پایانامه بررسی رابطۀ بین تأمین مالی از محل افزایش سرمایه و بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1387-1381
چکیده
با بررسی اجمالی بر روی قیمت سهام شرکتهایی که اقدام به افزایش سرمایه نمودهاند نشان میدهد که معمولاً سهامداران بعد از تاریخ اعلان افزایش سرمایه بازدهای بیش از حد انتظار کسب مینمایند. سؤالی که در اینجا مطرح میشود این است که آیا شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بعد از افزایش سرمایه موفق به تحصیل بازده متناسب با قیمت سهام شدهاند یا خیر؟
تحقیق حاضر با هدف پاسخگویی به سؤال فوق و به منظور مشخص نمودن این موضوع است که آیا افزایش ثروت سهامداران در اثر افزایش سرمایه ناشی از تغییری مثبت در سود شرکت میباشد؟ هدف دیگر تحقیق آگاه نمودن سرمایهگذاران از محتوای اطلاعاتی افزایش سرمایه میباشد تا با کسب اطلاع از چگونگی و میزان سودآوری شرکتها با توجه به ساختار سرمایه (که با انجام افزایش سرمایه تغییر میکند) قادر به ارزیابی شرکتها برای سرمایهگذاری و افزایش ثروت خود باشند.
در راستای انجام تحقیق درخصوص موضوع مورد نظر و همچنین آزمون فرضیههای تحقیق کلیه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در قلمرو زمانی تحقیق به عنوان جامعه آماری درنظر گرفته شده است. تعداد نمونهها براساس محدودیت های تحقیق و با توجه به دو گروه در نظر گرفته شده از شرکتها، که گروه اول شامل شرکتهای انتخابی منتهی به پایان اسفندماه که در سالهای 87-81 افزایش سرمایه دادهاند 26، 46، 66، 68، 66، 43، 40 و 48 شرکت میباشند، بدیهی است که شرکتهای مزبور در هر سال، گروه آزمون را تشکیل داده اند وگروه دوم که شامل شرکتهایی که در سالهای مزبور افزایش سرمایه ندادهاند به میزان گروه اول از همان صنعت یا صنعت مشابه و بصورت نمونه گیری سیستماتیک ( طبقه بندی براساس نوع صنعت ) انتخاب نموده و گروه کنترل (شاهد) را تشکیل داده اند. همچنین به دلیل محدودیت در تعداد شرکت های تشکیل دهنده جامعه آماری، مواردی از قبیل نوع محصولات، اندازه شرکت ها در هر یک از گروه ها رعایت نگردیده است.
در تحقیق حاضر با توجه به تعداد زیاد نمونه های مورد آزمون جهت انجام آزمون های پارامتری از آنالیز واریانس دو راهه[1] و برای آزمون فرضیات اصلی تحقیق از آنالیز واریانس چند متغیری استفاده گردیده است. ابزارگردآوری اطلاعات، اسناد کاوی و بانکهای اطلاعاتی و همچنین مشاهده می باشد. داده های مورد نیاز شامل جمع داراییهای ثابت، حقوق صاحبان سهام، درآمد فروش و سود خالص شرکت های نمونه آماری از اطلاعات مالی مندرج در صورتهای مالی حسابرسی شده آنها و گزارشهای مالی و نشریههای رسمی سازمان بورس اوراق بهادار که بصورت هفتگی، ماهانه و سالانه صورتهای مالی شرکتهای پذیرفتهشده را به چاپ میرساند و نیز از بانکهای اطلاعاتی بورس بوده، که این اطلاعات از سـوابق موجـود در نـرم افزار ره آورد نوین و سایر نرم افزارها و در مواردی از آرشیوهای الکترونیکی و اینترنتی استخراج شده است.
فهرست مطالب
فصل اول: کلیات تحقیق
3-1 سابقه تحقیقات و مطالعات انجام شده 9
7-1 مدل تحلیلی و شیوه اندازه گیری متغیرهای تحقیق. 15
1-9-1 فرضیه اصلی اول تحقیق. 19
2-9-1 فرضیه های فرعی تحقیق. 19
11-1 تعاریف واژه ها واصطلاحات پژوهش.. 20
فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق
2-2- بخش اول: تاریخچه و مبانی نظری ساختار سرمایه 25
2-2-2 نظریات مختلف پیرامون ساختار سرمایه 26
2-2-2-2 نظریه مودیلیانی و میلر(M.M) 27
4-2-2-2 نظریه توازی ایستا (مصالحه) 31
3-2- بخش دوم: عوامل تعیین کننده و مؤثر بر ساختار سرمایه 33
1-3-2 عوامل درونی مؤثر بر ساختار سرمایه 33
5-1-3-2 درآمد و افزایش سود صاحبان شرکت.. 42
8-1-3-2 تطبیق نوسانپذیری احتیاجات در مقابل منابع کوتاه مدت.. 44
4-2-بخش سوم: بررسی روشهای تأمین مالی. 49
1-4-2 تأمین مالی کوتاه مدت.. 50
2-4-2 تأمین مالی میان مدت.. 50
3-4-2 تأمین مالی بلند مدت.. 51
1-5-3-4-2 عوامل مؤثر بر هزینه سرمایه 59
