فایلکو

مرجع دانلود فایل ,تحقیق , پروژه , پایان نامه , فایل فلش گوشی

فایلکو

مرجع دانلود فایل ,تحقیق , پروژه , پایان نامه , فایل فلش گوشی

دانلود مقاله روتر های سیسکو

اختصاصی از فایلکو دانلود مقاله روتر های سیسکو دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 

 

چکیده :
«شرکت سیسکو سیستمز» (Cisco Systems) شرکت آمریکایی تولیدکنندهٔ تجهیزات مخابراتی است که مرکز آن در شهر سن خوزه در ناحیه معروف به سیلیکان ولی در ایالت کالیفرنیا قرار دارد. این شرکت محصولات مربوط به شبکه و ارتباطات را طراحی می‌کند و با سه نام تجاری مختلف سیسکو، لینکسیس و ساینتیفیک آتلانتا به فروش می‌رساند. در ابتدا، سیسکو فقط روترهای چند پروتکل تولید می‌کرد ولی امروز محصولات سیسکو را در همه جا از اتاق نشیمن گرفته تا شرکت‌های ارائه دهنده خدمات شبکه می‌توان پیدا کرد.دید سیسکو این است «تغییر روش زندگی، کار، بازی و آموزش».
شرکت سیسکو هم اکنون با ۵۱۴۸۰ کارمند دارای بازده ۲۸٫۴۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۶ و سود خالص ۵٫۵۸ میلیارد دلار می‌باشد. شعار فعلی سیسکو این است : «به شبکه انسان خوش آمدید». شرکت سیسکو در سال ۲۰۰۳ موفق به دریافت جایزه ریاست جمهوری ران براون برای کیفیت عالی در روابط کارمندان و جامعه گردید.

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول
تعاریف مقدماتی

 

 

 

 

 

 

 


1 - روتر سیسکو :
1 – 1 تاریخچه
لن بزاک و سندی لرنر (دارای مدرک لیسانس از دانشگاه ایالتی کالیفرنیا، فوق لیسانس اقتصادسنجی از دانشگاه کلرمونت و فوق لیسانس علوم کامپیوتر از دانشگاه استنفورد)، زوجی که در بخش کامپیوتر دانشگاه استنفورد کار می‌کردند، سیسکو را در سال ۱۹۸۴ تأسیس کردند. بزاک نرم افزار روتر‌های چند پروتکل را که توسط ویلیام یاگر(یک کارمند دیگر که کار سالها قبل از بزاک شروع کرده بود) نوشته شده بود تکمیل کرد.
با این وجود که سیسکو اولین شرکتی نبود که روتر طراحی و تولید می‌کند، اولین شرکتی بود که یک روتر چند پروتکل موفق تولید می‌کند که اجازهٔ ارتباط بین پروتکل‌های مختلف شبکه را می‌دهد. از زمانی که پروتکل اینترنت (IP) به یک استاندارد تبدیل شد، اهمیت روترهای چند پروتکل کاهش یافت. امروزه بزرگ‌ترین روترهای سیسکو طراحی شده‌اند تا پاکت‌های IP و فریمهای MPLS را هدایت کنند. در ۱۹۹۰، شرکت به سهامی عام تبدیل شد و سهام آن در بازار بورس NASDAQ عرضه شد.بزاک و لرنر با ۱۷۰ میلیون دلار از شرکت خارج شدند و بعد از مدتی جدا شدند. زمان انفجار اینترنت در ۱۹۹۹، سیسکو شرکت Cerent واقع در کالیفرنیا را با قیمت ۷ میلیارد دلار خریداری کرد. این شرکت گرانترین خرید سیسکو در آن زمان بود. تنها خرید گرانتر مربوط به ساینتیفیک آتلانتا می‌باشد.
در اواخر مارس ۲۰۰۰، در اوج رشد دات کام، سیسکو با ارزش مالی بالغ بر ۵۰۰ میلیارد دلار ارزشمندترین شرکت دنیا بود.در سال ۲۰۰۷، با ارزشی بالغ بر ۱۶۵ میلیارد دلار همچنان یکی از ارزشمندترین شرکتهاست.
با خرید شرکت‌های دیگر، توسعهٔ داخلی و همکاری با دیگر شرکت‌ها، سیسکو به بازار بسیاری از قطعات دیگر شبکه (غیر از روتر) راه پیدا کرده‌است، مانند سوییچینگ اترنت، دسترسی از راه دور، روتر‌های شعبه‌ای، شبکهٔ خودپردازهای بانک‌ها، امنیت، دیواره آتش، تلفن اینترنتی و غیره. در ۲۰۰۳، سیسکو شرکت محبوب لینکسیس تولید کنندهٔ سخت افزار شبکه کامپیوتر را خریداری کرد و آن را در صدر تولید کننده‌های قطعات مربوط به کاربران عادی تبدیل کرد.

2 – 1 آموزش
سیسکو در ۱۵۰ کشور دنیا مرکزهایی آموزشی به منظور تعلیم افراد برای طراحی و نگهداری شبکه‌های کامپیوتری تأسیس کرده‌است. سیسکو مدارکی را برای متخصصین در زمینه‌های مختلف شبکه ارائه می‌کند. که شامل این مدارک می‌شود:
• CCIE - Cisco Certified Internetwork Expert متخصص شبکه بندی سیسکو
• CCNP - Cisco Certified Network Professional حرفه‌ای شبکه سیسکو
• CCDP - Cisco Certified Design Professional حرفه‌ای طراحی سیسکو
• CCIP - Cisco Certified Internetwork Professional حرفه‌ای شبکه بندی سیسکو
• CCSP - Cisco Certified Security Professional حرفه‌ای امنیت سیسکو
• CCVP - Cisco Certified Voice Professional حرفه‌ای تلفن اینترنتی سیسکو
• CCDA - Cisco Certified Design Associate همکار طراحی سیسکو
• CCNA - Cisco Certified Network Associate همکار شبکه سیسکو
• CCSI - Cisco Certified Systems Instructor آموزش دهنده سیستم‌های سیسکو

 


مدرک CCIE پیشرفته‌ترین و بالاترین مدرک ارایه شده توسط سیسکو در زمینه شبکه‌های کامپیوتری است. در هرم تحصیلی ارایه شده توسط شرکت سیسکو، مدرک CCNA به عنوان مدرک ورود به چرخه تحصیلی و کسب علوم شبکه‌ای در قاعده هرم قرار گرفته و عنوان نصب و پشتیبانی ادوات شبکه‌ای سیسکو را به خود اختصاص داده‌است. در همین سطح مدرک CCDA که ویژه طراحی مقدماتی شبکه‌های سیسکو می‌باشد نیز وجود دارد. در یک سطح بالاتر سه مدرک CCNP، CCDP و CCIP لایه میانی این هرم را تشکیل داده و عنوان مدیریت شبکه‌های پیشرفته و پیچیده سیسکو را به خود اختصاص داده‌اند و بالاخره این‌که مدرک CCIE با قرار گرفتن در راس این هرم تحصیلی، به عنوان طراح اصلی و مدیریت رده بالای شبکه‌های سیسکو شناخته می‌شود.
3 – 1 ریشه نام سیسکو

لوگوی سیسکو سیستمز تا سال 2006
اسم «سیسکو» مخفف سانفرانسیسکو است. با توجه به اظهارات جان مرگریج، کارمند ۳۴ ساله و مدیر پیشین شرکت، موسسان شرکت زمانی که داشتند به سمت ساکرامنتو رانندگی می‌کردند تا شرکت را به ثبت برسانند، با تصویر پل گلدن گیت در نور آفتاب مواجه می‌شوند و اسم و نماد شرکت را بر این اساس انتخاب می‌کنند. نماد شرکت منعکس کننده اصلیت سان فرانسیسکویی آن است، که نشان دهنده پل گلدن گیت است که به سبک خاصی طراحی شده‌است. در اکتبر ۲۰۰۶، سیسکو نماد جدید خود را که از نماد قبلی ساده تر و ساختیافته تر بود به معرض نمایش گذاشت.

 

4 – 1 انتقاد ها
یکی از انتقادهایی که به سیسکو وارد می‌شود، همکاری سیسکو با چین برای سانسور اینترنت در آن کشور است. سیسکو تأسیسات زیربنایی لازم را برای بستن وب سایت‌ها برای دولت چین تامین می‌کند. با این وجود، سیسکو ادعا می‌کند که تأسیسات و یا خدمات خاصی برای فیلترینگ وب سایتها به دولت‌ها نمی‌فروشد و فقط تجهیزاتی را به چین فروخته که در تمام دنیا عرضه می‌کند.به طور کلی سیسکو بهترین سازنده محصولات شبکه است.

5 – 1 سرویس‌های VoIP
سیسکو به یکی از ارائه دهندگان اصلی تلفن اینترنتی در سطح تجاری تبدیل شده‌است و حالا با خرید دو شرکت ساینتیفیک آتلانتا و لینکسیس می‌خواهد پا به بازار خانگی آن نیز بگذارد. ساینتیفیک آتلانتا تجهیزات لازم برای VoIP را برای سرویس دهنده‌های کابلی مانند تایم وارنر، کابل ویژن، راجرز، UPC و دیگران ارائه می‌کند در حالی که لینکسیس با شرکتهایی مانند اسکایپی و یاهو برای ارائه خدمات VoIP با استفاده از تجهیزات بیسیم برای کاربران عادی همکاری می‌کند.

6 – 1 آشنائی با روترهای سیسکو
سیسکو یکی از معتبرترین تولید کنندگان روتر و سوئیچ در سطح جهان است که از محصولات آن در مراکر شبکه ای متعددی استفاده می گردد . این شرکت تاکنون مدل های متعددی از روترها را با قابلیت های مختلفی تولید نموده است . سری 1600 ، 2500 و 2600 ، متداولترین نمونه در این زمینه می باشند . روترهای تولید شده توسط این شرکت از سری 600 شروع و تا سری 12000 ادامه می یابد( در حال حاضر ) . شکل زیر برخی از نمونه های موجود را نشان می دهد :

 

سری 12000 سری 2600

 

تمامی تجهیزات فوق ، نرم افزار خاصی را با نام Internetwork Operating System و یا IOS اجراء می نمایند . IOS ، هسته روترها و اکثر سوئیچ های تولید شده توسط سیسکو ، محسوب می گردد . این شرکت با رعایت اصل مهم سازگاری که از آن به عنوان یک استراتژی مهم در تولید و با نام Cisco Fusion ، نام برده می شود ، قصد دارد محصولات خود را بگونه ای تولید نماید که تمامی دستگاههای سیسکو یک سیستم عامل یکسان را اجراء نمایند .

7 – 1 عناصر اصلی در یک روتر سیسکو
اینترفیس ( Interfaces ) .با استفاده از اینترفیس ها ، امکان استفاده از روتر فراهم می گردد . اینترفیس ها شامل پورت های سریال و اترنت مختلفی می باشند که از آنان به منظور اتصال روتر به شبکه LAN استفاده می گردد .هر روتر با توجه به پتانسیل های ارائه شده ، دارای اینترفیس های متعددی است . برای هر یک از اینترفیس های روتر از یک نام خاص استفاده می شود . جدول زیر برخی از اسامی متداول را نشان می دهد .
نام اینترفیس کاربرد
E0 first Ethernet interface
E1 second Ethernet interface
S0 first Serial interface
S1 second Serial interface
BRI 0 first B channel for Basic ISDN
BRI 1 second B channel for Basic ISDN
در شکل زیر نمای پشت یک روتر سیسکو را به همراه اینترفیس های متفاوت آن مشاهده می نمائید . ( یک روتر با قابلیت استفاده از ISDN ) .

همانگونه که مشاهده می نمائید ، روتر فوق حتی دارای سوکت های مختص تلفن نیز می باشد ، چراکه با توجه به این که روتر فوق از نوع ISDN می باشد ، می بایست یک تلفن دیجیتالی را به یک خط ISDN متصل نمود. روتر فوق علاوه بر اینترفیس های ISDN دارای یک اینترفیس اترنت به منظور اتصال به یک دستگاه در شبکه LAN است ( معمولا" یک هاب و یا یک کامپیوتر ) . در صورتی که اینترفیس فوق را به پورت uplink یک هاب متصل نمائید ، می بایست سوئیچ کوچک موجود در پشت روتر را در حالت هاب ، تنظیم نمود . در صورتی که اینترفیس فوق را به یک دستگاه کامپیوتر متصل نمائید ، می بایست وضعیت سوئیچ را در حالت node قرار داد . پورت Config و یا Console از نوع کانکتور DB9 ( مادگی ) بوده که با استفاده از یک کابل خاص به پورت سریال کامپیوتر متصل تا امکان پیکربندی مستقیم روتر ، فراهم می گردد .

پردازنده ( CPU ) :
تمامی روترهای سیسکو دارای یک پردازنده اصلی می باشند که مسئولیت انجام عملیات اصلی در روتر را برعهده دارند . پردازنده با تولید وققه ( IRQ ) با سایر عناصر موجود در روتر ارتباط برقرار می نماید . روترهای سیسکو از پردازنده های RISC موتورولا استفاده می نمایند. معمولا" درصد استفاده از پردازنده بر روی یک روتر معمولی از بیست تجاوز نمی نماید .
IOS ، سیستم عامل اصلی اجراء شده بر روی روترها است . IOS بر اساس فرآیند موسوم به Bootup ، لود و در حافظه مستقر می گردد . حجم IOS معمولا" بین دو تا پنچ مگابایت بوده و این حجم می تواند با توجه به نوع روتر از میزان اشاره شده نیز تجاوز نماید . آخرین نسخه IOS در حال حاضر ، نسخه شماره دوازده است . شرکت سیسکو به صورت مستمر و با هدف برطرف نمودن باگ ها و یا افزودن قابلیـت های اضافه ، اقدام به ارائه نسخه های جانبی متعددی در طی هر ماه می نماید . ( 1 . 12 ، 2. 12 ) .
IOS ، قابلیت ها و پتانسیل های متعددی را در رابطه با روتر ارائه داده و می توان آن را بهنگام و یا به منظور Backup گرفتن آن را از روتر download نمود . در سری 16000 به بالا ، IOS بر روی یک حافظه فلش کارت PCMCIA ارائه شده است . حافظه فوق ، در ادامه به یک اسلات موجود در پشت روتر متصل شده و از طریق آن IOS image ، لود می گردد . IOS image ، معمولا" فشرده بوده و روتر می بایست آن را از حالت فشرده خارج نماید.

