مقاله در مورد تحلیل سیاست هاى سازمان کشورهاى صادرکننده نفت (اوپک)

اختصاصی از فایلکو مقاله در مورد تحلیل سیاست هاى سازمان کشورهاى صادرکننده نفت (اوپک) دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقاله کامل بعد از پرداخت وجه

لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"

فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحات: 41

فهرست

عنوان                                                                                                    صفحه

نقد سیاست های اوپک ………………………………………………….1

قیمت گذاری نفت ………………………………………………………1

سیاست استفاده از نفت و گاز …………………………………………..6

صنایع پتروشیمی ……………………….……………………………..7

پالایش نفت ………….……………………………………..…………8

ادغام عمودی ………………………………………………………….9

اوپک و حفاظت از محیط زیست ………………………………………..10

ایران ، نامزد دبیر کلی اوپک ………………………………………..…13

نامزدهای دبیرکلی ……………………………………………………14

خبرهای گوناگون از دنیای نفت ……………………………………….16

منابع ……………………………………………………………….42

این مقاله به تحلیل سیاست هاى سازمان کشورهاى صادرکننده نفت (اوپک) با توجه به قیمت گذارى نفت، استفاده از نفت و گاز، محیط زیست و گفت و گو میان تولیدکنندگان و مصرف کنندگان مى پردازد. در این گفتار به نقص ها و کمبودهاى موجود در این سیاست ها توجه شده است و پیشنهادهایى براى مؤثرتر و مفیدتر ساختن این سیاست ها، نه تنها براى اوپک که براى کل صنعت بین المللى نفت، ارائه شده است.

الف- سیاست قیمت گذاری نفت

یکى از عوامل اصلى که به ایجاد سازمان کشورهاى صادرکننده نفت ( اوپک ) در سال 1960 منجر شد، بهاى نسبتاً پایین نفت بود که پیش از شکل گیرى این سازمان به حدود 5/1 دلار در هر بشکه رسیده بود. تا سال 1973، صنعت بین المللى نفت زیر سلطه یک کارتل نفتى متشکل از هفت شرکت مهم نفتى بود. این هفت شرکت بزرگ نفتى را «هفت خواهران» مى نامیدند و عبارت بودند از : استاندارد اویل نیوجرسى ؛ استاندارد کمپانى نیویورک ؛ استاندارد کمپانى کالیفرنیا ؛ تگزاکو ؛ گلف ؛ رویال داچ شل و بریتیش پترولیوم. این شرکت ها با امضاى قراردادهایى با برخى از کشورهاى خاورمیانه توانستند در صنعت بین المللى نفت تاثیر چشمگیرى برجاى نهند. این تأثیرگذارى دو دلیل عمده داشت:

ادغام عمودی: شرکت هاى نفتى یادشده، مسئولیت تمام مراحل مختلف صنعت نفت را برعهده داشتند. آنها خود کار کاوش، حفاری، تولید، حمل و نقل، تصفیه، توزیع و بازاریابى فرآورده هاى نفتى را انجام مى دادند.

ادغام افقی: این شرکت هاى نفتى در قالب کنسرسیوم هایى در بسیارى از کشورهاى مهم تولیدکننده نفت، به ویژه کشورهاى خاورمیانه، فعالیت مى کردند. این کارتل نفتى به دو دلیل یاد شده قادر بود بر تولید جهانى نفت و قیمت هاى بین المللى آن تأثیرگذار باشد. با آن که اوپک در سال 1960 شکل گرفت تا از منافع کشورهاى تولیدکننده نفت در بازار جهانى نفت دفاع کند، تا پایان سال 1973 نتوانست به چنین توانى دست یابد.

