چکیده
استفاده از روش های آماری جهت کنترل کیفی روسازی های آسفالتی می تواند منجر به کاهش هزینه های اجرا با افزایش کیفیت ساخت روسازی های آسفالتی و ایجاد تناسب بین کیفیت محصول و مقادیر پرداخت با در نظر گرفتن روابط پرداخت مناسب گردد. در این تحقیق روش PWL (درصد درون محدوده) جهت ارزیابی کیفی روسازی اجرا شده انتخاب شده و از نرم افزار آماری MiniTab جهت رسم نمودارهای توزیع استفاده گردیده است. روابط پرداختی براساس مقایسه و بررسی عملکرد سایر موسسات مطابق با شرایط کشور ارائه شده است. در یک مثال کاربردی ضرایب پرداخت به دست آمده برای سه نوع روسازی در نظر گرفته شده مورد بررسی قرار گرفته و مدلی در این خصوص تهیه شد. میزان حساسیت مدل نسبت به هریک از مشخصه های کیفی تعیین گردیده و مطالعه بر روی محور بوئین زهرا – ساوه انجام شد که در آن مقادیر کسر بهاء عملیات راهسازی مطابق روش ارائه شده توسط وزارت راه و ترابری با ضرایب پرداخت به دست آمده طبق مدل ارائه شده در این تحقیق، مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. از مقایسه دو روش می توان نتیجه گرفت که با استفاده از مدل ارائه شده پیمانکار می تواند همواره فرایند تولید و ساخت را در مراحل مختلف کنترل نموده و با افزایش کیفیت علاوه بر کاهش مقادیر کسر بهاء، اضافه پرداخت نیز به عنوان پاداش دریافت نماید که این امر موجب تشویق پیمانکار به انجام کار با کیفیت بالا خواهد شد. گرچه ممکن است پیمانکار متحمل هزینه های بیشتر اجرایی شده باشد اما پاداش آنها را پوشانیده و سوددهی بیشتری نسیب پیمانکار خواهد نمود.
پیشگفتار
کلیه سازمان ها به نحوی از کنترل های مالی برای ارزیابی فعالیت های خود استفاده می کنند. این کنترل های مالی به صورت مقایسه بین هزینه های واقعی و هزینه های پیش بینی شده در بودجه همراه با تجزیه و تحلیل های مورد نیاز برای بررسی اختلاف مقدار بین این دو هزینه انجام می گیرد. دلایل مختلف برای در نظر گرفتن این هزینه ها وجود دارد که از میان آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- افزایش هزینه های کیفیت با پیشرفت فن آوری و افزایش پیچیدگی فرآیند تولید.
2- افزایش آگاهی و شناخت در مورد هزینه های دوران بهره وری نظیر هزینه های تعمیرات و نگهداری.
3- نیاز به مهندسان کیفیت و مدیرانی که بتوانند هزینه های کیفیت را به صورت اعداد معنی دار بیان نمایند.
در نتیجه هزینه های کیفیت به عنوان ابزار کنترل مالی در خدمت مدیریت قرار گرفت تا از این طریق هزینه های کیفیت شناسایی و کاسته شوند. این هزینه ها به چهار گروه: هزینه های پیشگیری، هزینه های ارزیابی، هزینه های خرابی داخلی و هزینه های خرابی خارجی تقسیم می شوند.
هدف اصلی طرح کنترل کیفیت و تضمین کیفیت (QC/QA) کاهش سیستماتیک تغییرپذیری مشخصه های کیفی کلیدی محصول می باشد، به طوری که با کاهش بیشتر تغییرپذیری نه تنها می توان هزینه کیفیت را کاهش داد، بلکه می توان محصول تولید شده را از یک موقعیت رقابتی بهتری برخوردار نمود.
فصل اول: کلیات
1-1- مقدمه
روند روبه رشد جمعیت، گسترش و توسعه روزافزون شهرها، افزایش مهاجرت ها و سفرهای برون شهری و ارتباطات از جمله عوامل موثر در توسعه شبکه های ارتباطی هستند، که به منظور تامین نیازهای مختلف و دسترسی به انواع کالا، خدمات، منابع و فعالیت های تجاری و اقتصادی شاهد آن هستیم. نقش و عملکرد راه، تنها در توزیع و انتقال کالا و مسافر و دسترسی به منابع و خدمات محدود نمی شود، بلکه از دیدگاهی دیگر، عاملی برای پیدایش و رشد سکونت گاه ها و توسعه مراکز شهری و روستایی محسوب می گردد، تا آنجا که در بسیاری از موارد مکان گزینی فضاهای شهری اغلب تحت تاثیر آن قرار گرفته و این فضاها با حداقل فاصله از راه و یا در طول آن شکل گرفته اند. اما مهم ترین نقش راه ها، ایجاد امکان دسترسی و ارتباط بین دو نقطه مفروض و معین است که ویژگی و خصوصیات آن تا حدود زیادی به موقعیت نسبی، مکانی این نقاط بستگی دارد.