IOS یکی از مهمترین عناصر موجود در یک روتر بوده و بدون وجود آن ، امکان استفاده از روتر وجود نخواهد داشت . به منظور استقرار IOS در حافظه ضرورتی به داشتن یک کارت فلش ( همانگونه که در خصوص روترهای سری 1600 اشاره گردید ) نخواهد بود . بدین منظور می توان پیکربندی اکثر روترهای سیسکو را به منظور لود IOS image از طریق یک سرویس دهنده tftp شبکه و یا روتر دیگری که دارای چندین IOS image برای روترهای متفاوتی است ، انجام داد . در چنین روترهائی از یک فلش کارت حافظه با ظرفیت بالا به منظور ذخیره سازی چندین ISO image ، استفاده می گردد .
RXBoot Image ، که به آن Bootloader نیز گفته می شود ، چیزی بیشتر از یک نسخه کم حجم IOS نبوده که در حافظه ROM روتر مستقر می گردد . در صورتی که یک روتر دارای فلش کارت لازم به منظور لود IOS نباشد، می توان پیکربندی روتر را بگونه ای انجام داد که RXBoot image را لود نماید . با لود برنامه فوق ، امکان انجام عملیات اولیه نگهداری و فعال نمودن و یا غیر فعال کردن اینترفیس های متفاوت آن فراهم می گردد .
حافظه RAM ، محلی است که روتر، IOS و فایل های پیکربندی را در آن لود می نماید . عملکرد حافظه فوق مشابه حافظه RAM استفاده شده در کامپیوتر است ( استقرار سیستم عامل و برنامه های کاربردی متفاوت ) . میزان حافظه RAM مورد نیاز یک روتر ، بستگی به اندازه IOS image و فایل های پیکربندی دارد . در اکثر موارد و در روترهای کوچک تر ( سری 1600 ) ، حافظه RAM استفاده شده بین دوازده تا شانزده مگابایت می باشد.این وضعیت در روترهای بزرگتر که دارای ISO image بیشتری می باشند، بین سی و دو تا شصت و چهار مگابایت خواهد بود . با توجه به استقرار جداول روتینگ در حافظه RAM ، در صورتی که جداول فوق بزرگ و پیچیده می باشند ، می بایست از یک روتر با میزان حافظه RAM مناسبی استفاده گردد .
حافظه ( NVRAM ( Non-Volatile RAM . روترها از حافظه فوق به منظور ذخیره و نگهداری اطلاعات مربوط به پیکربندی خود استفاده می نمایند . پس از پیکربندی یک روتر ، نتایج و ماحصل عملیات در NVRAM ذخیره می گردد . حجم حافظه فوق در مقایسه با حافظه های RAM ، اندک می باشد. مثلا" در روترهای سری 1600 ، حجم حافظه فوق به هشت کیلوبایت می رسد. در روترهای بزرگتری نظیر سری 2600 ، حجم حافظه NVRAM به سی و دو کیلوبایـت می رسد . پس از راه اندازی یک روتر و لود ISO image ، فایل پیکربندی از حافظه NVRAM به منظور انجام پیکربندی روتر ، لود می گردد . اطلاعات موجود در این نوع از حافظه ها ، پاک نخواهد شد (حتی زمانی که روتر Reload و یا خاموش است ) .

حافظه ROM ، از حافظه فوق به منظور راه اندازی و نگهداری روتر استفاده می گردد . حافظه فوق شامل برخی کدها نظیر Bootstrap و POST بوده که تسهیلات لازم در خصوص انجام تست های اولیه و راه انداری را برای روتر فراهم می نماید . محتویات این حافظه را نمی توان تغییر داد ( فقط خواندنی ). تمامی اطلاعات موجود در حافظه ROM توسط تولید کننده ذخیره شده است .
حافظه فلش ، همان کارتی است که در بخش IOS به آن اشاره گردید .
این حافظه از نوع( EEPROM (Electrical Eraseable Programmable Read Only Memory ، می باشد . کارت فوق از طریق اسلاتی که در پشت یک روتر قرار دارد به روتر متصل می گردد و چیزی بیش از IOS image را در خود ذخیره نمی نماید . با استفاده از کنسول روتر می توان اطلاعاتی را در این نوع حافظه نوشت و یا اقدام به حذف برخی اطلاعات موجود نمود . حجم حافظه فوق از 4 مگابایت در روترهای سری 1600 شروع شده و متناسب با مدل روتر ، افزایش می یابد .
ریجستر پیکربندی ( Configuration Register ) ، نقطه شروع فرآیند راه اندازی IOS را مشخص می نماید ( فلش کارت ، سرویس دهنده tftp و یا صرفا" لود RXBoot image ) . ریجستر فوق، شانزده بیتی است .

Variable Length Subnet Masking (VLSM)
Subnet mask معمول ،به مدیران شبکه این اجازه را می دهد که بر مبنای اینکه چطور میزبان ها بصورت فیزیکی به شبکه متصل هستند به آنها آدرس IP تخصیص دهد، Subnetting یک پیشرفت واقعی برای کسانی است که از یک شبکه ip بزرگ نگهداری می کنند . اگرچه این ضعف خاص خودش را داراست و هنوز هم جا برای پیشرفت دارد.
اصلی ترین ضعف Subnetting معمول در حقیقت این است که چطور آدرس های IP تفسیر و قابل استفاده برای مسیر یابی شوند.
در شبکه های بزرگ نیاز است که تمام شبکه را فقط به یک سطح زیر شبکه تقسیم کنیم که این بهترین استفاده از بلاک IP ادرسمان را بیان نمی کند، ما ممکن است دچار مشکلاتی شویم اگر ما زیر شبکه هایی با تعداد میزبان های مختلفی در آنها داشته باشیم.
ID زیر شبکه باید بر مبنای اینکه هرکدام از زیر شبکه ها بیشترین مقدار میزبان را داشته باشد، انتخاب شود.
این حتی در شبکه های کوچک هم بی بهره است و ممکن است منجر به استفاده از بلاک های آدرس اضافی و هدر رفتن مقدار زیادی از آدرس در بلاک ها شود.
برای مثال یک کمپانی کوچک با شبکه کلاس C ، 201.45.222.0/24 در نظر بگیرید، آنها دارای 6 زیر شبکه در شبکه خود می باشند، چهار زیرشبکه اول (S1,S2,S3,S4) نسبتا کوچکند، و هر کدام فقط 10 میزبان را شامل می شوند.
به هر حال ، یکی از آنها S5 که برای محصوات آنهاست محتوی 50 میزبان می باشد، و سرانجام آخرین S6 برای گروه های مهندسی و پیشرفت میباشد که محتوی 100 میزبان میباشد.

بنابراین مجموع میزبان هایی که آنها نیاز دارند 196 عدد میباشد که بدون subnetting ما به اندازه کافی میزبان درکلاس C داریم تا تمام آنها را انجام دهیم . به هر حال زمانی که می خواهیم زیر شبکه انجام دهیم با مشکل جدی روبرو هستیم، بمنظور داشتن شش زیر شبکه ما احتیاج به سه بیت برای id زیر شبکه داریم و این کار باعث میشه فقط 5 بیت برای میزبان ها باقی بماند و این به این معنی است که هر زیر شبکه ظرفیت 30 میزبان را دارد که در شکل زیر مشاهده می کنید. این برای زیر شبکه های کوچکتر کافی ولی برای بزرگتر از آن کافی نیست، تنها راه حل برای زیر شبکه معمول این است که یک بلاک کلاس C دیگری برای دو زیر شبکه بزرگ تهیه کنیم که این کار گران و باعث به هدر رفتن IP ادرس های زیادی میشود
راه حل این وضعیت بالا بردن طرح آدرس دهی پایه زیر شبکه است که VLSM نامیده میشود، VLSM در ابتدا پیچیده بنظر میرسد اما فهمیدن آن بسیار سادست اگر شما درک خوبی از Subnetting داشته باشید.
ایده این است که شما شبکه را Subnet کنید و شما زیرشبکه را دوباره Subnet کنید به همان طریقی که شبکه را Subnet کرده اید، در واقع شما می توانید این کار را چندین بار انجام دهید، ساختن Subnet ها از Subnet ها و به همان دفعاتی که شما نیاز دارید. این امکان وجود دارد که شما این تکه تکه کردن را فقط برای بعضی از Subnet ها انجام دهید. و این در کمپانی مثال ما به این معنی است که می تواند شش زیر شبکه را برای احتیاج شبکه خود ایجاد کنند که در شک زیر نشان داده شده است.

VLSM subnetting به همان روش Subnetting معمولی انجام میشود ، و بخاطر رول های اضافی آن کمی پیچیده بنظر می رسد.شما Subnetting اولیه را در شبکه خود انجام می دهید سپس یک یا چند تا از آنها را به اندازه ای که نیاز دارید میشکنید.
شما بیت ها را به Subnet Mask برای هر "sub-subnets" و "sub-sub-subnets"برای رسیدن به اندازه کوچک مورد نظرتا اضافه می کنید.در VLSM علامت / که در آخر می اید بجای Subnet Mask باینری است و بیشتر استفاده می شود .VLSM از لحاظ کار بسیار شبیه CIDR عمل می کند برای همین است که استفاده میشود.
اکنون به مثال خود بر می گردیم و میبینیم که چطور هر چیزی را مناسب با نیاز های خود می توانیم آماده کنیم ما با شبکه کلاس C و آدرس 201.45.222.0/24 شروع کردیم سپس ما 3 زیر شبکه را مانند زیر انجام دادیم:

1= ابتدا ما subnetting اولیه را با استفاده از 1 بیت برای Subnet ID انجام دادیم، و 7 بیت برای میزبان باقی ماند، که این بما دو زیر شبکه ی 201.45.222.0/25 , و 201.45.222.128/25 را بوجود آورد، که هر کدام از آنها می توانند ماگزیمم مقدار 126 میزبان را داشته باشند، ما اولی را برای S6 و 100 میزبان آن تنظیم کردیم.
2= ما دومین زیر شبکه را 201.45.222.128/25 ، به دو زیر شبکه دیگر تقسیم کردیم این کار را با استفاده از یک بیت از هفت بیت باقی مانده برای میزبان انجام دادیم، با این کار دو زیر شبکه 201.45.222.128/26 و 201.45.222.192/26,، برای ما تولید شد که هر کدام از آنها می توانستند 62 میزبان را داشته باشند و ما یکی از آنها را برای S5 و 50 میزبان آن بکار بردیم
3= ما دومین زیر شبکه را 201.45.222.192/26 به دو زیر شبکه دیگر تقسیم کردیم این کار را با استفاده از دو بیت از شش بیت باقی مانده برای میزبان انجام دادیم، با این کار چهار زیر شبکه برای ما بوجود آمد که بترتیب آنها را برای S1,S2,S3,S4 استفاده کردیم.

VLSM پیشرفت های زیادی در زمینه انعطاف پذیری و بازده ی Subnetting داشته است ، بمنظور استفاده از آن روتر هایی که پروتکل VLSM-capable routing را پشتی بانی می کنند باید بکار گرفته شوند.
VLSM به دقت بیشتری در مورد جداول مسیر یابی ، برای مطمعن شدن از اینکه هیچ گونه ابهامی در مورد چگونگی تفسیر آدرس ها در شبکه، وجود ندارد، نیاز دارد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


فصل دوم
روند بالابردن امنیت در روتر های سیسکو

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1 - روند بالابردن امنیت در روتر های سیسکو :
1 – 1 آشنایی با مسیریابهای سیسکو
2 – 1 تاریخچه مسیریاب‌های سخت افزاری

همان‌طورکه قبلا گفته شد نام کلی که برای مسیریاب‌ها در نظرگرفته شده به خاطر اولین و اصلی‌ترین وظیفه هر روتر یعنی عمل مسیریابی است و انتخاب این نام هم به سال ۱۹۸۴ بر‌می‌گردد. یعنی زمانی‌که رفته رفته با ظهور کامپیوترهای شخصی مشکل تعدد استانداردها تبدیل به یک مشکل حاد برای شبکه های موجود شد. گویا در این هنگام دو دانشمند به نام‌های Leonard Bosack و Sandy Lerner از دانشگاه استنفورد برای اتصال شبکه ها و مسیریابی داده ها بین این شبکه‌ها و حل مشکل عدم سازگاری پروتکل‌های مختلف در سطح مسیریاب‌ها، ایده مسیریابی (Routing) را مطرح نمودند و موفق شدند اولین مسیریاب را با هزینه شخصی تولید کرده و آن‌را در دانشگاه استنفورد نصب نمایند.
با توجه به استقبالی که از این محصول جدید شد این دو نفر تصمیم گرفتند که محصول خود را تجاری کنند. در این سال بود که غول تجهیزات شبکه‌های کامپیوتری یعنی شرکت در‌زمینه طراحی و تولید مسیریاب‌های سخت‌افزاری حرف اول را می زند و در این زمینه به‌جز 70;ند شرکت ازجمله Foundry Networks و Nortel Networks رقیب جدی دیگری ندارد و طی سال‌ها با ارائه راه‌حل‌های جدیدی نظیر ایجاد تنوع در کلیه محصولات و ارائه گواهینامه‌های مهندسی تجهیزات سیسکو نظیرCCNA ،CCDA ، CCNP و CCIE و ...

موقعیت خود را بیش از پیش تثبیت نموده است. به همین دلیل از مجموعه شرکت‌های تولیدکننده روترهای سخت‌افزاری تنها برروی مسیریاب‌های شرکت سیسکو تمرکز می کنیم و به‌دلیل تنوع زیاد مسیریاب‌های این شرکت و همچنین تعدد ماجول‌های مورد استفاده که به منظور افزایش انعطاف‌پذیری مسیریاب‌ها استفاده می‌شوند، تنها به تشریح مدل‌های معروف‌تر خواهیم پرداخت. البته در قسمت نخست مقاله به بیان ویژگی‌های کلی و در قسمت دوم که در شماره آینده به چاپ می‌رسد به بررسی سری‌های پرکاربرد آن می‌پردازیم.
یک مسیریاب صرف‌نظر از نوع، سری و قیمت آن، همانند یک کامپیوتر دارای اجزای <سخت‌افزاری نظیر جعبه (Case) برد اصلی (MotherBoard) ، پردازنده، حافظه موقت (RAM)، حافظه دائمی (Flash) و رابط‌ها و ماجول‌های مختلف است که بسته به کاربرد هر مسیریاب توان و ظرفیت متفاوتی دارند و همچنین هر مسیریاب دارای یک سیستم عامل است که IOS نامیده می شود و سرنام کلمات Internetworking Operating System می‌باشد. ولی از‌آنجائی‌که مسیریاب‌ها فاقد صفحه کلید و مانیتور هستند، معمولا به سه طریق می‌توان فرامین سیستم عامل را برای پیکربندی مسیریاب وارد نمود، این سه روش عبارتند از:

 

3 – 1 کنسول
به همراه هر مسیریاب یک کابل ۸ رشته مخصوص به نام کابل Rollover ارائه می شود که با استفاده از آن و یک کامپیوتر شخصی و از طریق برنامه هایی نظیر Term۹۰ یا HyperTerminal ویندوز که قابلیت تبادل داده با پورت‌های سریال کامپیوتر را دارند، می‌توان پیکربندی روتر را در بالاترین سطح دسترسی انجام داد.
- با امکان دسترسی فقط در این سطح، می توان تحت شرایطی حتی رمزهای عبور دستگاه را نیز تعویض نمود. به همین دلیل است که حفاظت فیزیکی دستگاه روتر بسیار حائز اهمیت است.
- اولین باری که بخواهید پیکربندی یک روتر را انجام دهید، حتما" می‌بایست از این طریق اقدام کنید.

 

4 – 1 Telnet
از آنجایی‌که اصولاً مسیریاب‌ها در لایه شبکه مدل TCP/IP کار می‌کنند، می‌توانیم به آنها آدرس IP اختصاص دهیم و طبعاً با استفاده از پروتکل Telnet و پورت اترنت روتر می توانیم از راه دور به آن متصل شده و روتر را پیکربندی کنیم. البته باید بدانید که اجازه این نوع دسترسی قبلاً می بایست از طریق کنسول صادر شده باشد و همچنین این‌که کاربری که به این صورت به مسیریاب متصل شده، نسبت به روش اول از سطح دسترسی کمتری برخوردار است .

