جزوه بافت شناسی گیاهی

اختصاصی از فایلکو جزوه بافت شناسی گیاهی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)

تعداد صفحات:17

فهرست مطالب:

بافت شناسی   .................................................................................... .................................................................   1
انواع بافت   ................................................................................ ................................ .........................................  1  
الف – بافت های مریستمی  .......... .......................................................................... ...........................................   1
تقسیم بندی بافت های مریستمی   .............................................. ..........................................................................   2
ب – بافت های غیر مریستمی یا دائمی   .............. ............................... ...............................................................   3
1 – بافت ساده   .............................................................................. .............................................. ....................   3
پارانشیم   .............................................. .............................................. .............................................. ...............   3
انواع بافت پارانشیم ............................... ..............................................................................................................   3   
بافت کلانشیم  ....................................................................... ..............................................................................   4
انواع بافت کلانشیم   ........................................................ .................................... .............................................    5   
اسکلرانشیم   ...................................................... .............................................. ..................................................   5
انواع بافت اسکلرانشیم   ......................................... .............................................. ..............................................   5   
بافت ترشحی   ............................................................................. .......................................................................   6
انواع بافت ترشحی   ....................... ............................................. .......................................................................   7
2 – بافت مرکب   .................................................................................................................................................  9
بافت های هادی (هدایت کننده)   .........................................................................................................................   9
بافت آوند چوبی   ............................... .............................................. ................................................................   9
بافت آوند آبکش   ........................ .............................................. .....................................................................   13
بافت محافظ   ............................. .............................................. .......................................................................   15
1 – بافت اپیدرم یا روپوست   ................................................... .......................................................................   15
2 – بافت پریدرم .............................................. ................................................................................................   16

چکیده:

    
     بافت (tissue) به مجموعه ای از سلولهای گیاهی اطلاق می گردد که کار واحدی را در پیکره یک جاندار انجام میدهند، بافت های گیاهی دارای تنوع بسیاری می باشند و میزان این تنوع ارتباط زیادی با سطح تکامل گیاه دارد. بدین معنی که در گیاهان تکامل یافته تر و عالی تر، تنوع بافتی نیز به اوج خود می رسد. از اینرو بطور مثال در خزه‌ها، بافت ها عمدتاً تنها پارانشیمی میباشند و تنوع آنچنانی از نظر بافتی دیده نمی شود، در صورتیکه در گیاهان عالی گلدار تنوع فوق العاده بافتی وجود دارد و بافت ها کاملاً اختصاص یافته اند. از اینرو اغلب بافت هایی که توضیح داده خواهد شد، لزوماً در گیاهان ابتدایی تر حضور ندارند.

انواع بافت :
الف- بافت های مریستمی  
ب - بافت های غیر مریستمی یا دائمی

الف – بافت های مریستمی Meristematic tissues
بافت مریستمی بافتی جوان، تمایز نیافته و پویاست که منشاء و خاستگاه کلیه بافت ها و اندامهای گیاهی دیگر است.
 سلولهایی که این بافت را تشکیل میدهند دارای خصوصیات زیر می باشند:
اغلب کروی یا چند وجهی، دارای دیواره نازک و بیشتر سلولزی (فقط دیواره اولیه)، محتوای سیتوپلاسمی متراکم، هسته درشت و مشخص، بدون واکوئل و یا دارای واکوئل هابی ریز و فاقد مواد ذخیره ای و مواد رنگی، پلاست ها بصورت پیش پلاست می باشند.
این یاخته‌ها بهم فشرده و متراکم و فاقد فضای بین سلولی و دارای قدرت تقسیم فوق العاده اند.
سلولهایی که در اثر تقسیم مستمر سلولهای مریستمی بوجود می آیند، سلولهای آغازین (Cellules initials)  نامیده می شوند که دارای دیواره ضخیم تر، جثه بزرگتر و توان کمتر برای تقسیم در مقایسه با سلولهای مریستمی می باشند. تغییراتی که در این بافت ها انجام می گیرد به تمایز بافتی (Histological differentiation) معروف است و طی آن بافت مریستمی به بافت های پایدار و دایمی تبدیل می شود.

