موضوع تحقیق : جایگاه جمهوری اسلامی در بیداری اسلامی
فایل: ورد و پیدی اف
13صحفه
ویژه دانشجویان
جایگاه جمهوری اسلامی در بیداری اسلامی
موضوع تحقیق : جایگاه جمهوری اسلامی در بیداری اسلامی
فایل: ورد و پیدی اف
13صحفه
ویژه دانشجویان
فرمت فایل : word (قابل ویرایش) تعداد صفحات : 54 صفحه
چکیده
امّت بزرگ اسلامى در طول قرنهاى متمادى بعد از قرون اوّلیه اسلام، نتوانست خود را به هدف و غایتى که اسلام براى او پیشبینى کرده و در نظر گرفته بود، برساند. این چیزى بود که دوری از اسلام، پراکندگی و غفلت مسلمانان براى آنها پیش آورده بود . و تفرقه و اختلاف شان باعث داوم سلطه دشمنان بر آنان شده است.
اما امروز اوضاع در دنیاى اسلام تفاوت کرده است؛ بیدارى اسلامى در سرتاسر دنیاى اسلام محسوس است؛ حرکت و نهضت عظیمى در مراحل مختلف در همه دنیاى اسلام مشاهده مىشود؛ میلِ برگشت به اصول و مبانى اسلامى، که مایه عزّت و پیشرفت و ترقّى است. با این حال، صحنه همچنان سیّال و نیازمند شکل دادن و به سرانجام رساندن است.
اما آنچه مسلم است، این است که نقش وحدت در گسترش بیداری اسلامی را نمی توان انکار کرد. ورعایت حفظ اتحاد، ارزش بسیار عمیق و مهمى است که پیامبر (صلواةالله علیه) و امامان (علیهم السلام) ما را به آن دعوت کرده اند. و مساله وحدت یکی از مهمترین مسائل اسلامی است که بسیاری از اندیشمندان، صاحب نظران، مصلحان و بیدارگران جهان اسلام به آن توجه داشته و دارند. در طول تاریخ منادیانی بودندکه با فریادهای دلسوزانه به وحدت، انسجام و اتحاد مسلمین و بیداری، عمری سپری کرده اند. ولی در برخی موارد فریاد آنها غریبانه به خاموشی گراییده است.
اما فرهیختگان امت اسلام برای تحقق وحدت و بیداری، راهکارهای مؤثری ارائه داده اند. من جمله آنان، برجسته ترین منادیان وحدت و انسجام اسلامی و بیداری اسلامی، امام خمینی (ره) و سیدجمال الدین(ره) هستندکه با دقت نطر و عمل به راهکارهای شان بیداری اسلامی را به سرانجام نیک برسانیم.
مقدمه
مقاله حاضر در پی بررسی نقش وحدت اسلامی در بیداری اسلامی است. سؤال اصلی تحقیق این است که منظور از بیداری اسلامی چیست؟ مظاهر، موانع و شرایط موفقیت آن کدام است؟ همین طور، نقش وحدت در بیداری اسلامی چیست؟ و کارکردهای آن کدام است و موانع آن چیست؟ در جواب به این سؤالات در بخش اول ابتدا تعریف بیداری اسلامی،مسئله ها ی نیاز مربوط به بیداری اسلامی ، سپس در بخش دوم تعریف وحدت و مسئله ها ئی مرتبط با آن، سرانجام نقش وحدت در بیداری اسلامی مورد بررسی قرار گرفت.
در این نوشتار مهم ترین آسیب شناسی و راهکارها ی بیداری وحدت اسلامی را از گفتار، نوشتار و رفتارهای دو اندیشمند مصلح جهان اسلام، امام خمینی (ره) و سیدجمال الدین(ره) و مقام معظم رهبری حضرت آیهْ الله العظمی خامنه ای مورد بازخوانی شده است. با توجه به این راهکارها بیداری اسلامی را به سرانجام نیک برسانیم.