 

5 – 1 Aux
این امکان برای مدیرانی است که می خواهند از طریق شماره گیری به مودم مسیریاب متصل شوند و آن‌را متناسب شرایط مدنظرشان پیکربندی کنند . برای این‌کار نیز لازم است از طریق کنسول دستگاه امکان استفاده از Aux را فعال نمائیم.
در ادامه ابتدا درخصوص سری‌ها و مدل‌های مختلف مسیریاب‌های سیسکو و سپس درباره مشخصه های سخت‌افزاری مسیریاب‌ها و انواع آن‌ها نکاتی را عنوان می نمائیم.

 

 

 

2 - سری‌ها و مدل‌های مسیریاب‌های سیسکو
سیسکو سری‌های مختلف مسیریاب‌های خود را معمولاً توسط یک عدد چهار رقمی مشخص می کند که عبارتند از سری‌های ۱۰۰۰، ۱۶۰۰، ۱۷۰۰، ۲۵۰۰، ۲۶۰۰، ۳۲۰۰، ۳۶۰۰، ۳۷۰۰، ۶۴۰۰ و ۷۲۰۰ تا ۷۶۰۰ (البته استثنائاتی مثل سری ۷۰، ۹۰،۱۰۰۰۰، ۱۰۷۰۰ و ۱۲۰۰۰ نیز وجود دارند ) و هر سری شامل مجموعه‌ای از مدل‌های مختلف است مثل ۱۶۰۱ و ۱۶۰۵ از سری ۱۶۰۰ یا ۲۶۲۰ و ۲۶۲۱ از سری ۲۶۰۰ وغیره، البته دلیل این نوع نامگذاری به خاطر وجود ویژگی‌های مشترک بین مدل‌های مختلف یک سری خاص می باشد که هر سری را از بقیه سری‌ها متمایز می نماید و به طراح شبکه کمک می کند که با توجه به نیازهای کلی‌اش سری مورد نظر خود را انتخاب کرده و سپس با در نظرگرفتن جزئیات مورد نظرش، مدل مناسب محیط سازمانی خود را خریداری نماید.

 

1 – 2 مشخصه‌های سخت‌افزاری مسیریاب‌های سیسکو
Case
روترهای سیسکو با توجه به نوع و مدل دارای بدنه‌های متفاوتی هستند. مثلا‌ً بدنه‌های Desktop که مربوط به سری‌های ۷۰ یا ۹۰ می‌باشند. این بدنه‌ها قابلیت افزودن ماجول یا سایر ملحقات را ندارند. در مقابل بدنه‌هایrackmount هستند که قابلیت نصب در رک را دارند. از همین نوع بدنه، بعضی که بزرگتر بوده و قابلیت نصب ماجول‌ها و کارت‌های زیادی را دارند به نام شاسی (Chasis) شناخته می‌شوند.

 

▪ CPU
اگر بخواهید سرعت پردازنده های کامپیوترهای شخصی را با مسیریاب‌ها مقایسه کنید حتماً تعجب خواهید کرد، چرا که حتی سریع‌ترین روترها که می‌توانند در ستون فقرات شبکه‌های اینترنتی استفاده شوند و طبعاً می‌بایست حجم بسیار وسیعی از ترافیک اینترنت را در زمان بسیار کوتاهی پردازش نمایند، سرعتی در حدود ۲۰۰ مگاهرتز دارند. ولیکن از آنجایی‌که مسیریاب‌ها واسط گرافیکی کاربر ندارند و در محیط متنی کار می کنند و همچنین به دلیل تک‌منظوره بودن این پردازنده ها این سرعت برای این منظور کفایت خواهد کرد. ضمناً جالب است که بدانید مسیریاب‌های سیسکو عمدتاً از پردازنده‌های سری ۶۸۰۰۰ شرکت موتورلا استفاده می کنند.

 

▪ مادربورد
مادربوردهای مورد استفاده شرکت سیسکو عمدتا توسط شرکت‌های Asus و Iwill و Supermicro ساخته می شوند و طبیعتا" برای سری‌های مختلف توان و مشخصه های متفاوتی ارائه می‌شود.

 

▪ حافظه
در سخت افزار مسیریاب‌های سیسکو بسته به نوع و کاربرد، از انواع مختلفی از حافظه ها پشتیبانی می شود که عبارتند از:
ـ RAM که گاهی DRAM نیز نامیده می‌شود و برای ذخیره اطلاعات حین کار به کار می رود و یا به اصلاح سیسکو برای نگهداری Running Config مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در بعضی مدل‌ها، این حافظه قابل ارتقاء و در برخی دیگر ثابت می باشد و عموماً در ظرفیت‌های ۴ و ۸ و ۱۶ و ۳۲ و ۶۴ مگابایت موجود می باشد.
ROM که در این نوع حافظه یک تصویر قابل بوت از سیتم عامل روتر (IOS Image) قرار می گیرد و در مراحل اولیه روند بوت مسیریاب مورد استفاده قرار می گیرد .

 

ـ Flash Memory
همانند هارددیسک درPC ‌‌ها می‌باشد و برای ذخیره کل IOS مورد‌استفاده قرار می‌گیرد. ضمناً برای ذخیره فایل‌های پیکربندی نیز از این حافظه استفاده می‌شود که در ظرفیت‌های مختلفی عرضه می‌شود. البته نسبت به مدل و سری مسیریاب معمولاً قابل ارتقا است.
ـ NVRAM
روترها از فایلی به نام Startup Config برای نگهداری تنظیمات ابتدایی پیکربندی مسیریاب استفاده می کنند و این فایل در این حافظه نگهداری می شود و پس از این‌که در روند بوت به داخل RAM دستگاه روتر بارگذاری شد، Running Config نامیده می‌شود.

 

ـ Interfaces
لینک‌های هر مسیریاب برای ارتباط با دنیای خارج در قالب پورت‌ها و ماجول‌ها که برای انعطاف‌پذیری روترها درجهت انجام وظایف گوناگون قابل استفاده و تغییر است و داخل اسلات‌های توسعه قرار می گیرند. به عنوان مثال می‌توان یک ISP را درنظرگرفت که پس افزایش خطوط تلفن خود قادرخواهد بود ماجولی به نام AM (که شامل تعدادی مودم است) را به اسلات روتر خود (روتری که در نقش یک Access Server عمل می‌کند) متصل کند و کارآیی روتر را افزایش دهد. البته به شرط این‌که آن روتر خاص امکان این گسترش را داشته باشد.

برای آگاهی از امکانات هر مسیریاب و بررسی قابل گسترش بودن آن و نوع ماجول‌هایی که می‌توانید به آن متصل کنید، می‌بایست به راهنمای فنی هر مسیریاب یا سایت وب شرکت سیسکو (www.cisco.com) مراجعه کنید، مطمئناً در این سایت اطلاعات بسیار مفیدی خواهید یافت. ادامه این مقاله که به معرفی سری‌های مختلف روترهای سیسکو می‌باشد را در شماره بعدی خواهید خواند.
در مقاله آشنایی با مسیریاب‌ها، با وظایف کلی مسیریاب‌ها و نحوه عملکرد آن‌ها در شبکه‌های محلی و اینترنت صرف‌نظر از نوع و یا کارخانه سازنده آن‌ها آشنا شدید. اما اگرمایلید که درباره جزئیات این ادوات و محصولات شرکت‌های فعال و صاحب‌نام در زمینه مسیریاب‌های سخت‌افزاری بیشتر بدانید لازم است که این مقاله را نیز مطالعه نمایید . قبل از شروع بحث توصیه می‌کنم علاقمندانی که نسبت به موضوع مسیریاب‌ها ذهنیت قبلی ندارند، با توجه به پیوستگی مطالب، مقاله آشنایی با مسیریاب‌ها را مطالعه نمایند. همان‌گونه که اشاره شد، در آن مقاله، مسیریاب‌ها را در یک طبقه‌بندی کلی به دو نوع کلی سخت افزاری و نرم افزاری تقسیم نمودیم، اما در اینجا قصد داریم به طور خاص بر روی مسیریاب‌های سخت افزاری شرکت سیسکوسیستمز تمرکز کنیم و بحث در مورد روترهای نرم‌افزاری را به فرصت بعدی موکول می‌کنیم.

 

 

 

3 - تاریخچه مسیریاب‌های سخت افزاری
نام کلی که برای مسیریاب‌ها در نظرگرفته شده به خاطر اولین و اصلی‌ترین وظیفه هر روتر یعنی عمل مسیریابی است و انتخاب این نام هم به سال ۱۹۸۴ بر‌می‌گردد. یعنی زمانی‌که رفته رفته با ظهور کامپیوترهای شخصی مشکل تعدد استانداردها تبدیل به یک مشکل حاد برای شبکه های موجود شد. گویا در این هنگام دو دانشمند به نام‌های Leonard Bosack و Sandy Lerner از دانشگاه استنفورد برای اتصال شبکه ها و مسیریابی داده ها بین این شبکه‌ها و حل مشکل عدم سازگاری پروتکل‌های مختلف در سطح مسیریاب‌ها، ایده مسیریابی (Routing) را مطرح نمودند و موفق شدند اولین مسیریاب را با هزینه شخصی تولید کرده و آن‌را در دانشگاه استنفورد نصب نمایند. با توجه به استقبالی که از این محصول جدید شد این دو نفر تصمیم گرفتند که محصول خود را تجاری کنند. در این سال بود که غول تجهیزات شبکه‌های کامپیوتری یعنی شرکت در‌زمینه طراحی و تولید مسیریاب‌های سخت‌افزاری حرف اول را می زند و در این زمینه به‌جز چند شرکت ازجمله Foundry Networks و Nortel Networks رقیب جدی دیگری ندارد و طی سال‌ها با ارائه راه‌حل‌های جدیدی نظیر ایجاد تنوع در کلیه محصولات و ارائه گواهینامه‌های مهندسی تجهیزات سیسکو نظیرCCNA ،CCDA ، CCNP و CCIE و ... موقعیت خود را بیش از پیش تثبیت نموده است.به همین دلیل از مجموعه شرکت‌های تولیدکننده روترهای سخت‌افزاری تنها برروی مسیریاب‌های شرکت سیسکو تمرکز می کنیم و به‌دلیل تنوع زیاد مسیریاب‌های این شرکت و همچنین تعدد ماجول‌های مورد استفاده که به منظور افزایش انعطاف‌پذیری مسیریاب‌ها استفاده می‌شوند، تنها به تشریح مدل‌های معروف‌تر خواهیم پرداخت. البته در قسمت نخست مقاله به بیان ویژگی‌های کلی و در قسمت دوم که در شماره آینده به چاپ می‌رسد به بررسی سری‌های پرکاربرد آن می‌پردازیم.یک مسیریاب صرف‌نظر از نوع، سری و قیمت آن، همانند یک کامپیوتر دارای اجزای <سخت‌افزاری نظیر جعبه (Case) برد اصلی (MotherBoard) ، پردازنده، حافظه موقت (RAM)، حافظه دائمی (Flash) و رابط‌ها و ماجول‌های مختلف است که بسته به کاربرد هر مسیریاب توان و ظرفیت متفاوتی دارند و همچنین هر مسیریاب دارای یک سیستم عامل است که IOS نامیده می شود و سرنام کلمات Internetworking Operating System می‌باشد. ولی از‌آنجائی‌که مسیریاب‌ها فاقد صفحه کلید و مانیتور هستند، معمولا به سه طریق; می‌توان فرامین سیستم عامل را برای پیکربندی مسیریاب وارد نمود، این سه روش عبارتند از:

 


یکی از مقوله های بسیار کاربردی و پایه در زمینه routing در IOS سیسکو ، نوشتن static route می باشد. کابرد های static route بسیار زیاد است اما پرکاربردترین آن زمانی است که شما برای فرستادن ترافیک به یک destination از یک routing protocol استفاده نمی کنید و یا routing protocol شما یک feasible route به آن مقصد ندارد. برای نوشتن static route باید به configuration mode رفته و مطابق با دستور زیر آن را نوشت:

 

Ip route prefix mask { next-hop | interface [ip address] } [disctance] [name next-hop-name] [permenant]

 

در ساده ترین حالت برای نوشتن یک ip route نوشتن سه مشخصه از این دستور اجباری می باشد .
1.Prefix
Mask .2
Next-hop | interface .3
برای نوشتن یک دستور ip route ساده تنها نیاز است که فرمان ip route را نوشته و ابتدا آدرس network و یا host مقصد (prefix) را وارد کنیم. در ادامه باید که subnet mask مربوط به مقصد (mask) را نوشت.
لازم به تذکر است که برای یک host خاص باید که subnet mask مربوط به آن را 255.255.255.255 بنویسیم .
در صورتی که subet خود را برای ip یک host هر subnet بجز /32 وارد شود پیغام خطای %Inconsistent address and mask نشان داده خواهد شد . در گام بعدی می بایست ip address مربوط به روتر next-hop و یا interface که packet ها می توانند برای رسیدن به next-hop استفاده کنند نوشته شود.
دستور زیر یک مثال ساده از نوشتن Ip route می باشد :

 

Ip route 172.16.0.0 255.255.0.0 Ethernet 0
Ip route 172.16.0.0 255.255.0.0 192.168.1.2

 

اما یکی از تفاوت های اصلی این دو فرمان در نحوه نمایش route مورد نظر در routing table است. برای مشاهده static route های به تنهایی می توان از فرمان show ip route static استفاده کرد. هنگامی که از exit interface استفاده شود ، router به شکل Directly Connected در routing table نمایش داده می شود

 

Prefix/mask is directly connected, exit-interface example: 172.16.0.0/24 is directly connected, Serial1/0

 

اما زمانی که از next-hop استفاده شود ، route مورد نظر در جدول routing به شکل زیر نمایش داده می شود :

 

prefix [AD/metric] via ip-next-hop example : 15.1.1.0 [1/0] via 172.16.0.2

 

همانطور که از مثال بالا مشخص است metric مربوط به static route ها برابر صفر و AD آنها برابر 1 می باشد. اما علاوه بر نحوه نمایش ، استفاده از interface و next-hop در نوشتن static routes تفاوت های محسوسی با یکدیگر دارد. هنگامی در نوشتن static route از next-hop استفاده شود روتر به طور پیش فرض هر 60 ثانیه یکبار next-hop را چک می کند و در صورت عدم دریافت جواب route را از routing table حذف می کند . برای تغییر این زمان می توان از فرمان زیر استفاده کرد.

 

Ip route static adjust-time number
در دستور فوق ، number عددی بین 1 تا 60 ثانیه است. در صورت استفاده از exit-interface تنها زمانی route از routing table حذف می شود که exit interface به نحوی fail شود ( به طور مثال interface مربوطه shutdown شود).
Static route هایی که به یک interface اشاره می کنند از طریق RIP ، EIGRP و سایر Dynamic Routing Protocol ها advertise خواهد شد بدون توجه به اینکه از فرمان redistribute static برای آن routing protocol ها تعریف شده باشد. دلیل این آنست که این interface به عنوان directly connected در نظر گرفته می شوند و در این حالت دیگر به عنوان یک static route مطرح نخواهند شد. به هر حال ، یک static route که در یک فرمان network تعریف نشده باشد ، قابل advertise کردن نمی باشد مگر اینکه از فرمان redistribute static استفاده کنیم.

