تعداد صفحات :60
فهرست مطالب
چکیده ............................................................................................................ 1
فصل اول...........................................................................................................
مقدمه ............................................................................................................. 3
بیان مسئله پژوهش ....................................................................................... 6
بیان فرضیههای پژوهش ............................................................................... 6
هدف پژوهش ................................................................................................ 8
ضرورت پژوهش........................................................................................... 8
تعریف مفاهیم پژوهش (تعریف نظری مفاهیم، تعریف عملیاتی مفاهیم) ........ 9
فصل دوم: دانستنیهای موجود در مورد عنوان پژوهش و پیشینه پژوهش بخش نخست ...................................................................................................
تاریخچه ازدواج .......................................................................................... 15
مفهوم ازدواج .............................................................................................. 15
ازدواج در زمان مختلف در ایران ............................................................... 19
ازدواج در ایران امروز ............................................................................... 20
ازدواج در کشورهای مختلف جهان ............................................................ 20
انگیزه، اهداف، فواید و زمان ازدواج در دین اسلام .................................... 23
ازدواج ازدیدگاه روانشناسی ....................................................................... 24
بخش دوم: .......................................................................................................
عوامل زناشویی .......................................................................................... 25
تحرک اجتماعی و همسر گزینی .................................................................. 25
دو متغیر اساسی: سن و ویژگیهای فرهنگی ............................................... 27
انتخاب همسر از دیدگاه فرهنگی ................................................................. 27
بخش سوم: .....................................................................................................
عشق در ازدواج .......................................................................................... 28
همسان همسری........................................................................................... 29
مشکلات و موانع موجود بر سر راه ازدواج................................................ 30
پیشینه پژوهش ............................................................................................ 31
فصل سوم: روش تحقیق ................................................................................
روش تحقیق ................................................................................................ 34
گزینش نمونه ............................................................................................... 34
روش نمونهگیری ........................................................................................ 34
جامعه آماری .............................................................................................. 34
حجم نمونه .................................................................................................. 35
ابزار تحقیق................................................................................................... 35
مدت اجرای تحقیق ...................................................................................... 36
روش آماری ............................................................................................... 36
فصل چهارم: جمعآوری اطلاعات و یافتههای پژوهش .................................
مقدمه .......................................................................................................... 38
جداول دو بعدی مربوط به سئوالات پرسشنامه ......................................... 38
فصل پنجم : تجزیه و تحلیل نتایج پژوهش .................................................
استنتاج و نتیجه گیری ................................................................................. 51
موانع و محدودیتهای طرح تحقیق ............................................................... 54
پیشنهادات ................................................................................................... 55
منابع مورد استفاده ..................................................................................... 56
ضمائم ......................................................................................................... 58
چکیده:
یکی از مهمترین رفتارهای اجتماعی انسان تشکیل خانواده و تلاش برای حفظ بقاء است در تمام ادیان الهی نیز به این امر توجه ویژهای شده است. در قرآن مجید آیات بسیاری درباره ازدواج در ضرورت آن آمده است. مردم کشور ما نیز با عنایت فرهنگی غنی و ریشهدار خود و همچنین با تکیه بر اصول متعالی دین مبین اسلام همواره برای ازدواج و تشکیل خانواده اهمیت خاصی قائل بودهاند. در سالهای اخیر بدنبال تغییرات شگرف سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، و اقتصادی در سطح جامعه، نوسانات چشمگیری نیز در کیفیت و کمیت ازدواج و طلاق در بین جوانان بروز نموده است که البته در مقایسه با جوامع دیگر این ارقام کمتر میباشد. ولی با عنایت به ریشههای عمیق فرهنگی و پشتوانه دینی در مردم کشورمان ضرورت بررسی مساله ازدواج و نقاط قوت و ضعف آن در جامعه از جهات مختلف احساس میگردد در راستای چنین احساسی نیاز و با توجه توان به محدودیت موضوع بر آن شدم تا مطالعه مقطعی (نظرسنجی) بر روی گروهی که آسیبپذیرترین اقشار جوان جامعه یعنی دانشجویان رشتههای مختلف دانشگاه شهید بهشتی انجام دهم ابزار اصلی پژوهش پرسشنامه ما خود ایفایی میباشد که اعتبار آنها تایید شده بود و این پرسشنامهها برای دو گروه دانشجویان دختر و پسر به طور یکسان تهیه شده بود و سوالات آنها به شکل سئوالات بسته انتخاب گردید. از نتایج قابل توجه این طرح تاکید و اهتمام دختران و پسران بر عوامل معنوی و دینی و اخلاقی است به طوریکه اکثر ایشان ایمان و اصالت خانوادگی و تفاهم اخلاقی را از نکات بسیار موثر بر زندگی زناشویی دانستهاند. همچنین اکثر ایشان انگیزه ازدواج خود را برای دستورات الهی، احساس نیاز به داشتن یک همدلی و همرازی پیشگیری از آلوده شدن به مفاسد اجتماعی میدانند. هر دو گروه دختران و پسران به این واقعیت اذعان داشتند که اساسیترین معضل در امر ازدواج مشکلات و نارساییهای اقتصادی است. آنچه از موضوع نتایج حاصل میآید آن است که دانشجویان عزیز ارزشهای منطبق بر ارزشهای دینی و ملی خود در امر ازدواج در نظر دارند ولی مشکلات و موانع بسیاری در راه تحقیق خواستههای ایشان وجود دارد که شایسته است مسئولین ذیربط و خانوادهها در جهت رفع موانع و تسهیل امر ازدواج تلاش درخور و کاربردی اعمال نمایند.