بخش اول: بیداری اسلامی
مفهوم بیداری اسلامی
درباره تعریف بیداری اسلامی، باید گفت که در بین اندیشمندان و پژوهشگران، وفاق وجود ندارد. آنچه در تعابیر بعضی از نوشته ها میتوان یافت این است که از آن به اصلاح دینی و احیاگری تعبیر شده است که در عربی به اَلصُّحُوهُْْ الاسلامّیهْْ، اَلبَعثُ الاسلامی، اَلتیارُ الاسلامی وَاَلحَرکَهُْْ الْاِسْلامیهْْ نام برده میشود. از بیداری اسلامی به پدیدهای اجتماعی تعبیر میکنند که به معنای بازگشت بیداری و هوشیاری امت اسلامی است تا به خود باوری برسد و به دین و کرامت و استقلال سیا سی، اقتصادی و فکر خود مباهات کرده و در راستای ایفای نقش طبیعی خود به عنوان بهترین امت برای مردم تلاش کند.پس حرکتی را که هدف آن بازگشت به اسلام ناب وهویت فراموش شده دینی، رهایی از دست استکبار جهانی باشد بیداری اسلامی گویند.[1]
رهبر انقلاب اسلامی از بیداری اسلامی چنین تعریف میکند:
بیداری اسلامی ، یعنی حالت برانگیختگی و آگاهیئی در امّت اسلامی که اکنون به تحولی بزرگ در میان ملت های این منطقه انجامیده و قیامها و انقلاب هائی را پدید آورده که هرگز در محاسبهی شیاطین مسلّط منطقهئی و بینالمللی نمیگنجید؛ خیزش های عظیمی که حصارهای استبداد و استکبار را ویران و قوای نگهبان آنها را مغلوب و مقهور ساخته است.[2]
پس آنچه از این بیانات بدست می آید، بیداری اسلامی نام مرحلهای است که در آن مسلمانان خواستار بازگشت به حاکمیت اسلامی در شئون زندگی اجتماعی خود هستند، بیداری اسلامی یعنی نفی نظامهای وارداتی از غرب و شرق، و نفی سلطه سیاسی، اقتصادی و حتی سلطه خبری آنان، و بازگشت به اصل قرآن است.
تفاوت «بیداری اسلامی» و «بیداری انسانی»
بعضی صاحب نظرها «بیداری اسلامی»را «بیداری انسانی»می نامند. اما در واقع «بیداری انسانی» به این معنی است که مردم کشوری به این جمع بندی رسیدند که بایدخودشان را از استبدادداخلی و استعمار خارجی نجات دهند و به خود اتکایی و خود کفایی برسند.
اما چه بسا آنقدر که باید برای این کار از خودگذشتگی نکنند و فعالیتشان را در حوزه قلم و بیان محدود نمایند. از این رو وقتی پای ایثار و فداکاری جان برسند، معلوم نیست که ادامه دهند یا نه؟
اما در «بیداری اسلامی» اعتقاد و عقیده مطرح است. وجه مشترک «بیداری اسلامی» و «بیداری انسانی» در شناخت آفت و به کار گرفتن قلم و اندیشه و فداکاری برای نجات است. و توسعه «بیداری اسلامی» وسیعتر از «بیداری انسانی» است و جمعیتی فراتر از مرزهای جغرافیایی یک کشور را شامل میشود. «بیداری اسلامی» یک و نیم میلیارد مسلمان در سراسر دنیا را شامل میشود.
مثل اینکه امام خمینی(ره) نسبت به مساله فلسطین با اینکه یک کشور عربی بود، احساس وظیفه میکرد و چون نجات مسلمانان مردم این کشور را یک وظیفه دینی میدانست.
بر همین اساس است که مقام معظم رهبری به عنوان ولی امر مسلمین جهان، قیامها و انقلابهای منطقه را «بیداری اسلامی» نامیدهاند و دامنه آن را فراتر از «بیداری انسانی»دانستند.
پیشینه
بیداری اسلامی پدیده امروزی نیست، بلکه موضوعی است مربوط به دهه های اخیر؛ البته تحولات جهان عرب در این روزها جهان را شگفت زده نموده است.
بیش از14قرن قبل با ظهور اسلام،تحولی عظیم درتاریخ بشریت اتفاق و درشرائطی که تمدن های یونان و امپراطوری روم وایران ابرقدرت های زمان بودند،اسلام ظهورکرد و آن قدرت ها را شکست و به سرعت از آن دوران به نام((عصر تاریکی)) در غرب یاد می کنند زیرا در برابر اسلام،آنان چیزی برای ارائه کردن به جهان بشریت نداشتند.
جنگ های صلیبی در حقیقت،پاتکی بود که غرب به جهان اسلام وارد آورد و اگر چه در طول دو قرن نتوانست آنچه را که می خواست از نظر نظامی به دست بیاورد ولی نتوانست خود را با فرهنگ و ادبیات و پیشرفت های فکری جهان اسلام به تدریج آشنا کند و این خود زمینه ای برای بیداری غرب شد.((دوره رنسانس))برای غرب، درحقیقت،پشت سرگذاشتن عصر تاریکی آغاز دوره ای بود که به آن((عصر روشنائی)) می گویند و بدین ترتیب تحت تاثیر جهان اسلام، غربی ها به تدریج توانستند پیشرفت های شگفتی را به وجود آورند.
