس اوراق بهادار تهران در سال 1386، رد می شود.
عمر شرکتها بیانگر فرصت های رشد پیشرو برای شرکت است که می تواند بر عملکرد شرکت تاثیرگذار باشد که با توجه به نتایج حاصله،این رابطه در بازار اوراق بهادار تهران رد می شود نتایج این تحقیق در تضاد با تحقیقات فانگ و همکاران(2009) و گامبرس و همکاران(2003)می باشدو همچنین با توجه به آماره احتمال 0.08بین 50 شرکت برتر و ارزش شرکت، فرضیه H1 مبنی بر اینکه شرکتهای عضو در 50 شرکت برتر نسبت به دیگر شرکتهای غیر عضو اثر گذاری متفاوتی بر عملکرد شرکت دارند رد می شود.

 

10-نتیجه گیری:
در این مقاله در صدد بودیم تا به بررسی ارتباط بین نقدشوندگی سهام که با شکاف پیشنهاد قیمتی بین خرید و فروش سهام سنجیده می شود با عملکرد بلند مدت شرکت بپردازیم انتظار ما بر این بود که در شرکت های که از نقدشوندگی سهام بیشتری برخوردارند به دلیل حضور سرمایه گذاران بالاتر از عملکرد بهتری برخوردار باشند.در مورد اینکه این رابطه و تاثیر گذاری آن تا چه اندازه بوده؟ و جهت آن چگونه است؟ موضوعاتی بودند که مورد تحلیل قرار گرفته اند.یافته ها نشان داد که این جهت مثبت بوده و میزان آن تنها 5% تغییر در عملکرد را توجیح می کندکه با درصد مورد انتظار بر مبنای تحقیقات سایر کشور ها (60% فانگ و همکاران) بسیار کم است در این تحقیق همچنین اثر سایر متغیر های کنترلی همچون اهرم مالی،اندازه شرکت،طول عمر و عضویت در50 شرکت برتر ایران مورد بررسی قرار گرفته است که نتایج این تحقیق منطبق بر جریان پژوهشی گروه اول چون فانگ و همکاران(2009)، آمیهاد و مندلسون (1986) و گامبرس و همکاران(2003) ادمانس (2009) ؛ادماتی و پفلیدر(2009)؛ پالمیتر(2002) ؛ خانا وسونتی(2004)؛ ساب رحمانیام وتیتمان(2002) می باشد
این یافته ها می تواند هم برای خط مشی گذاران بورس و حسابداری و همچنین مدیران مالی مفید باشد. مدیران مالی قادرند از طریق افزایش قدرت نقد شوندگی سهام که می توانداز طریق افشاء اطلاعات و کاهش درجه اهرم مالی تحقق یابد باعث کاهش نرخ بازده مورد انتظار شده و از این طریق عملکرد وارزش شرکت را بیافزایند. همچنین یافته های این تحقیق می تواند برای خط مشی گذاران بورس و حسابداری از جهت بسط الزامات افشاء مفید باشد.

 

منابع فارسی:
1.احمد پور، احمد و رسائیان، امیر. (1385)." رابطه بین معیار های ریسک و اختلاف بین خرید و فروش سها م در بورس اوراق بهادار تهران"، بررسی های حسابداری و حسابرسی، شماره 46، ص60-37.
2.جهانخانی، علی و یزدانی، ناصر. (1374). " بررسی تأثیر نوع صنعت، اندازه، ریسک تجاری و درجه اهرم عملیاتی شرکتها بر میزان بکارگیری اهرم مالی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران"، مطالعه مدیریت، شماره17 و 18، ص186- 169.
3.رضازاده، جواد و آزاد، عبداله. (1387)." رابطه بین عدم تقارن اطلاعاتی و محافظه کاری در گزارشگری مالی"، بررسی های حسابداری و حسابرسی،80-63.
4.فخاری ،حسین و فلاح محمدی ، نرگس (1388) . " بررسی تأثیر افشای اطلاعات بر نقد شوندگی سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران " تحقیقات حسابداری4. ص 148-163
5.مهرگان ، نادر و رضایی ، روح اله (1388). " راهنمای ای ویوز 6 در اقتصاد سنجی" نشر نور علم
6.نمازی، محمد و ابراهیمی ،شهلا. "بررسی تاثیر سرمایه فکری بر عملکرد مالی جاری و آینده شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران" تحقیقات حسابداری 4. ص 4- 25

 

منابع انگلیسی:
7.Admati, Pfleiderer ( 2009). "The ‘‘wall street walk’’ and shareholder activism: exit as a form of voice". Review of Financial Studies 2645–2685.
8. Agrawal, Kothare and Wadhwa (2004)." Bid-ask spreads, informed investors, and the firm’s financial condition". The Quarterly Review of Economics and Finance 58–76
9.Amihud, Y., Mendelson, H (2008) "Liquidity, the Value of the Firm, and Corporate Finance". Journal of Financial Applied Corporate Finance
10.Amihud, Y., Mendelson, H., (2006) "The Liquidity Route to a Lower Cost of Capital" . Journal of Financial Applied Corporate Finance
11.Amihud, Y. (2002) . "Illiquidity and stock returns: cross-section and time- series effects". Journal of Financial Markets 5, 31–56
12.Amihud, Y., Mendelson, H., (1986) . "Asset pricing and the bid–ask spread". Journal of Financial Economics 17, 223–249.
13.Baker, M., Stein, J (2004). Market liquidity as a sentiment indicator. Journal of Financial Markets 7, 271–299.
14.Bhide, A., (1993). "The hidden costs of stock market liquidity". Journal of Financial Economics 34, 31–51
15.Boone, j, (1998), "Oil and Gas Reserve Value Disclosures and bid ask spreads " Journal of Accounting and public policy, 17, 55-84
16.Chung Kee, Elder and Jang-Chul Kim. .(2010) "Corporate Governance and Liquidity" Apr, pp. 265–291
17.Chordia, T., Roll, R., Subrahmanyam, A.( 2001). "Market liquidity and trading activity". Journal of Finance 56, 501–530
18.Coffee, J. (1991). "Liquidity versus control: the institutional investor as corporate monitor". Columbia Law Review 91, 1277–1368.
19.Edmans, A., (2009). "Blockholder trading, market efficiency, and managerial myopia". Journal of Finance.
20.Fang , Noe and Tice (2009). "Stock market liquidity and firm value". Journal of Financial Economics 94 ,150–169
21.Gompers, P., Ishii, J., Metrick, A.,( 2003). "Corporate governance and equity prices". Quarterly Journal of Economics 118, 107–115.
22.Hasbrouck, J., (2009). "Trading costs and returns for US equities: estimating effective costs from daily data". Journal of Finance 64, 1445–1477
23.Holmstro¨m, B.,Tirole ,J.(1993)."Market liquidity and performance monitoring". Journal of Political Economy101,678–709
24.Holmstro¨m, B.,Tirole,J.(2001)."LAPM: liquidity-based asset pricing model". Journal of Finance 56,1837–1867.
25.Kaplan, S., Zingales, L., (1997). "Do investment-cash flow sensitivities provide useful measures of financing constraints?" Quarterly Journal of Economics 112, 169–216.
26.Khanna, N., Sonti, R., (2004). "Value creating stock manipulation: feedback effect of stock prices on firm value". Journal of Financial Markets 7, 237–270
27.Kyle, A., Vila, J.,(1991). "Noise trading and takeovers. Rand" Journal of Economics 22, 54–71
28.Maug, E., (1998). "Large shareholders as monitors: is there a tradeoff between liquidity and control?" Journal of Finance 53, 65–98
29.Riahi-Belkaoui ,Ahmad (2004). "Measuring and Reportion of Intellectual Capital performance Analysis" . The journal of American Academy 439-448
30.Palmiter, A., (2002). "Mutual fund voting of portfolio shares: why not disclose?" Cardozo Law Review 23, 1419–1491
31.Ryan, H, (1996), "The Use of Financial Ratios as Measures of Determinants of Risk in the Determination of the Bid-Ask Spread", Journal of Financial and Strategic Decisions, summer, pp.33-40.
32.Ross , Westerfield , Jaffe , Jordan (2008) ."Modern financial management" . Mc-Graw.hill
33.Stoll, H,(1978), "The supply of Dealer services in securities markets", Journal of finance, Septembe, pp.1133-1151
34.Subrahmanyam, A., Titman, S.,( 2001). "Feedback from stock prices to cash flows". Journal of Finance 56, 2389–2413.

 

 

 

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله 11   صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید


دانلود با لینک مستقیم


دانلود مقاله بررسی اثر نقدشوندگی بر عملکرد شرکت ها در بورس اوراق بهادار تهران

پاورپوینت اوراق مشارکت

اختصاصی از فایلکو پاورپوینت اوراق مشارکت دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

پاورپوینت اوراق مشارکت


پاورپوینت اوراق مشارکت

دانلود پاورپوینت اوراق مشارکت

این فایل در قالب پاورپوینت قابل ویرایش، آماده پرینت و ارائه به عنوان پروژه پایانی می‌باشد

قالب: پاورپوینت

تعداد اسلاید: 96

توضیحات:

1-اوراق مشارکت برای طرح یا طرح‌هایی مشخص منتشر می‌شود حال آنکه در مورد اوراق قرضه چنین الزامی وجود ندارد.

2- به اوراق مشارکت سودی به عنوان علی‌الحساب به نرخ معین تعلق می‌گیرد و سود قطعی آن در پایان طرح و یا در سررسید اوراق مشارکت از محل سود قطعی طرح تعیین و مابه‌التفاوت پرداخت می‌شود، در صورتی که در اوراق قرضه اعطای چنین سودی معمول نیست.

3- ناشران اوراق مشارکت باید در مقاطعی از زمان وضعیت مالی و عملکرد اجرای طرح موضوع اوراق مشارکت را گزارش کنند لکن ناشران اوراق قرضه چنین الزامی را ندارند.

