پایان نامه کارشناسی ارشد الهیات
گرایش اخلاق اسلامی
228 صفحه
چکیده:
کلید واژه: اصلاحات، دگرگونی، اجتماع، امر، نهی، معروف، منکر
اصلاحات عمیق اجتماعی از مهمترین اهداف فریضة امر و نهی دینی می‌باشد.
در فصل اول پژوهش حاضر، مفاهیم و معانی موضوع در لغت و در عرف آیات و روایات، به تفصیل مورد بررسی قرار گرفت و در ادامه تغییر و تحول اجتماعی از منظر اسلام بیان شد.
فصل دوم با بررسی ابعاد مختلف اصلاحات آغاز شد. تحول و اصلاح جامعه، طبق ادله شرعی تنها با مراعات اوامر و نواهی دینی امکان‌پذیر است. اصلاح نفس، خانواده، عالمان و حاکمان جامعه، در جهت دگرگونی‌های اجتماعی، با اهمیت و حساسیت فراوان در روایات پی‌گیری شد. رعایت شرایط و چارچوب‌های بنیادین اصلاحات در اسلام، در تحول و هدایت اجتماع به سوی خیرو صلاح، ضروری است. زوایای اصلاح جامعه در ابعاد مختلف فرهنگی، معنوی، سیاسی، حقوقی، قوانین و ساختارها، قابل پی‌گیری است. از منظر اسلام امر به معروف و نهی از منکر، عالی‌ترین ابزار اجرایی جهت اصلاح و دگرگونی در جامعه، در حوزه‌های پیش‌گفته است. بدین روی شناخت جایگاه امر و نهی در اسلام، آشنایی با معروفات و منکرات، شناخت شرایط اجرای فریضه و اصول حاکم بر آن و شناسایی عوامل موفقیت و تحلیل ریشه‌های شکست در این فریضه، امری ضروری است. در فصل ششم، لزوم توجه به شیوه‌های متفاوت اجرای اصلاحات و تغییرات اجتماعی، واسطه فریضه امر و نهی تبیین شد. روش‌هایی که آگاهی از آنها، مطمئناً هدف تحول و دگرگونی و اصلاح را قرین توفیق می‌نماید. همچنین شناخت مؤلفه های پراهمیت در اصلاح و تغییرات اجتماعی در ادامه مورد بررسی قرار گرفت. شناخت ارکان پراهمیتی مانند حکومت، استعدادهای ملی و مردمی و رسانه‌های جمعی و آسیب شناسی آنها و استفاده صحیح از ظرفیت‌های این استعدادهای طبیعی و غیرطبیعی، روند تسریع اصلاح و دگرگونی در جامعه را در پی‌دارد.
در فصل پایانی ضمن نتیجه‌گیری و ارائه برخی پیشنهادها حول محورهای نو اصلاح و تحول از طریق امر و نهی، ارائه راهکارهای کاربردی و جدید جهت پی‌گیری عمیق‌تر اصلاح و دگرگونی اجتماعی، از رهگذر فریضه امر و نهی عرضه شد.
اصلاحات و دگرگونی اجتماعی از طریق امر به معروف و نهی از منکر