فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:242
فهرست مطالب:
عنوان صفحه
بخش اول : مقدمه ای بر صنعت پتروشیمی 11
فصل اول : مقدمه 12
1-1صنایع پتروشیمی 12
2-1 اهمیت صنایع پتروشیمی 13
3-1 واحدهای اصلی صنایع پتروشیمی و محصولات آنها 15
4-1 صنعت پتروشیمی در ایران 18
5-1 پلیمرها 23
1-5-1 پلیمر 23
2-5-1 تاریخچه پلیمر 24
3-5-1 انواع پلیمرها 26
6-1 پلی اتیلن 33
1-6-1 پلی اتیلن سبک 34
2-6-1 پلی اتیلن سبک خطی 34
3-6-1 پلی اتیلن سنگین 34
4-6-1 پلی اتیلن با دانسیته بسیار بالا 35
فصل دوم : منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی بندر امام 37 1-2 موقعیت جغرافیایی 37
2-2 مجتمع های منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی 41
3-2 شرکت پتروشیمی مارون 43
4-2 پتروشیمی مارون واحد پلی اتیلن دانسیته سنگین 45
فصل سوم:کاربرد پلی اتیلن دانسیته سنگین در صنعت 47
1-3 پلی اتیلن دانسیته سنگین 47
2-3 تاریخچه پلی اتیلن دانسیته سنگین 49
3-3 کاربرد پلی اتیلن دانسیته سنگین در صنعت 50
بخش دوم : شرح فرایند واحد HDPE 73
فصل اول : خلاصه ای از شرح فرایند واحد HDPE 74
1-1 شرح فرایند 74
2-1 دیاگرام کلی پروسس واحد 106
فصل دوم : شرح کامل فرایند واحد 107
1-2 واحد 100 – تولید پودر 107
1-1-2 آماده سازی کاتالیست 107
2-1-2 ذخیره سازی کاتالیست 115
3-1-2 راکتورهای R-1021/R-1022 119
4-1-2 خوراک کاتالیست 124
5-1-2 خوراک فعال کننده 126
6-1-2 راکتور تکمیلی R-1023 136
7-1-2 درام دریافت کننده سوسپانسیون D-1021 138
8-1-2 ظرف شناوری برای گازهای اتلافی D-1023 139
9-1-2 خارج کردن گازهای اضافی D-1024 140
2-2 واحد 200- به عمل آمدن پودر 140
1-2-2 جداسازی پودر 140
2-2-2 سیستم محلول مادر 141
3-2-2 خشک کردن پودر 142
4-2-2 سیستم ذخیره و انتقال پودر 146
5-2-2 واحد خنک سازی و تهیه هگزان سرد 148
3-2 واحد 300 – محصولات کمکی 149
1-3-2 خالص سازی هگزان (تقطیر) 149
2-3-2 خالص سازی هگزان (جذب سطحی) 153
3-3-2 بازیافت واکس 156
4-3-2 بازیافت بوتن 159
5-3-2 پیش تصفیه آبهای دورریز 160
6-3-2 سیستم جمع آوری و بارگیری هگزان اتلافی 163 7-3-2 اتاق آنالایزر 164
4-2 واحد 400 – محدوده مخازن 165
1-4-2 محوطه تانک های هگزان و سیستم تخلیه 165
2-4-2 محوطه تانک های کاتالیست و تخلیه کاتالیست 168
5-2 واحدهای 500 و 600 – دانه بندی و همگن سازی 171
1-5-2 اکسترودر EX-5001 و پمپ دنده ای 177
2-5-2 سیستم آب انتقال دهنده 178
6-2 واحد 700 – بسته بندی 180
1-6-2 سیستم عمومی بسته بندی و پوشش دهی 180
7-2 واحد 800 و 000 – سیستم بازیافت کندانس، سرویسهای
جانبی و مواد خام 189
بخش سوم : تجهیزات واحد HDPE 189
فصل اول : تجهیزات اصلی 191
1-1 راکتورها 191
1-1-1 تقسیم بندی راکتورها 191
2-1-1 راکتورهای واحد HDPE 194
3-1-1 جدول مشخصات راکتورهای واحد HDPE 200
2-1 مبدل های حرارتی 202
1-2-1 کلیات 202
2-2-1 دستگاههای تبادل حرارتی 206
3-2-1 انواع مبدل های حرارتی 217
4-2-1 مشخصات مبدل های موجود در واحد HD 230
3-1 پمپ ها 236
1-3-1 تاریخچه صنعت پمپ 236
2-3-1 تعریف پمپ و تقسیم بتدی آنها 238
3-3-1 انواع پمپ های موجود در واحد HD 241
4-3-1 سیستم آب بندی پمپ ها 249
5-3-1 جدول مشخصات پمپ های موجود در واحد HD 254
4-1 کمپرسورها 259
1-4-1 کمپرسور 259
2-4-1 انواع کمپرسور 260
3-4-1 کاربردهای کمپرسورها 261
4-4-1 جدول مشخصات کمپرسورهای موجود در واحد HD283
5-1 مخازن 289
1-5-1 کلیات 289
2-5-1 مخازن به کار رفته در واحد 293
3-5-1 مشخصات مخازن موجود در واحد HD 294
فصل دوم : دیگر تجهیزات واحد 300
1-2 فیلتر و Strainer 300
1-1-2 کلیات 300
2-1-2 فیلترهای موجود در واحدHDPE 304
2-2 سایکلون 307
1-2-2 کلیات 307
3-2 اکسترودر 310
4-2 ولوها 313
1-4-2 جدول مشخصات انواع ولوهای موجود در واحد HD
315
5-2Bucket Wheel 318
1-5-2 جدول مشخصات Bucket Wheelهای واحد HD 318
6-2 همزن 321
1-6-2 جدول مشخصات همزن ها 321
بخش چهارم : ابزارهای کنترلی بر روی برخی
از تجهیزات واحد 323
1-4 بلورها 324
2-4 کمپرسورها 328
3-4 پمپ ها 331
بخش پنجم : علایم و نمودارهادر صنایع شیمیایی 325
منابع و ماخذ 342
بخش اول :
مقدمه ای بر صنعت پتروشیمی
فصل اول : مقدمه
1-1 صنایع پترو شیمی:
صنایع شیمیایی یکی از قدیمی¬ترین صنایع در دنیا محسوب می¬شوند. اولین ماده شیمیایی توسط رازی دانشمند بزرگ ساخته شد. اما پس از آن, علم شیمی راه پرفراز و نشیبی را طی کرد. کشف نفت و تلاش در جهت پالایش آن موجب جهش بزرگی در ساخت انواع مواد شیمیایی شد و سرانجام نیز با سنتز اوره توسط (فردریک وهلر) در سال 1828، صنعت پتروشیمی وارد مرحله جدیدی شد به نحوی که محصولات پتروشیمی در کلیه شئون زندگی، جای خود را گشود. یکی از انواع این محصولات، که تقریباً ادامه زندگی بدون آن سخت و حتی غیرممکن به نظر می¬رسد (پلیمر) است. این محصول ارزشمند از دسته (غیرفلزات) بوده, در کنار سرامیک¬ها و شیشه¬ها، نقش خاصی را در زندگی روزمره انسان¬ها ایفا می¬کند. پلاستیک¬ها, لاستیک¬ها والیاف مصنوعی از مشتقات این محصول پتروشیمی به شمار می¬آیند که روند صعودی مصرف آن در سال¬های اخیر، نشان از اهمیت غیر قابل انکار این گونه مواد و دیگر موادی دارد که بر پایه پلیمر شکل می¬گیرند. علاوه بر منافع اقتصادی عدیده این محصول باید خاطر نشان کرد نگاهداری از محصولات کشاورزی تولیدات انواع پوشاک، تولید دارو، ایجاد مسکن، تامین بهداشت و لوازم خانگی بدون درنظرگرفتن واستفاده از این محصول پتروشیمی تقریباً غیرممکن خواهد بود.
1-2 اهمیت صنایع پترو شیمی:
طبق تعریف، پتروشیمی به صنایعی گفته می شود که در آن ها هیدروکربن های موجود در نفت خام یا گاز طبیعی به محصولات شیمیایی تبدیل می شود. پتروشیمی صنعتی بسیار گسترده با فرآورده های متنوع است. امروزه فرآورده های مصرفی این صنعت چنان با زندگی روزمزه آحاد مردم عجین شده است که در عمل، زندگی بدون استفاده از آن ها تصورناپذیر است. صنایع پتروشیمی در تولید مواد شیمیایی و حلال ها، کودهای شیمیایی، لفاف بسته بندی، لوله و شیلنگ، وسایل خانگی، لوازم الکتریکی، انواع فیلم ها، کفش، کفپوش، لوازم بهداشتی، مواد عایق، انواع لاستیک ها، الیاف مصنوعی و پارچه، تایر، پودرهای شوینده، داروها، رنگ ها، سموم دفع آفات، مواد منفجره وبسیاری از مواد مصرفی دیگر نقش اساسی دارد. اکثر مردم از اهمیت صنعت پتروشیمی بی اطلاع هستند، برای مثال صاحبان خودرو در زمستان از ضد یخ استفاده می کنند اما شاید تعداد معدودی از انان بدانند که ماده اصلی ضدیخ اتیل گلیکول (CH2OH--CH2OH) است که یکی از فراورده های پتروشیمی است. به دلیل وجود منابع عظیم نفت و گاز در ایران، صنایع پتروشیمی می تواند نقش مهمی در پیشرفت اقتصادی کشورمان داشته باشد. ارزانی و فراوانی مواد اولیه، ایجاد فرصت های شغلی، انتقال تکنولوژی پیشرفته و مهمتر از همه ارزش افزوده چشم گیر باعث شده است که در برنامه های توسعه اقتصادی و اجتماعی به این صنعت بیش تر توجه شود و ساخت مجتمع های پتروشیمی در اولویت قرار گیرد. ویژگی مهم این صنعت آن است که با ساخت یک مجتمع بزرگ پتروشیمی توسط دولت، تعداد زیادی صنایع کوچک (واحدهای پایین دست) غیر دولتی می توانند از انواع محصولات آن به عنوان خوراک اولیه استفاده کرده فرآورده های مصرفی متنوعی را تولید نمایند. از سال 1920 که اولین کارخانه پتروشیمی به منظور تولید ایزوپروپیل الکل در آمریکا ساخته شد تا امروز این صنعت نقش مهمی در رفع نیازهای بشر داشته است، البته از طرفی هم، با توسعه صنایع پتروشیمی، به تدریج تاثیرات نامطلوب آن بر محیط زیست آشکار شده است. اثرات مخرب این صنعت بر محیط زیست را می توان به دو بخش تقسیم کرد :
1) دفع مواد زاید به هنگام اجرای عملیات تولید، که موجب آلودگی محیط زیست می شود.