فهرست

تفاوت اوراق مشارکت و اوراق قرضه

انواع ناشران

شخصیت حسابداری مفروض طرح

گزارش‌ها و صورت‌های مالی طرح

گزارش‌های مالی میان دوره‌ای طرح

صورت‌های مالی طرح

دوره مالی طرح

حساب‌ها

حسابداری معاملات و عملیات مالی طرح

مخارج قبل از صدور و انتشار اوراق مشارکت

مخارج صدور و انتشار اوراق

دریافت وجوه حاصل از فروش اوراق

ثبت‌های مربوط به عملیات مزبور در زیر ارائه شده

تخصیص دارایی ناشر به طرح

تخصیص وجوه نقد ناشر به طرح

تخصیص دارایی غیر پولی مورد نیاز طرح از طرف ناشر

تخصیص دارایی عملیاتی مورد نیاز برای اجرای طرح

انجام مخارج طرح

حسابداری مخارج

انجام مخارج طرح از منابع ناشر

برداشت ناشر از وجوه اوراق

بازیافت مخارج

استهلاک دارایی‌های عملیاتی

تخصیص سهم هزینه‌های طرح از هزینه‌های عمومی ناشر

سود علی‌الحساب اوراق مشارکت

حالت سوم: پرداخت از منابع بانک عامل

حسابداری درآمدهای طرح

فروش دارایی‌های عملیاتی طرح

انتقال دارایی‌های عملیاتی به ناشر

کمک‌های نقدی و غیر نقدی

محاسبه و تسهیم سود طرح

تهیه صورت تقسیم سود

ارائه حساب‌های اوراق مشارکت در صورت‌های مالی ناشر

نحوه ارائه سایر حساب‌های مرتبط با طرح در صورت‌های مالی

خرید اوراق مشارکت

استرداد و فروش مجدد اوراق مشارکت خریداری

سود و مزایای اوراق مشارکت

نحوه ثبت سود علی‌الحساب

نتیجه‌گیری


دانلود با لینک مستقیم


پاورپوینت اوراق مشارکت

دانلود مقاله قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران

اختصاصی از فایلکو دانلود مقاله قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 

 

قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران

 

 

 

 

 

فصل اول – تعاریف و اصطلاحات

 

مادة 1. اصطلاحات و واژه‌هایی که در این قانون به کار رفته است، دارای معانی زیر می‌باشند:
1. شورای عالی بورس و اوراق بهادار: شورایی است که به موجب مادة (3) این قانون تشکیل می‌شود، و بعد از این "شورا" نامیده می‌شود.
2. سازمان بورس و اوراق بهادار: سازمانی است که به موجب مادة (5) این قانون تشکیل می‌شود، و بعد از این "سازمان" نامیده می‌شود.
3. بورس اوراق بهادار: بازاری متشکل و خودانتظام است که اوراق بهادار در آن توسط کارگزاران و یا معامله‌گران طبق مقررات این قانون، مورد دادوستد قرار می‌گیرد. بورس اوراق بهادار (که از این پس بورس نامیده می‌شود) در قالب شرکت سهامی عام تأسیس و اداره می‌شود.
4. هیئت‌داوری: هیئتی است که به موجب مادة 37 این قانون تشکیل می‌شود.
5.کانون: کانون‌های کارگزاران، معامله‌گران، بازارگردانان، مشاوران، ناشران، سرمایه‌گذاران و سایر مجامع مشابه، تشکل‌های خود انتظامی است که به‌منظور تنظیم روابط بین اشخاصی که طبق این قانون به فعالیت در بازار اوراق بهادار اشتغال دارند، طبق دستورالعمل‌های مصوب "سازمان" به‌‌صورت مؤسسة غیردولتی، غیرتجاری و غیرانتفاعی به ثبت می‌رسند.
6. تشکل خودانتظام: تشکلی است که برای حسن انجام وظایفی که به موجب این قانون بر عهده دارد و هم‌چنین برای تنظیم فعالیت‌های حرفه‌ای خود و انتظام‌بخشیدن به روابط بین اعضا، مجاز است ضوابط و استانداردهای حرفه‌ای و انضباطی را که لازم می‌داند، با رعایت این قانون، وضع و اجرا کند.
7. شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویة وجوه: شرکتی است که امور مربوط به ثبت، نگهداری، انتقال مالکیت اوراق بهادار و تسویة وجوه را انجام می‌دهد.
8. بازارهای خارج از بورس: بازاری است در قالب شبکة ارتباط الکترونیک یا غیرالکترونیک که معاملات اوراق بهادار در آن بر پایة مذاکره صورت می‌گیرد.
9. بازار اولیه: بازاری است که اولین عرضه و پذیره‌نویسی اوراق بهادار جدیدالانتشار در آن انجام می‌شود و منابع حاصل از عرضة اوراق بهادار در اختیار ناشر قرار می‌گیرد.
10. بازار ثانویه: بازاری است که اوراق بهادار، پس از عرضة اولیه، در آن مورد دادوستد قرار می‌گیرد.
11. بازار مشتقه: بازاری است که در آن قراردادهای آتی و اختیار معامله مبتنی بر اوراق بهادار یا کالا دادوستد می‌شود.
12. ناشر: شخص حقوقی است که اوراق بهادار را به نام خود منتشر می‌کند.
13. کارگزار: شخص حقوقی است که اوراق بهادار را برای دیگران و به حساب آن‌ها معامله می‌کند.
14. کارگزار/معامله‌گر: شخص حقوقی است که اوراق بهادار را برای دیگران و به‌حساب آن‌ها و یا به‌نام و حساب خود معامله می‌کند.
15. بازارگردان: کارگزار/معامله‌گری است که با اخذ مجوز لازم با تعهد به افزایش نقدشوندگی و تنظیم عرضه‌و‌تقاضای اوراق بهادار معین و تحدید دامنة‌ نوسان قیمت آن، به دادوستد آن اوراق می‌پردازد.
16. مشاور سرمایه‌گذاری: شخص حقوقی است که در قالب قراردادی مشخص، دربارة خریدوفروش اوراق بهادار، به سرمایه‌گذار مشاوره می‌دهد.
17. سبدگردان: شخص حقوقی است که در قالب قراردادی مشخص و به منظور کسب انتفاع، به خریدوفروش اوراق بهادار برای سرمایه‌گذار می‌پردازد.
18. شرکت تأمین سرمایه: شرکتی است که به‌عنوان واسطه بین ناشر اوراق بهادار و عامة سرمایه‌گذاران فعالیت می‌کند، و می‌تواند فعالیت‌های کارگزاری، معامله‌گری، بازارگردانی، مشاوره، سبدگردانی، پذیره‌نویسی، تعهد پذیره‌نویسی و فعالیت‌های مشابه را با اخذ مجوز از "سازمان" انجام دهد.
19. صندوق بازنشستگی: صندوق سرمایه‌گذاریی است که با استفاده از طرح‌های پس‌انداز و سرمایه‌گذاری، مزایای تکمیلی را برای دوران بازنشستگی اعضای آن فراهم می‌کند.
20. صندوق سرمایه‌گذاری: نهادی مالی است که فعالیت اصلی آن سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار می‌باشد و مالکان آن به نسبت سرمایه‌گذاری خود، در سود و زیان صندوق شریک‌اند.
21. نهادهای مالی: منظور نهادهای مالی فعال در بازار اوراق بهاداراند که از آن جمله می‌توان به "کارگزاران،" "کارگزاران/معامله‌گران،" "بازارگردانان،" "مشاوران سرمایه‌گذاری،" "مؤسسات رتبه‌بندی،" "صندوق‌های سرمایه‌گذاری،" "شرکت‌های سرمایه‌گذاری،" "شرکت‌های پردازش اطلاعات مالی،" "شرکت‌های تأمین سرمایه" و "صندوق‌های بازنشستگی" اشاره کرد.
22. شرکت مادر (هلدینگ): شرکتی که با سرمایه‌گذاری در شرکت سرمایه‌پذیر جهت کسب انتفاع، آن‌قدر حق رأی کسب می‌کند که برای کنترل عملیات شرکت، هیئت‌مدیره را انتخاب کند و یا در انتخاب اعضای هیئت‌مدیره مؤثر باشد.
23. ارزش‌یاب: کارشناس مالی‌ای است که دارایی‌ها و اوراق بهادار موضوع این قانون را مورد ارزشیابی قرار ‌دهد.
24. اوراق بهادار: هر نوع ورقه یا مستندی است که متضمن حقوق مالی قابل‌نقل‌وانتقال برای مالک ‌عین و یا منفعت آن باشد. "شورا،" اوراق بهادار قابل‌معامله را تعیین و اعلام خواهد کرد. مفهوم ابزار مالی و اوراق بهادار در متن این قانون، معادل هم در نظر گرفته شده است.
25. انتشار: انتشار عبارت است از صدور اوراق بهادار برای عرضة‌ عمومی.
26. عرضة عمومی: عرضة اوراق بهادار منتشره به عموم جهت فروش.
27. عرضة خصوصی: فروش مستقیم اوراق بهادار توسط "ناشر" به سرمایه‌گذاران نهادی است.
28. پذیره‌نویسی: فرآیند خرید اوراق بهادار از ناشر و یا نمایندة قانونی آن و تعهد پرداخت وجه کامل آن طبق قرارداد.
29. تعهد پذیره‌نویسی: تعهد شخص ثالث برای خرید اوراق بهاداری که ظرف مهلت "پذیره‌نویسی" به‌فروش نرسد.
30. اعلامیة پذیره‌نویسی: اعلامیه‌ای است که از طریق آن، اطلاعات مربوط به ناشر و اوراق بهادار قابل پذیره‌نویسی در اختیار عموم قرار می‌گیرد.
31. بیانیة ثبت: مجموعة فرم‌ها، اطلاعات، و اسناد و مدارکی است که در مرحلة تقاضای ثبت شرکت، به "سازمان" داده می‌شود.
32. اطلاعات نهانی: هرگونه اطلاعات افشاء‌نشده برای عموم که به‌طور مستقیم و یا غیرمستقیم به اوراق بهادار، معاملات یا ناشر آن مربوط می‌شود، و در صورت انتشار، بر قیمت و یا تصمیم سرمایه‌گذاران برای معاملة اوراق بهادار مربوط تأثیر می‌گذارد.
33. سبد: مجموعة دارایی‌های مالی است که از محل وجوه سرمایه‌گذاران خریداری می‌شود.

 

فصل دوم: ارکان بازار اوراق بهادار

 

