دربارة لغت موسیقی مطالب زیادی نوشته شده، اما واقعیت این است که واژة موسیقی از موزیکای یونانی ( نام یکی از نُه « ربالنوع» اساطیر یونان ) ، گرفته شده است ( برهان قاطع، ج 4، ص 2054). یونانیان هر یک از فرشتگان هنرهای زیبا را موز میگفتند و لفظ موزیک (موسیقی) از این واژه مشتق شده است.
موزیک در فلسفه به معنای تعلیمات روحی در برابر ژیمناستیک به معنای تعلیمات جسمی وضع شده است. شعر، رقص، علم بیان، دستور زبان و همة هنرهای زیبا در یونان جزو موزیک بودند ( تاریخ موسیقی، ج 1، ص 11 )
تعریف اصطلاحی
افلاطون، موسیقی را چنین تعریف کرده است:
{موسیقی یک ناموس اخلاقی است که روح به جهانیان، و بال به تفکر، و جهش به تصور، و ربایش به غم و شادی، و حیات به همه چیز میبخشد. جوهر نظمی است که خود برقرار میکند و تعالی آن به سوی هر چیزی است که نیک و درست و زیباست. و با اینکه نامرئی است، شکلی است خیرهکننده، هوسانگیز و جاویدان} وی عقیده دارد که «روح انسانی از راه موسیقی تناسب و هماهنگی را یاد میگیرد. و حتی استعداد پذیرایی عدالت را نیز پیدا میکند...» ( جامعه، احساس، موسیقی، ص 30 (
ابونصر فارابی، معلم ثانی (339 ق) فیلسوف بزرگ جهان اسلام موسیقی را چنین تعریف میکند:
}موسیقی، علم شناسایی الحان است و شامل دو علم است: علم موسیقی عملی، و علم موسیقی نظری.}
( احصاء العلوم، ترجمة حسین خدیوجم، ص 86 (
ابوعبداله محمد خوارزمی (متوفی 372 ق) دانشمند نامی جهان اسلام در کتاب مفاتیحالعلوم، موسیقی را چنین تعریف میکند:
}موسیقی، ترکیب الحان است، و این لفظ یونانی است. نغمة صوتی را گویند که از لحاظ زیر و بم دگرگونی نپذیرد} ( احصاء العلوم، ص 228 (
شیخالرئیس ابوعلی سینا (متوفی 428 ق)، حکیم نامی و طبیب بزرگ اسلام، دربارة موسیقی این گونه اظهار نظر میکند:
}موسیقی، علمی است ریاضی که در آن از چگونگی نغمه ها، از نظر ملایمت و تنافر و چگونگی زمانهای بین نغمه ها، بحث میکند، تا معلوم شود که لحن را چگونه باید تألیف کرد} (تاریخ موسیقی ایران، ج 1، ص 5 (
ابن خلدون فیلسوف و تاریخنویس بزرگ اسلامی (متوفی 808 ق)، که مهمترین اثر وی کتاب العبد در هفت جلد است و در مقدمة آن، که بزرگترین شاهکار فلسفی و تاریخی عالم اسلام است، موسیقی و غنا را چنین معرفی میکند:
شامل 16 صفحه فایل WORD قابل ویرایش
دانلود مقاله موسیقی در تمدن اسلامی