 

همانطور که اشاره شد در نوشتن static route می توان هم به exit interface ( مثل Serial0) و هم next-hop استفاده کرد. با استناد بر Cisco همیشه استفاده از next-hop به جای exit interface پیشنهاد می شود . در صورتی که static route به یک broadcast interface مثل Ethernet اشاره کند route مربوط به آن تنها زمانی در routing table قرار می گیرد که interface مربوط به آن up باشد. به علاوه router فرض می کند محدوده تمام ip هایی که از طریق static route اشاره شده به صورت directly connect هستند و روتر برای ارسال به هر destination که در static route به آن اشاره شده است یک ARP ارسال می کند. در این حالت روتر می بایست برای استفاده از proxy-arp تنظیم شده باشد. نمونه چنین route زیر می باشد :

 

Ip route 0.0.0.0 0.0.0.0 Ethernet 0
در صورتی که packet های زیادی برای دستیابی به destination های کثیری از این فرمان استفاده کنند ، CPU Utilization روتر بسیار بالا می رود و یک جدول arp cache بسیار بزرگ ایجاد می شود که می تواند حتی روتر را overload کند . اضافه کردن numerical address و به بیان واضح تر IP مربوط به next-hop دو مزیت عمده دارد. یکی از ارسال arp ها جلوگیری می کند. و دو اینکه در صورت down شدن آن interface از طریق recursive route سعی در پیدا کردن route دسترسی به آن ip می کند. برای نوشتن این نوع route می بایست که interface و next-hop هر دو نوشته شوند. مثال آن در زیر نوشته شده است.

 

Ip route 0.0.0.0 0.0.0.0 Ethernet 0 172.16.0.2
استفاده از exit interface به تنهایی فقط زمانی پیشنهاد می شود که نوع interface خروجی point-to-point می باشد. یکی از مرسوم ترین point-to-point interface ها serial interfaceها می باشد.
یکی از مهم ترین نکاتی که در باید به آن پرداخت بیان تفاوت AD در static route در اشاره به interface و یا next-hop است. در اکثر مقالات نوشته شده که در static route هایی که به interface اشاره می کنند ، به دلیل اینکه به شکل directly Connected در routing table نمایش داده می شوند و چونکه AD مربوط به Directly Connected برابر با صفر است پس این static route ها نیز دارای metric صفر می باشند. اما این جمله همیشه صادق نیست. از IOS نسخه 12.2 تمامی static route ها دارای metric 1 هستند. اثبات این موضوع با استفاده دستورات وارد شده در router و خروجی آن نشان داده شده است.

 

R1(config)#ip route 11.0.0.0 255.0.0.0 Serial1/0
R1(config)#ip route 13.0.0.0 255.0.0.0 172.16.1.2
R1(config)#do show ip route
S 11.0.0.0/8 is directly connected, Serial1/0
S 13.0.0.0/8 [1/0] via 172.16.0.2
R1(config)#do sh ip route 11.0.0.0
Routing entry for 11.0.0.0/8
Known via "static", distance 1, metric 0 (connected)
Routing Descriptor Blocks:
* directly connected, via Serial1/0
Route metric is 0, traffic share count is 1
R1(config)#do sh ip route 13.0.0.0
Routing entry for 13.0.0.0/8
Known via "static", distance 1, metric 0
Routing Descriptor Blocks:
* 172.16.0.2
Route metric is 0, traffic share count is 1

 

یکی دیگر از کاربرد های static route استفاده در کنار Dynamic routing protocol می باشد و یک route جایگزین و redundantرا در صورت down شدن مسیر advertised شده معرفی می کند که در اصطلاح به آن floating static route گفته می شود . در حالت عادی static route ها دارای Administrative Distance (AD) عدد 1 می باشند که مقدم بودن آنها را بر Dynamic Routing Protocols را اثبات می کند. در صورتی که شما AD مربوط به route نوشته شده را به عدد بیشتری از AD مربوط به Dynamic route اختصاص دهید در صورت fail شدن آن route از از static route نوشته شده استفاده می کند. بطور مثال فزض کنید شما از پروتکل EIGRP در شبکه خود استفاده می کنید که دارای AD برابر با 90 می باشد . در صورتی که شما AD مربوط به static route خود را به عددی بزرگتر از 90 قرار دهید می تواند نقش floating route را برای شما ایفا کند. همانطورکه می دانید محدود قابل اختصاص AD عددی بین 0 تا 255 می باشد . اما به این نکته داشته باشید که اختصاص AD عدد 255 آن route رو به عنوان Unreachable route در نظر گرفته می شوند و لذا این route هیچگاه در routing table قرار نمی گیرد. برای تعیین metric مربوط به static route مورد نظر تنها نیاز است تا در ادامه دستورات قبلی ، عدد metric مورد نظر وارد شود.

 

Ip route 172.16.0.0 255.255.0.0 192.168.1.2 150
با کمک کلمه name می توان برای route یک نام تعیین کرد. استفاده از نام تعیین شده کمک می کند تا زمانی که route های زیادی داریم به راحت تر آنرا در configuration file پیدا کنیم. مثال زیر کاربرد این فرمان را نشان می دهد.
ip route 172.0.0.0 255.0.0.0 10.0.0.1 name Tehran2Shiraz
show running-config | in Tehran2Shiraz

 

استفاده از کلمه permanent در ip route این امکان را می دهد که در صورت shutdown شدن exit interface همچنان route در routing table باقی بماند و remove نشود.

 

ip route 10.1.1.1 255.255.255.255 serial0 perment
احتمالا برایتان پیش امده که بدنبال راهی باشید تا از تنظیماتی که در طول زمان بر روی روتر خود انجام میدهید آرشیوی تهیه کنید تا احتمالا اگر مشکلی پیش آید یا بهر دلیل دیگر به آنها دسترسی داشته باشید.
یکی از بهترین این روش ها استفاده از FTP server میباشد که در این آموزش به آن میپردازیم.
روش دیگر استفاده از http میباشد که با هر وبسایتی قادر به انجام آن نیسیتید مثلا با PersianAdmins.com که بر روی فضای اشتراکی قرار دارد این امر امکان پذیر نیست در حالیکه برای FTP این محدودیت وجود ندارد.
چنانچه در مواردی لازم است که فورا از تنظیمات خود آرشیو تهیه کنید میتوانید بدین طریق عمل کنید

 

copy running-config ftp://reza: reza@persianadmins.com/routerrunbak.txt
copy startup-config ftp://reza: reza@persianadmins.com/routerstartbak.txt
برای مثال :
RezaBehroozi#copy running-config ftp://reza: reza@192.168.0.4/routerrunbak.txt
Address or name of remote host [192.168.0.4]?
Destination filename [routerrunbak.txt]?
Writing routerrunbak.txt !
858 bytes copied in 4.164 secs (206 bytes/sec)
برای تهیه آرشیو از تنظیمات روتر سیسکو بدین طریق عمل میکنیم
ip tftp username ruter reza
ip tftp password ruter reza
archive
path ftp://persianadmins.com/router2
write-memory ruter
تذکر :
برای آنکه پسورد شما مخفی بماند حتما از service password-encryption استفاده کنید.
هر بار که تنظیمات در حافظه دستگاه ذخیره شود فایل جدیدی ساخته میشود همانن

دانلود با لینک مستقیم


دانلود مقاله روتر های سیسکو

دانلود مقاله نورپردازی در فضای شهری

اختصاصی از فایلکو دانلود مقاله نورپردازی در فضای شهری دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 

 

 

 

 


فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

 

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  25  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید


دانلود با لینک مستقیم


دانلود مقاله نورپردازی در فضای شهری

دانلودمقاله مطهری، آموزگار علم و اخلاق

اختصاصی از فایلکو دانلودمقاله مطهری، آموزگار علم و اخلاق دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 

 

 

 

 

مرتضی مطهری از برجسته‌ترین علما، فلاسفه و متفکران ایران در قرن چهاردهم هجری به شمار می‌رود. وی در خانواده‌ای روحانی در شهر فریمان استان خراسان در 1301ش. به دنیا آمد. پدرش شیخ محمدحسین مطهری نیز از علمای آنجا بود.
او خواندن و نوشتن را در مکتب و نزد پدرش آموخت. در فریمان به مدارس جدید رفت و علاقه فراوانی به آموختن از خود نشان داد. در 1311 در حالی که بیش از ده سال نداشت جهت فراگیری علوم اسلامی، عازم حوزه علمیه مشهد شد. در طول بیش از چهار سال اقامت در آن شهر، مقدمات علوم، فقه، اصول و منطق را فراگرفت و خود را آماده فراگیری حکمت و فلسفه نمود. از این رو برای شرکت در مجلس درس میرزا مهدی شهیدی رضوی، مدرس فلسفه الهی، روزشماری می‌کرد؛ اما این آرزو محقق نشد زیرا میرزا مهدی شهیدی در درگذشت و مطهری جوان نیز در پانزده سالگی برای ادامه تحصیل عازم حوزة علمیه قم گردید و از درس استادان بزرگی چون حضرات آیات: سید محمد‌تقی خوانساری، سید محمد حجت، سید صدرالدین صدر، سید محمد‌داماد، حاج‌آقا حسین بروجردی به مدت پانزده سال استفاده کرد. همچنین از درس اخلاق، فلسفه و عرفان امام خمینی، علامه طباطبایی و آقا میرزا علی شیرازی سال‌ها بهره‌مند گردید. علاوه بر آن وی در یک حوزه درس خصوصی که علامه طباطبایی برای بررسی فلسفه مادی دراواخر دهه 1320 تشکیل داده بود، حضور یافت. کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم ـ که بعدها با پاورقی‌های استاد مطهری منتشر گردید ـ محصول همان جلسات است.
هوش و استعداد فراوان و وسعت دانش و عمق اندیشه وی، او را به عنوان یکی از برجسته‌ترین فضلای حوزة علمیه قم مشهور ساخت و احترام و جایگاه خاصی نزد استادان خود احراز کرد. آیت‌الله مطهری، عالمی دردآشنا و آگاه به نیازهای فکری زمان خود بود. در دهه بیست که اندیشه‌های الحادی کمونیستی توسط حزب توده درمیان مردم، به ویژه جوانان و دانشگاهیان ترویج می‌شد، وی آثار فلاسفه ماتریالیست را به دقت مطالعه کرد و با فلسفه مارکسیسم ـ از طریق آثار فارسی ـ آشنا شد و سپس به نقد علمی آن پرداخت.
آیت‌الله مطهری در 1331 به تهران مراجعت کرد و در مدارس دینی مروی و سپهسالار تدریس کرد و در 1334 رسماً در دانشکده الهیات و معارف اسلامی تهران آغاز به کار نمود. وی در کنار تدریس، در مجامع مذهبی، انجمن‌های اسلامی دانشجویی و دانشگاهی سخنرانی می‌کرد و به تألیف و تصنیف نیز اشتغال داشت. همه سخنرانی‌ها و آثار نوشتاری آیت‌الله مطهری، برخاسته از نیازهای فکری و اجتماعی زمانه اوست که فراروی مردم، به ویژه نسل تحصیلکرده و دانشگاهی قرار داشته است. از همین رو حوزه موضوعات سخنان و نوشته‌های او متنوع بوده و شامل مباحث فلسفی، کلامی، اجتماعی، اقتصادی،... و حتی داستان نیز می‌شود.
در سال‌‌ها‌ی 1339 تا 1341 وی به همراه محمد ابراهیم آیتی محفل ماهانه‌ای در تهران تشکیل داد که صدها نفر از طبقات گوناگون مردم در آن شرکت می‌کردند. این محفل که «انجمن ماهانه دینی» نام داشت دو سال و نیم ادامه یافت و در آن سی سخنرانی توسط عالمان مبرز اسلامی حوزه و دانشگاه ایراد شد که بعداً به صورت سه جلد کتاب تحت عنوان گفتار ماه انتشار یافت.
با شروع نهضت امام خمینی در 1341 وی به تقویت و ترویج آن کمک کرد و در شب 15 خرداد 1342 به همراه گروه زیادی از علما و وعاظ تهران و شهرستان‌ها دستگیر و به مدت چهل و سه روز زندانی گردید. پس از واقعه 15 خرداد، هیأت‌های مؤتلفه اسلامی که به منظور سازماندهی و گسترش نهضت امام در میان تودة مردم به طور مخفی تشکیل شده بود، با استاد مطهری که از سوی امام خمینی به عنوان نماینده ایشان معرفی گردیده بود، ارتباط برقرار کردند. استاد مطهری برای تقویت مبانی ایدئولوژیک و سیاسی آنها به طرح یک سلسله مباحث اساسی کلامی و تاریخی پرداخت که بعداً تحت عنوان انسان و سرنوشت و علل انحطاط مسلمین انتشار یافت.
پس از دستگیری و تبعید امام خمینی در آبان 1343، آیت‌الله مطهری درصدد برآمد تا به تبیین و تعمیق ایدئولوژی اسلامی ـ‌که زیربنای حرکت اسلامی امام خمینی بود ـ بپردازد و از اینرو فعالیت‌های تبلیغی خود را در محافل سنتی و دانشگاهی بیش از پیش گسترش داد. آثار گفتاری و نوشتاری استاد مطهری از آن زمان تا پیروزی انقلاب اسلامی عمدتاً حول چند محور بود: اول، پاسخگویی به کج فهمی‌‌ها، برداشت‌های نادرست و تحریف‌آمیز از قوانین و مقررات اسلامی. وی با منطقی قوی، علمی و مستدل به رفع این شبهات می‌پرداخت. کتاب‌های حجاب در اسلام، نظام حقوق زن در اسلام، خدمات متقابل اسلام و ایران و کتابسوزی ایران و مصر و ده‌ها سخنرانی دیگر محصول این حوزه از فعالیت اوست. دوم، رد اتهامات دروغین مارکسیست‌ها بر ضد اسلام و بر ملا نمودن بی‌پایگی ماتریالیسم تاریخی و مارکسیسم. 

