مقاله کامل بعد از پرداخت وجه
لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"
فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحات: 24
فهرست:
نگاهی بر نظریة علم النفس ابن سینا
معانی باطنی اعمال
حیات جاویدان خرد
کلامی از شیخ الرئیس باب قوای باطنی قوة خیال و نفوس
دلیل مغایرت خیال با حس مشترک
سخنی در تجرّد نفس ناطقه
نگاهی بر نظریة علم النفس ابن سینا
ابنسینا علمالنفس را به عنوان شاخهای از طبیعیات ، حکمت طبیعی مورد بررسی قرار میدهد و عمدتاً در شرح و توصیف قوای نفس به آن میپردازد. برعکس او ، ملاصدرا ، علمالنفس را شعبهای از الهیات میداند و تا حد زیادی به نحوی بیسابقه در فلسفه اسلامی با مسأله حدوث نفس ، تکامل آن ، نشئات پس از موت و کمال غایی آن برخورد میکند.
معانی باطنی اعمال
وجوهی که حکمت متعالیه را از علوم دینی و کلام متمایز میکند از همه روشنتر و آشکارتر است. موضع حکمت متعالیه در قبال علوم دینی موضع پذیرش کامل و تأکید مجدد بر تعالیم مأخوذ از آن است ، اما همواره سعی میکند تا معانی باطنی آنها را برملا کند. به عنوان مثال ، ملاصدرا در تفاسیر قرآنی خود که سهم عمدهای در حکمت متعالیه دارند ، بر اصولی که مفسران پیش از او در تفسیر داشتهاند مجدداً تصریح و تأکید میکند و در ضمن مشرب باطنی و تأویلی میکند و همچنین مشرب باطنی و تأویلی خود را نیز بر آن میافزاید. گر چه ملاصدرا در زمینه فقه و احکام الهی (شرع) تألیف مستقلی ندارد اما در موارد عدیده ، همواره میکوشد تا معانی باطنی این احکام را بر ملا سازد. این امر به ویژه در مورد عبادات و مناسک مصداق دارد. ملاصدرا و پس از او بسیاری از شاگردان بلا واسطه و معالواسطهاش ، از ملا محسن فیض کاشانی و قاضی سعید قمی گرفته تا حاج ملاهادی سبزواری ، میکوشند تا معانی باطنی اعمال و احکام و فرایض عبادی روزانه را تحت عنوانی که به «اسرارالعبادات» معروف است تبیین نمایند. یکی از وجوه افتراق حکمت متعالیه در مقایسه با مشربهای فلسفه اسلامی پیش از آن - و در این مورد خاص ، تصوف - این است که به معانی باطنی اعمال و افعال عبادی اسلامی و جزئیات آنها میپردازد ، در حالی که فیلسوفان اسلامی پیشین ، نظیر ابنسینا ، به معنای عبادات به شکل عام تری عنایت داشتند.
در مورد علم کلام ، ملاصدرا و همه اتباع او با آن که در این علم خبرگی دارند ، با شیوهها و روشهای موجود در آن به مخالفت برخاستند. حکمت متعالیه تمامی مسایلی را که کلام بدانها میپردازد زیر چتر خود میگیرد و از این جهت به کلام میماند؛ این در حالی است که فیلسوفان مسلمان متقدم بر صدرا اصلاً به برخی از مسایل دینی و الاهیاتی مربوط به کلام نپرداختند.
مقالة: شیخ ابوعلی سینا