ـ نتیجه و خلاصه (summary):
با همه کوششهایی که در امر تهیه و ساختن پروتز کامل بعمل می‌آید، باز هم تعداد زیادی از بیماران از پروتزهای خود اظهار عدم رضایت می‌کنند. شناختن عوامل مسبب این مشکلات، عمل کننده را در تهیه پروتز صحیح و مناسب‌تر بعدی کمک می‌نماید.
1ـ بیماران قبل از شروع هرکار بایستی از نظر شرایطی دهانی، فیزیکی، روانی و سلامت عمومی مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرند.
2ـ دلیل بسیاری از موارد عدم موفقیت ها آماده نکردن بیمار از نظر جسمی و روانی برای قبول پروتز و مستعد نبودن شرایط موضعی و همچنین عدم شناخت واقعی بیمار از ماهیت پروتز کامل و کارایی آن نسبت به دندانهای طبیعی است.
پروتزهای ساخته شده بطور قابل ملاحظه‌ای کمتر از دندانهای طبیعی مؤثرند و دندانپزشک و بیمار بایستی این محدودیتها را بپذیرند. بیمارانی که آگاهی و اطلاعات در این زمینه دارند، بهتر از بیماران ناآگاه و بدون اطلاع پروتزها را تحمل می‌کنند.
3ـ دندانپزشک برای موفقیت در مراحل کلینیکی، بایستی در کلیه مراحل کاری دقت و مهارت لازم را داشته باشد و به مسائلی همچون حفاظت ساختمانهای دهانی و فانکشن‌های آن، تأمین گیر و ثبات پروتز، بالانس اکلوژن و پلن اکلوژن، روابط فکین و چیدن صحیح دندانها توجه کامل داشته باشد.
4ـ سهل انگاری و عدم اطلاع از شیوه‌ها و تکنیکهای کلینیکی و آزمایشگاهی و ساختن پروتزی که بر پایه اصول علمی استوار نباشد در بسیاری از موارد عامل شکست در تهیه پروتز کامل می‌باشد و ایجاد ناراحتی و ضایعه می‌کند.
5ـ از جمله فاکتورهای مؤثر در موفقیت پروتز کامل، درک ارتباط متقابل سه فاکتور بسیار مهم گیر، ثبات و ساپورت می‌باشد، که بایستی ارتباط نزدیک و متقابل با یکدیگر داشته و در یک درمان پروتز موفق توجه به هر سه فاکتور لازم و ضروری است.
6ـ در مورد پروتز کامل فک پایین مشکلات و مسائل بیشتری نسبت به فک بالا وجود دارد. بیشتر شکایات بیماران پروتز کامل مربوط به کمبود گیر و در نتیجه مشکلات ناشی از آن در پروتز فک پایین است. علل بروز این مشکلات را می‌توان در محدودیت سطح تحت پوشش پروتز پایین (حدوداً 2/1 فک بالا است)، تحریک دائمی فک پایین بعلت وجود زبان و حرکات مختلف آن، ساختمان آناتومیک مخصوص فک پایین و در نتیجه احتمال کوتاهی لبه‌های پروتز در نواحی مختلف آن دانست.
7ـ تحلیل استخوان مسئله‌ای است که تمامی بیماران با آن مواجه هستند. از طرفی چون ریج آلوئولار باقیمانده اصلی‌ترین بافت استخوانی برای ساپورت پروتز می‌باشد، بایستی با روشهای عملی خاصی که در کلینیک بکار می‌بریم از تحلیل بیش از اندازه آن جلوگیری کرده و ساپورت مناسبی برای پروتز تأمین کنیم. این روشها شامل قالب‌گیری از بافتها در حال استراحت، کاهش (Occlusal table)، کاهش اندازه لقمه غذایی و ایجاد اکلوژن دوطرفه بالانس شده (B.B.O.) است.