 

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله 12   صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید


دانلود با لینک مستقیم


دانلودمقاله مطهری، آموزگار علم و اخلاق

دانلودمقاله یاد خدا و قرب و نزدیکی به خدا

اختصاصی از فایلکو دانلودمقاله یاد خدا و قرب و نزدیکی به خدا دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 

 

 

 

 

یاد خدا و قرب و نزدیکی به خدا
مقدمه :
«یا ایها الذین آمنوا اتقوا الله و لتنظر نفس ما قدمت لغدو اتقوا الله ان الله خبیر بما تعملون و لا تکونوا کالذین نسواالله فانسیهم انفسهم اولئک هم الفاسقون لا یستوى اصحاب النار واصحاب الجنة اصحاب الجنة هم الفائزون‏».
ترجمه: اى کسانى که ایمان آورده‏اید، از خدا پروا دارید; و هرکسى باید بنگرد که براى فردا [ى خود] از پیش چه فرستاده است و[باز] از خدا بترسید. در حقیقت‏خدا به آن چه مى‏کنید آگاه است.و چون کسانى مباشید که خدا را فراموش کردند و او [نیز] آنان‏را دچار خودفراموشى کرد; آنان همان نافرمانان‏اند. دوزخیان بابهشتیان یکسان نیستند، بهشتیانند که کامیابانند».
گرچه همه دستورها براى تهذیب است ولى این آیات مبارکه ارتباطمستقیمى با تهذیب نفس دارد. هر خطرى که دیگران را به کام کشددر اثر نسیان نفس است، لذا فرمود: «یا ایها الذین آمنوااتقوا الله و لتنظر نفس ما قدمت لغد و اتقوا الله‏» آن گاه‏فرمود نظیر کسانى نباشید که خدا را فراموش کرده‏اند بلکه هم‏چون کسانى باشید که به یاد خدایند. اولیا به یاد خدایند و خداهم به یاد آن‏هاست و آن‏ها را هم به یاد خودشان متذکر مى‏کند.کفار و منافقان از خدا غفلت کردند خدا هم آن‏ها را از خودشان‏اغفال کرده است. این‏که فرمود: «یا ایها الذین آمنوا اتقواالله و لتنظر نفس ما قدمت لغد» آن گاه فرمود: «و لا تکونوا کالذین نسوا الله‏» یعنى مانند این گروه نباشیدیعنى نظیر گروه دیگر باشید. این که فرمود: «لقد کان لکم فى‏رسول الله اسوة حسنة‏» یا در باره حضرت ابراهیم سلام الله‏علیه فرمود: او اسوه شماست‏یعنى مانند اینها باشید. قرآن نمى‏فرماید خدا را فراموش نکنید که بشود یک دستور العمل خشک ویک اصل کلى، بلکه مى‏فرماید: مانند آنان که خدا را فراموش‏کردند نباشید; یعنى عده‏اى بودند که خدا را فراموش کردند و به‏دام نفاق و کفر افتادند و به سرنوشتشان هم رسیدند. این، به‏اصطلاح همان بیان قاعده است‏به ذکر موردش که اکتفا به یک امرعلمى محض. پس از این طرف هم کسانى هستند که به یاد خدایند وخدا هم به یاد آن‏هاست که فرمود: «فاذکرونى اذکرکم‏» و کسانى‏هستند که به یاد خدایند و خداوند آن‏ها را به یاد خود آن‏هاانداخته است که: الیوم هم «اشهدهم على انفسهم‏» هست. امروزهم کسانى هستند که خدا آن‏ها را به یاد خود آن‏ها انداخت و خودآن‏ها را نشان خودشان داد. نه این «و لا تکونوا کالذین نسواالله فانسیهم انفسهم‏» تاریخ برمى‏دارد و نه آن «اشهدهم على‏انفسهم‏». اینها قضایاى تاریخى نیست که در فلان سال شمسى یاقمرى یا میلادى اتفاق افتاده باشد، اگر کار مال روح است نسیان‏روح یا یاد روح منزه از زمان و مکان است. آن‏ها که خودشان رافراموش مى‏کنند یا به یاد خودشان هستند این در افق زمان نیست.قهرا آن «اشهدهم على انفسهم‏» در یک جناح، و این «انسیهم‏انفسهم‏» در جناح دیگر است.این که به ما فرمود: «و لا تکونوا کالذین نسوا الله‏» یعنى‏کونوا کالذین اشهدهم على انفسهم. امروز هم هستند کسانى که خداآنها را نشان خودشان مى‏دهد و آنها خودشان را مى‏بینند; یعنى ازراه خودشناسى به یاد حق مى‏رسند. آیه ۱۰۵ سوره مائده، طبق بیان‏سیدنا الاستاد علامه طباطبائى رضوان الله تعالى علیه به‏منزله شرح این آیه است‏یعنى «یا ایها الذین آمنوا علیکم‏انفسکم لا یضرکم من ضل اذا اهتدیتم‏» به منزله شرح این آیه است.

 

