زخم و خونریزی
برای آنکه بدن بتواند بخوبی کار کند، همیشه باید گردش خون کافی با فشار مناسب برای رسیدن خون به بافتها، برقرار باشد. خونریزی شدید کار گردش خون را مختل می کند و اختلال در گردش خون باعث می شود که به بفتها، بویژه بافتهای اندامهای اصلی بدن، آسیب برسد که احتمالاً به مرگ مصدوم منجر خواهد شد. جراحت یا زخم عبارتست از پارگی غیرعادی پوست یا سایر بافتها که باعث می شود خون از بدن خارج شود. زخمهای روی سطح بدن(جراحتهای خارجی) از این نظر مشکل آفرین هستند که باکتری ها می توانند از این را وارد بدن شده و تولید عفونت نماید.
انواع زخمها
زخمها به دو دسته باز و بسته تقسیم می شوند. زخمهای باز باعث می شوند که خون از بدن خارج شود و خود دارای انواع مختلف است: بریدگی ، پارگی، خراش ، زخم گلوله و ضرب دیدگی. زخمهای بسته باعث می شوندکه خون از مسیر گردش، ولی نه از بدن خارج شود. زخمهای بسته را ممکن است بصورت ضرب دیدگی(ناحیه کبود شده) یا خون مردگی در زیر پوست مشاهده، بدون هیچ نشانه خارجی بوجود آید
بریدگی
چاقو، قیچی یا لبۀ کاغذ باعث زخم ناشی از بریدگی می شوند. این نوع جاحت ممکن است یا خوندریزی فراوان همراه باشد.
پارگی(ریش شدن)
پوست ممکن است بصوت غیرمنظم، بر اثر تماس با سیم خاردار، ماشین آلات، یا چنگال حیوانات باز شود. شدت خونریزی در این نوع جراحت کمتر از بریدگی است ولی این جراحت ها معمولاٌ آلوده است .
سوراخ
ناخن، سوزن، چنگال، خار گیاه، تیزی نرده و حتی دندان می تواند سبب ایجاد چنین جراحتی بشود. در این گونه جراحت ها ممکن است صدمه داخلی شدید باشد. اگر زخم عمیق باشد بعلت نفوذ غبار یا ذرات ریزآلوده، امکان عفونت زیاد است.
خراش
معمولاً خراش بر اثر سابیده شدن یا سر خورن روی سطح زبر بوجود می آید. لایه سطحی پوست خراشیده می شود و یک ناحیه((پوست رفته)) باقی مب ماند. این نوع زخمها اغلب آلوده به غبار و کثافت هستند و بسادگی عفونی می شوند.
بعضی از سوختگیهای ناشی از سایش(اصطکاک) که براثر آن پوست رفتگی ایجاد می شود را می توان مانند خراش درمان نمود.
خونریزی مویرگی
مویرگها دارای هر دو خون شریاتی و وریدی هستند. خونریزی مویرگی معمولترین نوع خونریزی است و در هر زخمی وجود دارد تنها در این نوع خونریزی است که جراحتهای جزئی خون از زخم به بیرون تراوش می کند.
چگونه بدن نسبت به جراحت واکنش می دهد
واکنش طبیعی بدن عبارتست از محدود کردن جریان خون که از دست رفتن خون را به حداقل می رساند. تقریباً بلافاصله انتهای رگهای خونی آسیب دیده منقبض می شوند تا از تراوش خون به بیرون رگ جلوگیری نمایند و فشار خون در این ناحیه پایین می آید تا خون کمتری به بیرون جاری شود. اگر جراحت بزرگ باشد رگهای خونی محیطی (نزدیک پوست) که خون را به پوست و ماهیچه ها می رسانند منقبض می شوند و به این ترتیب باعث می شوند که رگهای خونی اصلی بتوانند به اندازه کافی به اندامهای حیاتی خون برسانند.
هنگامیکه خون، رگهای آسیب دیده را ترک می کند شروع به انعقاد نموده و تشکیل لخته را می دهد. لخته باعث بسته شدن رگ خونی و پوشاندن زخم می شود و سپس بدن شروع به ترمیم آسیب می نماید.
بدن برای مقابله با عفونت موضعی، از مکانیسم خاصی استفاده می کند. مکانیسم ترمیم در مرحله اول باعث ورم کردن بافتهای اطراف می شود زیرا که سلولهای سفید و قرمز و سرمهایی که از رگهای خونی آسیب دیده خارج شده اند در آن ناحیه متراکم می شوند.
قطع عضو
پیشرفتهای اخیر در جراحی، پیوند اعضاء قطع شده مانند انگشت دست وا نگشت پا را ممکن ساخته است. هر چه عضو قطع شده و مصدوم سریعتر به بیمارستان رسانده شوند شانس موفقیت بیشتر است. همیشه عضو قطع شده را در یک محفظه مناسب قرار دهید. وقتی آمبولانس خبر می کنید به بیمارستان اطلاع دهید که در اثر سانحه عضو مصدوم قطع شده است تا بیمارستان جراح متخصص را مطلع و اتاق عمل را آماده کنند.
