فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:33
چکیده:
مطالعات طبیعی و جغرافیایی:
تقسیمات سیاسی ایران:
ایران کشوری در جنوب غربی آسیا در منطقهٔ مشهور به خاورمیانه است. نام رسمی آن جمهوری اسلامی ایران و پایتخت آن تهران است. مساحت این کشور ۱٬۶۴۸٬۱۹۵ کیلومتر مربع است و بر پایه آمار سال ۱۳۸۵ (هجری خورشیدی) حدود ۷۰ میلیون و ۴۷۲ هزار نفر جمعیت دارد.در شمال با ارمنستان ، آذربایجان و ترکمنستان، از شرق با افغانستان و پاکستان ، در غرب با ترکیه و عراق مرز زمینی و همچنین دارای مرز دریایی در شمال با دریای خزر و در جنوب با خلیج فارس و دریای عمان است، که دو منطقه نخست از مناطق مهم تولید نفت و گاز در جهان هستند.نظام سیاسی ایران برپایه قانون اساسی مصوب ۱۹۷۹ (میلادی) (۱۳۵۸/بازنگری ۱۳۶۸) پایه ریزی شده‌است. بالاترین جایگاه رسمی ایران پس از انقلاب ، ولایت فقیه است که در حال حاضر در اختیار سید علی خامنه‌ای است. اسلام دین رسمی، تشیع مذهب رسمی و فارسی زبان رسمی ایران است.ایران به عنوان یک سرزمین و یک ملت دارای تاریخی کهن (دست کم هفت هزار سال) است و یکی از تاریخی‌ترین کشورهای جهان به شمار می‌رود.ایران به واسطه قرار گرفتن در منطقه مرکزی اوراسیا دارای موقعیتی ژئواستراتژیک است. این کشور از اعضای پایه گذار سازمان ملل متحد، جنبش عدم تعهد، سازمان کنفرانس اسلامی ، اوپک و سازمان اکو است ، ایران یک قدرت منطقه‌ای در جنوب غربی آسیا است و جایگاه مهمی را در اقتصاد جهانی به واسطه در اختیار داشتن صنعت نفت، صنعت پتروشیمی و گاز طبیعی برای خود بدست آورده‌است.
تقسیمات سیاسی استان سیستان و بلوچستان :
استان سیستان و بلوچستان با وسعتی حدود 187502 کیلومتر مربع، در جنوب شرقی ایران و در مختصات جغرافیایی بیست و پنج درجه و سه دقیقه تا سی و یک درجه و بیست و هشت دقیقه عرض شمالی و پنجاه و هشت درجه و چهل و هفت دقیقه تا شصت و سه درجه و نوزده دقیقه طول شرقی واقع شده است. این استان پهناور در سمت شرق با کشور پاکستان 900 کیلومتر و با کشور افغانستان 300 کیلومتر مرز مشترک دارد؛ در قسمت جنوب با دریای عمان به طول تقریبی 270 کیلومتر مرز آبی دارد و از قسمت شمال و شمال غرب با استان خراسان به طول 190 کیلومتر و در قسمت غرب با استان کرمان به طول 580 کیلومتر و با استان هرمزگان به طول 165 کیلومتر همجوار است. این استان از دو ناحیه سیستان و بلوچستان تشکیل یافته است که از لحاظ طبیعی با یکدیگر کاملاً متفاوتند. ناحیه سیستان هشت هزار و صد و هفده کیلومتر مربع، در قسمت شمالی این استان قرار دارد و حوزه مسطح و مسدودی است که از آبرفت‌های دلتای قدیمی و فعلی رود هیرمند تشکیل شده است. ناحیه بلوچستان به مساحت صدو هفتاد و نه هزار و سیصد و هشتاد و پنج کیلومتر مربع منطقه وسیع کوهستانی است که حد شمالی آن کویر لوت و حد جنوبی آن دریای عمان است.مرزهای طولانی آبی و خشکی استان با کشورهای افغانستان، پاکستان و کشورهای حوزه خلیج فارس، موقعیت ویژه‌ای را به آن بخشیده و سبب ایجاد شرایطی خاص شده است. چندگانگی و تنوع مذهبی، گویش‌های مختلف و نمود تعلقات قومی و قبیله‌ای از دیگر ویژگی‌های اجتماعی این استان است. بر اساس آخرین تقسیمات کشوری استان سیستان و بلوچستان سال هزار و سیصد و هشتاد و پنج دارای 14شهرستان،
37بخش،36شهر، 102دهستان و شش هزار و سی و هشت آبادی دارای سکنه بوده است. شهرستان‌های آن عبارتند از: ایرانشهر، چابهار، خاش، زابل، زاهدان، سراوان و نیک شهر.
شهرستان زاهدان
مساحت:
شهرستان زاهدان حدود 36581 کیلومترمربع مساحت دارد، یعنى 2/21درصد از مساحت کل کشور را شامل مىشود.
جمعیت:
جمعیت آن بر اساس آخرین سرشمارى 567449 نفر و تراکم نسبى آن 13/3 نفر در هر کلیومتر مربع است یعنى پرجمعیت ترین شهرستان بلوچستان است.