چهار نوع قرب در آیات قرآن
شما تقریبا این چهار دسته آیه‏را در قرآن کریم به یاد دارید که درباره این است که خدا به‏انسان نزدیک است، فقط با انسان سخن مى‏گوید: دسته اول این است‏که شما دعا کنید خدا نزدیک است: «و اذا سالک عبادى عنى فانى‏قریب اجیب دعوة الداع اذا دعان‏» در همین آیه مبارکه هفت‏مورد خدا از خود به ضمیر متکلم وحده یاد مى‏کند. آن قدر مساله‏قرب خدا مطرح است که گرچه پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم‏در سؤال واسطه است اما در جواب، دیگر واسطه نیست، چون‏نفرمود: اذا سالک عبادى عنى فقل انى قریب بلکه فرمود: اگر از تو سؤال‏کردند من خودم جواب مى‏دهم براى این که من به تو از تو نزدیک‏ترم، به آن‏ها از آن‏ها نزدیک‏ترم، به سؤال از خود سؤال نزدیک‏ترم‏و امثال آن. نشانه قرب را در همین نحوه جواب فهماند، دیگرنفرمود تو در جواب آن‏ها بگو از تو سؤال مى‏کنند ولى من جواب‏مى‏دهم. این دسته اول آیات که فقط اصل قرب را مى‏فهماند. دسته دوم آیات این است که در سوره مبارکه واقعه مى‏فرماید افراد وپرستارانى که در بالین محتضر هستند نگران‏اند، خدا مى‏فرماید:شما با این که به بیمار نزدیک‏اید من از شما به او نزدیک‏ترم:«و نحن اقرب الیه منکم و لکن لا تبصرون‏» یعنى و هو یبصر اماو لکنهم لا تبصرون یعنى نه این که نه شما مى‏بینید نه او مى‏بیند اوالان در یک حالى است که ما را خوب درک مى‏کند، ما را خوب‏مى‏شناسد، اما شما نمى‏دانید که ما یعنى من با مامورانم به این‏محتضر از شما که در بالین او هستید نزدیک‏ترم. دسته سوم آیات‏که نزدیکى بیش‏تر را مى‏رساند همان است که در سوره مبارکه «ق‏»مشخص کرد و فرمود: «و لقد خلقنا الانسان و نعلم ما توسوس به‏نفسه و نحن اقرب الیه من حبل الورید» در این نوع سوم سخن این‏نیست که خدا به ما از دیگران نزدیک‏تر است‏بلکه سخن بر این است‏که خدا به ما از آن رگ حیات ما نزدیک‏تر است. نوع چهارم همان است که در سوره مبارکه انفال آمده است که خدابه ما از خود ما نزدیک‏تر است «و اعلموا ان الله یحول بین‏المرء و قلبه‏». خوب قلب ما همان حقیقت ماست، منظور این جرم‏مادى که هر انسان یا هر حیوانى دارد که نیست. این که خدا فرمودحرف ما را کسى درک مى‏کند که داراى قلب باشد: «لمن کان له قلب‏او القى السمع و هو شهید» کسى که داراى دل باشد حرف ما رادرک مى‏کند منظور این قلب مادى که نیست‏خوب این قلب مادى راهمه دارند و ممکن است قلب یک انسان منافق یا کافر را وقتى‏متخصص قلب معاینه مى‏کند بگوید این قلب سالم است، اما قرآن‏در باره همین فرد مى‏فرماید: «فى قلوبهم مرض‏» پس منظور قلب‏مادى نیست، قلب انسان همان روح انسان است، همان است که یا طیب‏و طاهر است‏یا معصیت‏کار که: «و من یکتمها فانه آثم قلبه‏»خوب، پس قلب ما همان حقیقت ماست چیز دیگر نیست در کریمه سوره‏انفال هم فرمود: «و اعلموا ان الله یحول بین المرء و قلبه‏»یعنى بین ما و خود ما احاطه حق حائل است پس چیزى براى خود مانمى‏ماند.
علت نزدیکى انسان به خدا
اکنون این سؤال را مطرح مى‏کنیم که چرا قرآن اصرار دارد که خدارا به ما نزدیک معرفى کند؟ این براى چند نکته است: ۱) هرگونه شرک و ثنویت را از بین ببرد; یعنى دیگران که به دام‏شرک افتاده بودند مى‏گفتند که خدا حقیقتى است که ما به او دست‏رسى نداریم نه او را مى‏توانیم بشناسیم و نه بپرستیم، قهرا یک‏سلسله از موجودات مقدس را باید بپرستیم تا واسطه بین ما و اوباشند که: «ما نعبدهم الا لیقربونا الى الله زلفى‏» این بت‏هارا عبادت نمى‏کنیم مگر این که وسیله تقرب باشند، ما را به خدانزدیک بکنند. این آیات فراوان که نمونه‏هاى قرب را مشخص کرد براى آن است که‏روى این توهم خط بطلان بکشد که بین ما و خداى ما فاصله است وبت‏ها را باید پرستید تا آنها ما را به خدا نزدیک کنند این‏نیست، چون خدا به ما از خود ما نزدیک‏تر است از هر چیزى هم‏نزدیک‏تر است. روزى کسى به امام هفتم سلام الله علیه اعتراض‏کرد که مناسب نیست که شما امروز در محیط پرازدحام نمازمى‏خوانید; جایى نماز بخوانید که خلوت باشد، فرمود: کسى را که‏من عبادتش مى‏کنم به من از همه این‏ها نزدیک‏تر است. خوب این که‏در آیات و روایات آمده است‏براى آن است که کسى توهم نکند خدااز ما دور است ما نیازى به بتها داریم معاذ الله تا این بت‏هاما را به خدا نزدیک بکنند.این معنا در باره غیر انسان نیست، چون تنها انسان است که‏بت‏پرست مى‏شود وگرنه غیر انسان هر چه هست موحد است، آیه شریفه‏«له اسلم من فى السموات و الارض‏» و «لله یسجد ما فى‏السموات و ما فى الارض‏» و «لله یسجد من فى السموات و الارض‏»مساله سجود مساله اسلام مساله طوع همگانى است که «اتیناطائعین‏» سراسر جهان خلقت، مسلم، منقاد، مطیع ذات اقدس‏اله‏اند. «ان من شى‏ء الا یسبح بحمده‏» تسبیح انسان هم در صحابت‏تحمید است هم مسبح حق‏اندو هم حامد حق‏اند چون بت‏پرستى در هیچ‏موجودى نیست فقط در انسان است، لذا خداوند سبحان این مراحل وآن چهار نوع قرب را فقط در مورد انسان ذکر کرده است.
۲) نکته دیگر آن است که گرچه سراسر جهان خدا را به عنوان‏معبود مى‏شناسند و براى او تسبیح و تقدیس مى‏کنند، اما هیچ‏موجودى مثل انسان نمى‏تواند قرب خدا را درک کند همان طورى که درطرف نفى، انسان مشرک «على قلوبهم اکنة‏» است و از هر جمادى‏هم بدتر است: «فهى کالحجارة او اشد قسوة‏»، در طرف اثبات به‏جایى مى‏رسد که هیچ موجودى مثل انسان نیست، اگر هر موجودى اهل‏تسبیح و تحمید است، تسبیح و تحمید انسان حساب دیگرى دارد، اوست که اول مى‏تواند بفهمد خدا نزدیک است، در قدم دوم مى‏تواندبفهمد که خدا به او از دیگران نزدیک‏تر است، در قدم سوم‏مى‏تواند بفهمد که خدا به او از رگ گردنش به او نزدیک‏تر است ودر قدم چهارم اگر کسى در آن جا پا نهاد مى‏فهمد که خدا به اواز او نزدیک‏تر است، لذا این چهار نوع قرب، فقط براى انسان‏آمده است وگرنه آن آیات کلى که «الرحمن على العرش استوى‏» و«انه بکل شى‏ء محیط‏» و «ان الله بکل شى‏ء علیم‏» و «لا یعزب‏عنه مثقال ذرة فى السموات و لا فى الارض‏» و همچنین دعاى حضرت‏سجاد سلام الله علیه در صحیفه سجادیه که فرمود:«الدانى فى علوه و العالى فى دنوه‏» شامل همه مى‏شود. این انسان است که مى‏تواند این مراحل را طى کند لذا شما درمناجات شعبانیه مى‏بینید که فراز و فرود دارد، گاهى بالا مى‏رودو گاهى پایین مى‏آید، گاهى «منادى‏» است و زمانى «مناجات‏»است، وقتى سخن از «یا» و «ندا»ست و گاهى سخن از«نجوا»ست، گاهى انسان به قدرى نزدیک مى‏شود که دیگر سخن ازندا نیست‏به خودش اجازه نمى‏دهد که من ندا کنم، داد بزنم بگویم‏«اى خدا» «اى‏» را رها مى‏کند. در نماز و اذان و اقامه هم‏ببینید اول سخن از «اشهد ان لا اله الا الله‏» است، بعد دیگرسخن از «اشهد» نیست‏بلکه سخن از «لا اله الا الله‏» است،دیگر جایى نیست که انسان بگوید من شهادت به توحید مى‏دهم، بلکه‏مى‏گوید من موحدم. مناجات شعبانیه یک روش خوبى به انسان یادمى‏دهد تا به جایى مى‏رسدکه اهل نجوى مى‏شود و با خدا مناجات‏مى‏کند. بیان نورانى حضرت امیر در نهج البلاغه فرازى بالاتر از این رادارد و مى‏فرماید این‏ها کسانى هستند که:«ناجاهم فى فکرهم و کلمهم فى ذات عقولهم‏» دیگر به جایى‏مى‏رسند که حالا خدا با آنان مناجات مى‏کند، آن‏ها دیگر به خودشان‏اجازه حرف زدن نمى‏دهند، ادب محضر طورى آن‏ها را مى‏گیرد که حتى‏مناجات هم نمى‏کنند بلکه خدا با آن‏ها مناجات مى‏کند. جریان‏معراج از همین قبیل است که: «ناجاهم فى فکرهم و کلمهم فى ذات‏عقولهم‏». فرازهاى دیگر این مناجات شعبانیه از «نجوا»برمى‏گردد به «ندا» که چه طور مى‏شود که اول «منادى‏» است‏بعد «مناجات‏» است‏بعد منادات است و امثال ذلک. این انسان‏است که بالاخره مى‏تواند این راه‏ها را طى کند، راه‏هاى ابتدایى‏اش‏همان است که به ما آموختند. یکى از بیانات نورانى امام حسن‏عسکرى -سلام الله علیه- که از غرر روایات ماست، این است که‏فرمود: «ان الوصول الى الله سفر لا یدرک الا بامتطاء اللیل من‏لم یحسن ان یمنع لم یحسن ان یعطى‏» انسان که مسافر است‏سفرش‏الى الله است این به لقاء الله مى‏رسد. در بحث‏هاى قبل ملاحظه‏فرمودید اگر کسى نرفت او را مى‏برند، منتهى با «خذوه فغلوه ثم‏الجحیم صلوه‏» مى‏برند چه بهتر که انسان خودش برود این چنین‏نیست که اسرار عالم بعد از مرگ براى کافران روشن نشود آن جاروشن مى‏شود، مى‏گویند: «ربنا ابصرنا و سمعنا» گرچه آن عمق‏معرفت در آن عالم هم روشن نمى‏شود «انهم عن ربهم یومئذلمحجوبون‏» ولى خیلى از اسرار براى دیگران روشن مى‏شود و اگرکسى نرفت او را مى‏برند، اما با «خذوه فغلوه‏» مى‏برند، ازهمان دالان برزخ یعنى مرگ با فشار مى‏برند تا نشانش بدهند و بعدبگوید «ربنا ابصرنا و سمعنا».اما آنان که خودشان رفته‏اند در همان طلیعه برزخ به استقبال اومى‏آیند. تمام سختى در خصوص همین چند روزه است وگرنه در دالان‏برزخ در همین سوره مبارکه نحل دارد که فرشته‏ها براى هنگام قبض‏روح مومن به استقبال او مى‏آیند: «الذین تتوفاهم الملائکة‏طیبین‏» آن‏ها که طیب و طاهرند فرشته‏ها در هنگام مرگ به‏استقبال آن‏ها مى‏آیند بعد مى‏گویند: «سلام علیکم طبتم فادخلوها خالدین‏» درهاى بهشت را باز مى‏کنندمى‏گویند از هر درى که خواستى وارد شو. این «سلام علکیم طبتم‏» این حال براى همان فرشته‏هاست که به‏استقبال محتضر مى‏آیند. دو قسمت از قرآن دو آیه دارد که در باره‏افرادى است که تبهکارند و به سختى مى‏میرند که: «و الملائکة‏یضربون وجوههم و ادبارهم‏» در هنگام مرگ به صورت و پشت آنان،محکم سیلى مى‏زنند این است که فشار مى‏بیند، این چنین نیست که‏اگر کسى ندید نشانش ندهند، بلکه با فشار نشان مى‏دهند، پس چه‏بهتر که انسان این راه را خودش طى کند. امام یازدهم سلام‏الله علیه فرمود:«ان الوصول الى الله‏» مى‏بینید سخن از یاد حق نیست‏سخن ازخود حق است این چنین نیست که در سوره مجادله که فرمود: «استحوذ علیهم الشیطان فانسیهم ذکر الله‏» با این جا که‏فرمود: «لا تکونوا کالذین نسوا الله فانسیهم انفسهم‏» یک سیاق‏باشد یا آن جا که فرمود: «فاذکرونى اذکرکم‏» با آن جا که‏«و اذکر ربک‏» که در پایان سوره اعراف است‏یک سیاق باشد این‏چنین نیست، به یک عده مى‏گویند:«اذکروا نعمتى التى انعمت علیکم‏» به یاد منعم و ولى نعمت‏باشید، به عده‏اى هم مى‏گویند سخن از نعمت نباشد که به احترام‏نعمت‏به یاد من باشید، به یاد خود من باشید، اگر نعمتى هم ازمن به تو نرسد باز باید به یاد من باشى. این «فاذکرونى‏اذکرکم‏» غیر از «اذکروا نعمتى التى انعمت علیکم‏» است. این‏جا هم آنانى که وصول الى الله دارند سفرشان از نماز شب شروع‏مى‏شود. ان الوصول الى الله سفر لا یدرک الا بامتطاء اللیل، امتطاء همان‏اخذ مطیه است. «مطیه‏» مرکب راهوار را مى‏گویند.اگر کسى یک مرکب راهوار خوبى بگیرد مى‏گویند «امتطى‏»، مطیه‏خوبى گرفت، آن‏ها که قربانى‏هاى خوبى دارند در روز دهم در منى‏یا در موارد دیگر قربانیان و مطایاى آن‏هایند: «ضحایاهم‏مطایاهم‏». خلاصه این‏ها در این سفر مرکب خوبى دارند. فرمود: شب، مرکب‏بسیار خوبى است، تنها یکى از کارهاى شب، نماز شب است، سبک‏بودن، کمتر غذا خوردن، کمتر خوابیدن، اینها مطایاى شب‏اند. این‏چنین نیست که کسى این راه را با فکر و بحث علمى بتواند طى‏کند، چون در علوم عقلى فقط ثابت مى‏شود که روح غیر از بدن وغیر از مزاج است و از جنس ماده نیست‏بلکه موجودى مجرد است. این بحث‏هاى علمى و نظرى، مقدارى از راه را حل مى‏کنند، مباحث‏نظرى علم اخلاق هم گوشه‏اى را به انسان نشان مى‏دهد، آن‏چه که‏انسان را مى‏رساند سلوک عملى است. فرمود: این راهى است که قدم‏اولش نماز شب خواندن است، اصلا بدون نماز شب و بدون این که‏انسان براى خود شب برنامه‏اى داشته باشد شدنى نیست، این لسانش‏حصر است. شب عاشورا حضرت سید الشهدا -سلام الله- علیه فرمود:این لیل است فاتخذوه جملا چون سفر معمولا سفر در شب بود در آن‏منطقه‏هاى گرمسیر، روز را استراحت مى‏کردند شب هنگام سفر بودمى‏فرماید این سفرهاى معنوى هم بدون مطیه‏گیرى شب میسر نیست. حضرت، در ذیلش هم این جمله را دارد آن که نمى‏داند کجا منع کندنمى‏داند کجا ببخشد، خوب چه چیز را منع کند و چه چیز را اعطانماید؟ حضرت امیر -سلام الله علیه- در کتاب شریف نهج البلاغه‏در یک بیانش مشخص فرمود که شما اگر بخواهید بخشش کنید وسخاوتمندانه کارى بکنید بین جسم و جانتان این بخشش را رعایت‏کنید; یعنى از جسم‏تان به جانتان بدهید، این را مى‏گویند سخا. در خطبه ۱۸۳ مى‏فرماید که: «فالله معشر العباد و انتم سالمون‏فى الصحة قبل السقم و فى الفسحة قبل الضیق فاسعوا فى فکاک‏رقابکم من قبل ان تغلق رهائنها» این را که قرآن مشخص کردفرمود: «کل نفس بما کسبت رهینة‏» «کل امرى‏ء بما کسبت رهین‏»فرمود که: این چنین نیست که شما آزاد باشید آزاده‏مردان گروه‏کمى هستند، اکثرا در رهن‏اند، بدهکار باید گرو بسپارد، اگر مال‏بدهکار باشد خانه و فرش را گرو مى‏سپارد اما اگر در مسائل دینى‏بدهکار باشد این را که خانه و فرش از او قبول نمى‏کنند خودانسان را گرو مى‏گیرند. این که در بسیارى از ادعیه «فک رقاب‏»و «فک رقبتى‏» مخصوصا در دعاهاى ماه مبارک رمضان آمده براى‏همین است، این فک رقبه، فک، مال رهن است فک الرهن از اصطلاحات‏رهن است، انسان تا بدهکار نباشد گرو نمى‏گذارد وقتى بدهکار شدخودش را گرو مى‏گیرند:«کل امرى‏ء بما کسبت رهین‏»، «کل نفس بما کسبت رهینة‏» مگرآن‏ها که بدهکار نیستند: «الا اصحاب الیمین‏» اصحاب الیمین‏آزادند از آزاد کسى گرو نمى‏خواهد چون بدهکار نیست دیگران‏بدهکارند این دین را اگر بدهکار در آن ظرف معین داد فک رهن‏کرد اگر بدهکار این دین را نداد این عین مرهونه مال مرتهن‏مى‏شود. بالاخره این انسان که گرو است‏یا آزاد مى‏شود یا در بنداگر دین‏اش را پرداخت این رهن را فک مى‏کند و مى‏شود فک الرهن.این همان است که در دعاها آمده است: «فک رقابنا»، «فى فکاک‏رقبتى‏» اگر دین را نداد این رهن که یک ملک نیم بسته است اغلامى‏شود در مقابل فک. این جا حضرت فرمود:«فاسعوا فى فکاک رقابکم من قبل ان تغلق رهائنها» قبل ازاین که صاحب دین این رقبه شما را بگیرد شما آن را آزادش کنید.چگونه؟ «اسهروا عیونکم‏» چشم‏هایتان را کم‏خواب کنید«و اضمروا بطونکم‏» شکم‏ها را کمى لاغر کنید، روح را که امانت‏الهى است‏به جمع‏آورى زباله مشغول نکنید. انسانى که زیاد غذامى‏خورد، روح آسمانى‏اش بالاخره مجبور مى‏شود بدنش را حفظ کند;یعنى تمام تلاش و کوشش او این است که زباله‏ها را جمع کند ودیگر فرصتى ندارد، تا مى‏رود آرام بگیرد دوباره به او غذامى‏دهند. حضرت در ادامه فرمود: جواد و بخشنده باشید، از جسم‏تان‏بگیرید و به جانتان بدهید; بخل نورزید که از جسمتان نگیرید به‏جانتان ندهید. «فجودوا بها على انفسکم و لا تبخلوا بها عنها». بعد فرمود:خدایى که همه چیز را به شما داد دست قرض به سوى شما دراز کردچه قدر لطیف و دوستانه با شما سخن گفت، آن گاه که فرمود:«کیست که به من قرض بدهد» تا به این جا رسید که فرمود:«فقد قال الله سبحانه ان تنصروا الله ینصرکم و یثبت‏اقدامکم‏» و قال تعالى:«من ذا الذى یقرض الله قرضا حسنا فیضاعفه له و له اجرکریم‏». آن گاه فرمود این دو تعبیر، تعبیر ذلیلانه نیست‏بلکه‏عزیزانه و لطیفانه است: «فلم یستنصرکم من ذل‏» نه چون ذلیل‏است از شما مدد خواست «و لم یستقرضکم من قل‏» و نه چون ندارداز شما قرض خواست‏بلکه در حالى که همه خزائن زمین و آسمان ازاوست و خودش هم بى‏نیاز است از شما قرض خواست: «و له جنودالسموات و الارض و هو العزیز الحکیم و استقرضکم و له خزائن‏السموات و الارض و هو الغنى الحمید و انما اراد ان یبلوکم ایکم‏احسن عملا فبادروا باعمالکم‏». خوب حالا چه بشویم؟ کجا برویم؟فرمود اگر این کارها را کردید: «تکونوا مع جیران الله فى‏داره‏» با همسایه‏هاى خدا فى دار الله هستید نه این که مى‏میریدبعد از مردن همسایه حق مى‏شوید (چون یکى از راه‏ها همان است‏آنهایى که در دنیا همسایه حق نشدند بالاخره آن جا مى‏شوند) امانفرمود وقتى که مردید به آن مقام مى‏رسید بلکه فرمود: «تکونوامع جیران الله فى داره‏» این «داره‏» غیر از «جنات تجرى من‏تحتها الانهار» است، هر کسى به آن مقام «جنة اللقاء» رسیدیقینا این «جنات تجرى‏» را دارد و این جنات تجرى من تحتهاالانهار» را داراست، اما بعضى که به این «جنات تجرى من تحتهاالانهار» مى‏رسند آن مرحله «جنة اللقاء» را طالبند فرمود:«تکونوا مع جیران الله فى داره رافق بهم رسله و ازارهم‏ملائکته و اکرم اسماعهم ان تسمع حسیس نار ابدا و صان اجسادهم‏ان تلقى لغوبا و نصبا ذلک فضل الله یؤتیه من یشاء و الله‏ذو الفضل العظیم اقول ما تسمعون و الله المستعان على نفسى وانفسکم و الله حسبنا و نعم الوکیل‏»هم لذت‏هاى روحانى را بیان‏فرمود و هم لذت‏هاى جسمانى را، جسد آن‏ها هرگز رنج نمى‏برد جان‏آنان همسایه خداست رفقاى با انبیا، این همان است که «و من‏یطع الله و الرسول فاولئک مع الذین انعم الله علیهم من‏النبیین و الصدیقین و الشهداء و الصالحین و حسن اولئک رفیقا»اینها رفقاى خوبى‏اند. این چنین نیست که روح آنان حتما باید این بدن را رها بکند تارفقاى رسول اکرم و اهل بیت علیهم السلام باشند نه، در دنیاهم رفقاى آن‏هاست. اگر روح به این مقام رسید دیگر براى او دنیاو آخرت ندارد آن‏چه که مربوط به جسم است آن یک حساب و کتاب‏دیگرى دارد که فرمود جسم اینها در بهشت از هر گزندى مصون است،اما روح آنان هم «فى جنات و نهر» و یا این که «عند ملیک‏مقتدر» است. در مقابلش آن گروه دیگرى بودند که «استحوذ علیهم الشیطان‏»بنابر این دو نکته هست که مرتب قرآن اصرار مى‏کند که خدا نزدیک‏است.
نقش شفاعت و توسل در قرب به خدا
توسل فوایدى دارد، یکى از آن‏ها این است که پرده را کنار مى‏زندو حقایق را به ما نشان مى‏دهد، نه این که اولیا و انبیا ومعصومان علیهم السلام بین ما و خداى ما هستند تا ما را به‏خدا نزدیک کنند، بلکه ما به برکت آنها خدا را مى‏بینیم. آیه‏شریفه «و ابتغوا الیه الوسیلة‏» همه وسایل را شامل مى‏شود:هم وسایل عبادى، هم وسایل توسل، هم شفاعت و امثال آن. درتفسیر این آیه شریفه آمده است که: نماز، روزه، شفاعت اهل بیت،محبت اهل بیت، زیارت آنان، جهاد، حج و خلاصه همه عبادت‏هایى که‏دستور آن‏ها در دین آمده وسیله است.ما اگر بخواهیم به آیه «و ابتغوا الیه الوسیلة‏» تمسک کنیم وبگوییم که توسل خوب است، این تمسک به عام در شبهه مصداقیه خودعام است که احدى تجویز نمى‏کند، «الوسیلة ما هى‏» این را بایددلیل خارج بگوید و گفته است از نماز تا محبت اهل بیت و ازمحبت اهل‏بیت تا نماز وسیله‏اند. این وسیله نه براى آن است که‏بین ما و بین خداى ما باشد بلکه این توسل براى آن است که این‏حجاب را بردارند تا آن کسى را که از رگ گردن هم به ما نزدیک‏تراست مشاهده کنیم، آن کسى که «و اعلموا ان الله یحول بین المرءو قلبه‏» را مشاهده کنیم. این کار فقط از راه عمل به نفس وشناخت نفس و سیر در نفس ساخته است از چیزهاى دیگر برنمى‏آید،انسان وقتى که در قلب خودش حضور ندارد چگونه مى‏تواند بیابد،اگر قلبش «فى حجاب‏» است «فى کنان‏» است چگونه ببیند، اگرقلبش اعماست «فانها لا تعمى الابصار و لکن تعمى القلوب التى فى‏الصدور» چگونه ببیند. توسل کارش این است که این چشم را بینامى‏کند وقتى انسان را بینا کرد مى‏بیند. نقش عبادت‏ها این است که‏انسان را بصیر مى‏کند وقتى انسان بصیر شد مى‏بیند وگرنه فاصله‏نیست. موجودات دیگر، این گونه نیستند بلکه فقط انسان چنین‏ویژگى ممتاز را داراست

 