2-5-3-4-2 محاسبه هزینه سرمایه 60
1-8-3-4-2 نظریة مدل بدون رشد 64
2-8-3-4-2 نظریة مدل رشد گوردون ( رشد ثابت ) 65
3-8-3-4-2 نظریة مدل قیمتگذاری داراییهای سرمایهای (CAPM) 67
4-8-3-4-2 نظریة مدل صرف ریسک... 68
5-4-2هزینه سرمایه و بازده شرکت.. 72
1-5-4-2 تأمین مالی از طریق استقراض یا افزایش سرمایه 73
2-5-4-2 تأثیر اهرم مالی بر هزینه سرمایه و بازده شرکت.. 76
1-6-4-2 انواع نسبتهای مالی. 78
7-4-2 نرخ بازده مورد انتظار. 83
5-2 بخش چهارم: سوابق تحقیق. 85
6-2 تحقیقات صورت گرفته در داخل و خارج. 86
1-6-2 تحقیقات انجام شده در خارج از ایران. 86
2-6-2 تحقیقات انجام شده در ایران. 88
10-2 خلاصه و نتیجهگیری تحقیق: 89
11-2 تفاوت تحقیق حاضر با تحقیقات مشابه داخلی. 93
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
2-3 روش تحقیق مورد استفاده در پژوهش.. 96
4-3 روش های گردآوری اطلاعات.. 97
5-3- ابزارگردآوری اطلاعات و داده ها 98
6-3- جامعۀ آماری، روش نمونهگیری و حجم نمونه 98
7-3 روشهای آماری مورد استفاده برای تجزیه و تحلیل دادهها 100
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
2-4 محاسبه متغیرهای وابسته 105
1-3-4 آزمون فرضیه های فرعی. 112
1-1-3-4 تجزیه و تحلیل فرضیه فرعی اول. 113
2-1-3-4 تجزیه و تحلیل فرضیه فرعی دوم 113
3-1-3-4 تجزیه و تحلیل فرضیه فرعی سوم 114
4-1-3-4 تجزیه و تحلیل فرضیه فرعی چهارم 115
2-3-4 آزمون فرضیه های اصلی. 115
1-2-3-4 تجزیه و تحلیل فرضیه اصلی اول. 115
2-2-3-4 تجزیه و تحلیل فرضیه اصلی دوم 117
1-2-2-3-4 تجزیه و تحلیل شاخص های فرضیه اصلی دوم 117
4-4 خلاصه نتایج آزمون فرضیه ها 119
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
2-5 ارزیابی و تشریح نتایج آزمون فرضیه ها 122
1-2-5 وضعیت فرضیه فرعی اول : 122
2-2-5 وضعیت فرضیه فرعی دوم : 123
3-2-5 وضعیت فرضیه فرعی سوم : 123
4-2-5 وضعیت فرضیه فرعی چهارم : 124
5-2-5 وضعیت فرضیه اصلی اول : 124
6-2- 5 وضعیت فرضیه اصلی دوم : 125
1-4-5 پیشنهادهایی مبتنی بر یافته های فرضیات اصلی تحقیق. 127
2-4-5 پیشنهادهایی برای تحقیق های آتی. 128
5-5 محدودیتها و مشکلات تحقیق. 129
پیوستها
منابع و ماخذ
جدول1-2 : جدول خلاصه دلایل موافقین و مخالفین سه روش تأمین مالی. 45
جدول 1-3- جدول خلاصه جامعۀ آماری و حجم نمونه ها 100
جدول1-4 : جدول آمار توصیفی داده ها – شاخص ROA.. 107
جدول2-4 : جدول آمار توصیفی داده ها – شاخص بازده داراییهای ثابت.. 108
جدول3-4 : جدول آمار توصیفی داده ها – شاخص ROE. 109
جدول4-4 : جدول آمار توصیفی داده ها – شاخص سود به درآمد(بازده فروش) 110
جدول 6-4 : جدول آزمون تســتT فرضـیه های فرعی. 113
جدول 7-4 : جدول آزمون فرضیه فرعی اول – آزمون ROA.. 113
جدول 8-4 : جدول آزمون فرضیه فرعی دوم – آزمون بازده داراییهای ثابت.. 114
جدول 9-4 : جدول آزمون فرضیه فرعی سوم – آزمون ROE. 114
جدول 10-4 : جدول آزمون فرعی چهارم – آزمون بازده فروش (درصد سود به درآمد) 115
جدول 11-4 : جدول آزمون فرضیه اصلی اول. 116
جدول 12-4 : جدول آزمون شاخص های فرضیه اصلی دوم 117
جدول 13-4 : جدول آزمون فرضیه اصلی دوم 118
جدول 14-4 : جدول خلاصه نتایج آزمون فرضیه ها 119
نمودار1-2- ساختار مطلوب نسبت بدهی به سهام عادی در نظریه سنتی. 27
نمودار2-2- بازده مورد انتظار سهام عادی مدل M.M بدون درنظر گرفتن مالیات.. 29
نمودار3-2- بازده مورد انتظار سهام عادی مدل M.M با درنظر گرفتن مالیات.. 29
نمودار4-2- بازده مورد انتظار سهام عادی مدل نظریة مصالحه 32
نمودار1-4 : نمودار تغییرات شاخص ROA در طی سالهای 1381 الی 1387. 107
نمودار2-4 : نمودار تغییرات شاخص بازده دارایی های ثابت در طی سالهای 1381 الی 1387. 108
نمودار3-4 : نمودار تغییرات شاخص ROE در طی سالهای 1381 الی 1387. 109
نمودار4-4 : نمودار تغییرات شاخص سود به درآمد(بازده فروش) در طی سالهای 1381 الی 1387..... 110
پایانامه بررسی رابطۀ بین تأمین مالی از محل افزایش سرمایه و بازده سهام شرکتهای