فرمت فایل : word (قابل ویرایش) تعداد صفحات : 43 صفحه
چکیده
با افزایش چشمگیر نقش دانش و نوآوری در فعّالیت های اقتصادی، نوآوری به مهمترین جنبه خلق دانش تبدیل شده است. هم چنین با شتاب روند همبستگی اقتصاد جهانی شاهد رشد روزافزون انتشار و توزیع دانش و فناوری هستیم. بنابراین کشورهای درحال توسعه به منظور پرکردن شکاف فناوری و درآمدسرانه با کشورهای توسعه یافته بایستی علاوه بر نوآوری داخلی، به انتشار و سرریز فناوری بین المللی توّجه داشته باشند. این مطالعه به بررسی تاثیر انباشت فعّالیتهای تحقیق وتوسعه داخلی، سرریز انباشت تحقیق وتوسعه از کانال واردات کالا و جریان ورودی سرمایه گذاری مستقیم خارجی و سرمایه انسانی بر نوآوری کشورهای منطقه خاور میانه، قفقاز و خلیج فارس طی دوره 2000-2009 پرداخته است. نتایج تخمین نشان می دهد انباشت تحقیق و توسعه داخلی تأثیر مثبت و معنی دار بر نوآوری کشورهای مورد مطالعه دارد درحالی که اثر انتشار و سرریز فناوری بین المللی از کانال واردات کالا بر نوآوری داخلی بدون وجود سرمایه انسانی بی معنی است، اما ضریب انباشت تحقیق و توسعه خارجی (ازکانال(Foreign Direct Investment) FDI) منفی است درحالیکه ضریب متغیّر اثر متقابل سرمایه انسانی با انباشت تحقیق و توسعه خارجی از کانال جریان ورودی سرمایه گذاری مستقیم خارجی مثبت و ناچیز است. هم چنین براساس نتایج تخمین بیشترین اثر مثبت بر نوآوری مربوط به انباشت تحقیق و توسعه داخلی می باشد.
کلید واژههای: نوآوری، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، تحقیق وتوسعه، سرریز فناوری
طبقه‌بندی JEL: O31, O33, Q55
1- مقدّمه
در دهه های اخیر، شاهد افزایش چشمگیر نقش دانش و نوآوری در فعّالیت های اقتصادی در سطح بین الملل می باشیم؛ زیرا نوآوری مهم ترین جنبه خلق دانش است (کلینسون، 2000[1]). نوآوری فرایند ترجمه دانش به رشد اقتصادی و بهبود اجتماعی است و در بر گیرنده مجموعه ایی از فعّالیت های علمی، فناوری، سازمانی، مالی و تجاری است. نوآوری در قالب معرّفی و تجاری کردن محصولات یا خدمات جدید یا بهبود اساسی در کاربرد محصولات و خدمات موجود، معرّفی فرایند تولید جدید یا بهبود اساسی در فرایند های موجود، گشودن درهای بازار جدید، توسعه منابع جدید تأمین کننده مانند :موّاد اولیه، تجهیزات و دیگر ورودی ها و ایجاد تغییرات اساسی در ساختار های صنعتی و سازمانی در جوامع ظاهر می شود و نقش تعیین کنندهای بر رشد و توسعه اقتصادی ایفاء می کند (پوگا و ترفلر، 2010[2]).
مهمترین مولفه تعیین کننده نوآوری، فعّالیت های تحقیق وتوسعه داخلی است. زیرا انجام فعّالیتهای تحقیق و توسعه داخلی از طریق معرّفی فناوری و کالاهای نو و ارائه راهکارهای جدید تولید به افزایش قدرت رقابت پذیری و رشد و توسعه اقتصادی کمک می کند. هم چنین باید خاطرنشان ساخت ظرفیت جذب هر اقتصاد جهت توسعه نوآوری توسط سرمایه انسانی و فعاّلیتهای تحقیق و توسعه آن کشور تعیین می شود. بنابراین می توان بیان داشت سرمایه انسانی ظرفیت کشور را در ایجاد تکنیک های مناسب تولید مشخص می کند و بر فعالیّتهای نوآوری و جذب و تطبیق فعاّلیتهای تحقیق و توسعه خارجی نقش تعیین کننده ای دارد (منسفیلد[3] و زاکاریادیس،
بررسی اثر سرریز فناوری از طریق سرمایه گذاری مستقیم خارجی و واردات بر نوآوری