مادة 2. در راستای حمایت از حقوق سرمایه‌‌گذاران و با هدف ساماندهی، حفظ و توسعة بازار شفاف، منصفانه و کارای اوراق بهادار و به منظور نظارت بر حسن اجرای این قانون، "شورا" و "سازمان" با ترکیب، وظایف و اختیارات مندرج در این قانون تشکیل می‌شود.
مادة 3. "شورا" بالاترین رکن بازار اوراق بهادار است که تصویب سیاست‌های کلان آن بازار را برعهده دارد. اعضای "شورا" به شرح ذیل می‌باشد:
1. وزیر امور اقتصادی و دارایی
2. وزیر بازرگانی
3. رییس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
4. رؤسای اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران و اتاق تعاون
5. رییس "سازمان" که به‌عنوان دبیر "شورا" و سخنگوی "سازمان" نیز انجام وظیفه خواهد کرد
6. دادستان کل کشور یا معاون وی
7. یک نفر نماینده از طرف "کانون"‌ها
8. سه نفر خبرة مالی منحصراً از بخش خصوصی با مشورت تشکل‌های حرفه‌ای بازار اوراق بهادار به پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی و تصویب هیئت وزیران
9. یک نفر خبره منحصراً از بخش خصوصی به پیشنهاد وزیر ذی‌ربط و تصویب هیئت وزیران برای هر "بورس کالایی"
تبصرة 1- ریاست شورا با وزیر امور اقتصادی و دارایی خواهد بود.
تبصرة 2- مدت مأموریت اعضای موضوع بندهای 7، 8 و 9 پنج‌سال است، و آنان را نمی‌توان از میان اعضای هیئت‌مدیره و کارکنان "سازمان" انتخاب کرد.
تبصرة 3- انتخاب مجدد اعضای موضوع بندهای7، 8 و 9 این ماده حداکثر برای دو ‌دوره امکان‌پذیر خواهد بود.
تبصرة 4- اعضای موضوع بند 9، فقط در جلسات مربوط به تصمیم‌گیری همان بورس شرکت می‌کنند.
مادة 4 . وظایف "شورا" به شرح زیر می‌باشد:
1. اتخاذ تدابیر لازم جهت ساماندهی و توسعة بازار اوراق بهادار و اِعمال نظارت عالیه بر اجرای این قانون.
2. تعیین سیاست‌ها و خط‌مشی بازار اوراق بهادار در قالب سیاست‌های کلی نظام و قوانین و مقررات مربوط.
3. پیشنهاد آیین‌نامه‌های لازم برای اجرای این قانون جهت تصویب هیئت وزیران.
4. تصویب ابزارهای مالی جدید.
5. صدور، تعلیق، و لغو مجوز فعالیت "بورس"ها، "بازارهای خارج از بورس،" "شرکت‌های سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویة وجوه" و "شرکت‌های تأمین سرمایه".
6. تصویب بودجه و صورت‌های مالی "سازمان".
7. نظارت بر فعالیت‌ و رسیدگی به شکایت از "سازمان".
8. تصویب نوع و میزان وصولی‌های "سازمان" و نظارت بر آن‌ها.
9. انتخاب بازرس/حسابرس "سازمان" و تعیین حق‌الزحمة آن.
10. انتخاب اعضای هیئت‌مدیرة "سازمان".
11. تعیین حقوق و مزایای رییس و اعضای هیئت‌مدیرة "سازمان".
12. انتخاب اعضای "هیئت‌داوری" و تعیین حق‌الزحمة آنان.
13. اعطای مجوز به"بورس"به‌منظور عرضة اوراق بهادار شرکت‌های پذیرفته‌شدة خود در بازارهای خارجی.
14. اعطای مجوز پذیرش اوراق بهادار خارجی به "بورس"‌.
15. اعطای مجوز به "بورس" جهت معاملات اشخاص خارجی در "بورس".
16. سایر اموری که به تشخیص هیئت‌وزیران، به بازار اوراق بهادار مربوط باشد.
تبصره – مصوبات شورا پس از تأیید وزیر امور اقتصادی و دارایی لازم‌اجراء خواهد بود.
مادة 5. "سازمان،" مؤسسة عمومی غیردولتی است که دارای شخصیت حقوقی و مالی مستقل بوده و از محل کارمزدهای دریافتی و سهمی از حق پذیرش شرکت‌ها در "بورس"‌ها و سایر درآمدها اداره خواهد شد. منابع لازم برای آغاز فعالیت و راه‌اندازی سازمان یادشده از محل وجوه امانی شورای بورس نزد سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران تأمین می‌شود.
تبصره- اساسنامه و تشکیلات "سازمان" حداکثر ظرف سه‌ماه از تاریخ تصویب این قانون توسط "شورا" تهیه و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
مادة 6. هیئت‌مدیرة "سازمان" دارای 5 عضو است که از میان افراد امین و دارای حسن‌شهرت و تجربه در رشتة مالی منحصراً از کارشناسان بخش غیردولتی به پیشنهاد رئیس "شورا" و با تصویب "شورا" انتخاب می‌شوند. رئیس "شورا" حکم اعضای هیئت‌مدیره را صادر می‌کند.
مادة 7. وظایف و اختیارات هیئت‌مدیرة "سازمان" به شرح زیر است:
1. تهیه آیین‌نامه‌های لازم برای اجرای این قانون و پیشنهاد آن به شورا.
2. تهیه و تدوین دستور‌العمل‌‌های اجرایی این قانون.
3. نظارت بر حسن اجرای این قانون و مقررات مربوط.
4. ثبت و صدور مجوز "عرضة عمومی" اوراق بهادار و نظارت بر آن.
5. درخواست صدور، تعلیق و لغو مجوز تأسیس "بورس"ها و سایر نهادهایی که تصویب آن‌ها بر عهدة "شورا"ست.
6. صدور، تعلیق و لغو مجوز تأسیس "کانون‌ها" و "نهادهای مالی" موضوع این قانون که در حوزة عمل مستقیم "شورا" نیست.
7. تصویب اساسنامة "بورس‌ها،" "کانون‌ها،" و "نهادهای‌ مالی" موضوع این قانون.
8. اتخاذ تدابیر لازم جهت پیش‌گیری از وقوع تخلفات در بازار اوراق بهادار.
9. اعلام آن‌دسته از تخلفات در بازار اوراق بهادار که اعلام آن‌ها طبق این قانون بر عهدة "سازمان" است به مراجع ذی‌صلاح و پی‌گیری آن‌ها.
10. ارائة صورت‌های مالی و گزارش‌های ادواری در مورد عملکرد "سازمان" و هم‌چنین وضعیت بازار اوراق بهادار به "شورا".
11. اتخاذ تدابیر ضروری وانجام اقدامات لازم به منظور حمایت از حقوق و منافع سرمایه‌گذاران در بازار اوراق بهادار.
12. ایجاد هماهنگی‌های لازم در بازار اوراق بهادار و همکاری با سایر نهادهای سیاست‌گذاری و نظارتی.
13. پیشنهاد به‌کارگیری "ابزارهای مالی" جدید در بازار اوراق بهادار به شورا.
14. نظارت بر سرمایه‌گذاری اشخاص حقیقی و حقوقی خارجی در "بورس".
15. تهیة بودجه و پیشنهاد انواع درآمدها و نرخ‌های خدمات "سازمان" جهت تصویب توسط "شورا".
16. تصویب سقف نرخ‌های خدمات و کارمزدهای "بورس،" و سایر "نهادهای مالی" موضوع این قانون.
17. صدور تأییدنامة "سازمان" قبل از ثبت شرکت‌های سهامی عام نزد مرجع ثبت شرکت‌ها و نظارت "سازمان" بر آن شرکت‌ها.
18. بررسی و نظارت بر افشای اطلاعات بااهمیت توسط شرکت‌های ثبت‌شده نزد "سازمان".
19. همکاری نزدیک و هماهنگی با مراجع حسابداری به‌ویژه هیئت تدوین استانداردهای حسابرسی.
20. انجام تحقیقات کلان و بلندمدت برای تدوین سیاست‌های آتی بازار اوراق بهادار.
21. همکاری و مشارکت با مراجع بین‌المللی و پیوستن به سازمان‌های مرتبط منطقه‌ای و جهانی.
22. انجام سایر اموری که از طرف "شورا" به "سازمان" محول شده باشد.
مادة 8. مدت عضویت هر یک از اعضای هیئت‌مدیره پنج‌سال است و انتخاب مجدد آنان برای یک دورة دیگر بلامانع است.
مادة 9. رییس هیئت‌مدیرة "سازمان" از بین اعضای هیئت‌مدیره به پیشنهاد اعضا و تصویب "شورا" برای مدت سی‌ماه تعیین خواهد شد.
تبصرة 1- رییس هیئت‌مدیره، "رییس" سازمان و بالاترین مقام اجرایی آن خواهد بود.
تبصرة 2- وظایف و حدود اختیارات رییس "سازمان" در اساسنامة "سازمان" تعیین خواهد شد.
مادة 10. اشتغال اعضای هیئت‌مدیره به صورت موظف و تمام‌وقت بوده و به‌ هیچ‌وجه حق اشتغال یا پذیرش مسئولیت دیگری در سایر دستگاه‌ها، بنگاه‌ها و نهادها اعم از دولتی و غیردولتی را نخواهند داشت.
مادة 11. در صورت برکناری، فوت و یا استعفای هر یک از اعضای هیئت‌مدیره، جانشین وی برای مدت باقی‌مانده، ظرف پانزده‌روز حسب مورد به‌ترتیب مقرر در مادة (6) منصوب خواهد شد. شرایط برکناری در اساسنامة "سازمان" قید خواهد شد.
مادة 12. اعضای هیئت‌مدیره قبل از شروع به‌کار در "سازمان" موظف‌اند در جلسة "شورا" سوگند یاد کنند که وظایف قانونی خود را به نحو احسن انجام دهند و در انجام وظایف نهایت دقت و بی‌طرفی را به کار برند و کلیة تصمیماتی را که می‌گیرند مقرون به صلاح کشور بوده و رعایت حفظ اسرار "سازمان" و هیئت‌مدیره را بنمایند. متن سوگندنامه در اساسنامة "سازمان" مندرج خواهد شد.
مادة 13. حقوق و مزایای رییس و اعضای هیئت‌مدیرة "سازمان" از محل بودجة "سازمان" پرداخت می‌شود.
تبصره- حق حضور اعضای غیردولتی "شورا" در جلسات شورا، به پیشنهاد رئیس "شورا" و با تصویب "شورا" تعیین و از محل بودجة "سازمان" پرداخت می‌شود.
مادة 14. در بدو انتصاب و خاتمة عضویت، اعضای هیئت‌مدیره باید فهرست دارایی‌های خود، همسر، و افراد تحت‌تکفل خود را به "شورا" گزارش نمایند.
مادة 15. حسابرس/بازرس "سازمان،" از بین مؤسسات حسابرسی عضو جامعة حسابداران رسمی برای یک‌سال توسط "شورا" انتخاب می‌شود؛ انتخاب حسابرس/بازرس حداکثر برای دو دوره امکان‌پذیر خواهد بود.
مادة 16. انجام هر گونه معاملات اوراق بهادار ثبت‌شده یا در شرف ثبت نزد "سازمان" یا هرگونه فعالیت و مشارکت مستقیم یا غیرمستقیم در انجام معاملات مذکور توسط اعضای "شورا،" "سازمان،" مدیران و شرکای مؤسسة حسابرسی "سازمان" و نیز اشخاص تحت تکفل آن‌ها ممنوع است.
مادة 17. اعضای "شورا" و "سازمان" موظف‌اند، فعالیت‌های اقتصادی و مالی خود و همچنین مشاغل تمام‌وقت یا پاره‌وقت خود را که طی دو سال اخیر به آن اشتغال داشته‌اند یا دارند، به رئیس قوة قضائیه گزارش دهند.
مادة 18. اعضای "شورا،" "سازمان،" مدیران و شرکای مؤسسة حسابرسی "سازمان" مکلف‌اند از افشای مستقیم یا غیرمستقیم اطلاعات محرمانه‌ای که در اجرای وظایف خود از آن‌ها مطلع می‌شوند، حتی پس از خاتمة دوران تصدی خود، خودداری کنند. متخلف به مجازات‌های مقرر در مادة (46) این قانون محکوم می‌شود.
مادة 19. "سازمان" می‌تواند در اجرای وظایف قانونی خود با مجوز دادستان کل کشور، اطلاعات مورد نیاز در چارچوب این قانون را از کلیة بانک‌ها، مؤسسات اعتباری، شرکت‌های دولتی، دستگاه‌های دولتی و عمومی، از جمله دستگاه‌هایی که شمول حکم نسبت به آن‌ها مستلزم ذکر یا تصریح نام آن‌هاست و نیز اشخاص حقیقی یا حقوقی غیردولتی مطالبه نماید. کلیة دستگاه‌ها و اشخاص مذکور مکلف‌اند اطلاعات موردنیاز "سازمان" را در موعد تعیین‌شده ارائه نمایند.

