لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 6
مردان نمکی از آغاز تا پایان
جام جم آنلاین: معدن نمک چهرآباد با ارتفاع 1350 متر از سطح دریا در 75 کیلومتری غرب شهر زنجان و یک کیلومتری جنوب روستای حمزهلو قرار دارد. آن بخش از معدن که به رودخانههای چهرآباد و نهر آجی چای مشرف است، دارای رگههای بسیار غنی نمک است که استخراج سنتی نمک در گذشته و بهرهبرداری فعلی آن نیز امروزه به همین بخش محدود است.
/
تا سال 1372 بهرهبرداری نمک در معدن چهرآباد به صورت سنتی و با استفاده از ابزارهای دستی انجام میشد. در سال 72 شرکت زنجان نصر، برنده مزایده بهرهبرداری از معدن نمک گردید و از این تاریخ به بعد بهرهبرداری از معدن با استفاده از ماشین آلات مکانیکی آغاز شد.
در اولین سال بهرهبرداری در زمستان 1372 معدنکاران هنگام باطلهبرداری و استخراج نمک با بولدوزر، نیمتنه انسانی را که ریش و موی بلند داشت، یافتند.این نیمتنه به دلیل سالم باقی ماندن در محیط نمکی به مرد نمکی معروف شد و پس از پایان مطالعات به موزه ملی منتقل شد و تا امروز در آنجا نگهداری میشود.پس از آگاهی از خبر کشف، پژوهشهای باستانشناختی نجاتبخشی در زمستان همان سال ابتدا به سرپرستی هوشنگ ثبوتی و سپس علیاصغر میرفتاح انجام شد. در نتیجه کاوش، شماری اشیای جالب و متنوع از معدن به دست آمد. مهمترین یافته سال 1372، کشف پای چپ مرد نمکی یک بود که در چکمههای بلند قرار داشت. جنس چکمه از چرم و بلندی آن 48 سانتیمتر بود. با پایان گرفتن کاوش جسد و اشیای مکشوفه، برای مطالعات و بررسیهای بیشتر به آزمایشگاه تحقیقاتی پژوهشکده مرمت انتقال یافت و تحقیقات و مطالعات آزمایشگاهی در زمینههایی از جمله آزمایش سالیابی، بررسیهای استخوانشناسی با کمک تصویربرداری سی تی اسکن، تعیین گروه خونی، آزمایش دی. ان. ای و... انجام شد. نتیجه سالیابی کربن 14 روی نمونههای استخوانی و پارچهای، قدمت مرد نمکی شماره یک را 1700 سال قبل، یعنی اوایل دوره ساسانی تعیین کرد. همچنین بررسیهای بیشتر نشان داد نیمتنه مکشوفه مربوط به مرد میانسالی بوده که قبل از مرگ، ضربه شدیدی بر سر و صورت او خورده است.
کشفیات جدید سال 1383
با وجود کشف استثنایی مرد نمکی یک در سال 1372 متاسفانه تلاش چندانی برای تعطیل کردن استخراج مکانیکی و لغو بهرهبرداری از معدن صورت نگرفت. در پاییز 1383 معدنکاران در حین کار با بولدوزر مجدد با بقایای اسکلت انسانی مواجه شدند که به دلیل کار با بولدوزر تا حد زیادی متلاشی شده بود. با جستجوی معدنکاران درمیان خاکهای آشفته، علاوه بر جمعآوری قسمتهایی از بقایای انسانی تکهتکه شده، شماری اشیا به دست آمد که توسط بهرهبردار به اداره میراث فرهنگی و گردشگری استان منتقل شد.بررسیهای اولیه روی بقایای انسانی که پس از انتقال به میراث فرهنگی، مرد نمکی 2 نامگذاری شد نشان داد که این بقایا متعلق به مردی میانسال با میانگین قد حدود 180 سانتیمتر بوده که در جریان ریزش دیوارهها و سقف تونل کشته شده است. از جمله اشیایی که همراه این مرد نمکی یافت شد میتوان به تکه سبد و میخهای چوبی، طنابهای گیاهی، منسوجات و... اشاره کرد.کشف اتفاقی مرد نمکی 2 و مجموعهای از اشیا، موجب شد پژوهشهای باستانشناختی در معدن نمک چهرآباد بعد از گذشت 11 سال از سر گرفته شود؛ بنابراین کاوش در معدن با وجود شرایط آب و هوایی نامناسب و دشوار در دی ماه 1383 به منظور نجات بخشی آثار و بقایای باقیمانده آغاز شد.