با وجود این راه محصول نهایی مجموعه فرآیندهای مرتبط و وابسته، متشکل از انواع فعالیت های انسانی، روش های تهیه مصالح، به کارگیری انواع ماشین آلات و… است که تحت نظارت و رهبری یک سیستم مدیریتی صحیح، سازمان یافته و دارای برنامه و هدفی مشخص و متکی بر روش ها و اصول علمی به منظور دستیابی به اهداف کلان توسعه شکل گرفته و بخش قابل ملاحظه ای از اعتبارها و منابع ملی کشور به آن اختصاص یافته است.
به این دلیل تحقق اهدافی نظیر استفاده بهینه از منابع، دستیابی به عملکرد و کیفیت مناسب و قابل قبول با صرف کمترین هزینه و سازگاری و تطبیق با شرایط موجود، مستلزم به کارگیری سیستم های ارزیابی براساس معیارها و شاخص های معین و انواع ملاحظات فنی و اجرایی در هریک از مراحل مطالعه، طراحی و اجرای انواع عملیات راهسازی می باشد، به طوری که یکی از کارآمد ترین روش ها برای نیل به اهداف فوق استفاده از برنامه های کنترل کیفیت و تضمین کیفیت برای انواع روسازی ها می باشد.
2-1- تعریف مسئله
کیفیت به یکی از مهم ترین فاکتورهای تصمیم گیری مشتری در انتخاب خدمات و محصولات رقابتی تبدیل شده است. این امر نه تنها برای مصرف کننده های شخصی، بلکه برای شرکت ها و سازمان های دولتی نیز صدق می کند. بنابراین کیفیت یک فاکتور مهم در ساخت جاده می باشد. در گسترده ترین مفهوم خود، کیفیت درجه ای از خوب بودن است. حوزه ای که در آن یک محصول برای هدف مورد نظر مناسب است و در مفهوم خاص، کیفیت محصول یا سرویس به صورت تطبیق با نیازمندی و الزامات، عاری از عیب و ایراد و یا به طور ساده درجه ای از رضایت مصرف کننده می باشد. AASHTO و FHWA معتقد به تعاریفی هستند که “اطمینان از کیفیت” را یک عبارت کامل شامل “کنترل کیفیت”، “اطمینان مستقل” و “پذیرش” به عنوان سه جزء مهم آ در نظر می گیرند. در گذشته این روش های نظارتی تحت عناوین مختلف از جمله روش های پذیرش آماری مورد استفاده قرار می گرفتند. مدل های آماری به کار گرفته شده توسط طرح کنترل و تضمین کیفیت مشخص می کند که چگونه می توان نتایج آزمایشات نمونه های تصادفی را با توزیع خصوصیات کیفیت در هر قطعه مرتبط ساخت، و در نهایت می توان از این توزیع برای تعیین میزان کیفیت هر قطعه استفاده نمود. کلیه مدل های آماری متکی به نمونه های تصادفی هستند که دو سری از اطلاعات را ارائه می کنند. (1) میانگین اندازه گیری ها (2) میزات تغییرات در اندازه گیری ها.
به طور خلاصه مدل کنترل و تضمین کیفیت براساس نتایج آزمایشات انجام شده، چگونگی توزیع خصوصیات کیفی در یک قطعه را مشخص می کند و با استفاده از روابط پرداخت منطقی مقادیر پرداخت متناسب با درجه کیفیت هر قطعه را تعیین می کند. باید توجه داشت استفاده از نمونه ها برای تخمین کیفیت مقادیر زیادی از یک محصول تولید شده، دارای ریسک است. به طوری که احتمال ضعیفی وجود دارد که ممکن است نتایج آزمایشات نمونه های تصادفی بیانگر خواص کل محصول تولید شده نباشد. این ریسک ها می توانند به دو دسته ریسک های پیمانکار و ریسک های کارفرما تقسیم شوند. بنابراین ریسک بخش ذاتی طرح های کنترل کیفیت و تضمین کیفیت است.
تعداد صفحه : 220
تهیه مدلی برای کنترل کیفیت و تضمین اجرای روسازی های آسفالتی QC/QA