 

فصل سوم: بازار اولیه

 

مادة 20. "عرضة عمومی" اوراق بهادار در " بازار اولیه" منوط به ثبت آن نزد "سازمان" با رعایت مقررات این قانون می‌باشد، و "عرضة عمومی" اوراق بهادار به هر طریق بدون رعایت مفاد این قانون ممنوع است.
مادة 21. ثبت اوراق بهادار نزد "سازمان" به‌منظور حصول اطمینان از رعایت مقررات قانونی و مصوبات "سازمان" و شفافیت اطلاعاتی بوده و به‌منزلة تأیید مزایا، تضمین سودآوری و یا توصیه و سفارشی در مورد شرکت‌ها یا طرح‌های مرتبط با اوراق بهادار توسط "سازمان" نمی‌باشد. این موضوع باید در "اعلامیة پذیره‌نویسی" قید گردد.
مادة 22. ناشر موظف است تقاضای ثبت اوراق بهادار را همراه با "بیانیة ثبت" و "اعلامیة پذیره‌نویسی" جهت اخذ مجوز عرضة عمومی به "سازمان" تسلیم نماید.
تبصره- فرم تقاضای ثبت اوراق بهادار، محتویات "بیانیة ثبت" و "اعلامیة پذیره‌نویسی" که باید به "سازمان" تسلیم شود و نیز چگونگی انتشار "اعلامیة پذیره‌نویسی" و نحوة هماهنگی بین مرجع ثبت شرکت‌ها و "سازمان" به‌موجب دستورالعملی است که توسط "سازمان" تنظیم و به تأیید "شورا" می‌رسد.
مادة 23. "سازمان" پس از بررسی تقاضای ثبت اوراق بهادار و ضمایم آن و اطمینان از انطباق آن‌ها با مقررات، نسبت به تأیید "اعلامیة پذیره‌نویسی" اقدام می‌کند.
تبصرة 1- "عرضة‌ عمومی" اوراق بهادار باید ظرف مدتی انجام پذیرد که "سازمان" تعیین می‌کند. مدت مذکور از سی‌روز تجاوز نخواهد کرد. "سازمان" می‌تواند مدت پذیره‌نویسی را با تقاضای "ناشر" و احراز ادلة موجه حداکثر به‌مدت سی روز دیگر تمدید کند.

 

 

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   16 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید


دانلود با لینک مستقیم


دانلود مقاله قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران

دانلود مقاله بررسی علل امتناع شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

اختصاصی از فایلکو دانلود مقاله بررسی علل امتناع شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 

 

چکیده:
با استفاده از XBRL سیستم مالی شرکت به ‌صورت مستقیم به اینترنت وصل و استفاده‌کنندگان از اطلاعات حسابداری در هر نقطه از جهان می‌توانند به وب سایت شرکت مراجعه و در هر زمان صورتهای مالی را با آخرین تغییرات مشاهده و تجزیه و تحلیل نمایند.شرکتها می‌توانند با استفاده از XBRL در هزینه‌ها صرفه‌جویی کرده و با کارایی بیشتری به جمع‌آوری و گزارشگری اطلا‌عات مالی بپردازند. بنابراین نخست لازم است تا جامعه حسابداری و حسابرسی ایران با این مهم آشنا شوند تا در مراحل بعدی موجب شناسایی عوامل موثر در ایجاد و گسترش آن گردد . لذا در این پژوهش سعی شده است ضمن شناسایی جوانب نظری موضوع به بررسی علل عدم استفاده از این زبان گزارشگری توسط شرکتهای پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران از دیدگاه صاحبنظران حرفه حسابداری بپردازد . بدین منظور ابتدا با مطالعه ادبیات موضوع متغیرهایی نظیر عدم آگاهی از وجود این زبان ، مهیا نبودن شرایط پذیرش این زبان در کشور ایران ( از دیدگاه زیرساختهای تکنولوژیکی)، عدم صرفه اقتصادی و در نهایت عدم نیاز به تحول شیوه گزارشگری موجود ، به عنوان متغیرهای موثر در عدم استفاده شرکتها از XBRL شناسایی گردیدند . و سپس از طریق پرسش نامه از مدرسین و محققین دانشگاهی در رشته حسابداری و نیز حسابرسان شاغل در حرفه نظر سنجی شده است . برای تحلیل داده های گردآوری شده از آزمون t استیودنت و نرم افزار SPSS نسخه 16 استفاده شده است . نتیجه اینکه عدم اطلاع از وجود XBRL ، مهیا نبودن شرایط پذیرش XBRL در ایران و عدم نیاز به زبان گزارشگری توسعه پذیر ، در حال حاضر به عنوان عواملی که از استفاده XBRL جلوگیری می کند شناخته شدند در حالیکه عدم صرفه اقتصادی بکارگیری XBRL به عنوان مانعی در استفاده از XBRL شناخته نشد.

 


مقدمه:
اینترنت یک ابزار افشاء اطلاعات خاص است که اشکال انعطاف پذیر از افشاء را ارائه می دهد و به استفاده کنندگان امکان برقراری ارتباط فوری ، جامع (فراگیر) و ارزان را می دهد . بسیاری از شرکتها هم بصورت اختیاری اطلاعات خود را روی وب سایت خود قرار می دهند (کلتون و یانگ، 2008،ص2) . با وجو مزایای گفته شده برای ارائه اطلاعات در اینترنت ، اطلاعاتی که معمولاً با فرمت HTML و PDF در اینترنت قرار می گیرند دارای مشکلاتی برای استفاده هستند از جمله اینکه این اطلاعات برای بکارگیری با نرم افزارهای تحلیلی و کاربرگها چندان مناسب نیستند . اینجا است که نیازمند یک راه حل برای حل این مشکل هستیم . XBRL راه حلی برای این مشکل است ، XBRL عبارت است از یکی از توسعه های زبان XML در زمینه گزارشگری مالی ، که از استانداردهای پذیرفته شده استفاده می کند . XBRL با عنوان بندی اطلاعات با استفاده از عناوینی که قابل شناسایی برای کامپیوتر هستند امکان انجام بسیاری از امور به صورت خودکار را ایجاد می نماید. در یک دید وسیع داده های XBRL از جمله داده های الکترونیکی هستند . تحقیقات قبلی نشان داده اند که تغییرات شفافیت افشای مالی الکترونیکی ( شبکه ای ) روند تصمیم گیری سرمایه گذاران را تحت تأثیر قرار می دهد(همان منبع ،ص2)5 . XBRL می تواند برای انتقال اطلاعات درون سازمانی یا شبکه ای توافقی و مشترک از سازمان ها نیز بکار گرفته شود . به طور خلاصه ، XBRL می تواند مبادله اطلاعات را از طریق هر رسانه دیجیتالی در گزارش دهی داخلی و خارجی تسهیل نماید ، زنجیره های تأمین اطلاعات بین و درون سازمانی را بهبود بخشد و به طور بالقوه یکپارچگی و هماهنگی های مورد نیاز کسب و کار الکترونیکی را ارتقاء دهد (سهرابی و خانلری،1388،ص80)6.
با توجه به مزایای ذکر شده ، لزوم بکارگیری این فن آوری در سازمانها و شرکتهای ایرانی به خوبی احساس می شود . با این حال اگرچه آگاهی و دانش اولیه در مورد مزایا و اهمیت این فن آوری در کشور بوجود آمده است لیکن شواهد نشان از عدم کفایت آن دارد و لذا همچنان نحوه پیاده سازی و ریسک های اجرایی آن در هاله ای از ابهام قرار دارد . در این پژوهش سعی شده است تا عواملی که بر عدم استفاده شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از این فن آوری تأثیرگذارند شناسایی شوند تا تصمیم گیرندگان و مجریان این طرح در سازمان ها بتوانند این تغییر سازمانی را با دانش بیشتری مدیریت کنند .

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول
کلیات تحقیق

 

 

 


1-1-مقدمه :
در سالهای پایان قرن بیستم و زمانی که بهره برداری و سوء استفاده های غیر قانونی فراوانی که در بازارهای مالی دنیا رخ داد ، منجر شد تا یک عزم بی سابقه و بین المللی بر عملیات حسابداری و شفافیت بیشتر در گزارشات مالی پدید آید . یکی از عواملی که به بحران در گزارشات مالی انجامید ، نا مناسب بودن اطلاعات در فرمتهای کاغذی و یا الکترونیکی مشابه کاغذ بود که فاقد ویژگیهای لازم برای انتقال کارآمد اطلاعات مالی پیچیده به سرمایه گذاران ، قانونگذاران و سایر ذینفعان می باشد .
بازارهای تجاری – اقتصادی و همچنین استفاده کنندگان اطلاعات از این بازارها به مقدمات و شرایطی نیاز دارند تا شفافیت مراحل گزارشگری را افزایش دهند ، زیرا امروزه گزارشگری تجاری – اقتصادی با انبوهی از مشکلات ( مانند نا کارایی ، تجزیه و تحلیل نا مناسب اطلاعات ) در بین ذینفعانی مانند بخش های مختلف سازمان ، سهامداران و بانکها روبرو است . بنابراین دستیابی به یک سامانه گزارشگری تجاری مناسب برای حل مشکلات و نا کارایی ها بسیار مهم است . در حالی که موج تغییرات فناوری اطلاعات و ارتباطات همه عرصه ها را در بر می گیرد ، می توان ادعا کرد حرفه حسابداری بیش از سایر مشاغل از اثرات و منافع این تغییرات در بهبود و اثربخشی گزارشگری مالی بهره مند شده است . توسعه بسترهای مالی همواره دغدغه اساسی جوامع اقتصادی بوده و راهکارهای گوناگون در این مسیر به چالش کشیده شده اند که در این مسیر ، تکنولوژی اطلاعات این توسعه را دچار تحول شگفت انگیزی نموده است . علاوه بر هزینه بالا ، سرعت و دقت پایین ، روش سنتی (دستی) موجب بروز خطاهای انسانی در گزارش های مالی نیز می شود ، به طوری که امروزه روش دستی چه در ورود اطلاعات و چه در بررسی آنها منسوخ شده است . استاندارد سازی نرم افزاری بسترهای مالی و به ویژه بازار سرمایه ، موجب بالا بردن کیفیت بازار با امکان نظارت دقیق ، سریع و فراگیر بر بازار اولیه و ثانویه ، تسهیل پیاده سازی بورس الکترونیک و اطلاع رسانی سریع و عادلانه به سهامداران در راستای حمایت از حقوق سهامداران گردیده است (شفاعی و کاظمی، 1388،ص2)2.
اینترنت یک ابزار افشاء اطلاعات خاص است که اشکال انعطاف پذیر از افشاء را ارائه می دهد . بسیاری از شرکتها هم بصورت اختیاری اطلاعات خود را روی وب سایت خود قرار می دهند (کلتون و یانگ ، 2008 ،ص2) .
با وجود مزایای گفته شده برای ارائه اطلاعات در اینترنت ، اطلاعاتی که معمولاً با فرمت HTML و PDF در اینترنت قرار می گیرند دارای مشکلاتی برای استفاده هستند از جمله اینکه این اطلاعات برای بکارگیری با نرم افزارهای تحلیلی و کاربرگها چندان مناسب نیستند . اینجاست که نیازمند یک راه حل برای حل این مشکل هستیم . XBRL راه حلی برای این مشکل است ، XBRL عبارتست از یکی از توسعه های زبان XML در زمینه گزارشگری مالی ، که از استانداردهای پذیرفته شده استفاده می کند . XBRL با عنوان بندی اطلاعات با استفاده از عناوینی که قابل شناسایی برای کامپیوتر هستند امکان انجام بسیاری از امور به صورت خودکار را ایجاد می نماید . در یک دید وسیع داده های XBRL از جمله داده های الکترونیکی هستند . تحقیقات قبلی نشان داده اند که تغییرات شفافیت افشای مالی الکترونیکی (شبکه ای ) روند تصمیم گیری سرمایه گذاران را تحت تأثیر قرار می دهد (همان منبع،ص4)6.
در این فصل به تبیین کلیات تحقیق شامل بیان مسئله ، تاریخچه مطالعاتی ، اهمیت پژوهش ، اهداف تحقیق ، مدل مفهومی تحقیق ، متغیرهای پژوهش ، فرضیات پژوهش و تعریف واژه ها پرداخته خواهد شد .

