فرمت فایل :word (لینک دانلود پایین صفحه) تعداد صفحات 154صفحه
انقلاب صنعتی:
انقلاب صنعتی، نهضتی بود که مراحل اولیه آن بین سالهای 1770-1825م در انگلستان و بعد از سال 1815 در قاره اروپا صورت گرفت و کاملاً زندگی اجتماعی، صنعتی، تجاری و سیاسی دنیای غرب را دگرگون ساخت. قسمت اعظم این نهضت عبارت بود از به کاربردن ماشین آلات در صنایع، معادن، حمل و نقل، ارتباطات و کشاورزی و تغییرات در سازمانهای اقتصادی که این روش جدید را تحت نظر داشتند. مقیاس وسیع و ماهیت اساسی این تغییرات که در یک دور شصت ساله صورت گرفت، با اینکه سوابق اقتصادی و عامی آن به قرون گذشته می‌رسد و این نهضت هنوز هم به میزانی شاید بیش از گذشته ادامه دارد، اصطلاح «انقلاب» در آن دوره توجیه می‌کند.
علل انقلاب صنعتی:
توسعه تجارت ـ اکتشاف جغرافیایی و تأسیس مستعمرات در قرون شانزده و هفده باعث توسعه تجارت و توسعه مبادلات ارزی و موجب پیدایش طبقه نیرومند تجار و سرمایه‌داران شد. در حالیکه اثر این انقلاب بر صنایع فوری نبو، وسعت یافتن افق اقتصادی به مردم زیرک نشان داد که اگر مواد تولیدی زیاد شود، فرصت‌های بیشتری برای پول درآوردن خواهند داشت. توسعه امور تجارتی در دنیا بازای مستعد برای بهره‌برداری بدست آورد و مقادیر فراوانی مواد خام فراهم آورد و طرز فکر جدیدی برای مبادرت به امور ایجاد کرد.[1]
پیشرفت علم ـ مدت دو قرن به جمع‌آوری علمی به طور دائم گذشت ولی از آن خیلی کم استفاده عملی می‌شد. اما تحقیقات علمی مردانی چون گالیله، نیوتن، هایجنس و بویل چنان پایه‌های محکمی بودند که بعدها آزمایش کنندگان توانستند عملیات خود را روی آن پایه‌ها مستقر سازند.
تشکیلات سیاسی مساعد ـ شرط لازم برای آغاز انقلاب صنعتی برقراری آزادی سیاسی و انحلال سیستم صنعتی قرون وسطائی و لغو سیستم ملوک الطوایفی بود. این اقدام در انگلستان دراثر انقلابات قرون هفده و در اروپا در اثر انقلاب فرانسه انجام گرفت و این تحولات بواسطه فتوحات ناپلئون به خارج سرایت کرد.
آمادگی انگلستان در پیش قدم شدن ـ در انگلستان شرایط برای شروع انقلاب صنعتی از هر لحاظ مساعد بود. انگلستان بیش از سایر کشورهای اروپایی به وحدت ملی و ثبات در امور سیاسی نائل شده بود. با اینکه نفوس انگلستان خیلی کمتر از نفوس فرانسه بود، در اثر جنگهای موفقیت‌آمیز خود در قرن هیجده دارای قدرت مهم دریایی و مستعمراتی جهان شده بود و از دیگر ملل بزرگ در تشکیلات سرمایه‌داری گوی سبقت ربوده بود، یک سیستم قوی بانکی و سرمایه‌ای فراوان برای کارانداختن درکارهای پرفایده داشت. منابع طبیعی، مانند معادن فراوان زغال‌سنگ و آهن، مخصوصاً بعد از به کار بردن زغال سنگ در ذوب آهن ـ بجای زغال چوب در سال (1750) و استفاده از نیروی بخار (بعد از سال 1785)، باعث شد که انگلستان از رقبای خود سبقت جوید. آب و هوای مرطوب انگلستان جهت پنبه‌ریسی کمال مطلوب بود. بی‌نظمی و هرج و مرج در اروپا که با انقلاب فرانسه و جنگهای ناپلئونی همراه بود قبول انقلاب صنعتی را در فرانسه، آلمان، بلژیک، هلند و لوکزامبورک به تأخیر انداخت.[2]
انقلاب در کشاورزی ـ در قرن هیجده ابداعات و ابتکارات فراوان در روش و تشکیلات کشاورزی تحولات وسیعی فراهم آورد که انقلاب صنعتی را از پیش خبر می‌داد و آنرا ترویج می‌نمود.[3]
از نتایج اقتصادی انقلاب صنعتی به این موارد می‌توان اشاره کرد:
1ـ سیستم کارخانه ـ روش ابتدایی تولید محصول نمی‌توانست با محصول ماشینی رقابت کند و ارزش ماشین برای کارگران معمولی خیلی گزاف بود. از این رو سیستم کارخانه‌ای از راه استاندارد کردن طریقه‌های عمل و قطعات ماشین باعث پیشرفت تقسیم کار و تولید محصول به طور سری شد.
تحقیق در مورد جایگاه ایران در رقابت‌های اروپایی اوایل قرن نوزدهم (انگلیس، فرانسه، روسیه)