    نکته
 ممکن است بافت های دائمی در شرایط خاصی به بافت مریستمی تبدیل گردند. این بافت ها عمدتاً پارانشیمی می باشند.
تقسیم بندی بافت های مریستمی:
بافتهای مریستمی براساس برخی معیارها به شکل های مختلف تقسیم بندی می شوند:
1 – براساس مقدار توسعه
1 – 1 – مریستم ابتدایی (‍Promeristem یا Primordia)
گروهی از جوانترین و ابتدایی ترین سلولها می باشند که در مراحل جنینی بوده و از اینرو مریستم جنینی نیز نامیده  می شوند. حاصل تقسیم این مریستم، مریستم اولیه می باشد. این نوع مریستم در رأس ریشه‌ها و ساقه‌ها قرار دارد.
2 – 1 – مریستم اولیه (‍Primary meristem)
مریستم حاصل از مریستم ابتدایی که در چند میلی متری رأس ریشه‌ها و ساقه‌ها قرار دارد که به سرعت تقسیم شده و بافت اولیه دائمی را تشکیل میدهند که رشد طولی گیاه را باعث می شوند.
3 – 1 – مریستم ثانوی یا لایه زاینده (Secondary meristem)
بافتهای اولیه دائمی گاه تحت شرایطی به حالت مریستمی برگشته و تقسیم می شوند. این تقیسمات به رشد عرضی یا قطری گیاه منجر می گردد. مثل مریستم کامبیوم آوندی و چوب پنبه که در اغلب نهاندانگان چند ساله و بازدانگان فعال است.
2 – براساس جایگاه و محل
1 – 2 – مریستم انتهایی (Apical meristem) یا  نقاط رشد
در نوک ریشه و ساقه و انشعابات آنها که باعث رشد طولی می شوند.
2 – 2 – مریستم میانگره (Intercalary meristem)
این نوع مریستم در بخش های مختلف میانگره در بیشتر گیاهان تک لپه و دولپه وجود دارد که دارای فعالیت محدودی است و در تک لپه‌ها باعث رشد طولی برگ و میانگره‌ها و گاه محور گلاذین و دمگل می گردد.
3 – 2 – مریستم جانبی  (Lateral meristem)
این مریستم در ریشه‌ها و ساقه‌های مسن وجود دارد و باعث رشد قطری ساقه و ریشه می گردد.

 نکته
 مریستم زیر انتهایی (Sub apical) در گیاهانی مثل کلم و کاهو که دارای رشد روزتی اند، این نوع مریستم در زیر مریستم انتهایی و فقط در انتهای ساقه است و باعث رشد طولی میانگره‌ها می شود
3 – براساس نوع بافتی که از آنها بوجود می آید:
1 – 3 – پروتودرم (Protoderm)                    بخش اپیدرم
2 – 3 – پروکامبیوم  (Procambium)                      بافت های آوندی
3 – 3 – مریستم زمینه ای (Ground meristem)                     غیر از اپیدرم و آوند
بنابراین مریستم زمینه ای سازنده بخش عمده پیکر گیاه است.
ب – بافتهای غیر مریستمی یا دائمی (Non-Meristematic or Permanent tissue)
     این بافتها از سلولهایی تشکیل شده اند که منشاء آنها سلولهای مریستمی است. این سلولها تاحد زیادی خاصیت تقسیم خود را از دست داده اند و بسته به عمل خود، دارای اشکال و اندازه‌های گوناگونی می باشند. بافت های دائمی ممکن است از یک نوع سلول (بافت ساده = Simple tissue) و یا بیش از یک نوع سلول (بافت مرکب = Complex tissue) تشکیل شده باشند. این یاخته‌ها ممکن است مرده و یا زنده باشند. بافت های اولیه دائمی حاصل ازتقسیم مریستم اولیه است. درحالیکه بافتهای دایمی ثانوی از تقسیمات مریستم ثانوی بوجود می آیند. بافتهای ثانوی در دولپه ای ها و بازدانگان وجود دارد و در بیشتر گیاهان تک لپه این نوع بافتها دیده نمی شود.