 

2-1- بیان مسئله
سیستم گزارشگری XBRL به عنوان یک انقلاب در گزارشگری مالی تلقی شده که باعث کاهش هزینه تولید و دسترسی به اطلاعات جهت تولیدکنندگان و استفاده‌کنندگان از اطلاعات صورت‌های مالی می‌شود. از مزایای دیگر این سیستم گزارشگری می‌توان به افزایش ویژگی کیفی مربوط بودن اطلاعات7 ، کاهش میزان خطا در اطلاعات و دسترسی سریعتر و ارزانتر به اطلاعات اشاره نمود.

 

نظر به اهمیت و فواید قابل توجه این سیستم گزارشگری است که رئیس کمیسیون بورس اوراق بهادار آمریکا از آن بعنوان "گزارشگری (داده های) تعاملی" یاد کرده و آنرا به عنوان آینده گزارشگری مالی معرفی می‌نماید. نظر به اهمیت و مزایای این نوع گزارشگری، کشورهای متعددی در دنیا استفاده از XBRL را شروع نموده‌اند ( کشورهای چین، اسپانیا، بلژیک، هلند، هند، ژاپن، انگلستان و آمریکا). علاوه بر این سایر کشورها با تشکیل کارگروه‌های مربوطه، در حال پیاده‌سازی و تهیه زیرساخت‌های بکارگیری آن هستند (استرالیا، فرانسه، سوئد، فنلاند، امارات عربی). روند رو به رشد بکارگیری و استفاده از XBRL در دنیا نشانگر اینست که این روش به عنوان آینده در گزارشگری مالی محسوب شده و چه بسا موجب کنار گذاشتن روش‌های موجود برای گزارشگری مالی گردد. از سوی دیگر، سیاست‌های دولت ایران مبنی بر توسعه بازار سرمایه از طریق اجرای اصل 44 قانون اساسی و تلاش در جهت جذب سرمایه‌های خارجی در بازار سرمایه کشور، نیازمند یک بازار کارا با سیستم‌های اطلاع‌رسانی سریع، دقیق و قابل اتکاست. سیستم گزارشگری XBRLبه عنوان ابزار کارای تهیه، تبادل و تحلیل اطلاعات مالی در بازارهای مهم سرمایه دنیا به شکل اجباری و یا اختیاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. این سیستم گزارشگری می‌تواند به تحقق سیاست‌های دولت در امر تعامل با بازارهای سرمایه دنیا و جذب سرمایه‌گذاران خارجی ممکن نماید(سایت سرمایه گذاری غدیر) .
با توجه به اینکه هم اکنون شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران اطلاعات خود را به صورتPDF در اختیار سهامداران قرار می دهند و در صورتی که یک سهام دار اطلاعات مالی سال های پیش را نیاز داشته باشد باید به طور جداگانه اقدام به باز کردن اطلاعیه ها کند درحالیکه XBRL این امکان را فراهم می کند که اطلاعات به صورت یکجا در اختیار سهام داران قرار بگیرد که از مزایای اثبات شده XBRL به شمار می رود و لذا چه بسا در آینده ای نزدیک شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار نیز ملزم به استفاده از این زبان گزارشگری جهت ارائه اطلاعات خود گردند .
بنا بر آنچه در بالا گفته شد محقق لازم دانست تا پژوهشی را درباره علل امتناع شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از بکارگیری زبان گزارشگری مالی توسعه پذیراز دیدگاه صاحبنظران حرفه ای ارائه دهد تا هم به بررسی فرضیه های خود پرداخته و هم به ارائه اطلاعات و پیشنهادات حرفه ای راجع به این زبان گزارشگری به جامعه حسابداری ، حسابرسی و علمی کشور بپردازد .
3-1-تاریخچه مطالعاتی
زبان گزارشگری توسعه پذیر برای اولین بار در آوریل سال 1998 توسط چارلز هافمن مطرح گردید . وی در شرکت ویل و گریگوری ، XML را برای گزارشگری الکترونیکی اطلاعات مالی ( با ایجاد نمونه های صورتهای مالی و برنامه های حسابرسی با استفاده از XML ) مورد استفاده قرار داد. او در همان سال رئیس شرکت های تک تسک فورس را در جریان قابلیت استفاده از XML در گزارشگری مالی قرار داد و سرانجام در 31 دسامبر 98 مدل ایجاد شده توسط او و مارک ژِوِت کامل گردید . در 15 ژانویه 1999 هافمن به همراه وِین هاردینگ این نمونه را به هیأت مدیره AICPA ارائه کرده و آنها را متقاعد کرد که XML در حرفه حسابداری حائز اهمیت می باشد . AICPA نیز خواستار طرح توجیهی برای گزارشات مالی مبتنی بر XML شد که این پروژه XFRML نام گرفت . در آگوست 1999 ، دوازده شرکت به کمیته پشتیبانی از این طرح پیوستند . سرانجام اولین نشست کمیته پشتیبانی XFRML در تاریخ 14 اکتبر 1999 صورت گرفت و در 6 آوریل 2000 نام سازمان از XFRML به XBRL تغییر کرد (شفاعی و کاظمی ، 1388،ص25)6.
در سال 2000 انجمن حسابداران آمریکا پیشنهاد کرد کمیته ای جهت نظارت بر بکارگیری استاندارد گزارشگری در شرکتها تشکیل گردد ، بر این اساس اطلاعات برخی از شرکتها بصورت نمونه در قالب XBRL تهیه شد تا قابلیت های آن مشخص شود . از دسامبر سال 2001 که زبان XBRL بصورت یک راهکار تازه پیشنهادی مطرح شد ، عملاً در امر گزارشگری مالی شرکتها مورد استفاده قرار گرفته است . پس از پذیرش اولیه XBRL ، تلاش زیادی برای ایجاد رده بندی های عمومی تری از اطلاعات مالی برای استفاده در محیط این ربان انجام شد تا اینکه در آوریل سال 2002 نخستین متن پیشنهادی برای استاندارد بین المللی حسابداری انتشار یافت . در دسامبر 2002 در بورس نیویورک 7 تصویب شد که از این زبان استاندارد برای انتشار اطلاعات معاملات و همچنین برای دریافت گزارشات شرکتها استفاده شود و انطباق با آن از سال 2005 الزامی شود . استفاده از این استاندارد در بورس نزدک8 نیز از سال 2004 بصورت رسمی آغاز گردید.

 

در سند استراتژی توسعه بازار سرمایه آمریکا برای سالهای 2004 تا 2009 استفاده از داده های استاندارد ( برچسب زده یا نشان گذاری شده ) مانند XBRL به عنوان یکی از بندهای اساسی در نظر گرفته شده است . در اکتبر سال 2004 کمیته بورس های اروپایی تصویب کرد که از سال 2005 استفاده از فرمت استاندارد در انتشار گزارشات شرکتها اجباری شود . در این راستا بودجه ای در کنسرسیوم اروپا برای بسترسازی و بکارگیری استاندارد نظام مالی با هدف برقراری امکان نظارت دقیق تر بر شرکتها تصویب شد . استفاده از XBRL برای گزارشگری قانونی بانکها در آمریکا ، موفقیت بزرگی را به همراه داشته است ، بطوری که در گزارش شورای آزمون موسسات مالی فدرال در خصوص مزایای XBRL به مزایای راه حلهای مبتنی بر XBRL توجه ویژه ای صورت گرفته است ( از جمله افزایش 66 تا 95 درصدی در شفافیت داده ها ، افزایش 70 تا 100 درصدی در دقت داده ها ، کاهش زمان از هفته به ساعت در بهنگام بودن و افزایش 15 درصدی در بهره وری تحلیلگران) . در این راستا و بر اساس نظر مقامات بانکداری آمریکا و نیز با توجه به موفقیتهای کسب شده در اجرای آزمایشی XBRL در سال 2005 ، مقرر شده است گزارشگیری مالی بانکها از سال 2006 بر این اساس صورت پذیرد و به همین نحو نیز کمیسیون بورس اوراق بهادار سایر شرکتها را تشویق به پذیرش آن کرده و امیدوار است تأکید شرکتهای مشابه و نیاز سرمایه گذاران، موجب استفاده سراسری از این زبان گردد .
در کشور چین بیش از 800 شرکت گزارشهای مربوط به نیمه دوم سال 2005 خود را با استفاده از سرفصل حسابهای XBRL ( که توسط بورس اوراق بهادار شانگهای طراحی و ایجاد شده ) تنظیم کرده اند . نهاد بین المللی XBRL ضمن به رسمیت شناختن سرفصل حسابهای مورد استفاده جهت گزارشگری شرکتهای در چین ، تأیید می کند که این طبقه بندی بر پایه استاندارد های XBRL بوده و زمینه ساز پیشرفت سریع چین در استفاده از این زبان می باشد .
امارات متحده عربی به عنوان اولین کشور در خاورمیانه ، حوزه حقوقی موقتی را برای XBRL تحت سرپرستی بورس اوراق بهادار ابوظبی ایجاد کرده است که انتظار می رود این حوزه حقوقی جدید ، طبقه بندی XBRL را برای پشتیبانی از گزارشگیری مالی توسط XBRL و تحت استاندارد بین المللی حسابداری در شرکتهای امارات متحده عربی بکار بندد .
بر اساس گزارش های دوره ای انجمن بین المللی مدیران مالی ، استفاده از XBRL را از رتبه نهم در سال 2006 به رتبه سوم در سال 2007 ارتقاء یافته و با افزایش کاربرد داوطلبانه توسط شرکتهای مختلف ، گسترش این زبان شتاب بیشتری را تجربه کرده است . در واقع دنیای مجازی این استاندارد جدید که در سال 2008 حدود 60 هزار شرکت به آن پیوسته اند ، اهمیت توسعه این استاندارد را در کشورها نشان می دهد (همان منبع ، ص27 )2.

