سجد کبود، فیروزه جهان اسلام، از شاهکارهای هنر و معماری دوران پس از اسلام ایران است که به دستور ابومظفر جهانشاه قراقویونلو بنا شده است. این مسجد با کاشیهای معرق فیروزهای و لاجوردی، انواع خطوط عالی مانند ثلث، نستعلیق، نسخ و طرحهای بدیع هندسی و اسلیمی مورد توجه ارباب ذوق و هنر است.
کجارو: مسجد کبود، فیروزه جهان اسلام، از شاهکارهای هنر و معماری دوران پس از اسلام ایران است که به دستور ابومظفر جهانشاه قراقویونلو بنا شده است. این مسجد با کاشیهای معرق فیروزهای و لاجوردی، انواع خطوط عالی مانند ثلث، نستعلیق، نسخ و طرحهای بدیع هندسی و اسلیمی مورد توجه ارباب ذوق و هنر است. برای آشنایی بیشتر با این شاهکار معماری با ما همراه شوید.
اسلاید های موجود در پاورپوینت
مسجد کبود یا مسجد جهانشاه تبریز یکی از آثار ارزشمند معماری ایرانی به شمار میرود که به لحاظ شیوه معماری از سایر نمونههای معماری مسجد متمایز است. قدمت این بنا به قرن نهم هجری قمری بازمیگردد و تنوع و ظرافت کاشیکاری و انواع خطوط و نقشهای به کار رفته در آن و نیز زیبائی و هماهنگی رنگها بویژه رنگ لاجوردی کاشیکاریهای معرق سبب شده است تا به فیروزه اسلام شهرت یابد. این بنا با نامهای مختلف از جمله گوی مسجد (به ترکی همان مسجد کبود)، مسجد شاه جهان، عمارت و مسجد مظفریه معروف و مشهور بوده است. بنای مسجد کبود بر اثر زلزله سال ١١٩٣ هجری قمری دچار آسیب فراوان شده و گنبدهای آن فرو ریخته است. اگرچه امروزه از این بنا جز سردر و چند پایه، چیزی باقی نمانده است، ولی این باقیمانده اندک نیز شاهدی بر شکوه و زیبائی این مسجداز قرن ۸۷۰ هجری قمری است.
موقعیت جغرافیائی
مسجد کبود از آثار ابوالمظفر جهانشاه بن قرایوسف از سلسله ترکمانان قراقویونلو، مقتدرترین حکمران سلسله مذکور است که در سال ۸۷۰ هجری قمری به همت و نظارت جان بیگم خاتون، همسر وی و به نقلی صالحه دخترش ساخته شده است. این شاهکار معماری دوره اسلامی در خیابان امام خمینی، روبروی کوچه صدر، جنب پارک خاقانی شهر تبریز واقع است.
تاریخچه
طبق اطلاعات مندرج در کتیبهی سر در ورودی این مسجد، تاریخ ساخت آن به سال ۸۷۰ هجری قمری برمیگردد. چنین به نظر میرسد که این تاریخ بیانگر زمان اتمام کاشیکاری سر در مسجد بوده و فرایند ساخت آن از چندین سال پیشتر شروع شده و در این تاریخ، احداث بنا خاتمه یافته ....
تصاویر دو گنبد پس از مرمت
معماری و ویژگیهای بنا
مسجد کبود از نمونههای منحصر به فرد معماری کهن ایرانی و تنها بنایی است که از دورەی فرمانروایی قراقویونلوها در پایتخت آنها، یعنی تبریز، باقی مانده .....
در متن کتیبه برجسته سر درب باشکوه و پر نقش و نگار آن، عمارت مظفریه و نیز نام نعمت االله بن محمد البواب ، خطاط و احتمالا طراح نقوش که از هنرمندان برجسته خوشنویسی آذربایجان بوده...
این مسجد دارای گنبدخانه است که گرداگرد آن را شبستان فرا گرفته است. محراب نخستین مسجد ویران شده و آن را درگاه کرده اند و پیش از آن از دو سوی محراب........
گنبد فیروزه ای مسجد گوهر شاد (فیروزه خراسان)
مسجد کبود در اصل، عضوی از یک مجموعۀ معماری بزرگتر به نام "مجموعۀ مظفریه" بود. این مجموعه عبارت بود از مسجد و خانقاه و صحن و کتابخانه و جز آن که اکنون از آن همه.......
عمده مصالح به کار رفته در این بنا آجر است. البته سنگهای ساختمانی نادری نیز در آن به کار رفته است. از بقایای مسجد معلوم میشود که آجرها با گچ بندکشی .......
در قسمت جلوی صحن و رو به قبله، بنای اصلی مسجد به پا شده که محوطهای محصور، پوشیده و مربع شکل است. فاصله پایههای سقف ضربی آن ، ١٢ متر است که روی چهار .......
شبستان بزرگ مسجد نیز محاط به رواقهای به هم پیوسته است و از سه سو با طاقنماهایی به رواقهای اطراف خود ارتباط دارد. این شبستان با سقفی ضربی پوشیده شده است که قطر دهانه آن ١٧ متر است. در داخل شبستان کوچک مسجد نیز خصوصیت جالب گنبد این مسجد، ......
بر اساس آنچه پیشتر بحث شد، میبایست به این نکته توجه کرد که این بنا بنیادی چندمنظوره است. منظور از این سخن، اشاره به عملکرد دووجهی این بنا به عنوان »مسجد ـ مقبره«..........
تاورنیه سیاحی که در عصر صفوی از این بنا دیدن کرده است، دربارۀ نحوۀ گذر از گنبدخانۀ بخش مسجد به گنبدخانۀ بخش مقبره مینویسد:
از این گنبد (گنبدخانۀ مسجد) داخل یک گنبد کوچکتری میشوید که خیلی قشنگتر از اولی است. در عمق آن از سنگ مرمر شفاف سفید چیزی ساخته شده ........
شناخت فرم اصیل گنبد مسجد قبل از انهدام آن است. برای رسیدن به چنین شناختی، در حال حاضر، مدارک کافی در دست ِ نیست، اما دو سند تصویری ترسیم شده در سالهای پیش از ویرانی ........
دانلود پاورپوینت مسجد کبود تبریز در 101 اسلاید پاورپوینت