مقدمات طراحی معماری 2
پیشنیاز : مقدمات طراحی معماری 1 , هندسه کاربری , کارگاه مصالح و ساخت و ...
نوع واحد :نظری- کارگاهی
هدف :
از آنجا که رشته معماری بر خلاف اکثر رشته های دانشگاهی پیشینه کافی در دوران تحصیلات پیش از دانشگاه ندارد . مواجهه ناگهانی دانشجویان با حیطه طراحی معماری , بی شناخت بی درک مولفه های موثر در آن , حاصل مطلوبی نخواهد داشت , در طول دو نیمسال برنامه ای تحت عنوان مقدمات طراحی (1) و (2) ارائه و طی آن سعی خواهد شد که دانشجویان ضمن آشنایی با عرصه های مختلف و مولفه های موثر در طراحی معماری , به صورتی مجزا و منزل به منزل به تجریه یکایک این عوامل بپردازندو
مقصود از تمرینات درس مقدمات طراحی (2) عبارتست از :- تقویت قدرت تجسم , تخیل و تعقل دانشجو
- آشنایی با عرصه های مفهومی ( ارزشی ) معماری
- اشنایی با امر طراحی معماری با سیر از سوال به جواب
- تقویت قدرت تجزیه و تحلیل بنا از طریق مشاهده مستقیم یا مطالعه نقشه ها و تصاویر آنها
موضوع :
از آنجا که موضوعات بحث در طراحی معماری , هم عرصه مادی( فیزیکی ) و هم عرصه های مفهومی ( ارزشی ) را شامل میگردد و با عنایت به اینکه درک عرصه های مادی , مقدم و آسانتر, و درک عرصه های مفهومی پیچیده تر و مکمل عرصه های مادی است ؛ "مقدمات طراحی معماری 1" به عرصه مادی ( فیزیکی ) و مقدمات طراحی معماری 2" به گستره معنایی و مفهومی ( ارزشی ) معماری خواهد پرداخت.
تمرین های مقدمات طراحی معماری ( 2) شامل موضوعاتی چون موارد زیر خواهد بود
-رابطه فرم و عملکرد
-تاثیر نور در بیان معماری
- ارزشهای نور در بیان معماری
- حرکت و سکون در فضای معماری
-همبستگی و گسستگی در معماری
- صورت بخشیدن به یک مفهوم
- ابعاد بیانی و معنایی مقیاس , ابعاد و اندازه ها
- ارتباط زنده میان فضای باز و بسته
- درک و تحلیل درست و همه جانبه یک اثر معماری از راه حضور در آن و یا مطالعه و تصاویر مربوطه
روش ارائه :
دانشجوی مبتدی در برخورد با یک اثر معماری - چه با ارزش و چه بی ارزش - توان آن را ندارد که تمامی ویژگی های آن را درک , تحلیل و نقد نماید , و نیز در حیطه طراحی قادر نخواهد بود پیچیدگی های یک اثر معماری اعم از مسایل فنی , اقلیمی ؛ عقیدتی , زیبا شناخی , اجتماعی و ... را به یکباره تجربه نماید .
بنابر این تمرین های مقدمات طراحی معماری به صورت برنامه هایی منقطع هر یک با تاکید بر ویژگی های عرصه طراحیی معماری اجرا خواهد شد.
برای تمرین مربطو به هر یک از موضوعات مورد نظر سه مرحله متوالی با اهداف زیر پیشنهاد میگردد :
مرحله اول: به مدت 2-3 روز, با هدف آشنایی دانشجویان با مبحث مورد نظر که می تواند شامل طرح مساله و ایجاد سوال - تجریه و تلاش دانشجو در یافتن جواب مطلوب و بحث و تبادل نظر کارگاهی روی تجربه ها باشد.
مرحله دوم : به مدت یک هفته , با هدف جستجوی عینیت موضوع مورد بحث در مصادیق و نمونه های موجود به صورت برداشت محیطی توسط دانشجویان و تجزیه و تحلیل و نقد در کارگاه با مشارکت و راهنمایی مدرس.
مرحله سوم: به مدت یک هفته , به صورت تمرین طراحی در موضوع مورد بحث ( با چشم پوشی یا کمرنگ دیدن سایر مولفه ها) با هدف تقویت قدرت خلاقانه و پاسخگویی دانشجویان به مسایل گوناگون در عرصه معماری.
توضیح : کار تحلیل و نقد مصادیق معماری , علاوه بر اینکه در خلال تمرین های فوق تجریه میشود , لازم است خود بصورت یک تمرین مستقل "نقد بنا" در طول ترم اجرا گردد . در این تمرین دانشجویان می توانند به صورت گروهایی سه یا چهار نفری , یک اثر معماری را که واجد فضاهای متعدد , فضای باز , نما و حجم قابل توجه باشد و نقشه های آن قبلا تهیه شده باشد انتخاب کنند. این اثر ممکن است در ایران بوده و قابل دسترسی باشد و یا از طریق یک مجله و یا کتاب انتخاب شود چناچه اثر در ایران باشد حضور در بنا و تامل در آن و تکمیل تصاویر بنا مطلوبست.
موفقیت این تمرین در گرو آن است که مدرس نقد بنا فصول بحث نقد بنا , همچون نوع پیوند اثر با همسایگان ( بنا , معابر) , ساماندهی کلی فضای باز و بسته , ساماندهی فضاها در طبقات , هیات بیرونی ساختمان اعم از حجم یا نماها, معماری درون تک فضاها , طراحی باز , گفتگوی میان سازه و طرح و... را از ابتدا با دانشجویان مطرح نکند بلکه دانشجویان با روش مکاشفه و سعی و خطا خو به این موضوعات راه پیدا کنند و اثر انتخابی را از این جهات مورد تحلیل قرار دهند.
منبع : شورای عالی برنامه ریزی وزارت فرهنگ و آموزش عالی
مقدمات طراحی معماری 2.....آشنایی