 

4-1 اهمیت پژوهش
اهمیت موضوع از جوانب مختلفی قابل بررسی است . یکی الزاماتی است که رشد و گسترش فناوری اطلاعات باعث آن شده است . مثلاً با گسترش فناوری اطلاعات نحوء ثبت ، پردازش و گزارشگری مالی بطور اساسی تغییر کرده و پیرو آن حوزه حسابرسی نیز تغییر یافته است . و دیگر آنکه زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر، شرکتها و سایر ارائه دهندگان داده های مالی و گزارشات تجاری را قادر به خودکار کردن فعالیتهای جمع آوری اطلاعات در زبان XBRL و تهیه انواع مختلف گزارشها با استفاده از زیر مجموعه های گوناگون اطلاعات که مستلزم حداقل تلاش می باشد ، می نماید . برای مثال قسمت تأمین مالی شرکت گزارشات داخلی مدیریت و صورتهای مالی ، مدارک مورد نیاز مالیات و قوانین و گزارشات مانده حسابها برای اعتبار دهندگان را سریعتر و قابل اتکاتر تهیه می نماید . بجز انتقال اتوماتیک داده ها ، حذف فعالیتهای زمانبر و خطاپذیر ، امکان بررسی صحت اطلاعات توسط نرم افزار فراهم می شود . واضح است که اهمیت دیگر این پژوهش در آنست که بدانیم XBRL بعنوان یکی از دستاوردهای فناوری اطلاعاتی نقش بسیار حساسی در ارائه سریعتر و قابل اتکاتر اطلاعات برای شرکتها و یا دیگر ازائه دهندگان دارد . و همانطور که در بالا گفته شد XBRL با خودکار سازی فرایندهای ورود ، پردازش و توزیع اطلاعات باعث اولاً کاهش بهای تولید اطلاعات و ثانیاً جلوگیری از فعالیتهای پر زحمت و مستعد اشتباه ورود دستی ، ورود مجدد و ... می گردد . از طرف دیگر شاهد پذیرش این زبان گزارشگری با رشد فزاینده ای در سطح بین المللی هستیم که با توجه به نزدیکتر شدن ارتباط بین کشورها و مسائلی که تجارت جهانی در پی خواهد داشت لزوم آشنایی با XBRL و حسابرسی آن بیشتر عیان می گردد . به ویژه برای شرکتهای حسابرسی که آیا بدون آشنایی با XBRL و حسابرسی آن3 اصلاً قادر به رقابت و بقاء خواهند بود یا خیر (فریور لیلان ،1386،ص10)4.
با توجه به آنچه گفته شد ، به نظر می رسد آشنایی با XBRL از اهمیت بالایی بویژه در آینده نزدیک ، در کشور ایران برخوردار خواهد بود ، لذا لازم است تا جامعه حسابداری و حسابرسی ایران با این مهم آشنا شوند تا موجب شناسایی عوامل موثر در ایجاد و گسترش آن گردد .

 

5-1 اهداف تحقیق
این پژوهش به دنبال یافتن دلایلی است که موجب می شود بر خلاف مزایایی که بکارگیری زبان گزارشگری مالی توسعه پذبر دارد ، در کشور ایران چندان مورد توجه نباشد . بدین منظور تلاش می نماید تا به اهداف ذیل دست یابد :
1- شناسایی موانع بکارگیری زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر و ارائه پیشنهادات و راهکارهایی جهت رفع موانع موجود
2- روشن شدن برخی از جوانب نظری موضوع تا بعضی از دلایلی که از دیدگاه نظری سبب عدم استفاده از XBRL میگردد ، شناسایی و مورد بررسی قرار گیرد
3- آشنایی با ساختار و کاربردهای XBRL و تشریح نحوه عملکرد آن
4- بررسی مزایا و معایب XBRL

 

6-1 مدل مفهومی تحقیق
روابط بین متغیرها

 

 

 

 

 

 

 

 

 


این مدل برگرفته از مدل تروشانی و رائو1 (2007 ) می باشد که با اندک تغییراتی جهت این پژوهش مورد استفاده قرار گرفته است .

 

7-1 متغیرهای پژوهش
این پژوهش شامل دو نوع متغیر است : متغیر مستقل و متغیر وابسته
متغیر وابسته در این پژوهش عبارت است از :
امتناع شرکتها ی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از بکارگیری زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر
متغیرهای مستقل این پژوهش عبارتند از :
الف - عدم اطلاعات فنی و آگاهی لازم از وجود زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر
ب – مهیا نبودن شرایط پذیرش زبان گزارشگری مالی توسعه پذیردر کشور ایران
ج - عدم صرفه اقتصادی در بکارگیری زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر
د – عدم نیاز به استفاده از زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر

 

8-1 فرضیات پژوهش
در این تحقیق به منظور یافتن دلایل عدم بکارگیری زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر XBRL توسط شرکتهای پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران ، فرضیه هایی به شرح زیر تدوین شده است:
فرضیه 1 : عدم اطلاعات فنی و آگاهی لازم از وجود زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر در امتناع شرکتها از بکارگیری آن موثر است .
فرضیه 2 : مهیا نبودن شرایط پذیرش زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر در کشور ایران در امتناع شرکتها از بکارگیری آن موثر است .
فرضیه 3 : عدم صرفه اقتصادی در امتناع شرکتها از بکارگیری زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر موثر است.
فرضیه 4: عدم نیاز به زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر XBRL در امتناع شرکتها از بکارگیری زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر موثر است .

 

9-1 تعریف واژه ها
زبان نشانه گذاری تحت وب :
زبان نشانه گذاری تحت وب زبانی است برای تنظیم صفحاتی که می توانند انواع اطلاعات متنوع وب را نمایش دهند و همچنین برای ایجاد اسناد و ایجاد ارتباط میان آنها مورد استفاده قرار می گیرد . تصاویر رنگی که بر روی وب مشاهده می کنید ، فرمهایی که پر می کنید . نوارهایی که در هر عبور بر روی صفحات نقش بسته اند ، در نتیجه وجود زبان نشانه گذاری تحت وب می باشند . شرکتهای نرم افزاری متعددی اقدام به ساخت و فروش برنامه های نرم افزاری خوانندن و نوشتن زبان نشانه گذاری تحت وب خاص خود را کرده اند اما هیچ یک از آنها مالک HTML نیستند . HTML استاندارد بین المللی است که توسط فرآیند سیاسی پیچیده ای نگهداری و به روز می شود ( احمدی فصیح ، 1381، ص42)2.

 

نشانه3 :
نشانه ها را می توانیم یک واژه ( عنوان ) یا یک گروه واژه کلیدی بدانیم که همانند یک کانال ارتباطی عمل کرده و کاربر را به اطلاعات مرتبط راهنمایی می نماید . از نشانه برای علامتگذاری عناصری چون متن و تیتر ( عنوان ) استفاده می شود تا برای مرورگرهای وب 4 مشخص شود که این عناصر را چگونه به کاربر نشان داده و به درخواستی مانند فعال کردن یک ارتباط 5 از طریق فشردن یک کلید یا دکمه ماوس چگونه پاسخ دهند .
نشانه لزوماً یک واژه تنها نبوده و ممکن است چند وازه یا یک جمله بصورت یک نشانه در نظر گرفته شوند . بطور مثال " حقوق صاحبان سهام " می تواند یک نشانه باشد که با کلیک کردن بر این نشانه ها در XBRL گزینه های مرتبط با آن ظاهر می شود. نشانه ها با توجه به رفتار کاربران ایجاد می شوند و هر کاربر می تواند برای موضوعی که می خواند نشانه تعریف کند تا علاوه بر خود ، به دیگران در جستجوی اطلاعات کمک کند . برای مثال <Asset>1000</Asset> کلمه های (دارایی) Asset به همراه علائم < و > یک نشانه ( عنوان ) نامیده می شود باید توجه داشت که عناوین آغازین دارای علامت <...> و عناوین پایانی دارای علامت <.../> هستند (شفاعی و کاظمی ، 1388،ص39)6.

 

زبان نشانه گذاری توسعه پذیر:
XML یا همان زبان نشانه گذازی توسعه پذیر ، توسط W3C برای تعریف و انتقال داده به شکلی که امکان ایجاد ( اضافه کردن ) عناوین مورد نیاز وجود داشته باشد ، توسعه یافت . ( بر خلاف HTML که در آن عناوین از قبل تعریف شده اند ) ( سایت آی اِی اِس بی ) .
زبان توسعه پذیر:
زبان توسعه پذیر به این معناست که بعد از طراحی ، در تاریخ های بعدی به سهولت می توان ترکیب هایی جدید را به آن افزود . همچنان که انتظار می رود لازم است قواعد یا خصوصیات این زبان به گونه ای مدیریت شود که در طراحی آن سازگاری و یکنواختی منظور شود( سعیدی و دیگران ، 1385 ،ص132)5.
زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر6 :
زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر عبارتست از یک زبان برای مبادله الکترونیکی داده های مالی تجاری که در حال ایجاد یک انقلاب در گزارشگری مالی در سراسر جهان می باشد . این زبان مبتنی بر زبان نشانه گذاری توسعه پذیر XML می باشد (سایت ایکس بی آر اِل)7 .
زبان گزارشگری توسعه پذیر یک چارچوب مبتنی بر زبان نشانه گذاری XML است که بطور آزادانه امکان تبادل اتوماتیک و ارائه قابل اطمینان اطلاعات مالی در سراسر جهان و برای کاربرد های متفاوتی را فراهم و تسهیل می کند . این زبان گزارشگری تجاری جدید این توانایی را در اختیار شرکتها و اشخاص می گذارد تا به یک شیوه کاملاً انعطاف پذیر و بسیار سریع ، اطلاعات مالی را مورد استفاده ، تحلیل و ارائه قرار دهد (ماهوترا و گریت ، 2004 ،ص73 )8.
زبان گزارشگری اطمینان بخشی توسعه پذیر9 :
زبان گزارشگری اطمینان بخشی توسعه پذیر یک توسعه از XML است و جهت بسط XBRL به منظور مشارکت در قابلیت اتکاء اطلاعات تهیه شده در محیط XBRL طراحی شده است . یک سند XARL شامل عناوین ویژه ای است که بیانگر نوع حسابرسی ، تاریخ حسابرسی ، امضاء دیجیتالی حسابرسان ، قابلیت اتکاء سیستم و ... می باشد .
زبان XARL قصد ندارد تا استاندارد جدید حسابرسی وضع کند بلکه با ایجاد یک زبان دیجیتالی در پی بهبود ارزش XBRL در ارتباط با حسابرسی مبتنی بر استانداردهای موجود می باشد( بوریتز و نو، 2003 ،ص4) .

 

رده شناسی :
رده شناسی فرآیند دسته بندی مجموعه ای از داده ها می باشد . در یک حالت بهینه با استفاده از رده شناسی می توان تعدادی فایل و سند را به یک منبع اطلاعاتی تبدیل کرد به طوری که توسط کاربر قابل مرور ، جستجو و پیمایش باشد . رده شناسی را می توان با ساختار پوشه ها مقایسه کرد . با این تفاوت که دسته بندی داده ها دارای قوانین و قواعد خاص و منظمی می باشد . این ساختار که در اغلب موارد شامل تعداد زیادی ارتباط می باشد که باعث دسترسی سریعتر و راحت تر کاربر به اطلاعات خواهد شد (شفاعی و کاظمی ،1388،ص41 )5.
سند نمونه6 :
پس از تهیه یک رده شناسی ، داده ها در آن قرار گرفته و پردازش می شوند که نتایج حاصل از این پردازش سند نمونه نام دارد که شامل رشته ای از داده های نشانه گذاری شده است . سند نمونه یکی از روشهای بیان ساختار اطلاعاتی یک فایل است . کاربر می تواند با استفاده از سند نمونه داده ها ، قالب و مجموعه نشانه های لازم برای تعیین ساختار اطلاعات را بطور دلخواه تعریف کند . سند نمونه می بایست حداقل با یک واژه نامه در ارتباط باشد تا مفاهیم و مراجع و آنرا تعریف نماید (شفاعی و کاظمی، 1388،ص41 )7.
پایگاه داده8:
پایگاه در اصل مجموعه ای از اطلاعات به هم مرتبط است که با یک روش سیستماتیک می تواند به پرسش های کاربر پاسخ دهد . در XBRL وقتی اطلاعات تجاری وارد برنامه شود هر یک از این اطلاعات در رده شناسی با نشانه های مربوط به برنامه علامت گذاری می شوند . بعنوان مثال : در یک شرکت فرضی ، دارایی های غیر جاری در اسفند 1387 برابر 110.000.000 واحد پولی است. در XBRL این اطلاعات بصورت زیر تعریف می شود(شفاعی و کاظمی ،1388،ص40 )9.
رده شناسی :
Item type = non current assets (دارایی غیر جاری)
<Period> <end data >1387-12-30</end data> </Period> <non current assets> 110000000</non current assets>
پس از اینکه اطلاعات بصورت رده شناسی در XBRL تعریف شدند ، نتایج حاصله در سند نمونه ذخیره می شوند . بر خلاف گمان بسیاری از کاربران برای اینکه بتوان قسمتی از اطلاعات را استفاده کرد نیازی نیست تا همه اطلاعات پایگاه داده توسط XBRL بررسی شوند و فقط اطلاعات مورد نظر کاربر در XBRL باز می شود . در واقع سطح نیاز اطلاعاتی کاربر ، تعیین کننده سطح اطلاعاتی است که باید باز شود (شفاعی و کاظمی ،1388،ص40 )1.

