عنوان : پایان نامه آداب معاشرت در قرآن
چکیده
در فصل اول شناخت حوزه معاشرت که انسان در اجتماع با چه گروههایی باید معاشرت کند و هدف معاشرت و انواع معاشران با توجه به آیات و روایات مورد بررسی قرار گرفت .
در فصل دوم آداب معاشرت در حوزه های مختلف در بخشهای پنج گانه به شرح ذیل آمده است :
بخش اول در حوزه عمومی شامل آداب وارد شدن به خانه ، آداب غذا خوردن ، آداب تحیت و سلام ، مطرح گردید .
و در بخش دوم آن آداب معاشرت در حوزه مسلمانان و در بخش سوم آداب معاشرت در حوزه خانواده و خویشاوندان شامل مباحث آداب معاشرت والدین و فرزندان ، آداب معاشرت زوجین آداب معاشرت در حوزه خویشاوندان و بستگان از دیدگاه قرآن و سنت مورد بررسی واقع شد .
در پایان این بخش به آداب معاشرت برادران و خواهران نسبی و رضاعی از دیدگاه روایات و رعایت حقوق بین آنها اشاره شد .
بخش چهارم : آداب معاشرت در حوزه مرتبطان غیر خویشاوند شامل :
معاشرت با همسایگان ، معاشرت با دوستان ، معاشرت با معلمان و مربیان ، معاشرت با مومنان و برادران دینی و برآوردن نیازهای همدیگر . معاشرت با مسئولان و نهادهای اجتماعی و رعایت حقوق و احترام متقابل بین مسئولان ، نهادهای اجتماعی و مردم آمده است .
بخش پنجم آداب معاشرت در حوزه غیر مسلمانان با توجه به اصل عدم تسلط کفار بر مسلمانان و چگونگی معاشرت با انواع کافران ( حربی و غیر حربی و ... ) و نهی از دوست داشتن والدین کافر از دیدگاه قرآن و روایات و تفاسیر مختلف آمده است .
در فصل سوم جایگاه , آثار و پیامدهای معاشرت که شامل سه بخش است .
بخش اول : انسان موجودی اجتماعی است .
بخش دوم : جایگاه روابط اجتماعی از نظر اسلام .
بخش سوم : آثار روانشناختی آداب معاشرت و تأثیرات رفتاری و گفتاری افراد بر یکدیگر بر اساس آیات و نظر روانشناسان آمده است .
فهرست
مقدمه
کلیات
تبیین موضوع
اهمیت و ضرورت موضوع
انگیزه انتخاب موضوع
پیشینه موضوع
سؤالات
روش تحقیق
فرضیه
چکیده
فصل اول
الف : شناخت لغوی
1- معاشرت
2- روابط
ب : کاربرد قرآنی
1- معاشرت
2- روابط
ج : شناخت حوزه معاشرت انسان
الف : معاشرت اختیاری
ب : معاشرت اضطراری
الف : معاشرتهای نیک
1- خردمند و کریم
2- خوش اخلاق
3- صادقان
ب : معاشرتهای بد
1- کافران
2- استهزاء گران دین
3- فاسقان
4- عصیانگران
چگونگی معاشرت
حفظ عزت انسانی در روابط و معاشرت
اعتدال در معاشرت
د : هدف از معاشرت
هـ : انواع معاشرت
فصل دوم
بخش اول : آداب معاشرت در حوزه عمومی
الف : آداب وارد شدن به خانه
مقدمه
استیذان
امنیت و آزادی در محیط خانه
کنترل نگاه
چشمهای بی بها
2- آداب سلام و تحیت
اهمیت سلام نمودن در قرآن
اهمیت سلام نمودن در سنت
کیفیت سلام وتحیت
فلسفه سلام کردن
آداب فقهی سلام کردن
لزوم پاسداری از این سنت اسلامی
3- آداب غذا خوردن
بخش دوم : بررسی معاشرت در حوزه مسلمانان
مقدمه
بررسی معاشرت مسلمانان از دیدگاه قرآن
1- مسالمت و بخشش
2- فرو بردن خشم و احسان
3- دوری از تکبر و فخر فروشی
4- پرهیز از بدگویی و عیب جویی
5- صداقت
6- دوری از تمسخر و گمان بد
بررسی معاشرت مسلمانان از دیدگاه روایات
اعتدال ودوری از حسادت وتملق
حق مسلمان بر مسلمان
محبت , مهم ترین عامل در معاشرتها
انفاق مال برای رضای محبوب
بخش سوم : آداب معاشرت در حوزه خانواده و خویشاوندان
مقدمه
1- آداب معاشرت با والدین و فرزندان
مقدمه
الف - آداب معاشرت با والدین
معاشرت با والدین از دیدگاه قرآن
وظایف فرزندان
دقت فوق العاده در احترام به پدر و مادر
احسان به والدین
دعا برای پدر و مادر
معاشرت با والدین از دیدگاه روایات
معاشرت با پدر از دیدگاه روایات
حق پدر بر فرزند
معاشرت با مادر از دیدگاه قرآن
معاشرت با مادر از دیدگاه روایات
هشدارها در مورد والدین
نیکی به والدین در حیات و ممات
افضل اعمال در ارتباط با والدین