قرون 17تا19 دوران شکوفائی جهان غرب بود و دراین دوران است که متاسفانه جهان اسلام، تحت تاثیر چند عامل به خواب فرو رفت. در دوران قرن بیستم ،آغاز تهاجم دهشتناک نظامی و فکری از ناحیه غرب برجهان اسلام بود، به طوری که مسلمانان از خود بیگانه شده،نگاه به دست غرب کرده و امیدوار بودند که شاید با الگو گرفتن ازغرب بتوانند عقب ماندگی خود را جبران کنند و البته دراین دوران کسانی هم واقع بینانه متوجه شدند که علت عقب ماندگی و به خواب رفتن جهان اسلام ، بدان خاطر است که ازاسلام دور شده واز اندیشه های اسلامی فاصله گرفته اند.
درسال1979 با انقلاب اسلامی ایران که به قول امام، انفجار نور بود، واقع شد. انقلابی که با دست خالی توانست و با تکیه برشعار الله اکبر و بازگشت به ارزشهای اسلامی درمقابل همه قدرت های بزرگ وابر قدرت ها ایستاد و توانست نه تنها نقطه عطفی درتاریخ تحولات ایران بلکه نقطه عطفی درجهان اسلام ودرکل تاریخ بشری گردد. با این حرکت، آن خفته بیدار شد و به سرعت جهان اسلام گسترش پیدا کرد.
و به یقین بیداری اسلامی در جهان اسلام مدیون افرادی چون سید جمال الدین اسد آبادی، محمد عبده، کواکبی، شیخ شلتوت، دکتر محمد اقبال لاهوری، ابوالأعلی مودودی، حسن البنّاء، سید قطب، میرزای شیرازی، میرزای نایینی، شهید مطهری، علامه طباطبایی، سید محسن امین عاملی، سید عبدالحسین شرف الدین، سید حسن نصرالله و در رأس همة آنها امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری حضرت آیهْ الله العظمی خامنه ای می باشد که آن را رهبری کرده اند[3]
چه عواملی موجب پدید آمدن این بیداری درجهان گردید؟
موضوع قرآن سوزی، و اهانت به پیامبر گرامی اسلام که در غرب و برخی کشورهای اروپائی مشاهده میشود، با موضوع بیدار ی اسلامی مرتبط میباشد. زیرا بیداری اسلامی ملل غیر مسلمان را نیز تحت تأثیر قرار داد، بگونهایکه توجه به قرآن و پی بردن به آموزههای آن خطر جدیای بود که سلطهگران را نگران کرده بود،چون درک مفاهیم والا و رهائیبخش اسلام، این ملتها را با دنیای جدیدی از ارزشها آشنا میکرد، و میتوانست آنان را از غفلتی که دچار آن میباشند نجات دهد، بهمین دلیل برای ایجاد تنش بین پیروان ادیان به چنین اموری متوسل شدند، و در واقع منع حجاب، و جلوگیری از ساخت مناره برای مساجد در برخی از کشورهای اروپائی و بالاخره پیشنهاد قانون منع تدریس قران در آمریکا از جمله اموری است که به موج بیداری در این کشورها مرتبط میباشد..
قیامهایی که جرقه آن در تونس در اوایل فوریه۲۰۱۱ زده شد و با فرار بن علی دیکتاتور حاکم بر این کشور ابعاد گستردهتری به خود گرفت. سقوط حسنی مبارک رئیس جمهور مصر پس از سه دهه حاکمیت نقطه عطفی در این تحولات بود که دامنه قیامهای مردمی را به کشورهای عربی حوزه خلیج فارس وشمال آفریقا گسترش داد.
رهبر معظم در این باره می فرماید:
(مردم دنیا و جوامع مسلمین این را حس کردندکه امروز دشمن اساسى دنیاى اسلام، استکبار جهانى است قضایاى فلسطین و فجایعى که به پشتیبانى امریکا، هر شب و روز در فلسطین اتّفاق مىافتد، جلوِ چشم مردم است. امّت اسلام چگونه مىتواند چشمش را ببندد و این فجایع را نبیند؟ آنچه در عراق در جریان است، جلوِ چشم مردم دنیاست؛ این آزمایشگاه تاریخى و سیاسى در مقابل چشم مردم دنیا و بخصوص امّت اسلامى است. امریکاییها با نام دمکراسى و آزادى به رژیم صدّام حمله کردند؛ اما امروز به مردم عراق اجازه نمىدهند سرنوشت خود را در دست بگیرند؛ مىگویند ما باید باشیم!
یک ملت و یک کشور اسلامى را از همه حقوق متداول و رایجِ پذیرفتهشده جهانى محروم مىکنند؛ با این عنوان که شما نمىتوانید و ما باید باشیم؛ ما باید به شما دمکراسى بدهیم! گفتند ما دنبال سلاح کشتار جمعى آمدهایم