 

واژه نامه 2 :
واژه نامه XBRL سیستمی برای توصیف و طبقه بندی محتوای صورتهای مالی و سایر انواع گزارشهای مالی است . هر واژه نامه در بر گیرنده تمام سرفصل های مندرج در صورتهای مالی ، روابط ریاضی و مفهومی مابین آنها به همراه عنوان های مربوط به آنهاست . به این ترتیب واژه نامه های متعددی می تواند برای صورتهای مالی صنایع مختلف وجود داشته باشد . مراجه معتبر حسابداری تا کنون واژه نامه های متعددی سازگار با استانداردهای گزارشگری مالی منتشر کرده اند که زمینه را برای استفاده از واژه نامه های استاندارد فراهم میکند . برخی از واژه های متداول عبارتند از : درآمد3، هزینه4 ، نتیجه5 ، تبلیغات6 ، بازاریابی و فروش7 ، سود8 ، بهره خالص9 و ... (شفاعی و کاظمی ،1388،ص42)10 .

 

 

 


فرا داده
فراداده عبارت است از داده راجع به مِتا داده از ترکیب دو کلمه یونانی مِتا و کلمه یونانی دیتا ایجاد شده که هر دو به معنای داده می باشند . در XBRL می توان آنرا بدین شکل توصیف نمود : یک سری اطلاعات قابل فهم برای کامپیوتر راجع به مفاهیم تجاری به عنوان مثال اصطلاح حسابداری "دارایی " برای افرادی که با گزارشگری مالی آشنا هستند معانی زیادی دارد در حالیکه هیچ مفهومی برای یک کامپیوتر ندارد تا زمانیکه به آن گفته شود که چگونه آنرا تفسیر نماید (فریور لیلان ،1386 ، ص15)4.

 

شِما5 :
شِمای XBRL به همراه پایگاه ارتباط XBRL با یکدیگر واژه نامه XBRL را تعریف می نمایند . هدف شِما عبارتست از تعریف اجزاء ( مفاهیم ) واژه نامه و دادن یک نام به هر مفهوم و توصیف ویژگیهای آن (فریور لیلان ، 1386،ص15)6.

 

پایگاه ارتباط7
پایگاه ارتباط XBRL به همراه شِمای XBRL با یکدیگر واژه نامه XBRL را تعریف می کنند . واژه نامه ها تنها با اجزاء هسته ای ( مفاهیم ) تعریف شده در یک شِـمای واژه نامه کارایی ندارند . هدف پایگاه ارتباط XBRL عبارتست از ترکیب عناوین و منابع با مفاهیم و مشخص کردن روابط بین آنها (فریور لیلان ، 1386،ص16)8 .

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل دوم
مروری بر ادبیات تحقیق

 

 

 


1-2- مقدمه:
در آینده ارائه گزارشهای مالی بصورت دیجیتالی در خواهد آمد . این سوال که کدام زبان مبادله اطلاعات استاندارد می باشد ، هنوز بدون جواب است . در حال حاضر ، بیشتر ارائه اطلاعات مالی دیجیتالی به زبان نشانه گذاری فرامتن HTML می باشد که روش ارائه اطلاعات را کنترل می کند . اما عدم شناسایی محتوا سودمندی اینگونه اطلاعات را کاهش می دهد . شکل زبا نشانه گذاری فرامتن HTML بسادگی اجازه جستجو ، تحلیل و یا پردازش اطلاعات را نمی دهد . پیشرفتهای بشر بویژه آن بخشی که مربوط به اینترنت می باشد تا حد زیادی گزارشگری مالی را تحت تأثیر قرار داده است . اولین مرحله استفاده از اینترنت در گزارشگری مالی که اصطلاحاً گزارشگری مالی الکترونیکی نامیده می شود ، استفاده از اینترنت برای ارائه اطلاعات ( صورتهای مالی) شرکتها بود . در این مرحله از زبانهای HTML یا PDF استفاده می شد که اطلاعات مالی شرکت را همانند یک عکس در اختیار استفاده کننده قرار می داد . با استفاده از اینترنت در این مرحله سرعت و میزان دسترسی استفاده کنندگان اطلاعات مالی به این اطلاعات افزایش چشمگیری داشت . اما این نوع گزارشگری الکترونیکی امکان تجزیه و تحلیل و داد و ستد هوشمند اطلاعات را نمی داد . گام دوم در این زمینه استفاده از زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر ( XBRL) بود . در این زبان به هر جزء از اطلاعات مالی یک عنوان XBRL داده می شود که این عناوین دارای فراداده ای هستند که برای کامپیوتر قابل فهم است . بنابراین اطلاعات عنوان بندی شده XBRL امکان داد و ستد هوشمند اطلاعات و تجزیه و تحلیل آنرا می دهد . توجه به این نکته ضروری است که XBRL نه استاندارد حسابداری جدیدی است و نه به دنبال وضع استاندارد و حسابداری جدیدی است . بلکه XBRL یک استاندارد برای داد و ستد داده های مالی است که مبتنی بر زبان نشانه گذاری توسعه پذیر XML می باشد . گرچه XBRL مزایای زیادی در کاهش بهای تولید اطلاعات ، افزایش سرعت ، کاهش فعالیتهای پر هزینه ، وقت گیر و مستعد اشتباه ورود مجدد ، حذف و اضافه کردن اطلاعات دارد ، ولی قابلیت اتکاء اطلاعات عنوان بندی شده XBRL در درون یک سند تضمین نشده ، بنابراین نیازمند به مکانیسمی جهت اطمینان بخشی (حسابرسی) XBRL هستیم که آن هم عبارت است از زبان اطمینان بخشی XARL .
تحقیقات قبلی نشان داده اند که تغییرات شفافیت افشای مالی الکترونیکی ( شبکه ای ) روند تصمیم گیری سرمایه گذاران را تحت تأثیر قرار می دهد . همانطور که حسابداری از پردازش الکترونیکی داده ها برای ایجاد ، محاسبه ، نگهداری و طبقه بندی داده های مربوط به رویدادهای مالی استفاده کرده است همزمان واحدهای تجاری نیز از پردازش الکترونیکی داده ها و یا دیگر سیستمهای اتوماسیون استفاده کرده اند . اطلاعاتی که در فرمت الکترونیکی ایجاد می شوند از دو طریق تأثیر بزرگی بر حسابرسی گذاشته اند : اولی مربوط به تغییر در موضوع حسابرسی است ، مثل اینکه بسیاری از فعالیت های دستی با پروسه های اتوماتیک جایگزین شده اند و دوم فشاری که حهت ارائه خدمات بیشتر بر حرفه حسابرسی وارد می آید . با توجه به ارائه به موقع اطلاعات توسط برخی از شرکتها از حسابرسی انتظار می رود تا خود را با این تغییرات هماهنگ ساخته و روشهای حسابرسی را بشکل حسابرسی مستمر (ضمنی) بکار گیرد و یک نقش مثبت در جهت بنا نهادن یک بازرسی رو به جلو بجای بازرسی رو به عقب در اطمینان بخشی به اطلاعات داشته باشند . با توجه به تهدیدات موجود و امکان اشتباه در ایجاد و ارائه اطلاعات با فرمت XBRL و با توجه به سخن رفته در بالا نیازمند یک سیستم اطمینان بخشی ( حسابرسی ) برای XBRL هستیم که توسط آقایان بوریتز و نو در سال 2003 با عنوان زبان اطمینان بخشی توسعه پذیر3 ایجاد گردید (فریورلیلان ، 1386،ص20 )4.
در این فصل ضمن توضیح مبانی نظری تحقیق به تشریح پیشینه تحقیق در داخل و خارج ایران پرداخته خواهد شد .

 