فصل اول کاوش؛ با اهداف مورد نظر در دی و بهمن1383 به انجام رسید. با وجود نتایج بسیار درخشان فصل نخست، به دلیل پرسشها و ابهاماتی که در زمینههای مختلف وجود داشت، تصمیم گرفته شد کاوش فصل آینده ادامه یابد. در نتیجه کاوش فصل دوم به سرپرستی کارشناس باستانشناسی سازمان، ابوالفضل عالی در پاییز 1384 آغاز شد.اهداف کاوش درفصل دوم روشن ساختن4 موضوع اصلی در معدن چهرآباد بود.1- روشهای استخراج سنتی نمک2- کارکرد محوطه3- ادوار بهرهبرداری4- ارتباط معدن نمک چهرآباد با محوطههای تاریخی پیرامون خود
یافتهها
در نتیجه کاوش 2 فصل، مقادیر زیادی اشیای جالبتوجه از معدن چهرآباد به دست آمد که بسیاری از آنها اشیای تهیه شده از مواد آلی است. معدن چهرآباد به دلیل داشتن محیط نمکی، تنها محوطه باستانی در ایران است که مواد آلی موجود را بخوبی در خود حفظ کرده و سالم نگه داشته است. مواد آلی به دلیل خاصیت فناپذیری زودهنگام در محوطههای باستانی بندرت یافت میشود یا در صورت کشف در شرایط بسیار نامطلوبی به دست میآیند؛ اما در معدن چهرآباد به دلیل وجود مقادیر فراوان نمک که باعث محدود شدن فعالیت میکرو ارگانیسمها میشود، بسیاری از اشیا از جمله اشیای تهیه شده از مواد آلی بسیار سالم و در شرایط مطلوبی هستند.یافتههای معدن را میتوان در گروههای زیر تقسیمبندی کرد.1- یافتههای گیاهیالف- چوب ب - هسته میوههای گیاهی ج - طنابهای گیاهی ر - دسته چاقو ح - سوزن چوبی خ - جارو د - شانه ذ - آتش زنه 2- بقایای جانوری الف - استخوان ب - پر پرندگان ج - فضولات حیوانی د - بقایای خشک شده جانوری3- بقایای انسانی 4- منسوجات ساده و منقوش5- پوست و چرم6- نخها و ریسمانها7- ابزارهای استخراج نمک شامل چکش، تیشه و کلنگ
مرد نمکی شماره 3
مرد نمکی 3 همچون مرد نمکی 2 به صورت اتفاقی و طی کار باطلهبرداری بولدوزر توسط معدنکاران در سال 1383 کشف شد. به دلیل سقوط یک صخره بسیار بزرگ نمک روی مرد نمکی 3 این جسد نیز به صورت متلاشی شده و تکه تکه به دست آمد.آنچه مرد نمکی 3 نامیدیم در واقع بقایای استخوان، لباس و قسمتهایی از بافت نرم فردی بود که همچون معدنچیان دیگر بر اثر ریزش تونل و سقوط یک سنگ چند تنی روی او کشته شده بود.
مرد نمکی شماره 4
مرد نمکی 4 سالمترین و کاملترین جسد نمکی بهدستآمده از معدن چهرآباد است. علیرغم آسیبدیدگی هنگام مرگ، تقریبا بیشتر قسمتهای بدن سالم باقی مانده که شامل مجموعهای از استخوانها و بافت نرم است که بر اثر از دست دادن آب بدن کاملا خشک شده است. هنگام کشف، جسد در وضعیت دمر قرار داشت. به شکلی که صورت و قسمت جلوی بدن روی خاک قرار گرفته بود. دستها از ناحیه آرنج خم شده، دست چپ روی زمین و دست راست در حالت تقریبا مشت شده بود. پای راست به صورت نیمه باز و پای دیگر جمع شده در زیر شکم قرار داشت. با وجود شکستگی جمجمه در چند قسمت، دلیل مرگ براساس تحقیقات دکتر شکوهی با عکسبرداری سی تی اسکن، فشار بر قفسه سینه و پارگی قلب در نتیجه ریزش تونلها و فرود آمدن خاک و آوار روی وی بوده است.براساس تحقیقات انجام گرفته مشخص شد این مومیایی طبیعی، پسر جوانی بوده که هنگام مرگ حدود 16 سال داشته است. قد این مومیایی 170 تا 175 سانتیمتر است. بر گوشهایش حلقه فلزی دیده میشود. موهای سر وی کوتاه و به رنگ خرمایی است. به همراه این جوان مومیایی شده، اشیای جالب توجهی نیز کشف شد. یکی از این اشیا، چاقوی فلزی با دسته استخوانی است که در غلافی
تحقیق در مورد مردان نمکی از آغاز تا پایان