اقسام پدران
پیامبر ( ص ) و حضرت علی ( ع ) دو پدر این امت اسلامی
ب - روابط و وظایف متقابل والدین به فرزندان
بررسی وظایف والدین و فرزندان از دیدگاه قرآن
بررسی وظایف و حق فرزند از دید گاه روایات
محبت به فرزند
اجرای عدالت
توجه بیشتر به دختر
ب : آداب معاشرت زوجین
مقدمه
بررسی معاشرت زوجین از دیدگاه قرآن
1- وفاداری به پیمان ازدواج
2- مودت و مهربانی و ایجاد آرامش
3- حفظ و پوشانیدن عیوب یکدیگر
ادای حقوق یکدیگر
معاشرت نیکو
هدایت و فضاسازی معنوی
حق همسر در روایات
نظر ابن مسکویه رازی درباره معاشرت با همسر ( زوجه )
3- آداب معاشرت در حوزه خویشاوندان
بررسی معاشرت در حوزه خویشاوندان از دیدگاه قرآن
1- رعایت تقوای الهی
2- صله رحم
3- احسان
4- انفاق
معاشرت با خویشاوندان از دیدگاه روایات
قطع رحم از دیدگاه قرآن
زیان کاران واقعی
اهمیت صله رحم در اسلام
قطه رحم نشانه فسق
اولو النهی از دیدگاه پیامبر ( ص )
عاقبت قطع از دیدگاه روایات
ائمه معصومین ( ع ) مصداق اولوالارحام
آداب معاشرت با ارحام هم کیش
4- آداب معاشرت برادران و خواهران
انواع نسبت
انواع اخوت
بررسی معاشرت با خواهران و برادران نسبی و رضاعی از دیدگاه روایات
رعایت حقوق خواهران و برادران
بخش چهارم : آداب معاشرت در حوزه مرتبطان غیر خویشاوند
الف : معاشرت با همسایگان
مقدمه
معاشرت با همسایگان
انواع همسایه و حقوق آنها
حق همسایه از دیدگاه روایات
روابط همسایگان و حقوق آنان بر یکدیگر
حد همسایگی
عاقبت همسایه آزاری
رفتار با همسفر ذمی ( صاحب بالجنب )
پرهیز از مصاحبت بعضی از هم نشین ها
2- معاشرت با دوستان
آداب معاشرت در حوزه دوستی
آیین دوست یابی از نظر دیل کارنگی
آیین دوست یابی از دیدگاه قابوسنامه و حکما و بزرگان
لقمان حکیم و وصیت او به پسرش پیرامون دوستی
صفات و ویژگیهای دوست خوب در اسلام
آداب رفاقت
3- معاشرت با معلمان و مربیان
معاشرت با مربی از دیدگاه قرآن
معاشرت با مربی از دیدگاه روایات
لزوم دقت در انتخاب استاد
4- معاشرت با مومنان و برادران دینی
الف - اصلاح بین مردم و عدالت ورزی
ب- اخوت و تقوی
د- برآوردن نیازهای مومنان
5- معاشرت با مسئولان و نهادهای اجتماعی
الف - رعایت حقوق متقابل
ب- حفظ وحدت و نظم عمومی
ج- پیروی از فرمانروایان صالح
د- عدم توجه به گزارش فاسقان
رعایت ادب گفتار دربرابر پیامبر ( ص )
بخش پنجم : آداب معاشرت در حوزه غیر مسلمانان
مقدمه
اصل عدم تسلط کفار بر مسلمانان
انواع کافران
کفار غیر محارب ( غیر جنگنده )
احسان به کفار غیر حربی
معاشرت با کافران غیر حربی ( سالم )
تعادل در روابط با کافران غیر حربی
تعادل در محبت
نهی از دوست داشتن والدین کافر از دیدگاه قرآن
معاشرت با کافر ذمی
چگونگی معاشرت با اهل ذمه
معاشرت با کافران حربی از دیدگاه قرآن
مبارزه با کفر
مقاومت درجنگ با کفار
خلاصه و نتیجه گیری
همنوع دوستی ولی نه به هر بها
فصل سوم : جایگاه ، آثار و پیامدهای معاشرت
بخش اول : انسان موجودی اجتماعی
مقدمه
آیا انسان بالطبع اجتماعی است
اجتماعی شدن فرد
بخش دوم : جایگاه روابط اجتماعی از نظر اسلام
بخش سوم : آثار روانشناختی آداب معاشرت
اهمیت گفتار در ارتباطات
الف : تاثیر گفتار
ضرورت توجه به سطح مخاطب در گفتار
ب : تاثیرات رفتاری
عدم افشای « اسرار » یا گفتار بیرون از حد تحمل
انطباق کردار با گفتار شرط اصلی تاثیر گفتار
نقش معاشرت در برآوردن نیازهای اساسی
نیاز به محبت
نیاز به بستگی و تعلق به گروه
نیاز به بیان و ابراز خود
نقش معاشرت در رشد اجتماعی
نقش معاشرت در توسعه ارتباط با دیگران
نقش معاشرت در رشد اخلاقی
رشد و توسعه تمایلات به گروهها و موسسات اجتماعی
نقش معاشرت در احساس نشاط وسرزندگی ( شادمانی و سرور )
خلاصه و نتیجه گیری فصل
نتیجه رساله
منابع و مأخذ
پایان نامه آداب معاشرت در قرآن