قرب به خدا
در حکمت اسلامى ثابت شده است که هستى داراى درجات و مراتبى است که پایین‏ترین مرتبه آن عالم طبیعت و عالیترین درجه آن ذات اقدس الهى است که همان حقیقت هستى است.انسان هر چه در نتیجه تحصیل فضایل الهى در درجات وجود بالاتر رود، به همان نسبت به ساحت قدس ربوبى نزدیکتر و مقربتر مى‏شود و از آثار معنوى نامتناهى آن برخوردار مى‏گردد.
بنابر این، تقرب به خدا امرى واقعى و عینى است یعنى براى بندگان خدا بسوى درگاه الهى مدارجى است که هر چه در این مدارج و معارج بالاتر روند به آستان ربوبى نزدیکتر مى‏شوند و در این نزدیکى است که هر کمالى براى انسان حاصل است.اگر پرتوى از جمال لایزال الهى در دل مستعد بنده‏اى بتابد تا حدى خواهد توانست مفهوم و حلاوت تقرب را با قلب و روح خود احساس کند.
قرب نى بالا نه پستى جستن است*قرب حق از حبس هستى رستنست‏نیست را چه جاى بالایست وزیر*نیست را نه زود و نه دورست و دیر
از آنچه گفتیم معلوم شد که قرب خداى متعال یک نقطه نیست بلکه امرى است داراى مراتب که در زیر توضیح بیشترى درباره آن خواهیم داد.
سیر انسان به سوى قرب خدا
در آغاز راه چون انسان به خود و موجودات نظر مى‏کند، آنها را موجودات مستقلى مى‏یابد که در هستى، نیازمند موجودى خارج از وجود خود نیستند و اگر نیازمندى آنها را به هم مى‏بیند، تنها نیاز ظاهرى است.به تدریج که قوه نظر و تفکر او کاملتر مى‏شود خود و موجودات را مخلوق قدرتى قاهر و مدبرى حکیم مى‏یابد.چون قدرت اندیشه او فزونى مى‏گیرد و در این سیر عقلى جلوتر مى‏رود، نه تنها آنها را موجوداتى نیازمند به خالق، بلکه عین نیاز مى‏یابد .یعنى به تدریج این سیر عقلى، انسان را به سوى معرفت خدا سوق داده و حجابهاى شک و تردید، جهل و اوهام را از پیش دیدگان عقل او کنار مى زند، اما هنوز این مرتبه از معرفت (معرفت عقلى)، کمال معرفت او بذات خداوند نیست.در کنار این سیر عقلى، سیر دیگرى نیز باید صورت پذیرد که تکامل روح در گرو آن است و آن سیر قلبى و روحى است.یعنى بعد از پیدایش ایمان، اگر انسان در تصفیه دل بکوشد و آلودگیها را از قلب و روح خود بزداید، آن معرفت عقلى به تدریج از مرحله «دانستن» به مرحله «یافتن و دیدن» مى‏رسد و بدیهى است که میان «دانستن» و «یافتن» تفاوت بسیار است.آنچه لازمه تکامل روحى انسان است، علمى است که از نوع یافتن، دیدن و شهود است نه از نوع دانستن محض، جاى اولى در دل و جاى دومى در ذهن است.ممکن است فیلسوفى بى آن که به مراتب کمال معنوى برسد، از نظر معرفت عقلى در سطحى بسیار والا قرار گیرد، بنابر این نمى‏توان تنها دانستن این مفاهیم را به حساب تکامل روحى گذاشت.اما در مرتبه کمال روحى، به طور قطع علوم و معارفى که از نوع شهود و دریافت درونى است، وجود دارند که با دیده دل مى‏توان آنها را دید و هر چه مرتبه کمال روح فراتر رود به همان اندازه این معارف شهودى بیشتر و کاملتر خواهد شد.در صورت برخوردارى از کمال روحى و معنوى است که هر چه معرفت عقلى انسان کاملتر و عمیقتر شود، به همان اندازه سیر باطنى‏او نیز کاملتر و سریعتر مى‏شود یعنى فاصله بین عقل و دل از میان مى‏رود و تکامل عقل، او را در جهت تکامل دل جلوتر مى‏برد و روح او را بیش از پیش در عالم حقایق و معنویات سیر مى‏دهد .
یکى از ادراکات شهودى که انسان در جریان سیر باطنى به آن مى‏رسد، دریافت ارتباط خود با خداست که روح هر چه این ارتباط را کاملتر و صریحتر دریافت کند (به علم حضورى)، به همان اندازه تکاملش بیشتر، و لذا به آستان ربوبى نزدیکتر است زیرا به طورى که گفتیم، تکامل روح همراه با تکامل معرفت آن است و لذا علم شهودى به این واقعیت همان کمال روح است.
از این رو مستقل پنداشتن خود و موجودات، عین بعد و دورى از درگاه خداست و همه چیز را از خدا و به سوى خدا دیدن و خود و موجودات دیگر را مملوک خدا یافتن، و هرگونه استقلال را از موجودات نفى کردن، و این معنى را با قلب و روح خود دریافتن، عین نزدیکى به خدا خواهد بود.و در این صورت موجودات به صورت آیینه‏هایى که نور جمال مطلق را باز مى‏تابانند جلوه خواهند کرد نه به صورت حجابهایى که بین انسان و خدا حایلند.
نفى استقلال از غیر خدا
واضح است که ریشه هرگونه خود بینى و غفلت از خدا در همین تصور استقلال براى خود و دیگران است؛ چه، اگر کسى براى خود هیچ گونه استقلالى قایل نشود در این صورت چگونه مى‏تواند خود را به جاى خدا بنشاند و در عمل به پرستش خود بپردازد؟ خودپرستى و خودبینى از این جا سرچشمه مى‏گیرد که انسان و لو به زبان اظهار نکند که در عمل براى خود استقلالى در برابر خدا قایل است؛ و یا وقتى براى جلب توجه دیگران و کسب محبوبیت در نزد آنان، یا طمع خیرى و یا خوف صدمه و ضررى، عمل خود را آمیخته به ریا مى‏کند و از محور اخلاص به دور مى‏افتد، همه به خاطر آن است که در اعماق دل خود استقلالى براى آنها قایل است.مى‏پندارد که آنها مستقل از خدا منشأ خیر و شرى مى‏توانند بود و لذا به فکر جلب توجهشان مى‏افتد یا قصد نزدیکى به آنان را مى‏کند.زمانى که انسان‏در عمل ثابت مى‏کند که به غیر خدا توکل مى‏کند و اعتماد و پشتگرمى به ثروت، اولاد، کسان و یاران خود دارد، در این صورت چگونه مى‏تواند ادعا کند که استقلال را از غیر خدا نفى کرده و همه را مملوک خدا دانسته است؟
بنابر این، ریشه دورى از خدا، در این عامل اصلى نهفته است که انسان به چنان ارتباط بین خود و خدا پى نمى‏برد و اگر هم در مقام لفظ به آن اذعان داشته باشد، هنوز به مرتبه دریافت قلبى نرسیده و دلش به دریافت آن مطمئن نشده است.اما اگر به تدریج در سایه تکامل روحى این واقعیت را دریافت کند که هر کس هر چه دارد از او دارد و براى هیچ موجودى جز او استقلالى نیست، به طور طبیعى همراه با چنین معرفتى، اخلاص کامل جلوه خواهد کرد.
مراتب قرب به خدا
بر این اساس مى‏توان گفت که اولین مرتبه قرب به خدا پیدایش ایمان به خداست.کسى که رو به درگاه خدا ندارد، به اولین مرحله تقرب که مولود شناخت ابتدایى ـ در قالب ایمان است ـ نایل نخواهد شد.شرط لازم براى قرب به خدا و رسیدن به کمال، وارد شدن در عالم ایمان است.به طورى که اگر در ظاهر بهترین اعمال را انجام دهد و شب و روز خود را در خدمت به خلق سپرى کند اما از ایمان به خدا بى نصیب باشد، چون جهت حرکت قلب و روح او به سوى بالا و به جانب کمال مطلق نیست، از رسیدن به کمال و قرب به خدا محروم است.
بعد از پیدایش ایمان، هر اندازه انسان وابستگى و فقر وجودى خود را بهتر و روشنتر دریابد و در سایه علم و عمل، این معرفت او به دریافت قلبى تبدیل شود، به همان اندازه به درگاه رحمت الهى نزدیکتر و به ذات اقدس او مقربتر خواهد شد در این صورت است که در مى‏یابد : «با خدا همه چیز دارد و بى خدا هیچ!»
حضرت سید الشهداء (ع) در دعاى عرفه مى‏فرمایند:
ماذا وجد من فقدک و ما الذى فقد من وجدک‏چه یافت آن کس که ترا گم کرد؟ و چه گم کرد آن کس که ترا یافت؟

 

کمال درتقرب به خدا
«و نفس و ما سویها فالهمها فجورها و تقویها قد افلح من زکیها و قد خاب من دسیها» (شمس:۷ - ۱۰)
در مباحث گذشته، درباره این آیات شریفه و نکته‏هایى که از آن استفاده مى‏شود مطالبى بیان شد. اما دو سؤال اصلى وجود دارد که آیه در مقام بیان آنها نیست. ممکن است‏بتوان از قراین یا به کمک آیات دیگر و یا وجوه عقلى، جواب آنها را به دست آورد:
اول این که وقتى دانستیم بین «فلاح‏» و «تزکیه‏» رابطه‏اى حقیقى و تکوینى وجود دارد این سؤال مطرح مى‏شود که تزکیه‏اى که مورد تاکید قرآن کریم است و حتى پیغمبران‏علیهم‏السلام و بخصوص پیغمبر اکرم‏صلى الله علیه وآله وسلم، براى آن مبعوث شده‏اند («یزکیهم و یعلمهم الکتاب والحکمة‏»- آل عمران: ۱۶۴ / جمعه: ۲) چیست و مصداق آن کدام است؟ در بحث پیش، گفته شد که «زکات‏»، که مصدر مجرد تزکیه و حاصل عمل تزکیه است، با اصطلاح علمى «کمال‏» تطابق دارد و مصداق «کمال‏» با توجه به بیانات قرآن کریم، قرب خداى متعال است.
دوم آن که راه رسیدن به این «تزکیه‏» و «کمال‏» چیست؟ طهارت و رشد و کمالى که باید براى نفس پدید آید از چه راهى حاصل مى‏شود؟ براى پاسخ به این سؤال، هم مى‏توان از دلایل و تاملات عقلى استفاده کرد و هم از آیات شریفه و روایات کمک گرفت. براى خوددارى از تطویل بحث، از خود آیه با تحلیل‏هاى عقلى که مى‏توان در باره آن انجام داد و برخى آیات دیگر استفاده مى‏شود:
کمال در تقرب به خدا
حقیقت کمال و زکاتى که باید حاصل شود چیزى است که به قرب و نزدیک شدن به خدا تعبیر مى‏شود و در واقع، مطلوب حقیقى و بالذات اوست و نزدیک شدن مطلوب بالتبع است. وقتى کسى مى‏خواهد به کسى یا چیزى نزدیک شود او را دوست مى‏دارد و به او علاقه‏مند است که مى‏خواهد به او نزدیک شود. به عبارت دیگر، نزدیک شدن صفتى است که مطلوبیتش ناشى از مطلوبیت‏خداست. پس آنچه اصالتا مطلوبیت و شرف ذاتى دارد خود ذات الهى است. هدف اصلى اوست: «و ان الى ربک المنتهى‏» (نجم: ۴۲); هر سیرى به سوى او منتهى مى‏شود، «یا ایها الانسان انک کادح الى ربک کدحا فملاقیه‏» (انشقاق:۶); اى انسان، تو به سوى پروردگارت بازگشت مى‏کنى و او را ملاقات مى‏نمایى. بنابراین، او به مرتبه‏اى مى‏رسد که مى‏گوییم قرب به خدا دارد و اگر او را به همان معنایى که مى‏توانیم براى قرب بپذیریم به متعلقش نسبت دهیم باید بگوییم به خدا رسیده است. وقتى دانستیم که هدف نهایى خداى متعال است و ما باید تلاش کنیم تا به او نزدیک شویم راه این تزکیه هر چه باشد، راهى به سوى اوست. ویژگى اصلى این راه آن است که مقصدش اوست. دانشمندانى که درباره ارزش‏ها و کمالات انسان بحث کرده‏اند، مى‏گویند: چون انسان موجود ذوابعادى است مى‏توان براى هر بعدى از وجود او، کمال خاصى در نظر گرفت و مقصد مشخصى معین کرد ولى از آنجا که انسان یک موجود است و در نهایت، یک هدف نیز باید داشته باشد، این راه‏ها هر چه باشد، باید به یک هدف منتهى شود.
راهى که انسان باید بپیماید تا به مقام قرب الهى برسد چگونه راهى است؟ آیا مانند راهى است که بین دو منطقه وجود دارد و باید طى شود تا انسان به جایى برسد یا باید به آسمان‏ها برود؟ چگونه انسان به خدا نزدیک مى‏شود؟ خداى متعال موجودى جسمانى نیست و مکان مادى ندارد که انسان بتواند با طى مراحل و مسافت‏هاى مادى به او نزدیک شود. پس مراد، قرب مکانى نیست. اگر چنین بود انسان مى‏توانست نقطه‏اى را تعیین کند و بگوید که العیاذ بالله خدا آنجاست‏یا چون کعبه تشریفا بیت‏الله است مى‏توانستیم بگوییم نزدیکى ما به آن تقرب الى الله است.

 

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  41  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید


دانلود با لینک مستقیم


دانلودمقاله یاد خدا و قرب و نزدیکی به خدا

دانلود مقاله یادگیری مشارکتی

اختصاصی از فایلکو دانلود مقاله یادگیری مشارکتی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 

 

مقدمه
این موضوع که دانش آموزان چگونه یکدیگر را درک کرده و چگونه با هم ارتباط برقرار می کنند جنبه ای فراموش شده از آموزش است . بیشتر زمان آموزش ، صرف ایجاد ارتباط مناسب بین دانش آموزان و مواد آموزشی می شود و مقدار نیز صرف چگونگی تعامل با دانش آموزان می گردد . اما چگونگی ارتباط دانش آموزان با یکدیگر، نادیده گرفته شده است . سه راه اصلی که دانش آموزان هنگام یادگیری می توانند با یکدیگر تعامل داشته باشند عبارت است از :
1- با هم رقابت داشته باشند تا بهترین فرد مشخص شود ( موقعیت رقابتی )
2- به طور انفرادی به سمت هدفشان پیش روند بدون اینکه توجهی به دیگران داشته باشند ( موقعیت انفرادی )
3- به طور مشارکتی عمل کرده و همان علاقه ای را که یادگیری نیز داشته باشند
( موقعیت مشارکتی )
موقعیت رقابتی به عنوان وابستگی متقابل مخرب مطرح است که در آن یک شخص برنده و دیگران بازنده می باشند. در موقعیت یادگیری انفرادی ، دانش آموزان مستقل از یکدیگر و برای رسیدن به ملاک های از پیش تعیین شده توسط معلم، تلاش می کنند . موفقیت آنها بستگی به دستیابی به ملاک ها داشته و عملکرد سایرین در نمره ی آنها موثر نیست .
موقعیت یادگیری مشارکتی ، به عنوان نوعی وابستگی متقابل سازنده مطرح است به این معنی که دانش آموزان در گروه های کوچک با هم مشارکت و در یادگیری مطالب به یکدیگر کمک می کنند به طوری که هر یک از آنها در آینده بتوانند به صورت
انفرادی از عهده انجام آن برآیند آنها موفقیت یکدیگر را تحسین کرده و همدیگر را در انجام تکالیف تشویق می کنند و یاد می گیرند که بدون توجه به نژاد ، طبقه ی اجتماعی ، هوش، و یا توانایی متفاوتشان با یکدیگر کار کنند.
باید توجه داشت که این سه الگوی تعامل اثرات یکسانی بر یادگیری مهارت ها و مفاهیم در دانش آموزان ندارند ، مهم این است که دانش آموزان یاد بگیرند که به شیوه ای موثر در هر کدام از این موقعیت ها با سایر دانش آموزان تعامل کرده و قادرباشند بهترین شیوه را انتخاب کنند. در این مقاله به بررسی یادگیری مشارکتی به عنوان یکی از بهترین راه های تعامل بین دانش آموزان و همچنین به عنوان یک روش آموزشی موثر در کلاس درس می پردازیم.

