سنگ شناسی و پترولوژی رشته مهندسی زمین شناسی
کتاب آمادگی آزمون کارشناسی ارشد سراسری رشته مهندسی زمین شناسی ویژه کنکور- به همراه تست ها و پاسخ تشریحی
بخش اول: سنگ شناسی آذرین
فصل اول:ماگماتیسم و آرشیکتور
سنگ شناسی آذرین
الف) ماگماتیسم
ماگما (Magma): کلمه ای یونانی است به معنی خمیر که برای مذاب های عمدتا سـیلیکاته بـه کـار مـی رود. مـایعی
است سیلیکاته با گرانروی زیاد همراه با گاز و مواد فراد.
گدازه یا لاوا: ماگمایی است که مواد فرار خود را از دست داده است (مایع یا نیمه متبلور)
تقسیم بندی یاگار برای ماگماها از لحاظط محتوی گاز
هیپوماگما: ماگمایی است محتوی گاز محتوی گاز فراوان و تحت فشار که به علـت فشـار زیـاد لیتوسـتاتیک، گازهـا در
ماگما به صورت محلول باقی مانده اند.
پیروماگما: ماگمایی است پر گاز و کف مانند که گازهای آن آزاد شده اما از ماگما خارج نشده است.
اپی ماگما: ماگمایی فقیر از گاز شبیه گدازه ها.
گرانروی ماگما بسته به ترکیب شیمیایی، درجه حرارت و مقدار درصد گاز محلول تغییر می کند.
6 گرانروی ماگمای بازالتی 100 پواز و گرانروی ماگمای گرانیتی بین 10
10 تا 3
پواز می باشد.
گرانروی یک ماگما با پیشرفت تبلور کانیها در آن ماگما و افزایش درصد سیلیس در مایع باقیمانده، افزایش می یابد.
به طور کلی حرارت ماگما بین 500 تا 1500 درجه سانتی گراد می باشد.
گازهای محلول در ماگما باعث پایین آمدن گرانروی می شود. اما افزایش فازهای جامد و بـالا رفـتن درصـد سـیلیس در
مایع باقیمانده موجب افزایش گرانروی می شود.
◦ ماگمایی که به سطح زمین می رسد حرارتی بین c
◦ 950 (ریولیت ها) c
1200(در بازالت ها) داشته باشـد کمتـر از ایـن
محدوده دمایی، ماگما منجمد شده و در داخل زمین باقی خواهد ماند.
نمونه سوالات تستی
1- عامل اصلی ایجاد زونینیگ نوسانی در پلاژیوکلازها کدام است؟
1) تغییرات فشار بخارآب در محیط تبلور
2) سقوط و ته نشینی بلورهای پلاژیوکلازها به کف اتاق ماگمایی
3) صعود بلورهای پلاژیوکلاز به طرف مناطق سطحی و کم فشار
4) هضم سنگ های آهکی به وسیله ماده مذاب
2- شکل مقابل معرف چه نوع بافت آذرین است؟
1) اینترسرتال 2) پورفیری
3) پوئی کیلیتیک 4)گرانولار
3- لاهار چیست؟
1) نهشته های پیروکلاستیکی که در آب دریاچه ها ته نشین می شود.
2) نهشته های عمدتا خاکستر آتشفشانی که بوسیله جریان آب ته نشین می شود.
3) نهشته های خاکستر ریزشی که از هوا روی زمین ریخته باشد.
4) هر نوع نهشته ای که از انفجارات آتشفشانی در آب ته نشین شود.
4- کدام جمله در مورد آبسیدین صحیح است؟
1) هر شیشه طبیعی بی آب با ترکیب ریولیتی
2) هر شیشه آبدار با ترکیب ریولیتی
3) هر شیشه سنگی سیاه رنگی که در آن گلوله های کوچک (اسفرولیت) موجود باشد.
4) شیشه سنگی بی آبی که ترکیب اسید تا حدواسط داشته باشد.
سنگ شناسی و پترولوژی « 43»
5- بافت غالب در سنگ های آندزیتی چیست؟
1)پورفیری 2) شیشه ای 3) مخفی بلور 4) میکرولیتی
6- بافت اوتاکسیتیک در کدام سنگ به وجود می آید؟
1) بازالت ها 2) ایگنمبریت ها 3) توفیت ها 4)لاهار
پاسخنامه سوالات تستی
1- گزینه 1 صحیح است زیرا:
عامل اصلی زونینگ می تواند تغییرات فشار بخار آب در محیط تبلور باشد، عامل دیگر ایجاد زونینگ ورود متناوب ماگمـا
به درون حفره ماگمایی است.
2- گزینه 1 صحیح است زیرا:
با توجه به قرار گیری کانیها نسبت به هم این نوع بافت اینترسرتال می باشد.
3- گزینه 2 صحیح است زیرا:
لاهار(Lahar): مواد پرتابی آتشفشانی بر روی دامنه های شیب دار آتشفشانی انباشته شده و در اثر ثقـل، بارنـدگی هـای
آتشفشانی و سیل های حاصل از ذوب برف و یخچال دامنه آتشفشانی به صورت روانه گلی و با سرعت زیاد بـه طـرف دره
ها و دشت های اطراف سرازیر می شود به این روانه گلی و خاکستر آتشفشانی لاهار گویند. از خصوصیات لاهار، گرانـروی
بالا و وجود قطعات بسیار بزرگ سنگ ها و عدم وجود منظم دانه ای و چینه بندی می باشد.
4- گزینه 4 صحیح است.
5- گزینه 4 صحیح است زیرا:
بافت غالب در سنگ های آندزیتی، میکرولیتی میباشد. بافت آندزیت میکرولیتی پورفیری است.
6- گزینه 2 صحیح است زیرا:
ساخت اوتاکسیتیک(Structure eutaxitique ): به ساختی که در آن قطعات شیشه به هم جوش خورده و جهت یافته
شوند و حالت جریان نشان دهند گفته می شود این اصطلاح را برای ایگنمریت ها به کار می برند.
نوع فایل:Pdf
سایز :5.25 MB
تعداد صفحه:284
سنگ شناسی و پترولوژی رشته مهندسی زمین شناسی