در فاصله سال هاى 1973 تا 1986 سیاست اوپک حمایت از قیمت پایه این سازمان، قیمت نفت سبک عربستان سعودى (Arabian Light) بود. از آن جا که این نفت پایه به کشور عربستان سعودى به عنوان بزرگ ترین تولیدکننده نفت اوپک تعلق داشت، ریاض مسئولیت یافت تا نقش تولیدکننده توازنگر را ایفا کند و از قیمت این نوع نفت خام در بازارهاى بین المللى دفاع کند. عربستان سعودى تا سال 1986 همچنان به دفاع خود از این قیمت پایه ادامه مى داد. این کشور با تغییر میزان تولید خود به این مهم مبادرت مى ورزید، اما عربستان سعودى در سال 1986 دریافت که سهم این کشور از بازار نفت به شدت کاهش یافته است؛ به گونه اى که تولید روزانه ده میلیون بشکه در سال 1980، به 6/3 میلیون بشکه در سال 1985 کاهش یافته بود. بنابراین، عربستان سعودى در سال 1986 این سیاست را کنار گذارد و به جاى آن به دفاع از سهم خود در بازار نفت روى آورد. در نتیجه این تغییر سیاست بود که بهاى نفت اوپک که در سال 1981 به 51/32 دلار در هر بشکه رسیده بود، در سال 1986 به 53/13 دلار در هر بشکه کاهش یافت.

در نتیجه درآمدهاى نفتى اوپک از 260 میلیارد دلار در سال 1981 به 76 میلیارد دلار در سال 1986 کاهش یافت. اوپک در سال 1982 سیاست تعیین سهم تولید براى هر یک از اعضا را آغاز کرد که هدف از آن حفظ قیمت در محدوده اى معین از طریق کنترل عرضه آن بود. بر اساس سیستم سهمیه بندى در اوپک، هر یک از کشورهاى عضو این سازمان باید در سطح معینى نفت تولید مى کردند تا از این طریق بتوان عرضه کلى نفت به بازارهاى جهانى را محدود کنند و بهاى آن در این بازارها را تحت تأثیر قرار دهند، اما این سیاست نتوانست به اوپک کمک کند تا از افت شدید قیمت ها در سال 1986 جلوگیرى کند، زیرا بیشتر کشورهاى عضو این سازمان سهمیه بندى تعیین شده را رعایت نمى کردند.

در چند سال اخیر، اوپک موافقت کرده است که از محدوده قیمتى 22 تا 28 دلار براى هر بشکه نفت حمایت کند و از نظام و سیاست سهمیه بندى خود براى حفظ قیمت نفت در این محدوده استفاده کرده است. با این حال، محدوده قیمت ارائه نداده و توضیح نداده است که آیا تعیین محدوده قیمت 22 تا 28 دلار مبتنى بر یک مطالعه علمى بوده است؟ همچنین اوپک مشخص نکرده است که آیا در تعیین این سقف قیمت برخى عوامل ویژه مدنظر قرار گرفته اند؟ به بیان دیگر، به نظر مى رسد محدوده قیمتى که اوپک از آن دفاع مى کند، اتفاقى و بدون مطالعه تعیین شده است. بنابراین، اوپک از سال 1973 (آغاز تاثیر گذارى این سازمان بر قیمت هاى نفت) تاکنون، همواره تلاش هاى خود را حول تعیین قیمت نفت در بازار متمرکز کرده است.

چنین سیاست هایى از عوامل زیر غفلت کرده یا آنها را کاملاً نادیده گرفته اند:  - نفت سرمایه اى پایان پذیر است. بر اساس «بررسى آمارى بریتیش پترولیوم» نسبت ذخایر نفتى جهان به میزان تولید نفت در سال 2003 حدود 41 سال بود. 

- نفت کالایى راهبردى است و ارزش بسیار بالایى در زندگى روزمره دارد. به بیان دیگر، نفت مستقیم و غیرمستقیم به تولید تمام کالاها و خدمات کمک مى کند.

- به دلایل یادشده، نفت کالایى با ارزش است و باید آن را براى اهداف ارزشمند به کار برد و از هدر دادن آن پرهیز کرد. سیاست هاى کوتاه مدت اوپک به نوسان هاى مستمر در بهاى نفت این سازمان منجر شده که گاه بسیار چشمگیر بوده است. این سیاست ها ى کوتاه مدت به نوسان مستمر درآمدهاى نفتى این سازمان نیز انجامیده است که به نوبه خود تاثیرهاى منفى بر توسعه اقتصادى کشورهاى عضو اوپک بر جاى گذاشته است. آنچه در سال 1986 روى داد، این موضوع را به خوبى ثابت مى کند. اوپک باید سیاست قیمت گذارى دراز مدت را به کار ببندد و در این زمینه نه تنها به عوامل یاد شده، که به عوامل زیر نیز توجه کند: