-1- معدن کوه دشت کهن:
این معدن که از بزرگترین معدن زیرزمینی نمک در ایران وحتی کشورهای همجوارمیباشد در غرب شهر گرمسار و دستیابی به آن از طریق جاده گرمسار - تهران به فاصله5/11 کیلومتر و جاده خاکی معادن (سرو - میلاد - کوه دشت) به فاصله 9 کیلومتر وسپس جاده اختصاصی معدن میسر میگردد. این معدن در فاصله 500 متر غرب کارگاهغیرفعال شماره 3 میلاد واقع بوده و دارای یک کارگاه است حداکثر ارتفاع دیوارها 30 متراست. از دوپله تشکیل شده، پله پایینی در غرب پله بالایی میباشد. سینه کار ان بشکلمنحنی بوده و نمکهای بخش غربی آن برنگ ارغوانی و تیره اما در بخش مرکزی و شرقیخاکستری و سفید است. پله بالائی دارای نمکهای سفید و دانه شکری بوده ولی در بخششرقی نمکهای کدر رنگ دارد. در نمکهای کارگاه لایهبندی با امتداد N80E و شیب 22NWدیده میشود در بین لایههای نمک نودولهای گچ مشاهده میگردد. عمر این معدن از ابتدابهرهبرداری حدود 20 سال میباشد و در این مدت کوتاه بهره بردار معدن (زنده یادکلاتهای) بادرایت خاص به روش اتاق و پایه اولین معدن نمک زیرزمینی رادر منطقه بااحداث تونلهایی متعدد و تو در تو و مشبک به ابعاد دهانههای حدود 25 متر و ارتفاع حدود20 متر پایهریزی نموده است که هم اکنون یکی از زیباترین و بزرگترین معادن نمک درسطح منطقه میباشد. و بازدید از این معدن منحصر به فرد به کلیه مهندسین مدرن وزمینشناسان محترم توصیه میگردد.
خلوص نمک حدود 95 درصد و به رنگ سفید و معروف به نمک یخی میباشد. اینتونلهای تو در تو دارای سینه کارهای متعدد بوده و از طریق آتشباری در سنگ نمکاستخراج و بارگیری میشوند و در توده عظیم سنگ نمک پیشروی صورت میگیرد. جهتعملیات آتشباری ابتدا در انتهای هر اتاق و سقف آن با چالههای افقی (1 تا 10 چال) وچاشنیهای تأخیری اقدام به احداث پله استخراجی نمود و سپس با آتشباریهای عمودیبعدی سنگ نمک را استخراج و توسط لودر در کامیونها بارگیری مینمایند. ذخیره معدننمک کوه دشت کهن بالغ بر یک میلیون تن برآورد گردیده است و میزان استخراج سالانهان 80 هزار تن میباشد که قسمتی از آن به کارخانه فرآوری نمک همین معدن حملمیگردد. ومابقی به سایر کارخانجات گرمسار و شهرهای اطراف حمل میگردد.
3-2- معدن نمک قائم:
این معدن در فاصله 12 کیلومتری از گرمسار از طریق جاده شنی زرکوبی شده بهعرض m10 از جاده آسفالته تهران - گرمسار جدا شد و km8 راه کوهستانی دارد.خصوصیات بارز این معدن کیفیت بسیار بالای نمک و سفیدی بینظیر نمک آن میباشدبطوریکه قیمت نمک ممتاز آن بازای هر تن دو برابر قیمت نمک سایر معادن منطقه میباشدو از اقصاء نقاط کشور علیرغم هزینه حمل بالا باز هم متقاضی آن میباشند.
روش استخراج در حال حاضر روباز و open-pit میباشد. بهرهبرداری از کفدرهای نسبتاً همواره از حدود سال 1370 شروع گردیده و دو سینه کار مجاور هم رابوجود آورده است که بدلیل زیاد شدن ارتفاع سینه کار (حدود m 40) اکنون پله دومبهرهبرداری نیز آغاز گردیده است. در قسمت دیگر کارگاه به تازگی اقدام به حفر تونل واستخراج زیرزمینی گردیده است که دهانه فعلی تونل m 5 و ارتفاع m 10 میباشد.
دلل حفر تونل دسترسی سریعتر به نمکهای با کیفیت بالا میباشد زیرا ارتفاعبالاسری از خاک باطله و نمکهای رنگین که هم اکنون غیر اقتصادی هستند میباشد وباطله برداری آنها هزینه زیادی را میبرد و عملاً کار را غیراقتصادی مینماید.
در روش استخراج روباز بدین صورت است که ابتدا تعدادی چالهای موازی باچاشنی تأخیری زده میشود و قدرت آتشباری را طوری انتخاب میکنند که صرفاً درسنگها شکستگی ایجاد نماید و سپس توسط چکش مکانیکی سنگهای حاصل از آتشباریرا از سینه کار جدا و توسط لودر در کامیونها بارگیری میگردد.
3-3- معدن نمک غرب قائم:
محل این معدن حدود m 700 ادامه جاده معدن نمک قائم بوده و چسبیده به آن استاین معدن نیز دارای 2 کارگاه استخراج بوده که کارگاه اول از نمک متبلور و تاحدودی تیرهرنگ است که از کیفیت آن کاسته است اما کارگاه دوم که در حدود 5 سال پیش تاکنون بازگردیده است دارای کیفیت بسیار بهتری بوده و در فاصله m 300 از کارگاه اول میباشد.روش استخراج open - pit است.
3-4- معدن نمک مروارید:
حمل معدن پس از عبور از مدرن قائم و غرب قائم میباشد و با معدن غرب قائمحدود km 1 فاصله دارد. باتوجه به کیفیت نسبتاً بالای نمک و رنگ سفید آن لکن بدلیلطولانی شدن مسافت کوهستانی استخراج و فروش آن در آن نسبت به معدن نمک قائم بهکندی صورت میپذیرد. روش استخراج در حال حاضر open-pit و آتشباری است.
3-5- معدن نمک سالار:
محل این معدن جاده آسفالته گرمسار - ایوانکی 5/11 کیلومتر سپس جاده اسفالتهمعادن میلاد - کوهدشت کهن که در 8 کیلومتری آن جاده آسفالته کوهستانی واختصاصی معدن سالار بطول حدد km 3 جدا و به محل معدن میرود. در مسیر جادهاختصاصی کارگاههای قدیمیتر جهت دستیابی به نمکهای مرغوب احداث ولی بدلیل عدمحصول نتیجه موردنظر رها شدهاند ولی در انتهای جاده معدن سالار با یک کارگاه بزرکو بیضوی شکل که ارتفاع دیواره قائم آن در پایینترین نقطه به m 50 نیز میرسد نمایانمیگردد. روش استخراج تا سال 1380 بصورت open-pit و از طریق آتشباری بوده استلکن با توجه به زیاد شدن ارتفاع دیواره کارگاه و اقتصادی نبودن باطلههای بالای از کفکارگاه اقدام به صحفر تونل با دهانه m 10 و ارتفاع حدود 20 نمودهاند و حدود m 100 نیزپیشروی کرده و کار استخراج را بطریق اتاق و پایه انجام میدهند.
رنگ نمک آن بسیار سفید و روشن میباشد اما بدلیل نحوة تبلور آن و خرد شدنزیاد و داشتن خاک نمک زیاد هنگام انفجار به آن نمک شکری میگویند که از کیفیت آنتاحدودی میکاهد. اما از جمله معادن خوب این منطقه بشمار میآید.
3-6- معدن نمک راهراهک
این معدن در 7 کیلومتری شمال گرمسار قرار دارد و دسترسی به آن از طریق جادهگرمسار - تهران و جاده شنی اختصاصی معدن میسر میگردد.
- کارگاه شماره 1:
جنوبیترین و بزرگترین کارگاه فعال معدن بوده که از غرب به کارگاه شماره 5 و ازشمال به کارگاه شماره 2 محدود میگردد. نمکهای آن اکثراً سفیدرنگ بوده با میانلایههای نازکی از نمک قرمز میباشد.
3-7- معدن تخت رستم (درخشان)
بررسی ذخایر کانی های نمک و انواع ژنتیکی کارنسارهای نمک موجود در ایران و مطالعه معادن فعال نمک گرمسار - 204 صفحه فایل ورد word