2) مصرف بعضی از محصولات پتروشیمی، که به محیط زیست صدمه می زند.
1-3 واحد های اصلی صنایع پتروشیمی و محصولات آنها:
صنایع پتروشیمی را می توان به پنج واحد اصلی تقسیم کرد:
• واحدهای بالادست
• واحدهای بنیادی
• واحدهای واسطه ای
• واحدهای نهایی
• واحدهای پایین دست
واحدهای بنیادی، واسطه ای و نهایی در داخل مجتمع های پتروشیمی قرار دارند. خوراک این مجتمع ها را واحدهای بالادست تامین می کنند و محصول نهایی آن ها را واحدهای پایین دست مصرف می نمایند. واحدهای بالادست، به واحدهایی گفته می شود که توسط آن ها خوراک واحدهای بنیادی (به عبارت دیگر ماده اولیه مجتمع های پتروشیمی) تهیه می شود. پالایشگاه های که در آنها نفتا، گازهای سبک و گاز مایع به عنوان خوراک پتروشیمی تهیه می شود و پالایشگاه های گاز که گاز طبیعی را تصفیه می کنند، در صنایع پتروشیمی به عنوان واحدهای بالادست شناخته می شوند.
واحدهای بنیادی اولین دستگاه هایی هستند که در مجتمع های پتروشیمی دیده می شوند. بر حسب پیچیدگی این مجتمع ها و تنوع محصولات آنها ممکن است یک یا چند واحد بنیادی در یک مجتمع ساخته شود. برای مثال، واحد تولید گاز سنتز یک واحد بنیادی است. در این واحد، مانند دستگاه هیدروژن سازی پالایشگاه، گاز متان به همراه بخار آب در واکنش تبدیل به کمک بخار آب شرکت می کند با این تفاوت که در اینجا سعی بر ممانعت از تولید CO2و تهیه مخلوط CO و H2 (گاز سنتز) می باشد.
CH4 + H2O à 3H2 + CO
روش دیگری جهت تهیه گاز سنتز، که به دلیل شرایط سخت عملیاتی کم تر مورد توجه است، اکسایش جزیی متان نام دارد. این واکنش در دمای 1300 تا 1500 درجه سلسیوس و فشار 14 تا 140 اتمسفر و بدون حضور کاتالیزگر انجام می شود:
2CH 4+ O2 à 2CO + 4H2
واحدهایی نظیر تولید الفین ها، دی الفین ها، آروماتیک ها، آمونیاک، نیتریک اسید و کلر نیز از نوع واحدهای بنیادی محسوب می شوند.
واحدهای واسطه ای به دستگاه هایی گفته می شود که از نظر خط تولید و بر حسب ضرورت در میان واحدهای بنیادی و واحدهای نهایی قرار گرفته باشند و بر حسب مورد، ممکن است که یک یا چند واحد واسطه ای در خط تولید یک محصول وجود داشته باشد. واحد تولید متانول که خوراک آن گاز سنتز می باشد، از این نوع است. واکنش انجام شده در این واحد به شرح زیر است:
2H2 + CO à CH3OH
این واکنش در دمای 250 تا 260 درجه سلسیوس و فشار 50 تا 80 اتمسفر انجام می شود. کاتالیزگر مورد استفاده، مس به همراه مقدار کمی روی می باشد. واحدهای تولید استیلن، اتیلن دی کلرید و وینیل کلرید، اکسید اتیلن، استالدئید و اتانول نمونه هایی از واحدهای واسطه ای هستند.
واحدهای نهایی دستگاه هایی هستند که در آنها فراورده های نهایی مجتمع های پتروشیمی تولید و به بازار عرضه می شود. واحد تولید فرمالدئید از این نوع است. تهیه فرمالدئید از متانول در واکنش های زیر خلاصه می شود:
گزارش کارآموزی واحد پلی اتیلن سنگین شرکت پتروشیمی مارون