هدف
کنترل خونریزی و رساندن هر چه سریعتر مصدوم و عضو قطع شده به بیمارستان.
درمان
1- کنترل خونریزی با استفاده از فشار مستقیم. خیلی دقت کنید که به محل قطع آسیب نرسانید.
2- عضو قطع شده را در یک کیسه پلاستیکی تمیز بگذارید تا کثیف و خشک نشود. اگر امکان داشت کیسه پلاستیکی را درون یک محفظه یخ بگذارید. کیسه پلاستیکی را با ماده مناسبی لفاف بندی کنید تا عضو قطع شده با یخ تماس مستقیم پیدا نکند.
توجه: روی کیسۀ پلاستیک نام مصدوم و زمان وقوع حادثه را بنویسید.
3- فوراً مصدوم را به بیمارستان برسانید.
خونریزی جزئی
بسیاری از زخمها نسبتاً جزیئی هستند و خونریزی کمی دارند. اگرچه ممکن است خون از تمام نقاط زخم به بیرون تراوش کند، اما بزودی خونریزی خود به خود بند می ـید. در اینگونه موارد به چیزی که نیاز دارید فقط یک چسب زخم است و نیاز مراجعه به پزشک زمانی پیش می آید که احتمال بدهید زخم دچار عفونت خطرناکی مثل کزاز خواهد شد.
عوارض و نشانه ها
* درد در محل زخم.
* چکیدن تدریجی مخلوطی از خون روشن و تیره.
هدف
تمیز کردن و پانسمان زخم برای به حداقل رساندن احتمال عفونت.
خونریزی از گوش
خونریزی از داخل کانال گوش با خونریزی از قسمت بیرونی گوش فرق دارد. خونریزی از داخل گوش عمدتاً به علت پارگی پرده گوش یا به علت شکستگی جمجمه رخ می دهد. پاره شدن پرده گوش می تواند ناشی از فرو کردن اشیاء به داخل گوش، پرت شدن هنگام اسکی روی آب، غواصی در اعماق، یا نزدیک بودن به محل وقوع انفجار، باشد.
شکستگی جمجمه جدی تر است و اگر خون و(یا) یک مایع آب مانند شفاف(مایع مغزی- نخاعی) از گوش سرازیر شد این احتمال را بدهید که مسئله شکستگی جمجمه در میان است.
عوارض و نشانه ها
اگر ناشی از پارگی پرده گوش باشد.
* مصدوم داخل گوش خود احساس درد می کند.
* کری
* جریان آرام خون از گوش.
اگر ناشی از شکستگی جمجمه باشد.
* چگونگی وقوع حادثه احتماً وجود شکستگی جمجمه یا سایر آسیبهای سر را مشخص می سازد.
* مصدوم از سر درد شکایت می کند.
* مقدار کمی خون مخلوط با مایع آب مانند شفاف مغزی- نخاعی از گوش سرازیر می شود.
* مصدوم احتمالاً بیهوش است.
نبض
عبارتست از موج فشار خون که از شریانها عبور می کند، و نشان دهنده عمل پمپاژ قلب است. نبض را می توان در هر نقطه ای از بدن که شریان نزدیک سطح بدن می تواند روی استخوان فشار داده شود احساس کرد.
قابل احساس ترین نبض، نبض سباتی است که می توان آنرا درست زیر زاویه فک در گودال میان حنجره و ماهیچه های مربوط به آن احساس نمود. اگر احتمال ایست قلبی در کار نباشد، نبض را معمولاً در مچ دست می گیرند: انتهایشست پس از بزجسنگی کف دست، آنجا که شریان از کنار استخوان ساعد(زند زبرین) می گذرد. به این نبض، زند زبرین یا بطور ساده نبض مچ می گویند. انگشنان خود را در گودالی که درست در انتهای استخوان قرار دارد بلغزانید و با نوک انگشتان آرام روی شریان فشار وارد کنید(از شست استفاده نکنید چون شست ضربانمربوط به خود را دارد). برای گرفتن نبض از ساعتی که عقربه ثانیه شمار دارد استفاده کنید و تعداد ضربان را در دقیقه بشمارید. سه چیز باید آزمایش و یادداشت شود. میزان(تعداد در دقیقه)، قوت و آهنگ. توجه کنید که نبض سریع است یا ارم، پرقوت است یا ضعیف، منظم است یا غیرمنظم. بوط متوسط در بزرگسالان میزان ضربان 72 بار در دقیقه اما می تواند بین 60 تا 80 نیر تغییر کند. ضربان به هنگام فشار عصبی، ورزش، بعضی از بیماریها، نوشیدن مشروب، یا در نتیجه جراحت افزایش می یابد. میزان ضربان در اشخاص پیر و بعضی از ورزشکاران
دانلود پاورپوینت آشنایی با خونریزیها- 36 اسلاید