مقدمه
از جمله آیات خداوند این است که از جنس خودتان براش شما جفت آفریده که با آن انس بگیرید و بین شما محبت و الفت ایجاد کرده، در این امر برای مردم متفکر آیات حکمت خداوندی نمایان است، نهاد انسان احتمال گرایش عمیق به تشکیل خانواده دارد تا بدین وسیله ما معنی آرام و آشیانهای مطلوب برای خود فراهم نماید و در این بین به حق ظرافتهای بسیار شگفتانگیز درون آدمی به ودیعه گذاشته است. در دین مبین اسلام ارزش زیادی به ازدواج داده شده و احکام بسیاری در جهت ایجاد کانون گرم و آرام خانواده وجود دارد. تفاهمی اجمالی به تاریخ تمدن بشر نیز مبین این مطلب است که با وجود اختلافات بسیار در آداب و سنن جوامع بشری و تغییرات چشمگیری جوامع در بستر زمان، ازدواج یکی از مراسم منحصر به فردی است که همواره با بشر بوده است این دورانست در کتاب ارزشمند تاریخ تمدن خود مساله ازدواج را در گاهواره تاریخ و در میان اقوام مختلف بشرح وسط داده است و ثابت نموده که ازدواج در انسان معنای بسیار والاتر و برتری نسبت به انتخابات جفت در حیوانات دارد. عادات و رسوم اجتماعی و اخلاق سرپناه و محافظ محیط مقدس خانواده میباشند و راه نفوذ قوانین را میبندند لیکن با صنعتی شدن جوامع به دلیل ماشینی شدن زندگیها و سیاستهای سودجویانه بشر امروزی انسان به موجودی مسخ شده مبدل گردیده است که در دریای پرتلاطم زندگی، به هدف به این سو و آنسو کشیده میشود و جمال تفکر را نمییابد و شاید بهتر است بگوییم که نمیتواند تفکر منطقی داشته باشد و در این بین ازدواج و کانون گرم و مقدس خانواده نیز دستخوش تغییر شده است و مفهوم معنویش کمرنگ گشته است. فرهنگ میهن عزیزمان ایران با تکیه بر تمدن غنی اسلامی و تاریخی خود کمتر از طوفان تمدن نوین بشری متاثر گردیده در کانون گرم خانواده هنوز بهترین مأمن است ولی باید به این واقعیت تلخ اذعان نمود که در طی دو سه دهه اخیر به دنبال نفوذ در فرهنگهای بیگانه و تغییرات نسبی عادات اجتماعی و فردی جامعه و همچنین وضعیت اجتماعی و سیاسی کشورمان تغییرات پرشتاب نگران کنندهای در نگرشها و برخوردهای اجتماعی و خانوادگی صورت گرفته است البته در مقایسه با جوامع غربی این روند کندتر است به طوریکه در آمریکا میانگین میزان طلاق 30% کل ازدواجها در ایران برای جمعیت شهری 12% بوده است ولی با توجه به سنتهای دیرین خانوادگی و مالتبعه مردم کشورمان برای زندگی زناشوئی قائلند و همچنین باورها دینی و اسلامی که از پایههای اساسی تفکر اجتماعی افراد کشور است به تعیین آمار ازدواج و طلاق و کیفیت آنها میباید از روند کندتر و ارقام نازلتر برخوردار میباشد. برطبق آمار ازدواجهای ثبت شده در سال 1361 میانگین سن ازدواج برای مردان 25 و برای زنان 20 سالگی بوده است. جوانان بیشترین و سازندهترین نیروهای جامعه میباشند و پیشرفت و تعالی کشور وابسته به همت این قشر میباشد. لذا بررسی مشکلات و تلاش برای حل مشکلات ایشان از اهمیت بسزایی همانگونه که آمار نشان میدهد در شرایط فعلی شاید با اطمینان بتوان ادعا کرد که بزرگترین مشکل جوانان ازدواج و تشکیل خانواده میباشد. دانشجویان به دلیل مدت تحصیل و شرایط کاری خاص بیش از سایر جوانان با این مشکل دست به گریبان هستند دلیل این مدعا مقایسه متوسط ازدواج دانشجویان است که برای پسران 1/29 و دختران 2/27 سالگی است در این پژوهش سعی شده است که ابعاد مختلف مساله ازدواج و عوامل موثر بر آن از دیدگاه دانشجویان بررسی شود تا با شناخت عوامل ترغیب کننده و تضعیف کننده آن در بین دانشجویان که با اتخاذ سیاستهای مناسب و همچنین با آگاهی دادن به جوانان بتوان معضلات جامعه را حل نمود.
پایان نامه بررسی نگرش دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی پیرامون عوامل موثر در ازدواج