از طرفی ماهیت یک پروتز ایجاب می‌کند که فشار پیوسته و مداوم و نیز فشار متناوب و سنگین حاصله، تغذیه انساج پشتیبان پروتز را قطع و مختل کند. لذا لازم است جهت حفاظت هرچه بیشتر انساج پشتیبان و استراحت بافتها پروتزها حداقل 8 ساعت در شبانه‌روز برداشته شوند (بخصوص شبها).
8ـ ساییده شدن تدریجی دندانها مخصوصاً دندانهای پلاستیکی سبب بروز مشکلاتی برای بیماران می‌شود. بنابراین بهتر است در مواردی که از دندانهای پلاستیکی استفاده می‌شود بیمار به فواصل معین جهت بررسی پروتز بخصوص ارتفاع عمودی صورت مراجعه نماید.
9ـ در بسیاری از موارد زخمی که در دهان ایجاد می‌شود ناشی از ایرادهایی است که در خود پروتز وجود دارد. این ایرادها می‌تواند ناشی از اکلوژن غلط و ترامای ناشی از آن، عدم گیر و ثبات پروتز، بلندی لبه پروتز و فشارهایی که توسط بیس پروتز کامل وارد می‌شود باشند. این ناراحتی‌ها اغلب با از بین رفتن عوامل مسبب برطرف می‌گردند. در بین مشکلات مربوط به اکلون بیشترین مشکل ناشی از عدم ثبت صحیح CR و انطباق آن با CO است. عدم بالانس اکلوژن و اشتباه در تعیین VD و VDO نیز از مشکلات دیگر مربوط به اکلوژن است.
10ـ نواحی زخم و زدگی در پروتز فک پایین نسبت به فک بالا بیشتر است و اکثراً آزردگی‌های نسج نرم زیر پروتز 48-24 ساعت پس از خارج کردن پروتز از دهان بیمار برطرف می‌شود و مخاط به وضع اولیه خود باز می‌گردد.
11ـ احساس سوزش، خارش و فشار زیر قاعده پروتز اغلب ناشی از فشاری است که بر روی عروق و مسیر اعصاب ناحیه فوق هنگام خروج از استخوان وارد می‌شد.
12ـ بعضی از بیماران بخاطر زیبایی حاضر به تحمل هر نوع رنج و ناراحتی هستند. این امر بیشتر درباره خانمها صدق می‌کند. یکی از شکایات بیماران در مورد زیبایی این است که پروتز نتوانسته است بخوبی چین و چروکهای اطراف دهان را حذف نماید (البته باید دانست که تمام چین و چروکهای اطراف دهان با قراردادن پروتز اصلاح نخواهند شد).
13ـ آن چیزی که دندانپزشکان باید رعایت نمایند تا کمتر با مشکلات بعد از تحویل پروتز مواجه شوند، دادن دستورات لازم بعد از تحویل به بیمار است. راهنمایی بیماران در ارتباط با نحوه استفاده و مراقبت از پروتزها و بافتهای دهانی، نحوه جویدن با پروتزهای جدید، بهداشت دهانی با پروتزهای جدید، محافظت ریج باقیمانده و غیره کاری بسیار لازم و عاقلانه است.
14ـ تکلم بستگی به زبان، لبها، دندانها و کام دارد. برای اینکه کانتور این اعضاء اغلب با پروتز تغییر می‌یابد ممکن است ناهماهنگی در تکلم در اوایل استفاده از پروتز بوجود آید که این اشکال در مدت کوتاهی برطرف می‌شود.
15ـ دندانهای قدامی در تکلم و ظاهر بیمار اهمیت بیشتری دارند و دندانهای خلفی در جویدن مؤثر هستند. بریدن غذا با دندانهای قدامی ممکن است باعث خروج پروتز از دهان شود.
16ـ بطور کلی بررسی مشکلات بیماران و شنیدن شکایات آنها به منظور درک وضعیت فعلی بیمار و جلوگیری از پیش آمدهای بعدی ضروری است. با اطلاعاتی که در این زمینه بدست می‌آوریم می‌توانیم طرز استفاده صحیح‌تر از پروتز را به بیماران بیاموزیم.
دانلود پایان نامه مروری بر علل شکست پروتزهای کامل