حدود:
از شمال شرقى به زابل، از شمال غربى به استان خراسان، از مشرق به کشور هاى پاکستان و افغانستان، از مغرب به استان کرمان و از جنوب به شهرستانهاى خاش و ایرانشهر محدود مىشود.
مرکز شهرستان:
شهر زاهدان مرکز شهرستان و همچنین مرکز استان سیستان و بلوچستان است که ارتفاع آن از سطح دریا 1369متر می باشد. شهر زاهدان در 60 درجه و دقیقه 53 طول شرقى و 29 درجه و 28 دقیقه عرض شمالىواقع است. فاصله زمینىآن تاتهران 1555 کیلومتروفاصله هوایى آن تا تهران 1128 کیلومتر است.
مسائل هواشناسی:
برای بررسی وضعیت اقلیمی منطقه در محدوده زاهدان از ایستگاه سینوپتیک منطقه استفاده شده است با عنایت به بررسی های به عمل آمده از جمله مهمترین عوامل مؤثر بر اقلیم و آب و هوای منطقه به موقعیت جغرافیایی، همجواری با بیابانهای داخلی ایران و دوری از منابع رطوبتی دریای عمان و خلیج فارس اشاره کرد.
عامل اقلیم:
اقلیم یکی از عواملی است که بر شکلگیری، بافت و رشد و توسعه ی فیزیکی شهرها مؤثر است اما اندازه تأثیر آن نسبت به اهمیت سایر عوامل طبیعی نسبی است. ممکن است در جایی عوامل توپوگرافی یا هیدرولوژیکی تأثیر بیشتری بر رشد و گسترش شهر داشته باشند و در جایی دیگر عوامل اقلیمی تأثیر بیشتری داشته باشند. در مورد شهر زاهدان تأثیر اقلیم بیشتر بر نحوه ی جهت گیری ساختمانها مؤثر بوده بطوریکه اغلب ساختمانها در این شهر جهتی جنوبی و جنوب شرقی دارند. این جهت گیری،مناسبترین جهت برای دریافت انرژی خورشیدی در زمستان و تابستان است. جهت گیری معابر و خیابانها نیز غالباً از عامل اقلیم تأثیر می پذیرد، در نواحی گرم و خشک و با تابش شدید آفتاب معمولاً خیابانهای شمالی- جنوبی سایه اندازی بیشتری را فراهم می آورند. خیابانهای شمالی- جنوبی را می توان بوضوح در ساختار شهری زاهدان مشاهده نمود. در رابطه با عامل اقلیم و تأثیر آن بر برنامه ریزی شهری و کالبد شهر، تعیین مناسبترین جهت برای ساختمانها و معابر و تعیین مواقع آسایش طبیعی، یکی از اصلی ترین ضروریات و اقدامات است.
بررسی عوامل اقلیمی:
زاهدان به علت دوری از منابع رطوبتی و خشکی آب و هوا از نقاط کم باران ایران می باشد علاوه بر کمی بارش سالیانه در این منطقه نوسان سالانه هم زیاد می باشد تا جائیکه در سال 1356 طبق آمار بدست آمده مقدار بارش زاهدان 28 میلیمتر رسیده است . کمی میزان بارندگی باعث فقر پوشش گیاهی و فقر منابع آب زیرزمینی و در نهایت بیابانی شدن چهره منطقه شده است. در ایستگاه زاهدان حداکثر ریزش، در بهمن ماه(سال 1381) و حداقل آن در شهریور ماه به ثبت رسیده است.
رطوبت هوا:
توزیع رطوبت هوا در مناطق غیرساحلی و ساحلی استان دارای تفاوتهای بسیاری است و مناطق و شهرهای غیر ساحلی نظیر زاهدان و زابل و ایرانشهر در اکثر ماههای گرم سال در شرایط گرم و خشک قرار دارند، در حالیکه شهرهای ساحلی مانند چابهار و کنارک در ماههای گرم سال شرایط گرم و مرطوب را تجربه می کنند. در زاهدان میانگین نم نسبی هوا در فصل زمستان در دی ماه 55، در بهمن 49 و در اسفند 42 درصد است که این سیر نزولی رطوبت هوا با سیر صعودی دمای هوا از اول زمستان به طرف فصل بهار وضعیت معکوسی را به نمایش می گذارد، یعنی با افزایش دمای هوا ، رطوبت هوا کاهش می یابد. در فصل بهار میانگین نم نسبی هوا در فروردین ماه زاهدان 35، در اردیبهشت 28 و در خرداد 22 درصد است که مبین خشک بودن هوا در طول ماه خرداد است. در فصل تابستان هم رطوبت هوا در حد نازلی قرار داشته و مقدار آن در تیر ماه هم نظیر خرداد 22 درصد ، در مرداد23 و در شهریور 24 درصد است. با آغاز فصل پائیز و کاهش طول روز و تابش خورشید و شروع حرکت توده های هوای مهاجر به استان سیستان و بلوچستان ، به تدریج بر رطوبت هوای زاهدان افزوده شده و میانگین نم نسبی هوا در این شهر در ماه مهر به 31، در آبان به 39 و در آذر به 49 درصد می رسد.
تحقیق مطالعات وضع موجود محلات شهری