 

 

 

ارکان اصلی یادگیری مشارکتی
تعریفی که جانسون از یادگیری مشارکتی ارائه می دهد به این صورت است: "کسب اهداف گروهی که در صورت کار انفرادی یا در صورت رقابتی ، نمی توان به آنها دست یافت"
جانسون بر این اساس 5 رکن اصلی را برای یادگیری مشارکتی ذکر می کند. باید توجه داشت که این ارکان برای هر نوع رابطه ی مشارکتی موثر- نه تنها در زمینه ی آموزش بلکه در خانواده ، گروه های کاری بزرگ سالان و ... لازم و ضروری است.
1- وابستگی متقابل سازنده
اولین و مهمترین عنصر در یک کلاس درس مشارکتی این است که دانش آموزان باور داشته باشند که متقابلاً به یکدیگر وابسته اند، به این صورت که یا همه با هم شنا می کنند و یا با هم غرق می شوند در یک موقعیت یادگیری مشارکتی هر دانش آموز مسئول است که
1- موارد درسی معین شده را فرا گیرد
2- مطمئن شود سایر اعضای گروه نیز موارد درسی را فراگرفته اند.
2- تعامل تشویق کننده ی رو در رو
به این معنی که اعضای گروه یکدیگر را در رسیدن به اهداف تشویق و ترغیب کنند ، یادگیری یکدیگر را تهسیل نمایند،به طور موثری به یکدیگر کمک کنند،بازخوردهای سازنده به هم بدهند ، نیازهای یکدیگر را برطرف کرده و در استدلالات و نتیجه گیری ها بحث نمایند.
3 – مسئولیت فردی
سومین عنصر یادگیری مشارکتی آن است که هر یک از اعضا مسئولیت خاصی دارد و هیچ کس نمی تواند بدون این که در فعالیت گروه نقشی داشته باشد،از نتایج کار بقیه ی افراد بهره مند شوند در واقع هدف اصلی مسئولیت فردی آن است که افراد بتوانند تکلیفی را که امروز به طور مشارکتی انجام شده ، در آینده به تنهایی انجام دهند .
راه های ایجاد مسئولیت فردی
- کوچک نگهداشتن اندازه ی گروه
- ارائه ی آزمون جداگانه به هر یک از اعضای گروه
- انتخاب یکی از اعضای گروه به طور تصادفی برای شرح فعایت انجام شده در گروه به صورت شفاهی.
- مشاهده و یادداشت برداری از فعالیت هر یک از اعضای گروه .
- درخواست از اعضای گروه برای توضیح دادن مطالب آموخته شده به سایر دانش آموزان کلاس.

 


4- مهارت های گروهی و بین فردی
چهارمین عنصر یادگیری مشارکتی، استفاده از مهارت های گروهی و بین فردی است. باید به دانش آموزان مهارت های اجتماعی مورد نیاز برای مشارکت گروهی موثر آموزش داده شود. مثلاً دانش آموزان باید یاد بگیرند که :
1- به یکدیگر اعتماد کنند
2- افکار و احساسات خود را با دقت و بدون ابهام بیان نمایند
3- یکدیگر را بپذیرند و از هم حمایت کنند
4- اختلافاتشان را به طور سازنده ای حل نمایند .
5- پردازش گروهی
پردازش گروهی به معنای آگاهی از موارد زیر است : عملکرد گروه چگونه است؟ یادگیری چگونه انجام می شود. فعالیت کدام عضو مفید تر است و کدام یک از فعالیت ها باید ادامه یابد یا تغییر کند؟ چنین پردازشی باعث می شود "
1- گروه بتواند روابط کاری مناسب را حفظ کند
2- یادگیری مهارت های مشارکتی تسهیل شود
3- اعضای گروه بر اساس کارشان باز خورد دریافت کنند
4- گروه علاوه بر تفکر شناختی به تفکر فراشناختی نیز دست یابد.

 

پیشینه ی نظری
یادگیری مشارکتی که اولین بار در آمریکا مورد استفاده قرار گرفت به فلسفه ی جان دیوی در مورد ماهیت اجتماعی یادگیری مربوط است
- ریشه اصلی در دیدگاه ساختارگراها و این که دانش باید توسط خود افراد ساخته شده و به موقعیت جدید یادگیری گسترش یابد، دیده می شود .
- بر اساس نظر ویگوتسکی می توان استدلال کردک که دانش آموزانی که به تنهایی از عهده ی انجام کاری بر نمی آیند ، هنگامی که از کمک معلم و دوستان بهره مند می گردند چگونگی انجام آن کار را یاد می گیرند .
- از لحاظ نظریه ی شناختی – اجتماعی باندورا، وقتی شرایطی فراهم می آید که دانش آمموزان صحیح انجام دادن کاری را توسط دوستانشان مشاهده می کنند و خود نیز انجام آن کار را می آموزند و زمانی که موفقیت خود یا دوستانشان تقویت می شود اشتیاق بیشتری برای انجام آن کار پیدا می کنند .
اجرای یادگیری مشارکتی در کلاس درس
برای اجرای این روش در کلاس، معلم باید فعالیت هایی را طرح ریزی کند که برخی مربوط به قبل از اجراء ، برخی مربوط به زمان اجرا و برخی دیگر مربوط به پس از اجرای برنامه ی مشارکتی است . این فعالیتها در زیر به ترتیب توضیح داده می شود .
الف ) فعالیت های معلم قبل از اجرای کلاس مشارکتی
1- هدف های آموزشی یادگیری مشارکتی را مشخص کند
معلم باید توضیح دهد که چرا از این روش استفاده کرده است، چه منافعی برای دانش آموزان دارد و پیامدهای آن چیست ؟
2- نقش افرار گروه را معینن نماید
در مورد این که معلم خودش باید نقش ها را تعیین کند یا این که نقش ها توسط دانش آموزان تعیین شود اختلاف نظر وجود دارد . مهم آن است که هم اعضای گروه نقش هایی مجزا داشته باشند و هم دانش آموزان نقش یکسانی در تمام کلاس ها ی درس برعهده نگیرند.
3- اندازه ی گروه ها را تعیین کرده و دانش آموزان را در آنها قرار دهد اندازه ی گروه بین 2 تا 4 نفر می باشد. گروه ها می توانند همگن یا نا همگی باشند وقتی اعضای گروه مشخص شد ، بهتر است تا مدتی در آن تغییری ایجاد نگردد چون انسجام مجدد گروه زمان بر خواهد بود.
4- کلاس درس را مرتب کند
فضای کلاس باید طوری مرتب شود که معلم و دانش آموزان به راحتی بتوانند حرکت کنند. لازم است صندلی های اعضای گروه رو به روی هم قرار گیرد به طوری که امکان تعامل رو در رو وجود داشته باشد
5- تکالیف درسی را مشخص کند
معلم باید تکالیف را با روش آموزشی که به کار می گیرد متناسب نماید. تکالیف گروه یادگیری مشارکتی باید جالب ، چالش انگیز و بر انگیزاننده باشد.
6- ملاک های موفقیت را توضیح دهد
معلم باید مهارت های گروهی و ملاک های ارزیابی تکالیف را بیان کند. بهتر است این کار با همکاری دانش آموزان انجام شود.
7 - مواد درسی آموزشی را به گونه ای طراحی کند که وابستگی متقابل ایجاد شود مواد درسی برای گروه مشارکتی باید به گونه ای باشد که همه افراد گروه بتواند در موقعیت گروه سهیم باشند.اگر هر یک از اعضا سهم خاصی در تکلیف نداشته باشد سازمان و انسجام گروه به خطر می افتد .
8 - رفتارهای مطلوب در کار گروهی را مشخص کند
یک بخش ضروری در موفقیت یادگیری مشارکتی آن است که به دانش آموزان یاد داده شود که چگونه در یک گروه با هم مشارکت کنند. برای این منظور معلم می تواند جلساتی را به آموزش این رفتارهای مطلوب، از جمله احترام گذاشتن به نظر دیگران، اجازه گرفتن برای صحبت کردن و ... اختصاص دهد .
ب ) فعالیت های معلم به هنگام اجرای کلاس مشارتی
در این مرحله معلم باید :
1- رفتار گروه ها را مشاهده کند
در طی اجرای کلاسی معلم باید در کلاس قدم زده و هر گروه را مشاهده کند .
2- به نیازهای آنها پاسخ داده و به آنها کمک کند
در حالی که معلم کار گروهها را مشاهده می کند هر زمان که گروه ها نیاز به اطلاعات بیشتر داشته باشند معلم می تواند پاسخگوی آنها باشد.
3 - در صورت نیاز مداخله کند
هنگامی که معلم در کلاس قدم می زند ممکن است متوجه اختلافات و یا تعارض هایی در گروه شود، در این مرحله باید مداخله کرده و هر چه سریع تر تعارض را بر طرف کند و از بروز مجدد آن پیشگیری نماید .
4- گروه ها را تحسین کند
5- معلم باید وقتی دانش آموزان کار را به درستی انجام می دهند به آنها بازخورد داده و آنان را تشویق کند.
ج ) فعالیت های معلم پس از اجرای کلاس مشارکتی
1- خلاصه ای از مطلب درس بیان کند
پس از اینکه کار گروه تمام شد، معلم باید نکات اصلی و مهم درس را به طور خلاصه برای همه ی گروه ها بیان کند و او همچنین می تواند از هر یک از گروه ها بخواهد که این کار را انجام دهند .
2- یادگیری دانش آموزان را ارزیابی کند
معلم باید بر اساس ملاک هایی که در مرحله ی پیش از اجرا تدارک دیده بود، یادگیری دانش آموزان را ارزیابی کنند همچنین مهم است که به دانش آموزان بازخورد فوری از عملکردشان داده شود. چون در غیر این صورت مهارت های یادگیری مشارکتی در آنها پیشرفت نخواهد کرد.
3- از آنچه در جلسه ی یادگیری مشارکتی اتفاق افتاده یادداشت برداری کند معلم باید در مورد این که در این جلسه چه کارهایی انجام شده و به چه علت بوده است یادداشت برداری کند،این یادداشتها می تواند در اختیار دانش آموزان نیز قرار گیرد. معلم باید از این یادداشت ها در بهبود جلسات آتی یادگیری مشارکتی استفاده نماید .
نکات مفید برای معلمان کم تجربه در یادگیری مشارکتی
- جلسات نخستین یادگیری مشارکتی را با یک سخنرانی کوتاه شروع کنید و پس از آن ، از گروه ها بخواهید که مشغول انجام کار شوند .
- هنگامی که برای اولین بار از یادگیری مشارکتی استفاده می کنید بهتر است گروه ها دو نفره باشند .
- مسئلیت اعضای گروه را روی برگه هایی نوشته و آنها را در اختیار دانش آموزان قرار دهید .

 


1- فواید کاربرد روش یادگیری مشارکتی
پانیتز در سال 1996 حدود پنجاه مزیت برای به کار بردن یادگیری مشارکتی عنوان می کند و آنها را در چهار مقوله ی کلی قرار می دهد که عبارتند از
2- فواید اجتماعی
یادگیری مشارکتی باعث می شود تعاملات اجتماعی ارتقاد یابد. وقتی اعضای گروه نتایج و دلایل خود را توضیح می دهند ، مهارت های ارتباط کلامی رشد می یابد . یادگیری مشارکتی، رفتارهای اجتماعی مناسب را ، که در شرایط مختلف ضروری هستند، الگو قرار داده و دانش آموزان از مهارت اجتماعی مورد نیاز در جامعه و محیط های کاری برخوردار می شوند این روش موجب پذیرش تفاوت های فردی و همچنین در ک دیدگاه دیگران می شود .
3- فواید روان شناختی
نقش فعال دانش آموزان در امر یادگیری باعث می شود احساس رضایت بیشتری از تجربه ی آموزش داشته و نگرش مثبت تری به یادگیری در آنها ایجاد گردد . در یادگیری مشارکتی فرصت بحث در مورد عقاید و ایده ها و همچنین دریافت بازخوردهای سازنده وجود دارد که می تواند در شکل گیری و تقویت عزت نفس موثر باشد . همچنین یادگیری مشارکتی محیطی امن برای دانش آموزان ایجاد می کند، زیرا خطاهای فرد قبل از این که در کلاس عنوان شود ، توسط همکلاسی های وی و در داخل گروه تصحیح می شود. یادگیری مشارکتی باعث ایجاد انگیزه درونی در دانش آموز می گردد .
4 – فواید تحصیلی
در یادگیری مشارکتی، دانش آموزان هم از طرف معلم و هم از طرف اعضای گروه تقویت دریافت می کنند که این باعث رشد خودکار آمدی بالاتری در آنها شده و به تبع آن نمرات ؛آنها افزایش خواهد یافت . بر طبق تحقیقات انجام شده یاد آوری اطلاعاتی که از طربق مشارکتی آموزش داده شده بیشتر از سایر روش ها می باشد .
همان گونه که ویسگوتسکی بیان می کند.
وقتی دانش آموزان عقاید و ایده های خود را به صورت کلامی مطرح می کنند، باعث واضح تر شدن مفاهیم برای خودشان شده و مطالب کاملاً در حافظه ی آنان جای می گیرد. یلذگیری مشارتی در دانش آموزان ایجاد خود تنظیمی می کند که بر عملکرد تحصیلی آنها تاثیر مثبت خواهد داشت .
5- فواید ارزیابی
در کلاس های یادگیری مشارکتی معلم می تواند باز خورد فوری به دانش آموزان دهد و بد فهمی آنها را از همان ابتدا تصحیح نماید . ارزیابی تنها بر اساس نمره ی یک فرد در یک امتحان خاص نیست و منابع متعددی از جمله کار گروهی ، فعالیت شخص در گروه ، مسئولیت پذیری او و ... مد نظر قرار می گیرد .
مربیان غالباً در فعال کردن فراگیران در کلاس و نیز کنترل کلاس های فعال دچار مشکل هستند؛ این تحقیق به نحوی به هدف و نقش اینگونه فعالیت ها, شیوه های اداره آنها, اقدامات ترغیبی و کنترل و ویژگی های یک یادگیری فعال و مشارکتی پرداخته است.
فراگیران عمدتاً تحت تاثیر شخصیت مربیان خویش قرار می گیرند, به علاوه مربیان خوب ویژگی هایی را دارا هستند که شناخت آنها می تواند هر مربی دلسوزی را به سوی یک شخصیت مثبت, کارآمد و باوقار سوق دهد. در این رابطه نیز فصلی پرداخته شده و رابطه آنها با نیازهای فراگیران مورد توجه قرار گرفته است.
از آنجائی که شیوه های نوین تدریس منجر به فعالیت و مشارکت فراگیر در آموزش و یادگیری می شود, لذا در این تحقیق سعی شده انواع روش های تدریس که متکی و مبتنی بر مفاهیم می باشد مورد بحث قرار گیرد و محاسن و مزایای هر کدام مطرح گردیده است؛ بکارگیری هر کدام از روشهای پیشنهادی بر دلایل خاص خود مبتنی است و مسلماً نتایج یکسان در برنخواهد داشت.
مسلماً یکی از شگردها برای مشارکت فراگیر در یادگیری و آموزش استفاده از تجهیزات و تکنولوژی آموزشی می باشد. اگر تا دیروز آموزش‌ تنها از معلمان‌ و مربیان‌ سود می‌برد و کتاب‌ به‌ عنوان‌ اصلی‌ترین ‌منبع‌ اطلاعاتی‌ در امر آموزش‌ محسوب‌ می‌گشت‌, امروزه‌ آموزش‌ با روش‌ها و ابزارها و محیطهای‌ جدید ارتباطی‌ روبرو شده‌ است‌.

 

 

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   41 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید


دانلود با لینک مستقیم


دانلود مقاله یادگیری مشارکتی