2-2 معرفی زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر XBRL
1-2-2 تعریف زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر XBRL
هدف عمده گزارشگری مالی تهیه اطلاعات مفید برای استفاده کنندگان در راستای اتکاء به آن اطلاعات در هنگام تصمیم گیری می باشد . با ارائه اطلاعات مالی در اینترنت ، اکسترانت و وب سایت شرکت ، واحدهای تجاری می توانند استفاده کنندگان را در دسترسی آسانتر و به موقع تر اطلاعات مورد نیاز یاری دهند.
با اینحال بدلیل اینکه یک شکل عمومی و پذیرفته شده برای گزارشگری مالی وجود ندارد ، ایجاد شکل گزارشگری متناسب با نیازهای استفاده کنندگان متفاوت و مبادله داده ها در کاربری های مختلف مشکل می باشد . بنابراین استفاده کنندگان بدنبال کار با داده های ارسال شده در وب سایتها هستند و لیکن این امر به تنهایی راه به جایی نمی برد . زیرا در وضعیتهای معمول باز هم لازم است استفاده کنندگان پس از مشاهده اطلاعات یا حداکثر انتقال آنها بر روی محمل های اطلاعاتی دیگر باز با استفاده از همان روشهای قدیمی تر ورود مجدد اطلاعات به سیستم های کاربردی و تحلیلی مورد نظر خود و یا حسب مورد استفاده از برش و الحاق و الصاق اطلاعات رسیده را به نحو مورد نظر سازماندهی نمایند . و واضح است که چقدر وقت و انرژی برای این کارها لازم است (شفاعی و کاظمی،1388،ص14-11)1.
زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر XBRL جهت کمک به بیان موضوعات فوق بوسیله ایجاد مجموعه ای از عناوین شناخته شده زبان نشانه گذاری قابل توسعه XML برای مرورگران وب یا دیگر کاربردها مثل کاربرگها و نرم افزارهای پایگاه داده ایجاد شده است . با استفاده از زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر XBRL به همه داده های صورتهای مالی جهت شناسایی آنها مثل دارایی ، دارایی جاری ، بدهی ، سرمایه ، سود و دیگر موارد عناوین لازم الصاق می شود . بنابراین استفاده کنندگان اطلاعات می توانند از یک مرورگر وب در مشاهده وب سایت شرکتها کمک بگیرند و داده ها را تحت عناوین مورد نظر پیدا نمایند ( مثل وجه نقد و معادل وجه نقد ) و داده ها را انتخاب و آنها را با عملیات تحلیلی ، تحلیل نمایند . (همان منبع ،ص14-11)2.
زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر به زبان گزارشگری مالی اتلاق می شود که نسخه مالی زبان نشانه گذاری قابل توسعه XML برای گزارشگری مالی می باشد و بوسیله یک کنسرسیوم بزرگی از صنایع که بدنبال ایجاد شیوه ای یکنواخت در گزارشگری اطلاعات و وقایع مالی بودند بوجود آمد ( رُمنی و اِستین بارت ، 2007،ص531-530)3.
زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر XBRL سرمایه گذاران و حرفه مالی را قادر به جستجو و انتخاب داده ها از صورتهای مالی در سیستم های کاربردی متعلق به خود آنها می نماید و یکی از مراحل کلیدی تحلیل صورتهای مالی را تسهیل میکند . زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر،زبان تعریف داده هاست که مبادله قابل فهم و منحصر بفرد اطلاعات مالی را امکانپذیر می سازد . زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر XBRL مبتنی بر XML است و اجازه مبادله خودکار و انتخاب قابل اتکا اطلاعات مالی را در همه اشکال نرم افزاری و فناوری در اینترنت می دهد .
XBRL به سازمانها اجازه می دهد که از راه عنوان بندی به اطلاعات ساختار بدهند . برای مثال هنگامیکه یک بخش از داده بعنوان درآمد عنوان بندی می شود ، زبان گزارشگری توسعه پذیر این امکان را ایجاد می کند که عملیاتی را از یک تعریف دقیق از درآمد پیروی می کند و می تواند به همان صورت از آن استفاده کند ، درک کنند . کامل بودن ( یکپارچگی ) اطلاعات با استانداردهایی که بطور گسترده ای مورد استفاده می باشند به یقین می رسد . بعلاوه زبان گزارشگری توسعه پذیر اطلاعات زمینه ای گسترده ای در مورد محتوای داده های خاص در اسناد مالی ایجاد می کند . برای مثال هنگامی که جمع اقلام پولی در گزارشی مشخص باشد ، عناوین زبان گزارشگری توسعه پذیر شاید مشخص کنند که آیا داده (وجه نقد ) یا ( حسابهای دریافتنی ) می باشد . عناوین زبان گزارشگری توسعه پذیر همچنین نشان دهنده چارچوب زمانی برای اطلاعات خاص مثل فروش از اول سال تا کنون می باشد (بوریتز و نو ، 2003 ،ص11) .
با زبان گزارشگری توسعه پذیر یک سازمان یا یک نرم افزار خاص دیگر می تواند بسادگی اشکال مختلف محصول و گزارشات مبتنی بر یک مجموعه واحد از داده ایجاد کند . ایده اولیه ای که منجر به تدوین زبان گزارشگری توسعه پذیرXBRL شد بسیار ساده بود. بر خلاف صفحات استاندارد اینترنتی یا متون چاپی که در آن اطلاعات مالی به شکل متن یکپارچه ارائه می شود ، در این زبان به هر یک از داده ها یک عنوان شناسایی قابل ردیابی بوسیله کامپیوتر داده می شود . برای مثال سود ویژه شرکت در این زبان عنوان خاص خود را دارد . با استفاده از زبان گزارشگری توسعه پذیر XBRL پردازش خودکار اطلاعات تجاری توسط نرم افزار کامپیوتر میسر شده و از فرآیند پر هزینه و پر مشقت ثبت دستی و مقایسه مجدد این اقلام اجتناب می گردد (فریور لیلان ،1386،ص28)3.
کامپیوتر ، داده ها و اطلاعات ارائه شده به این زبان را هشیارانه شناسایی می کند به عبارتی کامپیوتر می تواند اطلاعات یک متن زبان گزارشگری توسعه پذیر XBRL را بخواند ، برگزیند ، تحلیل کند ، ذخیره نماید و آنرا با سایر کامپیوترها مبادله کند و بطور خودکار به شکلهای گوناگون به کاربران ارائه نماید . این زبان سرعت پردازش داده های مالی را بطور چشمگیری افزایش داده و امکان اشتباه را با میسر ساختن کنترل خودکار اطلاعات کاهش می دهد .
شرکتها می توانند با استفاده از زبان گزارشگری توسعه پذیر XBRL در هزینه ها صرفه جویی کرده و با کارایی بیشتری به جمع آوری و گزارشگری اطلاعات مالی بپردازند .

 

اگر داده های مالی به زبان گزارشگری توسعه پذیر تدوین شده باشد استفاده کنندگان این داده ها شامل سرمایه گذاران ، تحلیلگران ، نهادهای مالی و مراجع قانونی با سرعت و کارایی بیشتری می توانند داده های مورد نظر خود را بیابند ، در اختیار بگیرند و در نهایت به مقایسه و تحلیل آنها بپردازند . زبان گزارشگری توسعه پذیرXBRL می تواند داده های مالی را بر اساس زبانهای مختلف و استانداردهای گوناگون حسابداری پردازش کرده و خود را بسادگی با نیازها و کاربردهای گوناگون منطبق نماید . داده های مالی را می توان با استفاده از ابزار شکلبندی یا نرم افزار مناسب به زبان گزارشگری توسعه پذیر XBRLبرگرداند . کامپیوتر می تواند اطلاعات درون یک سند XBRL را بصورت اتوماتیک به شکلها و روشهای مختلفی برای استفاده کنندگان آنها آماده کند (مثلاً کامپیوتر می تواند اطلاعاتی را که در فرمت XBRL دریافت کرده بشکل PDF ، HTML ، سند Excel و یا سند Word درآورده و در اختیار استفاده کنندگان آن قراردهد) .
در دید کلان XBRL را بدون توجه به آثار جهانی سازی می توان ابزاری در جهت جهانی سازی دانست . اما در دید خرد باید توجه داشت که XBRL برای شرکتهای کوچک و متوسط کاملاً قابل استفاده است . برای آنکه خواننده بهتر متوجه XBRL شود در این بخش به تشریح XBRL می پردازیم .
 فرمت استاندارد مبتنی بر XML برای گزارشگری مالی ( زبان تعریف داده ) است .
 امکان تجزیه و تحلیل و بدست آوردن اطلاعات تفضیلی ( بیشتر) از داده ها را می دهد (فراداده به ما میدهد)
 قابل توسعه است پس امکان توسعه کاربردها وجود دارد .
 در مالکیت عموم قرار دارد .
 می تواند برای جابجایی یک جز اطلاعات و یا یک پایگاه داده بکار رود .
 امکان سازماندهی اطلاعات با استفاده از عناوین را می دهد .
 هیچ استاندارد جدید حسابداری وضع نکرده و در استاندارد های موجود هم تغییری ایجاد نمی کند .
 یک سرفصل حساب جدید از خود ایجاد نمی کند .
 پروتکل داد و ستد جدیدی نیست ( بلکه یک استاندارد برای شکل دهی اطلاعات پیچیده سازمان یافته مالی مثل صورتحساب سود و زیان است .

 

 

 

2-2-2 فرآیند ارتباطی در XBRL
عملکرد XBRL را می توان به یک سیستم بارکد کالا ( برای صورتهای مالی ) تشبیه کرد که به کاربران اجازه می دهد از برچسبهای متداول ملی یا بین المللی برای مشخص کردن مفاهیم گزارشگری یک شرکت ( بر اساس ویژگی های آن شرکت ) استفاده کرده و بصورت زنده و با دقت بالا اطلاعات کد گذاری شده را با نهادهای مالی یا تجاری دیگر تبادل نماید . از آنجا که XBRL بر اساس اصول XML پایه گذاری شده ، این مزیت را داراست که داده ها بصورت خودتشریحی باشند . به همین دلیل XBRL فقط بر ارزیابی و تشریح ساختار داده ها برای گزارشگری تمرکز می کند تا بتواند ساختار و مراحل گزارشگری تجاری را به صورت نمودار نشان دهد . از این طریق است که XBRL می تواند با سرعت بالایی داده های تجاری را ارزیابی ، تبدیل ، جستجو ، خلاصه ، تجزیه و تحلیل نموده و گزارش های متنوعی را برای بخش های مختلف سازمان و استفاده کنندگان خارجی تهیه نماید . XBRL پردازش اطلاعات را آسان نموده و اطلاعات تجاری را با سرعت بیشتری در اختیار استفاده کنندگان قرار می دهد ، و با کاهش زمان تهیه اطلاعات این امکان را به تحلیل گران مالی می دهد که وقت بیشتری را به تحلیل اطلاعات اختصاص دهند . همچنین سرعت جستجوی اطلاعات در این زبان بالا بوده و مهمتر اینکه علاوه بر کاهش زمان و هزینه ، شفافیت مراحل تبدیل اطلاعات و گزارشگیری مالی را به میزان چشمگیری بالا می برد . مقایسه تصاویر 1-2 و 2-2 این تغییرات را بخوبی نشان می دهد (شفاعی و کاظمی ،1388،ص35-33 )3.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شکل 1-2 جریان اطلاعات بدون استفاده از XBRL (شفاعی و کاظمی ،1388،ص34 )4

 


شکل 2-2 جریان اطلاعات با استفاده از XBRL (شفاعی و کاظمی ،1388،ص 35 )1

 

تصویر ( 3-2 ) زیر فرآیند ارتباطی بخش های مختلف داخلی و خارجی سازمان را بعد از پیاده سازی
XBRL نشان می دهد.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


شکل 3-2 فرآیند ارتباطی در XBRL- (همان منبع،ص 35 )2

 

3-2 مروری بر زبان نشانه گذاری توسعه پذیر
1-3-2 مراحل تکامل XML :
مراحل تکامل XML را می توان بدین ترتیب عنوان کرد : حرکت از SGML به HTML و از HTML به XML . رشد حیرت انگیز شبکه با توانایی که به تهیه کنندگان اطلاعات ، جهت توزیع ارزان و ساده اسناد الکترونیکی به استفاده کنندگان آنها در اینترنت می دهد ، کامل شد . اکثر اسناد روی شبکه با زبان HTML نگهداری و توزیع می شوند ، زبانی ساده که به منظور ایجاد کاربردهای چند رسانه ای و فوق متن در اینترنت ، توسعه یافت . HTML مبتنی بر SGML است که خود یک استاندارد برای تعریف و فرم دهی به اسناد است .

 

2-3-2 SGML
SGML در سال 1986 ، توسط سازمان بین المللی استانداردسازی به عنوان یک استاندارد برای تعریف و استفاده از ساختار و محتوی اسناد معرفی شد . هدف اولیه SGML آن بود که این زبان را با تمام فرمتها و اشکال مختلف کار کند ، بنابراین SGML به استفاده کنندگان این امکان را می داد تا عناوینی را برای تعریف فرمت اسناد و مبادله اطلاعات بین برنامه های کاربرد

دانلود با لینک مستقیم


دانلود مقاله بررسی علل امتناع شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

بررسی حباب قیمتی در بورس اوراق بهادار تهران

اختصاصی از فایلکو بررسی حباب قیمتی در بورس اوراق بهادار تهران دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقاله تحقیقی کارشناسی ارشد با عنوان بررسی حباب قیمتی در بورس اوراق بهادار تهران و بصورت ورد و قابل ویرایش میباشد.


دانلود با لینک مستقیم


بررسی حباب قیمتی در بورس اوراق بهادار تهران